ΚΥΠΕ
Η Ολομέλεια της Βουλής απέρριψε κατά πλειοψηφία την αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας στη νομοθεσία που ψήφισε για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Βουλευτές προειδοποίησαν για τους κινδύνους που τίθενται στην όλη υλοποίηση της μεταρρύθμισης από την εν λόγω αναπομπή και κάλεσαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να κάνει δεύτερες σκέψεις και να την αποσύρει.
Υπέρ της αποδοχής της αναπομπής ψήφισαν 22 βουλευτές, εναντίον 29, ενώ υπήρξαν και 3 αποχές. Με βάση τις τοποθετήσεις των βουλευτών η Κοινοβουλευτική ομάδα του του ΑΚΕΛ, του ΔΗΚΟ και του Κινήματος Οικολόγων τάχθηκαν εναντίον της αναπομπής. Εναντίον ψήφισε και το ΕΛΑΜ. Υπέρ της αναπομπής τάχθηκαν ΔΗΣΥ και ΔΗΠΑ. Η ΕΔΕΚ δήλωσε ότι τηρεί αποχή.
Μετά την απόρριψη της αναπομπής ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να επιλέξει να υπογράψει το νόμο ή να προχωρήσει σε αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Το αναπεμπόμενο μέρος του Νόμου αφορούσε τη δημιουργία Δήμου Ακάμα με έδρα την Πέγεια, ο οποίος αποτελείται από τον δήμο Πέγειας και τις κοινότητες Ακουρσού, Ίνειας, Κάθικα, Κάτω Αρόδων, Κισσόνεργας και Πάνω Αρόδων, που μετονομάζονται στα αντίστοιχα ομώνυμα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Ακάμα.
Επίσης της δημιουργία Δήμου Πόλεως Χρυσοχούς με έδρα την Πόλη Χρυσοχούς, ο οποίος αποτελείται από τον δήμο Πόλης Χρυσοχούς και τις κοινότητες Αγίας Μαρίνας (Χρυσοχούς), Ανδρολίκου, Αργάκας, Γιαλιάς, Δρούσειας, Κρίτου Τέρα, Μακούντας, Νέου Χωριού (Πάφου), Νέων Δημμάτων, Πελαθούσας, Πομού, Τέρα και Χρυσοχούς, που μετονομάζονται στα αντίστοιχα ομώνυμα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Πόλης Χρυσοχούς.
Στους λόγους αναπομπής αναφέρεται ότι με την εφαρμογή των αναπεμπόμενων διατάξεων, η διοικητική διαίρεση και/η διαχωρισμός της χωρικής οντότητας των επτά κοινοτήτων και ενσωμάτων κάποιων εξ’ αυτών στο νέο Δήμο Ακάμα και των υπόλοιπων στο Δήμο Πόλης Χρυσοχούς, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρά διοικητικά, πρακτικά, πολεοδομικά, κοινωνικά, οικονομικά και λειτουργικά προβλήματα στη μελλοντική ανάπτυξη των κοινοτήτων.
Παράλληλα αναφέρεται σε κινδύνους εφαρμογής των αναπεμπόμενων διατάξεων που στην ουσία τους θα επιτρέπουν τη μη ισότιμη μεταχείριση των επηρεαζόμενων δημοτών τους, ενώ θα καταστρατηγούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό της ευρύτερης περιοχής.
Περαιτέρω, αναφέρεται ότι δεν έχει τεκμηριωθεί από τη νομοθετική εξουσία, πώς είναι αρμοδιότητά της η δημιουργία νέου Δήμου/Δήμων και ο καθορισμός των διοικητικών ορίων τους και πώς μπορούν να ανταποκριθούν στο ίδιο κριτήριο και στον ίδιο βαθμό αναγκαιότητας, που έθεσε συνολικά ο νομοθέτης για τη μεταρρύθμιση, επιτρέποντας τις διοικητικές διαιρέσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης, μόνο στο βαθμό που είναι αντικειμενικά απαραίτητο και δικαιολογημένο.
Οι τοποθετήσεις των βουλευτών
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού και Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, ανέφερε ότι ανέμεναν ότι η συναίνεση που διαμορφώθηκε από το Κοινοβούλιο και το τελικό προϊόν που ψηφίστηκε θα γινόταν αποδεκτά από την Κυβέρνηση και θα προχωρούσε μια σημαντική μεταρρύθμιση που αφορά το σύνολο της κυπριακής κοινωνίας. Χαρακτήρισε αδιανόητο που ο Πρόεδρος επέλεξε για οκτώ κοινότητες που συμποσούνται σε 1500 άτομα να αναπέμψει ουσιαστικά το σύνολο των νομοθεσιών.
Αναφέροντας ότι ζήτησαν να αποσύρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την αναπομπή τους, προειδοποίησε ότι αν δεν γινόταν αυτό θα άνοιγε η όρεξη για πρόσθετες αμφισβητήσεις των όσων ψηφίστηκαν. Η Κυβέρνηση με τα ίδια της τα χέρια έβγαλε τα μάτια της, ανέφερε, προσθέτοντας ότι μέσα από την αναπομπή έχει δημιουργηθεί το νομικό υπόβαθρο για αμφισβήτηση της μεταρρύθμισης, αναφέροντας ότι η Βουλή δεν δικαιούται να νομοθετεί για τον διαχωρισμό των δήμων και τον καθορισμό των ορίων τους. Έκανε λόγο για απαράδεκτη και θεσμικά επικίνδυνη αναφορά.
Έκανε επίσης λόγο για συγκεκριμένη πολιτική σκοπιμότητα γύρω από την αναπομπή, αναφέροντας ότι είναι γνωστό ότι συζητείται το νέο τοπικό σχέδιο Ακάμα που προνοεί για την ήπια ανάπτυξη αυτού του βιότοπου. Όπως είπε, μια μεταρρύθμιση αποτέλεσμα 10 χρόνων δουλειάς τίθεται εν αμφιβόλω αφού ένα υπό εκκόλαψη μη εγκριθέν σχέδιο μπαίνει πάνω από τη μεταρρύθμιση. Σημείωσε επίσης ότι όταν ζητήθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών να καταθέσει το προσχέδιο του τοπικού σχεδίου στη Βουλή, αυτό δεν έγινε αφού ανέφερε ότι δεν ενδείκνυται στο παρόν στάδιο η δημοσιοποίησή του.
Παράλληλα έκανε λόγο για συμφέροντα που τέθηκαν πάνω από το συμφέρον του κυπριακού λαού και είπε ότι θα απορρίψουν την αναπομπή του Προέδρου. Ζήτησε επίσης από τον Πρόεδρο αν απορριφθεί η αναπομπή να μπει μια τελεία, ενώ είπε ότι αν για δεύτερη φορά ο Πρόεδροες της Δημορατίας χύσει νερό στον μύλο της αμφισβήτησης θα είναι η ταφόπλακα της μεταρρύθμισης.
Η Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι δεν κρίνεται η αναπομπή του Προέδρου απλά, αλλά αν θα έχουμε μεταρρύθμιση της ΤΑ ή όχι. Σημείωσε επίσης ότι η μεταρρύθμιση της ΤΑ είναι ύψιστης σημασίας για να πάει ο τόπος μπροστά.
Σημείωσε ακόμα ότι σέβονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των κατοίκων των κοινοτήτων του Ακάμα και για αυτό θα έπρεπε να είχαν δοθεί αντισταθμιστικά μέτρα, ωστόσο είπε ότι διαφωνούν κάθετα να αποζημιωθούν οι κερδοσκόπου που αγόρασαν γη για πενταροδεκάρες και πιέζουν αφόρητα να αναπτυχθεί η περιοχή. Σημείωσε επίσης ότι η Κύπρος έχει μια από τις χειρότερες διαχειρίσεις περιβάλλοντος στην ΕΕ και με αυτά τα δεδομένα ο ΥΠΕΣ δεν πρέπει να τολμά να κάνει μαθήματα περιβαλλοντικής ευαισθησίας.
Χαρακτήρισε λανθασμένη την αναπομπή και είπε ότι με τη θέση που έλαβε η Κυβέρνηση στοχοποίησε τους βουλευτές. Κάλεσε τον Πρόεδρο να σκεφτεί το καλό του τόπου και να μην διακινδυνεύσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια που συνδέονται με την μεταρρύθμιση.
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπου προειδοποίησε ότι όσοι υποστηρίξουν την αναπομπή του Προέδρου ψηφίζουν και την καταστροφή της περιοχής του Ακάμα, αφού αυτή τη φορά θα δούμε και αναπτύξεις στην περιοχή.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων Μαρίνος Μουσιούττας είπε πώς η παράταξη, όταν τέθηκε το θέμα στη Βουλή είχε ψηφίσει αυτό που προβλεπόταν στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, σε αντίθεση με αυτό που ψήφισε η Βουλή και για αυτό θα υπερψηφίσουν την αναπομπή.
Πρόσθεσε ότι οι λόγοι που επικαλέστηκαν για την αναπομπή δεν ήταν οι πιο σωστοί, ωστόσο όπως είπε, αν περάσει η αναπομπή το θέμα κλείνει και ξεκινά η υλοποίηση των ψηφισθέντων. Αν η Βουλή καταψηφίσει, ανέφερε, τότε ο Πρόεδρος μπορεί είτε να αναφέρει είτε να υπογράψει το νόμο. Σε περίπτωση αναφοράς, εξήγησε, θα μπούμε σε πολλές περιπέτειες επειδή θα γίνει επί του συνόλου της νομοθεσίας και θα αναμένεται τελεσίδικη απόφαση του δικαστηρίου.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος, σημείωσε ότι η ΕΔΕΚ ήταν το μόνο κόμμα που καταψήφισε τη μεταρρύθμιση γιατί θεωρεί ότι με τους νόμους που ψηφίστηκαν δεν γίνεται μεταρρύθμιση αλλά απορρύθμιση της ΤΑ. Αναφέρθηκε εκ νέους στους λόγους για τους οποίους η ΕΔΕΚ διαφωνεί με την μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε και κάλεσε τους βουλευτές των υπολοίπων κομμάτων, όπως τα βρήκαν με τους δήμους να τα βρουν και με την αναπομπή. Η ΕΔΕΚ, είπε θα τηρήσει αποχή.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκκης άσκησε κριτική στην επίκληση του τοπικού σχεδίου Ακάμα στην αναπομπή, όταν ένα τέτοιο σχέδιο δεν είναι ακόμα έτοιμο. Είπε επίσης ότι όσον αφορά την αναρμοδιότητα της Βουλής να καθορίζει όρια δήμων, δεν μπορεί να γίνεται επίκληση αντισυνταγματικότητας αλά καρτ ιδιαίτερα μέσα στο ίδιο κείμενο νόμου. Η υπό εξέταση αναπομπή αποτελεί, όπως είπε, βόμβα στα θεμέλια της μεταρρύθμισης της ΤΑ. Αν προχωρήσει σε αναφορά ο Πρόεδρος, πρόσθεσε, η μεταρρύθμιση μπαίνει στον γύψο, εκτός κι αν αυτή είναι η πολιτική σκοπιμότητα. Πρόσθεσε ότι θα καταψηφίσουν την αναπομπή για να διαφυλάξουν το μεταρρυθμιστικό αποτέλεσμα και το νομικό οπλοστάσια της νομικής υπηρεσίας για μελλοντικές προσφυγές στη δικαιοσύνη, αλλά και ως έκφραση σεβασμού και εκτίμησης για τους πολιτικού συμβιβασμούς που έγιναν για να ψηφιστεί η μεταρρύθμιση.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είπε ότι οι πολλοί σοβαροί κίνδυνοι στην περιοχή του Ακάμα δεν θεραπεύονται μόνο επειδή η περιοχή αυτή θα ενταχθεί σε δήμο. Παράλληλα είπε η εκτελεστική εξουσία στην αναπομπή επικαλείται το άρθρο 177 του Συντάγματος για να πει ότι η Βουλή δεν δικαιούται να νομοθετήσει επί θεμάτων ΤΑ, το οποίο αποτελεί εφαρμογή της Συνθήκης Ζυρίχης - Λονδίνου για ορισμό των ε/κ και τ/κ ορίων των δήμων. Όπως είπε είναι «υποτιμητικό και απαράδεκτο» να συζητά η Βουλή στη βάση της Συνθήκης αυτή και είπε ότι η ΕΔΕΚ δεν θα λάβει μέρος σε αυτή την «παρωδία». Κάλεσε επίσης το κράτος να σεβαστεί τη νομοθετική εξουσία.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι είναι πραγματικά πολύ λυπηρό, γιατί σήμερα η Κυβέρνηση με την «ακατανόητη και αψυχολόγητη ενέργειά της» να αναπέμψει μέρος του νόμου για την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την επίκληση νομικών σημείων, επιχειρεί ουσιαστικά την αυτοαναίρεση της .
Πρόσθεσε ότι αυτή τη στιγμή αναμφίβολα έχει ανοίξει ο ασκός του Αιόλου, γιατί η ίδια η Κυβέρνηση έχει νομιμοποιήσει και/ή ενθαρρύνει τον οποιοδήποτε δεν έχει ικανοποιηθεί από το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης, να επιδιώξει την ανακοπή και απορρύθμιση της.
Η ίδια η εισαγγελία που σήμερα καταθέτει νομικούς ισχυρισμούς για να πιέσει την Βουλή περί αντισυνταγματικότητας, πρόσθεσε, όταν θα υπογράψει το νόμο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μπαίνοντας στην αντίπερα όχθη, θα επιχειρεί ως εκπρόσωπος του κράτους και Κυβέρνησης, να υπερασπίζεται τα αντίθετα.
Είπε ακόμα ότι ουδέν αναληθέστερο από τον ισχυρισμό ότι επειδή εκπονείται ρυθμιστικό σχέδιο ανάπτυξης του Ακάμα θα το επηρεάσει η δημιουργία του εν λόγω δήμου. Ο Υπουργός δυστυχώς αναμιγνύει ανόμοια θέματα, πρόσθεσε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης είπε ότι την αγάπη των κυβερνώντων για τις κοινότητες του Ακάμα την ανακάλυψαν δέκα μήνες πριν από τις εκλογές και πως όταν τους έλεγαν ότι οι κοινότητες διαλύθηκαν δεν έκαναν τίποτα.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκας σημείωσε ότι το σχέδιο του Ακάμα χρονολογείται επί εικοσαετίας και ότι αυτή η Κυβέρνηση άγγιξε το θέμα του Ενιαίου Σχεδίου Ακάμα. Σημείωσε την προσπάθεια που έκανε η Κυβέρνηση για τη μεταρρύθμιση. Διερωτήθηκε πώς με την τροπολογία για τον Δήμο Ακάμα και τον Δήμο Πόλης Χρυσοχούς κατάφεραν να διαχωρίσουν τις οκτώ κοινότητες σε δύο δήμους και είπε ότι αυτό, ο ίδιος το ονομάζει διχοτόμηση. Διερωτήθηκε γιατί δεν συνενώθηκε τουλάχιστον η Πέγεια μαζί με τις οκτώ κοινότητας.
Πρόσθεσε ότι η παράταξή του είναι ταγμένη να πάρει τον τόπο μπροστά και να κάνει τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος και κάλεσε τα υπόλοιπα κόμματα να ψηφίσουν και άλλες μεταρρυθμίσεις όπως αυτή της δικαιοσύνης.