ΚΥΠΕ
Ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είπε πως ένα σημαντικό βήμα προς τα μπρος για το Κυπριακό θα ήταν μια συμφωνία με τις πλευρές για τον διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών που θα μπορούσε να διερευνήσει τρόπους για την εξεύρεση κοινού εδάφους προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια διαρκή διευθέτηση στην Κύπρο.
Η αναφορά αυτή περιλαμβάνεται σε αντίγραφο της έκθεσης του ΓΓ για τις καλές του υπηρεσίες που κυκλοφόρησε προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας μαζί με αντίγραφο της έκθεσής του για την ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ). Οι δυο εκθέσεις καλύπτουν την περίοδο από τις 13 Δεκεμβρίου 2022 μέχρι τις 12 Ιουνίου 2023.
Στην έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ ο κ. Γκουτέρες υπογράμμισε πως «καθώς ο χρόνος δουλεύει κατά μιας αμοιβαία αποδεκτής πολιτικής διευθέτησης στην Κύπρο, καλώ τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων να αναλάβουν επείγουσα δράση για αντιμετώπιση της δυσπιστίας μεταξύ των πλευρών και να δημιουργήσουν χώρο για ουσιαστικό διάλογο, για να στείλουν ένα ξεκάθαρο σινιάλο ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά».
Για τα Βαρώσια σημείωσε πως δεν έγιναν βήματα ως ανταπόκριση στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας στο ψήφισμά του 2646 (2022) για την άμεση αναστροφή των δράσεων που έγιναν από τον Οκτώβρη του 2020. Επίσης επανέλαβε την ανησυχία του για τις εξελίξεις στη περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων και σημείωσε ότι η θέση των ΗΕ για τα Βαρώσια παραμένει αναλλοίωτη.
Ανέφερε ακόμη πως τόσο ο ίδιος όσο και οι σύμβουλοι του θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε επαφή και διάλογο με τα μέρη. "Σε αυτές τις προσπάθειες παραμένω καθοδηγούμενος από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, που έχουν θεσπίσει τις παραμέτρους των Ηνωμένων Εθνών», σημείωσε.
Στην έκθεση για τις καλές του υπηρεσίες, ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε πως η συνεχιζόμενη απουσία εποικοδομητικού διαλόγου σε θέματα που σχετίζονται με την ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ των δυο πλευρών συνεχίζει να εμβαθύνει τις διαφορές στις απόψεις για τον δρόμο προς τα μπρος. Την ίδια στιγμή, η διαίρεση μεταξύ των κοινοτήτων επίσης συνεχίζει να διευρύνεται, ανέφερε.
Σημείωσε πως οποιεσδήποτε ευκαιρίες για οικοδόμηση εμπιστοσύνης και καλής θέλησης μεταξύ των πλευρών που μπορεί να αναφυούν κατά την περίοδο που έρχεται πρέπει να αδραχτούν με ουσιαστικές πρωτοβουλίες.
Τέτοιες πρωτοβουλίες είναι ζωτικές για τη δημιουργία μομέντουμ προς ένα διάλογο που θα μπορούσε εν τέλει να χαράξει μια πορεία για επιστροφή στις συνομιλίες για διευθέτηση, συνέχισε και πρόσθεσε πως ένα σημαντικό βήμα προς τα μπρος θα ήταν μια συμφωνία με τις πλευρές για τον διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών που θα μπορούσε να διερευνήσει τρόπους για την εξεύρεση κοινού εδάφους προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια διαρκή διευθέτηση στην Κύπρο.
Ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε πως ενώ οι υποκείμενες θέσεις των δυο πλευρών για την ειρηνευτική διαδικασία συνεχίζουν να απέχουν κατά πολύ, η πρώτη τετ-α-τετ συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Ερσίν Τατάρ ήταν ένα θετικό βήμα για τη δημιουργία μιας σύνδεσης μεταξύ των δυο Κύπριων ηγετών.
"Ενθαρρύνω τους δυο ηγέτες να είναι ενεργητικοί ως προς την αναζήτηση αμοιβαία αποδεκτών διαδικασιών για διάλογο στο επίπεδό τους, καθώς πιστεύω πως αυτό παραμένει κρίσιμο για την εξεύρεση ενός κοινά συμφωνηθέντος δρόμου προς τα μπρος", σημείωσε.
Επίσης, ανέφερε, "καλωσορίζω το απευθείας κανάλι επικοινωνίας που δημιουργήθηκε μεταξύ των δυο ηγετών ως μέσο για οικοδόμηση εμπιστοσύνης και ανταλλαγή απόψεων για αμοιβαίου ενδιαφέροντος θέματα της καθημερινότητας".
Αναφερόμενος στις δικοινοτικές τεχνικές επιτροπές, ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε πως αυτές θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερα, σημειώνοντας πως ειδικότερα τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η τεχνική επιτροπή για την Παιδεία είναι κάτι το ατυχές και πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Πρόσθεσε πως καθυστερήσεις σε άλλες επιτροπές όσον αφορά την εφαρμογή των προτεινόμενων δραστηριοτήτων τους πρέπει επίσης να επιλυθούν.
"Συνεχίζω να καλώ τις δυο πλευρές να παρέχουν στις τεχνικές επιτροπές την απαραίτητη στήριξη και ευχέρεια προκειμένου να διατηρήσουν την ικανότητά τους να λειτουργούν, να παράγουν αποτελέσματα και να αντιμετωπίζουν θέματα που έχουν επιπτώσεις σε ολόκληρο το νησί», σημείωσε.
Ανέφερε πως οι τεχνικές επιτροπές, όπου οι δυο κοινότητες μπορούν να συζητήσουν και να αντιμετωπίσουν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, πρέπει να προστατευτούν και να απομονωθούν από τις ευρύτερες πολιτικές συζητήσεις και προβλήματα εντός και κοντά στη νεκρή ζώνη που αφορούν και την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ είπε ακόμη πως είναι ενθαρρυμένος από την αλληλεγγύη που εκφράστηκε σε όλο το νησί για τα θύματα και τους επιζήσαντες των καταστροφικών σεισμών στην περιοχή που επηρέασαν άμεσα την τ/κ κοινότητα καθώς και για τα θύματα και τους επιζήσαντες του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στην Ελλάδα που επηρέασε άμεσα την ε/κ κοινότητα.
Ανέφερε πως η ενίσχυση της συνεργασίας επί φυσικών και ανθρωπογενών κρίσεων και η ανάπτυξη συγκεκριμένων προτάσεων που να καλύπτουν μια συντονισμένη πρόληψη και αντιμετώπιση είναι ύψιστης σημασίας και πρέπει να εφαρμοστεί εγκαίρως. Αυτή είναι μια ευκαιρία να εργαστούν μαζί εποικοδομητικά, σημείωσε.
Περαιτέρω χαιρέτισε την επέκταση της χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τις τεχνικές επιτροπές, σημειώνοντας πως η στήριξη της ΕΕ σε υπό συζήτηση έργα όπως η ηλεκτροπαραγωγός μονάδα με φωτοβολταϊκά που δυνητικά θα δημιουργηθεί στη νεκρή ζώνη και η επέκταση του Πεδιαίου ποταμού στο βόρειο τμήμα του νησιού δίνει σημαντικές δυνατότητες για να έλθουν κοντά οι δυο πλευρές και για να υπάρξουν απτά οφέλη για όλους, εφόσον καθοριστεί και συμφωνηθεί μια αμοιβαία συμφωνημένη οδός προς τα μπρος.
Ο κ. Γκουτέρες ενθάρρυνε επίσης τους δυο ηγέτες και τους εκπροσώπους τους να συζητήσουν, να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν αμοιβαία αποδεκτά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που μπορούν να συμβάλουν σε ένα περιβάλλον που να είναι πιο ευνοϊκό για μια διευθέτηση.
«Παροτρύνω τους δυο ηγέτες να εμπλακούν σε συζητήσεις για τις αντίστοιχες προτάσεις τους που έχουν προωθηθεί μέσα στο πνεύμα της οικοδόμησης εμπιστοσύνης και της εξεύρεσης κοινού εδάφους προς όφελος όλων», ανέφερε.
Προς αυτό τον σκοπό, και οι δυο ηγέτες πρέπει να προωθήσουν ενεργά τις επαφές μεταξύ του κόσμου, τη συνεργασία και το εμπόριο, περιλαμβανομένου μέσω της βελτίωσης των υφιστάμενων σημείων διέλευσης και του ανοίγματος νέων, σημείωσε.
Πρόσθεσε πως οι δυο πλευρές πρέπει να εργαστούν από κοινού σε θέματα που σχετίζονται με την παράτυπη μετανάστευση.
Ο κ. Γκουτέρες ανέφερε πως η εξέταση υποβοηθητικών μονομερών βημάτων ή χειρονομιών πρέπει επίσης να τύχει σοβαρής προσοχής, καθώς αυτά μπορεί να αποτελέσουν σημαντικές επενδύσεις προς μια αμοιβαία συμφωνημένη διευθέτηση.
Για άλλη μια φορά απηχώ την έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας για μεγαλύτερη εμπλοκή με την κοινωνία των πολιτών και παροτρύνω τους δυο ηγέτες να ενθαρρύνουν τις επαφές και τη συνεργασία μεταξύ των δυο κοινοτήτων, επεσήμανε.
Καλώ, πρόσθεσε, τους ηγέτες να στοχεύσουν επίσης σε μια πιο συμπεριληπτική συνεργασία και δεσμούς μεταξύ των δυο κοινοτήτων τώρα, και εν τέλει στην ειρηνευτική διαδικασία, και να δεσμεύσουν και να εμπλέξουν αποτελεσματικά τις γυναίκες, τις μειονότητες, τη νεολαία και τα άτομα με αναπηρίες στις συζητήσεις που σχετίζονται με ένα κοινό μέλλον στο νησί και να συμπεριλάβουν τις απόψεις τους όπως αρμόζει.
Ανέφερε επίσης πως οι συμμετέχοντες σε δραστηριότητες για επικοινωνία που ανέλαβε η αποστολή των καλών του υπηρεσιών έχουν δείξει μεγάλο ενδιαφέρουν για να δραστηριοποιηθούν μαζί με τις πολιτικές τους ηγεσίες σε σημαντικά θέματα και ανέδειξαν την αξία μιας περαιτέρω ενσωμάτωσης.
Επεσήμανε ακόμη πως κατά την υπό αναφορά περίοδο υπήρξε ένας αυξημένος αριθμός δημόσιων γεγονότων και επίσημων επαφών που σχεδιάστηκαν για να χρησιμοποιηθούν ως καταλύτες στη διάχυση του μηνύματος ότι η επέκταση των εμπορικών και επιχειρηματικών δεσμών και η διασφάλιση της υποδομής προς υποστήριξή τους, αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σε μια διευθέτηση.
Το να αδραχθεί η ευκαιρία την επόμενη περίοδο για δημιουργία μεγαλύτερης οικονομικής δραστηριότητας μεταξύ των δυο πλευρών έχει επιχειρηματικό νόημα και θα έχει πολύ σημαντικές θετικές επιρροές στη ζωή των Κυπρίων, σημείωσε.
Πιο σημαντικό όμως, πρόσθεσε, κάθε σταδιακή βελτίωση μπορεί να ανοίξει τον δρόμο προς μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση.
Ο κ. Γκουτέρες ανέφερε πως "έχω κατ’ επανάληψη υπογραμμίσει τη σημασία τα μέρη να αποφεύγουν να προβαίνουν σε μονομερείς πράξεις τόσο εντός όσο και παρακειμένως της νεκρής ζώνης που μπορεί να αυξήσει τις εντάσεις, καλώντας επίσης όλα τα μέρη να εμπλακούν σε ένα διάλογο προκειμένου να επιλύσουν τις διαφορές τους".
Επίσης σημείωσε πως "επαναλαμβάνω την ανησυχία μου για τις εξελίξεις στη περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων και σημειώνω ότι η θέση των ΗΕ για τα Βαρώσια παραμένει αναλλοίωτη. Υπενθυμίζω τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992) και υπογραμμίζω τη σημασία της πλήρους συμμόρφωσης με αυτά τα ψηφίσματα".
Ο κ. Γκουτέρες επαίνεσε τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας «για τη θετική αλλαγή που έγινε στις διμερείς τους σχέσεις» και ενθάρρυνε τους δυο ηγέτες στην Κύπρο να επαναεμπλακούν σε ένα διάλογο για να αναζητήσουν μια αμοιβαία αποδεκτή οδό προς τα μπρος στο Κυπριακό».
Επίσης παρότρυνε τα μέρη να κάνουν ειλικρινείς προσπάθειες για να διερευνήσουν επιλογές για αεροφόρο ενεργειακή συνεργασία εντός και γύρω από το νησί που μπορεί να ωφελήσουν όλα τα μέρη, και να αποφύγουν να προβαίνουν σε δράσεις που μπορεί να αυξήσουν τις εντάσεις.
Επανέλαβε πως οι φυσικοί πόροι εντός και γύρω από την Κύπρο πρέπει να ωφελήσουν και τις δυο κοινότητες και να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο για τα μέρη να επιδιώξουν αμοιβαία αποδεκτές και διαρκείς λύσεις σε διαφωνίες που σχετίζονται με τους φυσικούς πόρους.
Ανέφερε πως ενώ τονίζει τη σημασία της δουλειάς των τεχνικών επιτροπών και τη θετική επίδραση των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο κοινοτήτων, πιστεύει πως μόνο μια γνήσια πρόοδος προς την επίτευξη ενός συναινετικού σημείου εκκίνησης για ουσιαστικές, προσανατολισμένες σε αποτελέσματα διαπραγματεύσεις που να οδηγήσουν σε μια διευθέτηση θα επαναδιαβεβαιώσει τους Κύπριους καθώς και τη διεθνή κοινότητα ότι ένα ειρηνικό και κοινό μέλλον στο νησί παραμένει κάτι το πραγματικά δυνατό.
«Έχω διατηρήσει επαφή και διάλογο με τα μέρη, όπως έχουν οι ανώτατοι σύμβουλοί μου στα κεντρικά γραφεία των ΗΕ και κατά τη διάρκεια επισκέψεων στο νησί, και ο Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλός μου και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε στην επόμενη περίοδο. Σε αυτές τις προσπάθειες παραμένω καθοδηγούμενος από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας που έχουν θεσπίσει τις παραμέτρους των Ηνωμένων Εθνών», σημείωσε.
Ευχαρίστησε για μια ακόμη αφορά τους εταίρους, όπως ανέφερε, περιλαμβανομένων της ΕΕ και της Διεθνούς Τράπεζας, που έχουν συνεχίσει να παρέχουν στήριξη για τη δουλειά των αποστολών των ΗΕ στην Κύπρο, του Αναπτυξιακού Προγράμματος των ΗΕ (UNDP) και της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους στην Κύπρο και έχουν συμβάλει στην εφαρμογή μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Επίσης ευχαρίστησε τον Ειδικό του Αντιπρόσωπο, Κόλιν Στιούαρτ, και το προσωπικό που υπηρετεί στην αποστολή των καλών του υπηρεσιών στην Κύπρο για την αφοσίωση και τη δέσμευση στη δουλειά τους.
Στην έκθεση για την αποστολή των καλών υπηρεσιών επισυνάπτονται σημειώματα με τις θέσεις των δυο πλευρών για το Κυπριακό, τις τεχνικές επιτροπές και άλλα θέματα.
Στην έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ ο κ. Γκουτέρες υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, πως «καθώς ο χρόνος δουλεύει κατά μια αμοιβαία αποδεκτής πολιτικής διευθέτησης στην Κύπρο, καλώ τους ηγέτες των δυο κοινοτήτων να αναλάβουν επείγουσα δράση για αντιμετώπιση της δυσπιστίας μεταξύ των πλευρών και να δημιουργήσουν χώρο για ουσιαστικό διάλογο, για να στείλουν ένα ξεκάθαρο σινιάλο ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά».
Όπως ανέφερε, «από την εκλογή του τον Φεβρουάριο ο Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε πως το Κυπριακό αποτελεί ύψιστή του προτεραιότητα, δίδοντας έμφαση σε ένα πιθανό ενισχυμένο ρόλο της ΕΕ. Μετά που ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ επικοινώνησε με τον κ. Χριστοδουλίδη για να τον συγχαρεί που έγινε ο νέος Ε/κ ηγέτης, ο τελευταίος εισηγήθηκε να έχουν μια άτυπη τετ-α-τετ συνάντηση, η οποία έγινε υπό την αιγίδα του Αναπληρωτή Ειδικού Συμβούλιου στις 23 Φεβρουαρίου, πριν ο κ. Χριστοδουλίδης αναλάβει τα καθήκοντά του", σημείωσε.
Ωστόσο, είπε, "δεν υπήρξε οποιαδήποτε απτή αλλαγή στην πολιτική δυναμική ή στις δεδηλωμένες θέσεις των δυο πλευρών. Επιπρόσθετα, το γενικό πεδίο των μέσων ενημέρωσης στο νησί κατά την υπό αναφορά περίοδο δεν ήταν βοηθητικό, με περιστατικά λανθασμένης ενημέρωσης ή παραπληροφόρησης, τα οποία επίσης συνέχισαν να υποσκάπτουν τις προσπάθειες για οικοδόμηση εμπιστοσύνη μεταξύ των πλευρών", ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας.
Επίσης, επεσήμανε πως κατά την υπό αναφορά περίοδο υπήρξαν διάφορες σημαντικές εξελίξεις στην περιοχή, περιλαμβανομένων των εκλογών στην Ελλάδα και στην Τουρκία, των καταστροφικών σεισμών στην Τουρκία και του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στην Ελλάδα.
Όπως σημείωσε, η βαθιά τραγική φύση των τελευταίων περιστατικών οδήγησε σε εκφράσεις αμοιβαίας συμπαράστασης, περιλαμβανομένης της ανθρωπιστικής βοήθειας από την Ελλάδα στην Τουρκία μετά το σεισμό. Οι κυβερνήσεις στην Άγκυρα και στην Αθήνα αποκατέστησαν στη συνέχεια την επαφή τους σε υψηλό επίπεδο, έπειτα από μια παρατεταμένη περίοδο, ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά την επίσκεψη της Αναπληρώτριας ΓΓ του ΟΗΕ, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο, στην Κύπρο σημείωσε πως αυτή ήταν μια ευκαιρία για να συζητηθεί ο δρόμος προς τα μπρος στο Κυπριακό, καθώς και για να συναντηθεί με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, περιλαμβανομένων γυναικών και ομάδων νεολαίας, και να επισκεφθεί τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους.
Εξάλλου σημείωσε πως ο Ειδικός Αντιπρόσωπός του στην Κύπρο και Αναπληρωτής Ειδικός του Σύμβουλος, Κόλιν Στιούαρτ, συναντήθηκε αρκετές φορές με τους δυο ηγέτες συνεχίζοντας την αναζήτηση τρόπων οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των πλευρών και πως οι εκπρόσωποι των ηγετών συνέχισαν τις εβδομαδιαίες τους συναντήσεις με τον κ. Στιούαρτ για διάφορα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με τον ΓΓ κατά την υπό αναφορά περίοδο σημειώθηκε πρόοδος σε διάφορα έργα, περιλαμβανομένων αυτών που αφορούν την ισότητα των φύλων και οικονομικά θέματα.
Σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες της ΟΥΝΦΙΚΥΠ κατά την υπό αναφορά περίοδο ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε, μεταξύ άλλων, πως επεισόδια, συχνά μικρά και τοπικά περιορισμένα, και από τις δυο πλευρές, συνέχισαν να κλιμακώνονται στο πολιτικό επίπεδο, τροφοδοτώντας περαιτέρω τη διχοτομική ρητορική που με τη σειρά της εμποδίζει τις προσπάθειες προς την επανέναρξη του διαλόγου.
«Η αποστολή και η ηγεσία της συχνά βρέθηκαν μεταξύ αντικρουόμενων αφηγημάτων και σε μια έλλειψη πολιτικής βούληση για αποτροπή κλιμάκωσης εντάσεων επί του εδάφους», ανέφερε, σημειώνοντας πως η απουσία προοπτικών για την εξεύρεση κοινού εδάφους προς μια διευθέτηση του Κυριακού συνέχισε να επηρεάζει αρνητικά τη δουλειά της ειρηνευτικής αποστολής.
Σημείωσε ακόμη πως «η εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, με βάση τους όρους εντολής από το Συμβούλιο Ασφαλείας, συνέχισε να αμφισβητείται και από τις δυο πλευρές, ειδικότερα σε σχέση με τον καθορισμό των ορίων της νεκρής ζώνης και τον ρόλο και την εξουσία της αποστολής εντός αυτής».
Ακόμη επεσήμανε πως ενώ μειώθηκαν οι αριθμοί κατά την υπό αναφορά περίοδο, η παράνομη διακίνηση ατόμων μέσω της νεκρής ζώνης αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την αποστολή.
Ο ΓΓ ανέφερε πως η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνέχισε να χειρίζεται θέματα που προκύπταν συχνά εντός και γύρω από τη νεκρή ζώνη: διαφωνίες μεταξύ ατόμων, πολιτικές και στρατιωτικές εντάσεις λόγω αμφισβητούμενων περιοχών και μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ή δραστηριότητα εντός της νεκρής ζώνης.
Για τα Βαρώσια σημείωσε πως δεν έγιναν βήματα ως ανταπόκριση στην έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας το ψήφισμά του 2646 (2022) για την άμεση αναστροφή των δράσεων που έγιναν από τον Οκτώβρη του 2020. Πρόσθεσε πως η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν παρατήρησε οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στο 3,5% της περιοχής των Βαρωσίων για την οποία ανακοινώθηκε τον Ιούλιο του 2021 ότι το στρατιωτικό καθεστώς αίρεται στο πλαίσιο προετοιμασίας για αποκατάσταση της περιοχής. Σημείωσε, ωστόσο, πως η αποστολή έχει περιορισμένη πρόσβαση στην περιοχή αυτή.
Παρόλα αυτά, σημείωσε, υπήρξαν κάποιες αξιοσημείωτες εξελίξεις σε άλλα μέρη της πόλης. Όπως είπε, ενώ συνεχίστηκαν ο καθαρισμός της βλάστησης, ηλεκτρικές εργασίες, έργα οδοποιίας και το κτίσιμο περίφραξης, μια παραλία που χρησιμοποιείται από Τούρκους στρατιωτικούς αξιωματικούς επεκτάθηκε κατά 60 μέτρα.
Επιπρόσθετα, ανέφερε, πολλοί επισκέπτες αλλά και ξένοι συνέχισαν να επισκέπτονται μέρη της πόλης που έγιναν σταδιακά προσβάσιμα για το κοινό.
Σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παρατήρησε και πάλι τη χρήση εμπορικών drones που συνδέεται, με βάση την εκτίμηση της αποστολής, με την επιτήρηση των επισκέψεων πολιτών.
Ακόμη ο ΓΓ του ΟΗΕ έκανε αναφορά στα δημοσιεύματα για ιδιωτικές αγοραπωλησίες ε/κ περιουσιών στα Βαρώσια, σημειώνοντας πως δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές επί του εδάφους σε σχέση με αυτό.
Εξάλλου σε άλλο σημείο της έκθεσής του ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε πως η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παρατήρησε αύξηση σε μη εξουσιοδοτημένες στρατιωτικές οικοδομικές εργασίες εντός ή κοντά στη νεκρή ζώνη, αναφερόμενος σε ενέργειες τόσο της Εθνικής Φρουράς όσο και των τουρκικών δυνάμεων.
«Παροτρύνω τις δυο πλευρές, για μια ακόμα φορά, να σέβονται και να συμμορφώνονται με την οριοθέτηση της νεκρής ζώνης από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που είναι η μόνη οριοθέτηση που αναγνωρίζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας», ανέφερε.
Εξάλλου ο ΓΓ του ΟΗΕ σημείωσε στην έκθεσή του για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ πως πιστεύει πως μια διαρκής ειρήνη στην Κύπρο μπορεί να βασιστεί μόνο σε μια ισχυρή συμφιλίωση. Ανέφερε περαιτέρω πως οι ανησυχίες περί αναγνώρισης του βόρειου τμήματος της Κύπρου δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο για μια αυξημένη συνεργασία μεταξύ των πλευρών, σημειώνοντας πως παραμένει η ίδια η πολιτική των ΗΕ για την Κύπρο και οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα τηρούνται.
Ακόμη εξέφρασε ανησυχία για το ότι η έλλειψη πρόσβασης σε διαδικασίες για άσυλο στα σημεία διέλευσης έχουν, όπως επεσήμανε, ευνοήσει τις παράτυπες διελεύσεις μέσω της νεκρής ζώνης και παρότρυνε τις αρμόδιες αρχές να επαναφέρουν αυτό το δικαίωμα.