Kathimerini.gr
Του Μανώλη Κωστίδη
Τη ρητορική έντασης επαναφέρει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λίγες ώρες μετά τη συνάντηση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ στις Βρυξέλλες, η οποία προβλήθηκε και από τις δύο πλευρές ως ικανοποιητική και ικανή να λειτουργήσει ως ένα μικρό βήμα στην πορεία προς την αποκλιμάκωση. Ο κ. Ερντογάν επανέλαβε χθες τα περί… άφιξης στην Ελλάδα «κάποια νύχτα», αναφέροντας ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για οποιοδήποτε ενδεχόμενο.
Μία ημέρα μετά την προσπάθεια Παναγιωτόπουλου – Ακάρ για αποκατάσταση διαύλων επικοινωνίας, ο Τούρκος πρόεδρος κατέστησε σαφές πως θέλει να διατηρήσει το δικαίωμα να ανεβάζει τους τόνους.
Παρά το γεγονός πως είναι ορατή η προσπάθεια να δημιουργηθούν προληπτικοί δίαυλοι επικοινωνίας (πλην εκείνου μεταξύ Παναγιωτόπουλου – Ακάρ), ο Τούρκος πρόεδρος καθιστά σαφές ότι θα διατηρήσει το δικαίωμά του να ανεβάζει την ένταση κατά το δοκούν. Συγκεκριμένα, ο κ. Ερντογάν, κατά τη διάρκεια της επιστροφής του από το Καζακστάν, ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους για τις εξελίξεις με την Ελλάδα. «Βλέπουμε τι γίνεται στην Αλεξανδρούπολη ή σε διάφορα νησιά. Από τη στιγμή που φορέσαμε την πανοπλία μας και λαμβάνουμε τις προφυλάξεις μας, αυτά τα πράγματα δεν θα μας φοβίσουν. Εχουμε λάβει μέτρα, όλα είναι έτοιμα. Ως εκ τούτου, κάνουμε τα βήματά μας ανάλογα. Αφήστε τους να το σκεφτούν». ανέφερε. Και όταν οι δημοσιογράφοι ρώτησαν τον Τούρκο πρόεδρο αν «υπάρχει όριο στην υπομονή μας;», ο κ. Ερντογάν απάντησε: «Δεν υπάρχει ημερομηνία για αυτό. Μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ, αυτό είναι διαφορετικό. Η ημερομηνία θα καταγραφεί. Δεν δίνονται ημερομηνίες εδώ. Είναι δυνατόν να πούμε τι και πότε θα το κάνουμε;».
Αναλυτές παρατηρούν πως ο κ. Ερντογάν προέβη σε αυτή τη δήλωση λίγες ώρες μετά τη συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Εκφράζουν τις υποψίες τους πως η ηρεμία στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι που ικανοποιεί τη Μόσχα. Αναρωτιούνται για τη σκοπιμότητα αυτής της δήλωσης, την ώρα που ΗΠΑ και Ε.Ε. συστήνουν στην Τουρκία να κάνει βήματα για τη μείωση της έντασης σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο και σημειώνουν πως οι απειλές του Τούρκου προέδρου ενδεχομένως να ικανοποιούν τη Μόσχα, που δεν ήταν αρνητική στην αστάθεια και στην ένταση στο Αιγαίο. Ο κ. Ερντογάν τόνισε πως σχετικά με τα ελληνοτουρκικά ζητήματα, το υπουργείο Αμυνας της Τουρκίας βρίσκεται σε συνομιλίες με τις ΗΠΑ και αναφέρθηκε στη συνάντηση Παναγιωτόπουλου – Aκάρ, δηλώνοντας ότι «θα συζητήσουμε το αποτέλεσμα με τον Χουλουσί πασά (σ.σ. Ακάρ), όταν επιστρέψει».
Ο κ. Ακάρ, σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον κ. Παναγιωτόπουλο, μίλησε για ανάγκη διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών. «Πρέπει να διαπραγματευτούμε από κοινού για μια συνολική και διαρκή λύση. Οι σχέσεις καλής γειτονίας και οι διεθνείς σχέσεις είναι απαραίτητες για την επίλυση του προβλήματος. Είμαστε δύο συμμαχικές χώρες στο ΝΑΤΟ. Πρέπει να λύσουμε τα προβλήματά μας μόνοι μας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο «κόμβος» και η Ανατολική Θράκη
Θετικά «βλέπει» την πρόταση του κ. Πούτιν για μετατροπή της Τουρκίας σε ενεργειακό κόμβο ο κ. Ερντογάν, ο οποίος αποκάλυψε πως η Αγκυρα θεωρεί πως στην Ανατ. Θράκη μπορεί να δημιουργηθεί ένα μεγάλο κέντρο διανομής φυσικού αερίου. Ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι «η Θράκη θεωρείται ως το πιο σημαντικό μέρος για αυτό το έργο. Μαζί με τον κ. Πούτιν δώσαμε εντολή στο υπουργείο Ενέργειας και Φυσικών Πόρων μας και στον αρμόδιο φορέα της ρωσικής πλευράς να πραγματοποιήσουν κοινή μελέτη. Οι δύο πλευρές θα εργαστούν πάνω σε αυτό το θέμα». Αναλυτές αναφέρουν πως το έργο είναι εφικτό, αλλά θα χρειαστούν χρόνια για να γίνει η Τουρκία σημαντικός ενεργειακός κόμβος, ενώ ερωτηματικό παραμένει ποιοι θα είναι οι αποδέκτες του αερίου. Η Θράκη θεωρείται κοινή επιλογή Αγκυρας και Μόσχας, καθώς εκτός από τη γειτνίαση με την Ευρώπη θα είναι η απάντηση των δύο χωρών στα έργα αποθήκευσης και μεταφοράς που πραγματοποιούνται στην Αλεξανδρούπολη, για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη με τα πλοία LNG. O Τούρκος πρόεδρος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο της συνεργασίας με τον κ. Πούτιν και στον αμυντικό τομέα. «Ειδικά στο θέμα των F-16, αυτά τα πρόσφατα βήματα ή οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι κάτι έχει αλλάξει. Φυσικά, η Ρωσία παρακολουθεί όλα αυτά τα βήματα ταυτόχρονα. Το τι συμβαίνει, πώς προχωράει». Ο Χουλουσί Ακάρ ξεκαθάρισε πως αν δεν προχωρήσει το ζήτημα των F-16 «θα υπάρξουν εναλλακτικές λύσεις».