Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Αν δεν προηγηθούν κάποιες πρωτοβουλίες από την πλευρά μας, οι οποίες δεν θα αποτελούν υποχώρηση στην ουσία των θέσεών μας, αλλά θα δίνουν κίνητρα στην Τουρκία και την τ/κ κοινότητα και αν δεν υπάρξει υποχώρηση της Τουρκίας και της τ/κ κοινότητας από την απαράδεκτη αξίωση για λύση δύο κρατών, δεν πρέπει να γίνει η διάσκεψη», λέει στη συνέντευξή του στην «Κ» ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού. Θεωρεί μεγάλη αποτυχία την Πενταμερή στη Γενεύη και προειδοποιεί πως χωρίς πρωτοβουλίες οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στη διχοτόμηση, ασχέτως του τι λέει η διεθνής κοινότητα. Ο ίδιος απαντά για ποιο λόγο δεν κεφαλαιοποιεί το ΑΚΕΛ από την κυβερνητική φθορά, σημειώνοντας πως οι ψηφοφόροι της Δεξιάς και Ακροδεξιάς δεν θα ψήφιζαν ΑΚΕΛ. Εκτιμά πως το ΑΚΕΛ θα πάρει λίγο πιο πάνω από το ποσοστό του 2016 και εξηγεί πως η πανδημία επηρέασε την προεκλογική του κόμματος. Το ενδιαφέρον βεβαίως είναι ότι μετά τις βουλευτικές, αρχίζει αμέσως δουλειά για τις προεδρικές και ράβει το κουστούμι του υποψήφιου προέδρου.
–Θεωρείται επιτυχία η άτυπη πενταμερής για εσάς;
–Είναι μεγάλη αποτυχία με την έννοια ότι η Τουρκία για πρώτη φορά έθεσε και επίσημα στο τραπέζι την απαράδεκτη αξίωσή της για λύση δύο κρατών. Υπήρξε βεβαίως απάντηση του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών αλλά δεν παύει από το να έχει τεθεί πλέον επίσημα αυτό το θέμα. Μάλιστα, ενώ η Τουρκία συμπεριφέρθηκε απαράδεκτα, οι αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας ήταν πολύ χλιαρές, κάτι πολύ ανησυχητικό για το μέλλον. Το χειρότερο βεβαίως είναι ότι η κυβέρνηση δηλώνει ικανοποιημένη για το γεγονός ότι ο Αντόνιο Γκουτιέρες δήλωσε το αυτονόητο. Το θέμα είναι αν η διάσκεψη στη Γενεύη μάς έχει φέρει πιο κοντά σε λύση ή αν μας έχει απομακρύνει.
–Τότε γιατί επιμένατε ευθύς εξαρχής να πάμε σε διάσκεψη τη στιγμή που η χρονική συγκυρία και τα δεδομένα δεν ήταν υπέρ μας; Ήταν λάθος τελικά το ότι πήγαμε;
–Ενόσω συνεχίζεται το αδιέξοδο, η Τουρκία προβαίνει σε νέα τετελεσμένα. Εμείς θα έπρεπε την επομένη του ναυαγίου του Κραν Μοντάνα να διεκδικήσουμε να πάμε πίσω σε διαπραγματεύσεις. Το ζήτημα είναι με ποιο πλαίσιο πήγε στη Γενεύη ο πρόεδρος. Εμείς είχαμε προειδοποιήσει πως με τον τρόπο που λειτουργούσε θα οδηγούμασταν σε αδιέξοδο. Είχαμε προτείνει τι έπρεπε να γίνει. Δυστυχώς, με τον τρόπο που χειρίστηκε την κατάσταση δεν μπορούσαμε να έχουμε διαφορετικά αποτελέσματα.
–Μιλάτε για τους χειρισμούς πριν από την άτυπη;
–Ναι, αλλά και εκεί θα μπορούσαμε να καταθέσουμε μια πρόταση που να στριμώχνει την Τουρκία. Αντιθέτως, βάσει δημοσιευμάτων, ο κ. Τσαβούσογλου φέρεται να ήταν επικριτικός με τον κ. Αναστασιάδη για το τι έγινε στο Κραν Μοντάνα με αποτέλεσμα να στριμώξει εμάς.
–Βεβαίως ο πρόεδρος αρνείται κάτι τέτοιο.
–Καλά, ο πρόεδρος διαψεύδει και την έκθεση του γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών για το τι έγινε την κρίσιμη ώρα. Όταν κυκλοφόρησε η έκθεση ως ανεπίσημο έγγραφο δεν την αμφισβήτησε όμως. Την άφησε να μετατραπεί σε επίσημο έγγραφο.
–Τον τετραγωνισμό του κύκλου από τον Αντόνιο Γκουτιέρες πώς τον ερμηνεύετε; Μία λύση μεταξύ ΔΔΟ και λύσης δύο κρατών;
–Εγώ δεν δίνω αυτή την ερμηνεία. Μία τέτοια προσέγγιση θα ήταν λάθος. Απλώς, ο κ. Αναστασιάδης θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες που δημιουργούν την προϋπόθεση επιστροφής της Τουρκίας στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης. Αν δεν το κάνει, ο κίνδυνος είναι να πάμε στη διχοτόμηση. Όχι με μία ενδιάμεση προσέγγιση, αλλά να πάμε με μαθηματική ακρίβεια στη διχοτόμηση.
–Μα η διεθνής κοινότητα απορρίπτει κάτι τέτοιο…
–Όταν περάσουν μερικά χρόνια, να ξαναμιλήσουμε. Εγώ μπορεί να μην είμαι στην πολιτική, αλλά θα τα ξαναπούμε. Πράγματα που η διεθνής κοινότητα απορρίπτει, μετά από μερικά χρόνια γίνονται αποδεκτά, όταν διαπιστώνεται πως δεν υπάρχει λύση σε ένα πρόβλημα.
–Η αποκεντρωμένη ομοσπονδία όπως έχει κατατεθεί από τον πρόεδρο αποτελεί μία λύση;
–Με ποιους τη συζήτησε αυτή την πρόταση; Μαζί μας δεν έχει συζητήσει κάτι. Εγώ δεν τη γνωρίζω και ακόμα και στη Γενεύη τον ρώτησα τι ακριβώς θέλει. Μου είπε πως υπάρχει πρόταση, αλλά εγώ δεν την είδα ποτέ.
–Στη φάση που βρισκόμαστε μπορούμε να περιμένουμε δεύτερη άτυπη διάσκεψη;
–Αν δεν προηγηθούν κάποιες πρωτοβουλίες από την πλευρά μας, οι οποίες δεν θα αποτελούν υποχώρηση στην ουσία των θέσεών μας, αλλά θα δίνουν κίνητρα στην Τουρκία και την τ/κ κοινότητα και αν δεν υπάρξει υποχώρηση της Τουρκίας και της τ/κ κοινότητας από την απαράδεκτη αξίωση για λύση δύο κρατών, δεν πρέπει να γίνει η διάσκεψη. Αλλοίμονο αν πάμε σε μία δεύτερη διάσκεψη και να έχουμε αδιέξοδο. Θα αρχίσει ο προβληματισμός στη διεθνή κοινότητα για το τι μπορεί να γίνει με το Κυπριακό και ενδεχομένως να ξεκινήσουν νέες ιδέες.
–Άρα κακώς έγινε η άτυπη.
–Έπρεπε να γίνει, αλλά με διαφορετική προσέγγιση.
–Επειδή έχετε θίξει αρκετές φορές το θέμα αξιοπιστίας του προέδρου, θεωρείτε καλύτερο να παγώσουν τα πράγματα στο Κυπριακό μέχρι να ολοκληρωθεί η θητεία του και να αναλάβει άλλος;
–Θα ήταν ευχής έργο να είχαμε τα χρονικά περιθώρια να περιμένουμε. Ήδη όμως η Τουρκία προχωρεί σε μονομερείς ενέργειες στο Βαρώσι. Αν περιμένουμε δύο χρόνια θα έχει ολοκληρωθεί ο εποικισμός της Αμμοχώστου. Χάσαμε τη Μόρφου στο Κραν Μοντάνα, αν χάσουμε και την Αμμόχωστο διερωτώμαι ποιος θα διεκδικεί λύση. Γι’ αυτό ο κ. Αναστασιάδης θα πρέπει να συνειδητοποιήσει τις ευθύνες του, καθώς η συνέχιση της τακτικής του θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια αργά ή γρήγορα στη διχοτόμηση. Και επιμένω πως θα καταγραφεί από την ιστορία ως ο ηγέτης της διχοτόμησης.
–Άρα ελπίζετε στο ότι θα θέλει να διασώσει την υστεροφημία του;
–Μέχρι στιγμής δεν έχω διαπιστώσει ότι καταβάλλει προσπάθεια να σώσει την υστεροφημία του και γι’ αυτό θα του ασκούμε πίεση μέχρι να συνειδητοποιήσει την ιστορική του ευθύνη.
–Η κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο φθοράς. Εσείς γιατί δεν κεφαλαιοποιείτε από αυτό;
–Φθορά έχει ο ΔΗΣΥ που βρίσκεται στον χώρο της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς. Θεωρούμε πως μπορεί να κεφαλαιοποιήσει το κόμμα της Αριστεράς.
–Είστε αξιωματική αντιπολίτευση. Αν δεν κεφαλαιοποιήσετε τώρα, πότε;
–Καλά, οι ψηφοφόροι που φεύγουν από τον ΔΗΣΥ θα έρθουν στο ΑΚΕΛ; Είναι η πρώτη φορά που έχουμε 13 κομματικούς σχηματισμούς και 8 ανεξάρτητους υποψηφίους. Δεν λαμβάνουμε υπόψη σε αυτή την εξίσωση ότι έχουν δημιουργηθεί τόσα πολλά κόμματα που το καθένα μπορεί να προσελκύσει ψηφοφόρους που παραδοσιακά τοποθετούνταν διαφορετικά; Πέραν τούτου είναι καλό να περιμένουμε και το εκλογικό αποτέλεσμα.
–Για σας τι είναι ένα καλό αποτέλεσμα;
–Κάτι περισσότερο από το ποσοστό που λάβαμε την προηγούμενη φορά.
–Δεν είναι πολύ χαμηλό;
–Υπολογίζουμε όλα τα δεδομένα. Η πανδημία περιόρισε τη δυνατότητα να κάνουμε εκστρατεία. Εμάς το μεγαλύτερό μας όπλο ήταν η ζωντανή επαφή. Πλέον δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Κόμματα που προϋπήρχαν ή δημιουργήθηκαν τώρα, προσπαθούν να παραπλανήσουν με τη ρητορική τους τους ψηφοφόρους. Καταρτίζουν ψηφοδέλτια που είναι μωσαϊκά απόψεων, με υποψήφιους που έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για σημαντικά ζητήματα.
–Σε ποιους αναφέρεστε;
–Στο ψηφοδέλτιο των Οικολόγων συμμετέχουν άνθρωποι που είναι φανατικά υπέρ της λύσης και παράλληλα άνθρωποι φανατικά ενάντια της ομοσπονδίας. Πώς είναι δυνατόν αυτό και να λένε παράλληλα στον κυπριακό λαό να τους ψηφίσουμε για τις θέσεις τους. Άκουσα την αναπληρώτρια πρόεδρο των Οικολόγων να λέει ότι η θέση του Κινήματος παραμένει ως είχε, ενάντια στη ΔΔΟ. Πώς κάποιοι υποψήφιοι τότε εξακολουθούν να είναι στο ψηφοδέλτιό τους και να προτάσσουν τη θέση τους στο Κυπριακό, η οποία είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τους Οικολόγους;
–Με όλα αυτά που μου λέτε να υποθέσουμε πως το ΑΚΕΛ έχει συμβιβαστεί με το ότι δεν θα ξαναδεί ποσοστά αλλοτινών εποχών…
–Η Κύπρος πέρασε μία οικονομική κρίση που ξεπεράσαμε το 2017 και μπήκαμε στην πανδημία. Η κρίση της πανδημίας, πέραν του ότι περιόρισε την εκστρατεία, αναστάτωσε και τον κόσμο που πλέον αναζητά ευθύνες στα προβλήματα που τον ταλανίζουν καθημερινά. Περνούμε συνεπώς μία περίοδο πολλών και σοβαρών προβλημάτων στην κυπριακή κοινωνία, φυσιολογικά αυτό αναστατώνει τον κόσμο και προκαλεί ανακατατάξεις, ωστόσο είμαι πεπεισμένος ότι τα πράγματα θα ξεκαθαρίσουν μελλοντικά.
–Δηλαδή;
–Όταν θα έχουμε και αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Κάποιοι εκλογικοί σχηματισμοί που υπόσχονται ένα σωρό πράγματα για να αποσπάσουν την ψήφο των πολιτών, όταν θα μπουν στη Βουλή και θα γίνει αντιληπτό ότι συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο από αυτό που υπόσχονται, τότε θα υπάρξει αλλαγή.
–Υπάρχουν όμως και ψηφοφόροι που θέλουν από το ΑΚΕΛ να ασκείται πιο δυναμική αντιπολίτευση.
–Συναντώ συνέχεια αυτή την άποψη, ότι το ΑΚΕΛ θα έπρεπε να είναι πιο σκληρό. Το σκληρό ωστόσο πρέπει να είναι και αποτελεσματικό. Δεν είναι εκείνο που κάνει απλώς περισσότερο θόρυβο. Θεωρώ ότι έχουμε αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για τον πολίτη, όπως η καθιέρωση του κατώτατου μισθού, πιέζουμε την κυβέρνηση για αποδοχή συνολικών συμβάσεων και επέκταση των συνολικών συμβάσεων. Για όλα πιέζουμε.
–Σαν να μην έχει αποτέλεσμα όμως…
–Επειδή η σημερινή κυβέρνηση είναι κοινωνικά ανάλγητη και δεν ιδρώνει το αφτί της για όλα αυτά που βιώνει ο λαός και εμείς προσπαθούμε να προωθήσουμε. Η κυβέρνηση σήμερα, ακόμα και εκεί που η Βουλή ψηφίζει ομόφωνα, αναπέμπει προτάσεις νόμου. Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι πρωταθλητής στις αναπομπές. Και το λέω αυτό για να καταλάβει ο κόσμος τους περιορισμούς που έχει η Βουλή και τι μπορεί να κάνει. Δε μπορεί για παράδειγμα να αυξήσει τον κρατικό προϋπολογισμό. Πολλοί θεωρούν ότι η Βουλή αποφασίζει για όλα.
–Φαντάζομαι ακούτε τις κριτικές που δέχεται το ΑΚΕΛ, ότι έχασε το ηθικό του πλεονέκτημα λόγω της εμπλοκής Τζιοβάνη και παλαιότερων περιπτώσεων…
–Θεωρώ ότι το ΑΚΕΛ παρά τα προβλήματα που έχει παρουσιάσει τελευταίως, εξακολουθεί να έχει πολύ μεγαλύτερο ηθικό πλεονέκτημα απέναντι στα υπόλοιπα κόμματα. Εγώ άλλωστε έχω θέσει στη Βουλή πρόταση να υποδείξουν όποιον ελεγκτή θέλουν για να κάνει φύλο και φτερό όλα μου τα περιουσιακά στοιχεία. Είμαι έτοιμος.
–Ισχύει και για την κοινοβουλευτική ομάδα σας;
–Βεβαίως. Είναι έτοιμοι εκείνοι όμως να υποδείξουμε κι εμείς με τη σειρά μας έναν ελεγκτή που θα κάνει το ίδιο γι’ αυτούς; Εγώ τους προκαλώ. Ακούω πράγματα για τα οποία θεωρώ ότι έπρεπε να ντρέπονται. Η πρόκλησή μου είναι εκεί και όποιος έχει κότσια ας το κάνουμε.
Θέλουμε έναν υποψήφιο που να κινείται στην Κεντροαριστερά
–Με το ΔΗΚΟ τι να αναμένουμε; Είστε σε συνεννόηση δεδομένου ότι και οι δύο επικαλείστε την ανάγκη αλλαγής;
–Δεν έχουμε συζητήσει τίποτα μέχρι σήμερα, δεν μας έχει απασχολήσει τέτοιο θέμα καθώς προτεραιότητα είναι οι βουλευτικές εκλογές. Αμέσως μετά, η δική μας προτεραιότητα είναι να αρχίσουμε δουλειά για τις προεδρικές εκλογές.
–Αργήσατε…
–Μπορεί να το πει κάποιος, όμως προτεραιότητα είναι οι βουλευτικές. Θέλουμε να δημιουργήσουμε εκείνη τη δυναμική που θα μας επιτρέψει να συσπειρώσουμε εκείνες τις κοινωνικές και πολιτικές ομάδες γύρω από την υποψηφιότητα του ΑΚΕΛ για να πετύχουμε την αλλαγή του 2023. Γι’ αυτό ακριβώς θέλουμε να είμαστε ισχυροί για να φέρουμε την προοδευτική αλλαγή. Ο άλλος στόχος είναι να είμαστε ισχυροί, η δυνατή φωνή που θα διεκδικούσε τα δίκαια του κόσμου.
–Ενδιαφέρεστε για την προεδρία της Βουλής;
–Δεν βλέπω τίποτα άλλο προς το παρόν εκτός του να έχουμε ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα. Τα υπόλοιπα μετά.
–Εξακολουθεί να είναι κόκκινη γραμμή για σας η υποψηφιότητα ενός αρχηγού κόμματος για το 2023 ή στελέχους πρώτης γραμμής;
–Θέλουμε μία υποψηφιότητα που να συσπειρώνει ευρύτερες μάζες γύρω της. Θεωρώ πως καμία κομματική υποψηφιότητα δεν μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες μάζες…
–Μία υποψηφιότητα από τη Δεξιά;
–Εμείς μιλούμε για προοδευτική αλλαγή, θέλουμε έναν άνθρωπο που κινείται στην Κεντροαριστερά.
–Το εκλογικό συνέδριο θα γίνει κανονικά τον Ιούνιο;
–Δεν έχει αποφασιστεί οριστικά. Υπάρχει ενδεχόμενο να γίνει τέλος του Σεπτέμβρη.
–Γιατί;
–Δεν ξέρουμε αν θα προλάβουμε.
–Η δική σας υποψηφιότητα είναι δεδομένη;
–Όχι, αφήστε να τα δούμε μετά τις εκλογές.
–Άλλαξε κάτι δηλαδή;
–Αφήστε να τα δούμε μετά τις εκλογές.
