ΚΑΜΙΓ ΜΠΕΪΚΕΡ / THE NEW YORK TIMES
Οσοι κάτοικοι της Νέας Υόρκης χρειάζονται περαιτέρω αποδείξεις για την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής δεν έχουν παρά να σηκώσουν τα κεφάλια τους και να δουν τους μαύρους φαλακρούς γύπες που πετούν στον ουρανό της μεγαλούπολης της βόρειας Αμερικής. Αυτά τα αργοκίνητα όρνεα, με άνοιγμα φτερών 1,5 μέτρου, ζουν υπό κανονικές συνθήκες στη Λατινική Αμερική και σε λίγες Πολιτείες των νότιων ΗΠΑ.
Κοκκινολαίμηδες, καναδικές χήνες, μέχρι και μαύροι γύπες συνθέτουν πλέον τη φτερωτή πανίδα της αμερικανικής μητρόπολης.
Οι γύπες μοιάζουν, όμως, να έχουν αποφασίσει να εγκατασταθούν στη Νέα Υόρκη, μαζί με 30 ακόμη είδη πουλιών που έχουν επεκτείνει και αυτά την ακτίνα δράσης τους τα τελευταία χρόνια. Η συρρίκνωση των βιοτόπων και των αποθεμάτων τροφίμων έχει αλλάξει ριζικά τις συνήθειες των αποδημητικών πτηνών.
«Πριν από 30 με 40 χρόνια θα ήταν αδιανόητο να δεις γύπα στο Μανχάταν. Από τον Μάρτιο του 2022 μέχρι σήμερα έχουμε καταγράψει 300 εμφανίσεις τέτοιων πουλιών», λέει ο ορνιθολόγος δρ Αντριου Φάρνσουερθ του Πανεπιστημίου Κορνέλ. Οι μαύροι γύπες μετακινούνται προς Βορράν εξαιτίας των πιο ήπιων θερμοκρασιών στη βόρεια Αμερική και λόγω της αφθονίας τροφής στα απορρίμματα σε προάστια της πόλης.
Ορισμένα είδη μοιάζουν να έχουν προσαρμοσθεί καλά στις νέες συνθήκες. Σε κάθε εύθραυστο οικοσύστημα, όμως, η εμφάνιση νέων ειδών έχει συνήθως σημαντικές επιπτώσεις. Είδη πουλιών όπως ο αμερικανικός κοκκινολαίμης και η καναδική χήνα ήταν από τα πρώτα που επέλεξαν να ξεχειμάζουν στη Νέα Υόρκη τα τελευταία χρόνια. Η μειωμένη χιονόπτωση επέτρεψε σε αυτά τα είδη να παραμείνουν σε περιοχές του Βορρά, από τις οποίες κάποτε αποδημούσαν για να επιβιώσουν.
Παράλληλα, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας ασκεί πίεση στους πληθυσμούς ερωδιών, οι οποίοι χάνουν σταδιακά τους τόπους αναπαραγωγής τους, όπως είναι οι μικρές νησίδες στα ανοικτά του λιμένα της Νέας Υόρκης.
200.000 θάνατοι
Πέρα από την κλιματική αλλαγή, τα πτηνά της Νέας Υόρκης απειλούνται άμεσα από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες και δημιουργήματα. Περισσότερα από 200.000 αποδημητικά πουλιά σκοτώνονται κάθε χρόνο αφού προσκρούσουν σε τζαμαρίες ουρανοξυστών. Τα ασφαλή σημεία για πουλιά στη Νέα Υόκη ήταν πάντα λιγοστά. Μεγάλα πάρκα, όπως το Σέντραλ Παρκ και τα πάρκα Φόρεστ και Πρόσπεκτ, είναι ζωτικής σημασίας ως πηγή τροφής και καταφύγιο. Τα προσεκτικά φροντισμένα πάρκα της πόλης, όμως, δεν βοηθούν τα πουλιά που χρειάζονται ξερά φύλλα και κλαριά για την κατασκευή φωλιάς.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2019 αμερικανική επιστημονική ομάδα διαπίστωσε ότι 3 δισεκατομμύρια πτηνά χάθηκαν από τη βόρεια Αμερική μεταξύ 1970 και 2019, πτώση της τάξης του 30% σε μισό αιώνα. Παρότι η μελέτη δεν εξέτασε σε βάθος τους λόγους αυτής της εξαφάνισης, οι ερευνητές ανέφεραν ως αίτιά της την απώλεια βιοτόπων και την αποψίλωση δασών, χωρίς να υποβαθμίζονται οι ευθύνες των γατών, της πρόσκρουσης σε τζαμαρίες ψηλών κτιρίων και της χρήσης τοξικών ζιζανιοκτόνων.
Τα τελευταία χρόνια ο δήμος της Νέας Υόρκης υιοθέτησε νόμους για την προστασία πολλών ειδών πουλιών. Το 2019 το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε νόμο ο οποίος απαιτεί την τοποθέτηση υλικών για την πρόληψη προσκρούσεων πουλιών σε προσόψεις σε κάθε νέο κτίριο της Νέας Υόρκης. Το 2021 η πόλη ενέκρινε μέτρο με στόχο το σβήσιμο κάθε μη αναγκαίου φωτισμού γύρω από δημοτικά κτίσματα κατά τη διάρκεια της νύχτας την εποχή αποδημίας πουλιών.
Η ορνιθολογική εταιρεία Οντιμπον της Νέας Υόρκης πιέζει από τη μεριά της για την απαγόρευση μη αναγκαίου εξωτερικού φωτισμού ιδιωτικών κατοικιών τη νύχτα, στηρίζοντας πρωτοβουλία με τίτλο Νόμος Σκοτεινών Ουρανών. «Οι κοινωνίες μας βασίζονται σε οικοσύστημα εντόμων, πουλιών, φυτών και ζώων. Αν τα σημάδια που βλέπουμε στα αποδημητικά πτηνά είναι ενδεικτικά του μέλλοντος, ο άνθρωπος έχει ήδη σοβαρό πρόβλημα», λέει ο ερευνητής της Οντιμπον, Τοντ Ουίνστον
