Τον Ιανουάριο του 2020, πέρασε από την ολομέλεια της Βουλής η ρύθμιση του πλαισίου αδειοδότησης και των προδιαγραφών για τα καταλύματα τύπου Airbnb. Οι ιδιοκτήτες των καταλυμάτων είχαν περιθώριο δύο χρόνων να συμμορφωθούν με τις πρόνοιες της νομοθεσίας και εγγραφής στο μητρώο καταλυμάτων. Δύο χρόνια αργότερα- τον προηγούμενο Ιανουάριο- η Βουλή διαφοροποίησε τον χρόνο προθεσμίας, ψηφίζοντας παράταση της προθεσμίας εγγραφής στο μητρώο των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων -είχε αναφερθεί τότε, ότι η παράταση κρίθηκε αναγκαία λόγω δυσκολιών στην υποβολή απαιτούμενων στοιχείων για την εγγραφή. Αυτή η νέα προθεσμία λήγει στις 6 Φεβρουαρίου 2023. Λίγους μήνες πριν εκπνεύσει η νέα προθεσμία, ωστόσο, η εικόνα δεν έχει διαφοροποιηθεί ιδιαίτερα. Μόλις 15 χιλιάδες κλίνες έχουν εγγραφεί στο μητρώο καταλυμάτων το οποίο διατηρεί το Υφυπουργείο Τουρισμού, από το σύνολο των 100 χιλιάδων κλινών που είναι διαθέσιμες στις πλατφόρμες βραχύβιας ενοικίασης. Αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Υφυπουργείο και καταδεικνύουν ότι η νομοθεσία μέχρι στιγμής, δεν εφαρμόζεται. Εκτιμάται ότι τα πράγματα θα αλλάξουν από το 2023 κατά τρόπο ώστε στις πλατφόρμες τύπου Airbnb να αναρτώνται μόνο αδειούχα καταλύματα. Παραμένει πάντως ερωτηματικό το κατά πόσο θα υπάρξει τελικά συμμόρφωση στους εναπομείναντες 3 μήνες μέχρι την λήξη της προθεσμίας.
Πλαφόν στις διανυκτερεύσεις
Από εκεί και πέρα, οι ξενοδόχοι - τόσο ο ΠΑΣΥΞΕ όσο και ο ΣΤΕΚ- κάνουν λόγο για ανεξέλεγκτη κατάσταση στον τομέα των βραχύβιων ενοικιάσεων καταλυμάτων, στον οποίο προσάπτουν εκτόξευση των ενοικίων, με αποτέλεσμα να καθίστανται απαγορευτικά για τους μόνιμους κατοίκους, ή να γίνεται εξαιρετικά δύσκολη η ανεύρεση μόνιμης στέγης για τους γηγενείς πολίτες. Ζητούν δε αυστηροποίηση του πλαισίου, επικαλούμενοι παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων. Πρόσφατη έρευνα την οποία διενήργησε ο ΣΤΕΚ, παρουσιάζει συγκεντρωτικά τέτοια παραδείγματα. Στην έρευνα αναφέρεται συγκεκριμένα ότι στο Άμστερνταμ η εκμίσθωση ακινήτου μέσω airbnb ή άλλης πλατφόρμας επιτρέπεται μόνο έως 30 ημέρες ενώ έχει απαγορευτεί εντελώς σε τρεις περιοχές. Στο Λονδίνο και στο Ρέικιαβικ η εκμίσθωση σπιτιού επιτρέπεται μόνο για 90 μέρες το χρόνο, στο Παρίσι επιτρέπεται μόνο 120 μέρες το χρόνο και στην Γλασκώβη επιτρέπεται μόνο η εκμίσθωση δωματίου σε διαμέρισμα σε κτίριο με κοινή είσοδο. Επιπλέον, στη Βαρκελώνη δεν δίνονται πια άλλες άδειες και στην Πάλμα Ντε Μαγιόρκα έχουν απαγορευτεί οι βραχυχρόνιες μισθώσεις σε κατοικημένες περιοχές. Τόσο ο ΠΑΣΥΞΕ όσο και ο ΣΤΕΚ, εισηγούνται την επιβολή πλαφόν στο όριο των διανυκτερεύσεων που δύναται να εκμισθωθεί κάθε αυτοεξυπηρετούμενο κατάλυμα έτσι ώστε η εκμίσθωση ακινήτου μέσω Airbnb ή άλλης πλατφόρμας να μην ξεπερνά τις 90 ημέρες το χρόνο. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο ΣΤΕΚ εισηγείται, σε συγκεκριμένες περιοχές ή ακόμη και πόλεις όπου οι μόνιμοι κάτοικοι δυσκολεύονται να βρουν σπίτια ή διαμερίσματα για μακροχρόνια ενοικίαση (π.χ. Λεμεσό ή αστικά κέντρα), να απαγορευθεί η βραχυπρόθεσμη εκμίσθωση ακινήτου. Εισηγείται επίσης τη ρύθμιση της αυστηρής φορολόγησης της λειτουργίας των δραστηριοτήτων των Airbnb και άλλων υπηρεσιών βραχυχρόνιας μίσθωσης, την υποχρέωση καταβολής φόρου διανυκτέρευσης, καθώς και τη δημιουργία ποιοτικών κανονισμών λειτουργίας των Airbnb και άλλων υπηρεσιών βραχυχρόνιας μίσθωσης, παρόμοιων με αυτούς των ξενοδοχειακών μονάδων. Από την πλευρά του ο υφυπουργός Τουρισμού Σάββας Περδίος υπογραμμίζει ότι το σημαντικό για το Υφυπουργείο είναι να εφαρμοστεί ο νόμος και ακολούθως να εξεταστεί το κατά πόσο υπάρχουν ανάγκες για διαφοροποιήσεις ή αυστηροποίηση.
Υπάρχουν γύρω στις 100 χιλιάδες κλίνες που διατίθενται σε πλατφόρμες βραχύβιας μίσθωσης στην Κύπρο. Μόλις το 15% έχει εγγραφεί στο μητρώο.
Οι πιο δημοφιλείς και πιο ακριβές περιοχές
Είναι γεγονός ότι τα καταλύματα τα οποία διατίθενται στην πλατφόρμα Airbnb παρουσιάζουν φέτος αυξανόμενη ζήτηση σε σχέση με το 2019- χρυσή χρονιά για τον τουρισμό, αλλά και το 2021. Η ανάκαμψη του κλάδου δεν ήταν αισθητή μόνο στην Κύπρο. Σύμφωνα με τελευταία έρευνα, ο κλάδος βραχύβιων μισθώσεων είχε ψηλές επιδόσεις ιδιαίτερα σε Ελλάδα, Νορβηγία και Ουγγαρία. Στην περίπτωση της Κύπρου, μπορούν να εξαχθούν αντιπροσωπευτικά συμπεράσματα από την σελίδα της εταιρείας αναλύσεων για τα Airbnb- την Airdna. Ειδικότερα, στις υπό εξέταση περιοχές ( τουριστικές/ παραλιακές και πρωτεύουσα), οι κρατήσεις μεταξύ τρίτου τριμήνου 2021 και τρίτου τριμήνου 2022 φαίνεται να καταγράφουν αύξηση 21% (6465 το τρίτο τρίμηνο του 2021 σε σχέση με 7.830 το τρίτο τρίμηνο του 2022). Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η δημοφιλέστερη περιοχή για τα καταλύματα Airbnb είναι η Πάφος, που διατηρεί τα ηνία στις κρατήσεις του τρίτου τριμήνου του 2022, καθώς και του Σεπτεμβρίου. Ακουλουθεί ο Πρωταράς, η Πέγεια, η Αγία Νάπα, η Λάρνακα, η Λεμεσός και η Λευκωσία. Συγκεκριμένα, 370 ενοικιάσεις έγιναν τον περασμένο μήνα στη Λευκωσία, 436 στη Λεμεσό, 1028 στην Λάρνακα, 1048 στην Αγία Νάπα, 1119 στην Πέγεια, 1144 στον Πρωταρά και 1343 στην Πάφο.
Made withVisme
Τα έσοδα των ιδιοκτητών
Στοιχεία τα οποία επίσης προκύπτουν από την σελίδα Airdna, δίνουν και την εικόνα της μέσης πληρότητας ανά περιοχή, καθώς επίσης και του μέσου κόστους διανυκτέρευσης και τελικά, των ετήσιων εσόδων για ιδιοκτήτη καταλύματος. Ως παράδειγμα χρησιμοποιήσαμε κατάλυμα δύο υπνοδωματίων, με δύο μπάνια, που φιλοξενεί τέσσερις επισκέπτες. Τα αποτελέσματα δίνουν ως ακριβότερη περιοχή τον Πρωταρά, και λίγο πιο κάτω την Λεμεσό και την Αγία Νάπα.
Συγκεκριμένα, στη Λευκωσία, η βραχύβια ενοικίαση ενός διαμερίσματος με δύο υπνοδωμάτια και μπάνια και δυνατότητα φιλοξενίας 4 ατόμων, υπολογίζεται ότι αποφέρει ετήσιο εισόδημα 17,5 χιλιάδες ευρώ (μέσο ημερήσιο κόστος ενοικίασης 78 ευρώ και πληρότητα 61% ετησίως). Στη Λεμεσό, το ετήσιο έσοδο για ένα κατάλυμα με τα ίδια χαρακτηριστικά υπολογίζεται στα 28,6 χιλιάδες ευρώ ετησίως. Υπολογίζεται ως μέση τιμή διανυκτέρευσης τα 102 ευρώ και ποσοστό πληρότητας 77% (εκτιμώμενες μέρες κράτησης). Αντίστοιχα, στην Πάφο, το ετήσιο εισόδημα ανέρχεται στις 16,2 χιλιάδες ευρώ, με μέση ημερήσια δαπάνη διανυκτέρευσης τα 72 ευρώ και μέση πληρότητα 62%. Στην Λάρνακα υπολογίζεται ότι το ετήσιο εισόδημα που προκύπτει από την ενοικίαση ενός καταλύματος ίδιας χωρητικότητας ανέρχεται στα 14,5 χιλιάδες ευρώ. Μέσο κόστος διανυκτέρευσης τα 63 ευρώ και μέση πληρότητα στα 63%. Είναι ενδιαφέρον ότι με χαμηλότερη μέση πληρότητα από τις υπόλοιπες περιοχές (55%), τα καταλύματα στην περιοχή της Αγίας Νάπας αποφέρουν μεγαλύτερο εισόδημα ετησίως. Υπολογίζεται λοιπόν ότι το ετήσιο εισόδημα από την βραχύβια ενοικίαση ενός καταλύματος 2 υπνοδωματίων και 4 επισκεπτών, αφήνει ετησίως 19,3 χιλιάδες ευρώ. Το μέσο κόστος διανυκτέρευσης υπολογίζεται ότι κυμαίνεται στα 96 ευρώ/βράδυ. Ακριβότερη περιοχή για Airbnb φαίνεται ότι είναι ο Πρωταράς. Συγκεκριμένα, το μέσο κόστος διανυκτέρευσης, υπολογίζεται στα 128 ευρώ/ανά βράδυ, ενώ η μέση ετήσια πληρότητα στο 63%. Βάσει αυτών των δεδομένων, το ετήσιο έσοδο που προκύπτει από την ενοικίαση του καταλύματος, υπολογίζεται στις 29,2 χιλιάδες ευρώ.
