Προωθητική Ενέργεια
Η Κύπρος θεωρείται ως ελκυστικός προορισμός από ξένους επενδυτές, καθώς θεωρούν ότι η ανταγωνιστικότητα της χώρας θα παρουσιάσει περαιτέρω βελτίωση τα επόμενα τρία χρόνια, με τις τηλεπικοινωνιακές και ψηφιακές υποδομές, την ποιότητα ζωής και την εταιρική φορολογία να θεωρούνται ως τα σημαντικότερα κίνητρα για επενδύσεις στην Κύπρο. Αυτό είναι το σημαντικό και ελπιδοφόρο συμπέρασμα που εξήχθη από την έρευνα που πραγματοποίησε η ΕΥ Κύπρου, που είχε ως στόχο να αξιολογήσει την ελκυστικότητα της Κύπρου σε σχέση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη και να εντοπίσει πού βρίσκονται τα βασικά πλεονεκτήματα, οι ευκαιρίες και η πιθανή έκθεση.
Είναι η δεύτερη χρονιά που η ΕΥ Κύπρου διεξάγει την Έρευνα Ελκυστικότητας της Κύπρου (EY Cyprus Attractiveness Survey) και στόχοι είναι:
- να κατανοήσει την αντίληψη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας για την ελκυστικότητα της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού
- να εντοπίσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και τους τομείς στους οποίους θα πρέπει να επικεντρωθούμε
- να παρουσιάσει προτάσεις για βελτίωση της ανταγωνιστικής μας θέσης στο ευρωπαϊκό σκηνικό.
Η φετινή έρευνα, η οποία συνοδεύτηκε από συνεντεύξεις με αναγνωρισμένους επενδυτές ώστε να καταγραφούν και οι δικές τους απόψεις, έδειξε ότι η Κύπρος βρίσκεται στη σωστή πορεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικής της θέσης. Σε ένα πλαίσιο παγκόσμιας αβεβαιότητας και αναταραχής, οι απαντήσεις των συμμετεχόντων δείχνουν μια σημαντική βελτίωση σε σχέση με το 2020 και μια αξιοσημείωτη αισιοδοξία για το μέλλον. Σχεδόν ένας στους τρεις ερωτηθέντες αναφέρει ότι η εταιρεία του σχεδιάζει να εγκαταστήσει ή να επεκτείνει τις δραστηριότητές της στην Κύπρο κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, ενώ το 53% αναμένει ότι η ελκυστικότητα της χώρας θα βελτιωθεί τα επόμενα τρία χρόνια.
Αισιόδοξα μηνύματα από την έρευνα
Το ποσοστό των ερωτηθέντων που ανέφεραν ότι έχουν σχέδια να ιδρύσουν ή να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στην Κύπρο το επόμενο έτος έχει αυξηθεί σε σύγκριση με πριν από δύο χρόνια (από 24% πήγε στο 29%), αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και της Ευρώπης ως σύνολο, που καταγράφεται στο 53%.
Ταυτόχρονα όμως, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (53%) αναμένει ότι η ελκυστικότητα της Κύπρου θα βελτιωθεί τα επόμενα τρία χρόνια, το οποίο καταγράφεται ως αισιόδοξο μήνυμα. Στην περίπτωση αυτή, το ποσοστό είναι πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (64%).
Τομείς ελκυστικοί και λιγότερο ελκυστικοί
Στο ερώτημα της έρευνας αναφορικά με το είδος της επενδυτικής δραστηριότητας που σκέφτονται για την Κύπρο, μία στις τρεις εταιρείες ονόμαστε την εφοδιαστική αλυσίδα και τον τομέα των logistics (35%), ακολουθούμενη από γραφεία πωλήσεων και μάρκετινγκ και σχετικές δραστηριότητες (24%) και την εγκαθίδρυση κεντρικών γραφείων (14%). Ο τομέας της μεταποίησης, που δεν εμφανιζόταν στα επενδυτικά σχέδια των εταιρειών στην προηγούμενη σχετική έρευνα του 2020, τώρα από το 7% των ερωτηθέντων, πιθανώς λόγω των προσπαθειών για παροχή nearshore υποστήριξης και υπηρεσιών.
Ως τα πιο ελκυστικά χαρακτηριστικά της χώρας ως επενδυτικό προορισμό, οι επενδυτές ονόμασαν τις τηλεπικοινωνιακές και ψηφιακές υποδομές (43%), την ποιότητα ζωής (33%), την ευνοϊκή εταιρική φορολογία (29%) και την Έρευνα & Ανάπτυξη (29%), ενώ στον αντίποδα, ως οι λιγότερο ελκυστικοί παράγοντες που καταγράφηκαν είναι η επιχειρηματική κουλτούρα και το περιβάλλον σε σχέση με start-up επιχειρήσεις, το επίπεδο των μέτρων στήριξης και επιδοτήσεων από τις Αρχές και το κόστος εργασίας.
Στην ερώτηση που αφορούσε τις προτεραιότητες που θα πρέπει να δωθούν για την περαιτέρω βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της Κύπρου στην παγκόσμια οικονομία, οι ερωτηθέντες απάντησαν η συμβάδιση με τεχνολογικές και άλλες διαταραχές (43%), η υποστήριξη βιομηχανιών υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας (40%) και μεγαλύτερη επένδυση σε μεγάλες υποδομές και αστικά έργα (34%). Περιθώριο βελτίωσης εντοπίστηκε, επίσης, στη δημιουργία μιας πιο επιχειρηματικής, λιγότερο γραφειοκρατικής και λιγότερο διοικητικής κουλτούρας, καθώς και την περαιτέρω υποστήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Η ελκυστικότητα της Κύπρου στο ευρωπαϊκό πεδίο
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα αξιολόγησαν, επίσης, την Κύπρο με βάση μια σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με τους τρεις βασικούς πυλώνες όπως αυτοί είχαν προσδιοριστεί και στην ανάλογη έρευνα της ΕΥ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ως κρίσιμοι για τις μελλοντικές αποφάσεις για Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (δηλαδή τεχνολογία, βιωσιμότητα και τοπικό ταλέντο).
- Στον τομέα της τεχνολογίας, οι τομείς όπου η Κύπρος θεωρείται ότι έχει καλύτερες επιδόσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες της περιλαμβάνουν το δίκτυο start-up επιχειρήσεων και ερευνητικών ιδρυμάτων στον τομέα της τεχνολογίας (59%) και την υποστήριξη από κυβερνητικούς φορείς και ρυθμιστικές αρχές για την προώθηση της ψηφιακής ατζέντας (57%).
- Στον τομέα της βιωσιμότητας, η λίστα περιλαμβάνει το οικοσύστημα καινοτόμων επιχειρήσεων καθαρής τεχνολογίας και βιωσιμότητας (66%) και την τοπική καταναλωτική κουλτούρα (54%).
- Στο τομέα των ταλέντων η λίστα περιλαμβάνει την έκθεση των φοιτητών σε διεθνείς εμπειρίες (51%) και την ευρεία πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση (41%)
Τα σημεία που χρίζουν βελτίωσης στους τρεις βασικούς πυλώνες περιλαμβάνουν τη διαθεσιμότητα επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλλες μορφές χρηματοδότησης, την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, την απαλλαγή από άνθρακα των αλυσίδων εφοδιασμού, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του τοπικού εργατικού δυναμικού και τη διευκόλυνση έργων βιωσιμότητας, την περαιτέρω διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, περισσότερη επένδυση σε ψηφιακές δεξιότητες και ψηφιακή κουλτούρα και ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων και ακαδημαϊκής κοινότητας.
Συστάσεις για την ενίσχυση της ελκυστικότητας
Η Κύπρος θα πρέπει να επικεντρωθεί στους τομείς όπου θεωρείται ότι έχει χαμηλότερες επιδόσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες. Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η ευρύτερη γεωπολιτική κατάσταση της Κύπρου συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά στις αποφάσεις των επενδυτών να επενδύσουν στη χώρα, καθώς το 55% των συμμετεχόντων αναγνώρισε αυτό τον παράγοντα είτε ως «κρίσιμο» ή «πολύ σημαντικό».
1. Διατήρηση της εστίασης στην ψηφιακή οικονομία μέσω, μεταξύ άλλων, περαιτέρω επενδύσεων σε ψηφιακές υποδομές, υποστήριξης της ψηφιακής δεξιότητας και επανειδίκευσης του τοπικού εργατικού δυναμικού, περαιτέρω ψηφιοποίησης των κυβερνητικών υπηρεσιών και προώθησης της ψηφιακής κουλτούρας και της υιοθέτησης από τον γενικό πληθυσμό και ενθάρρυνσης της συνεργασίας κρατικού και ιδιωτικού τομέα. Τα σημαντικά κονδύλια που διατίθενται για τον ψηφιακό μετασχηματισμό μέσω του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα είναι καθοριστικά προς αυτή την κατεύθυνση.
2. Αντιμετώπιση των προκλήσεων σε ό,τι αφορά στο εργατικό δυναμικό συμβάλλοντας στην αντιστοίχιση των δεξιοτήτων με τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες απασχόλησης. Η ανάπτυξη νέων, και όπου ενδείκνυται, εξειδικευμένων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα πρέπει να ενθαρρυνθεί και να προωθηθεί, σε όλα τα επίπεδα, η ενεργή συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας.
3. Δημιουργία ενός ακμάζοντος επιχειρηματικού οικοσυστήματος όπου οι start-up επιχειρήσεις και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να ανθίσουν και να αναπτυχθούν βιώσιμα. Η απλούστευση των διαδικασιών, η βελτίωση της διαφάνειας και η διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών, η πλήρης μετάβαση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η ενθάρρυνση της εναλλακτικής χρηματοδότησης και η παροχή κινήτρων για Ε&Α και καινοτομία είναι μόνο μερικοί από τους τρόπους για να επιτευχθεί αυτό.
4. Επιτάχυνση των προσπαθειών για την καθιέρωση της Κύπρου ως περιφερειακού κόμβου τεχνολογίας και καινοτομίας, μέσω συνεργασίας με τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς για τη βελτίωση των κινήτρων και την οικοδόμηση ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος για την υποστήριξη του τομέα της τεχνολογίας και επικοινωνιών και την ανάπτυξή του. Ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για την εξασφάλιση αποτελεσματικής πρόσβασης στην παγκόσμια κοινότητα της τεχνολογίας και αποτελεσματική επικοινωνία των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου.
5. Εντατικοποίηση των προσπαθειών διαφοροποίησης σε αναπτυσσόμενους τομείς και νέους τομείς, όπως η εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics, η ενέργεια, η εκπαίδευση και η ιατρική. Επίσης, συνιστάται η υποστήριξη παραδοσιακών τομέων (όπως ο τουρισμός, οι επαγγελματικές υπηρεσίες και η ναυτιλία) ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικοί στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον που βασίζεται στην τεχνολογία.
6. Υποστήριξη των προσπαθειών του τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών ώστε να ανακτήσει τη βιωσιμότητά του, να μεταμορφωθεί, να επιτύχει αποτελέσματα και να επικεντρωθεί στη χρηματοδότηση καινοτόμων και βιώσιμων έργων.
7. Υιοθέτηση της βιωσιμότητας πριν από τους Ευρωπαίους ομολόγους μας, με την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων και ικανοτήτων, την καθιέρωση ρυθμιστικού πλαισίου και με τη διευκόλυνση της εκπαίδευσης του τοπικού πληθυσμού και την σωστή πληροφόρηση.
8. Αξιοποίηση των πρόσφατων γεωπολιτικών εξελίξεων όντας μέλος της ΕΕ, της στρατηγικής μας θέσης και άλλων πλεονεκτημάτωνν που έχουμε στην περιοχή, προκειμένου να αποκτήσουμε βασικό περιφερειακό ρόλο σε τομείς όπως η ενέργεια και η εφοδιαστική αλυσίδα.
