ΚΥΠΕ
Να εφαρμόσει ένα αυστηρό χρονικό πλαίσιο για την αρχική τουλάχιστον αξιολόγηση της εκάστοτε υποβληθείσας αίτησης για την καταβολή του Επιδόματος Μονογονεϊκής Οικογένειας και να διεξάγεται έρευνα για τυχόν αλλαγές στην οικογενειακή κατάσταση των αιτητών, και όχι μόνο βάσει «πληροφοριών», είναι κάποιες από τις εισηγήσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως Μαρίας Στυλιανού-Λοττίδη προς το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας σε έκθεσή της για το θέμα. Θέτει επίσης και το ζήτημα του όρου “μονογονεϊκή οικογένεια” και εισηγείται να μην προϋποθέτει ότι ο μονογονέας πρέπει να είναι χωρίς συμβίο, καθώς ενδέχεται, όπως λέει, να επηρεάζει την ιδιωτική ζωή και ελευθερία των αιτητών, που κατά μεγάλο ποσοστό «επηρεάζει και πάλι τις γυναίκες».
Στην έκθεσή της, αναφορικά με τη καταβολή του Επιδόματος Μονογονεϊκής Οικογένειας, η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια, δέχθηκε «σημαντικό αριθμό» παραπόνων/καταγγελιών, τα οποία στρέφονταν κατά της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας (ΥΔΕΠ), «τα οποία είχαν ως κοινό αντικείμενο, τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην καταβολή του επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας».
Συγκεκριμένα, η Επίτροπος αναφέρει ότι μετά από εξέταση των παραπόνων από λειτουργούς του γραφείου της, ανεφύησαν θέματα όπως καθυστέρηση στην εξέταση αιτήσεων για την παροχή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των αιτητών και της ΥΔΕΠ, αλλά και παράλειψη από μέρους της ΥΔΕΠ να ενημερώνει τους αιτητές για την πρόοδο/εξέλιξη της υπόθεσής τους.
Η έκθεση αναφέρεται και σε τερματισμό καταβολής του επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, στη βάση «πληροφοριών» για σύναψη γάμου ή συμβίωσης με άλλο άτομο και σε «μη ενδελεχή έλεγχο σε σχέση με το εάν, όντως, ο γονέας στον οποίο καταβάλλεται το επίδομα συμβιώνει με άλλο άτομο». Αναφέρεται ότι αυτό αφορούσε σε παράπονο για τερματισμό παροχής επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, το οποίο λάμβανε η παραπονούμενη το έτος 2020, μετά από καταγγελία του πρώην συντρόφου της ότι «αυτή συμβίωνε με τρίτο πρόσωπο και χωρίς να γίνει η απαραίτητη διερεύνηση των γεγονότων από την ΥΔΕΠ». Μετά από την παρέμβαση του Γραφείου της, αναφέρει η Επίτροπος, «η υπηρεσία αντιλήφθηκε το λάθος της, κατέβαλε αναδρομικά στην παραπονούμενη και ξεκίνησε ξανά την καταβολή του επιδόματος».
Άλλο θέμα που αναφέρεται, είναι η καταβολή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας στον γονέα που δεν διαμένει με το παιδί, «κατά παράβαση των διατάξεων της σχετικής νομοθεσίας».
Επίσης, η έρευνα κατέδειξε απόρριψη ενστάσεων, ως εκπροθέσμων, «λόγω λανθασμένου υπολογισμού της προθεσμίας, η οποία δηλώθηκε από τον σχετικό νόμο για υποβολή ένστασης». Συγκεκριμένα, αναφέρεται στην έκθεση, ο λανθασμένος υπολογισμός γίνεται προσμετρώντας την προθεσμία των 30 ημερών από την ημερομηνία που φέρει η επιστολή γνωστοποίησης της απόφασης και όχι από την ημερομηνία κατά την οποία ο ενδιαφερόμενος λαμβάνει πραγματική γνώση της απόφασης.
Η Επίτροπος αναφέρει ότι μερικά από τα παράπονα, έχουν επιλυθεί/διευθετηθεί στα πλαίσια διερεύνησής τους από Λειτουργούς του Γραφείου της.
Η Επίτροπος εισηγείται όπως, το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας προβεί σε ενέργειες που αποσκοπούν στην υιοθέτηση και εφαρμογή «ενός αυστηρού χρονικού πλαισίου σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την αρχική αξιολόγηση της εκάστοτε υποβληθείσας αίτησης» και κατά πόσον αυτή είναι δεόντως συμπληρωμένη και συνοδεύεται από τα απαραίτητα έγγραφα ή όχι, ούτως ώστε να υπάρχει έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για την ανάγκη προσκόμισης περαιτέρω στοιχείων.
Εισηγείται ακόμη, διεξαγωγή της δέουσας έρευνας σε περιπτώσεις όπου γίνονται καταγγελίες για συμβίωση των δικαιούχων του επιδόματος με άλλο πρόσωπο, με σκοπό την διασφάλιση της ορθότητας των γεγονότων και την λήψη της τελικής απόφασης στη βάση αυτών.
Ακόμη, ουσιαστική διερεύνηση της οικογενειακής κατάστασης των αιτητών, ούτως ώστε να καταβάλλεται το εγκεκριμένο επίδομα στον γονέα ο οποίος το δικαιούται, «δηλαδή στον γονέα που διαμένει κάτω από την ίδια στέγη με το παιδί» σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Η κ. Λοττίδη εισηγείται και όπως η εξέταση των αιτήσεων για καταβολή του επιδόματος, ολοκληρώνεται «το συντομότερο δυνατόν, όχι μόνο επειδή η υπέρμετρη καθυστέρηση συνιστά στοιχείο κακοδιοίκησης, αλλά και επειδή οι αιτητές είναι άτομα τα οποία προσβλέπουν στην έγκαιρη λήψη τους, για να καλύψουν τις οικονομικές ανάγκες της οικογένειας τους».
Με δεδομένο ότι στην Νομοθεσία προβλέπεται ότι Ιεραρχική Προσφυγή μπορεί να υποβληθεί μέσα σε 30 ημέρες από τη γνωστοποίηση (στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο) της απόφασης και όχι σε 30 ημέρες από την ημερομηνία της απορριπτικής επιστολής, δηλαδή ο χρόνος γνωστοποίησης θα πρέπει να είναι αυτός που έλαβε πραγματική γνώση ο εν δυνάμει δικαιούχος, ούτως ώστε από εκεί να αρχίζει η προθεσμία και όχι από την ημερομηνία που φέρει η επιστολή, αναφέρεται στις εισηγήσεις. Αυτό δύναται να γίνει μόνο με συστημένη επιστολή ή άλλως πως, προστίθεται, με βάση την οποία θα είναι δυνατή η απόδειξη παραλαβής και άρα γνώσης του περιεχομένου της απόφασης, εφόσον η προθεσμία είναι ανατρεπτική.
Τέλος, η Επίτροπος εισηγείται όπως, ο όρος “μονογονεϊκή οικογένεια” να μην προϋποθέτει ότι ο μονογονέας πρέπει να είναι χωρίς συμβίο και κατ’ επέκταση, να μην τερματίζεται το δικαίωμα σε επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας, στην περίπτωση κατά την οποία ο μονογονέας συμβιώνει με άλλο άτομο, «καθότι ο νομοθέτης θέλησε να στηρίξει τον δικαιούχο στις βασικές ανάγκες του τέκνου, κάτι που ο συμβίος δεν έχει νομική υποχρέωση να πράξει, όπως έχει ο σύζυγος».
Άλλωστε, προσθέτει η κ. Λοττίδου, «η αποτροπή συμβίωσης του δικαιούχου με τον φόβο απώλειας του επιδόματος ενδέχεται να επηρεάζει την του ιδιωτική ζωή και ελευθερία που κατά μεγάλο ποσοστό επηρεάζει και πάλι τις γυναίκες».
Σημειώνεται ότι η Έκθεση υποβάλλεται στην Αν. Γενική Διευθύντρια της εμπλεκόμενης υπηρεσίας, και κοινοποιείται στον Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας και την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, «για ενημέρωσή τους σημειώνοντας ότι εκκρεμεί ενώπιον τους σχετική τροποποιητική πρόταση νόμου».
