Η Δύση σκληραίνει τον τόνο της για τους βομβαρδισμούς αμάχων στον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς. Η κριτική γίνεται ολοένα πιο ξεκάθαρη. Και η πίεση στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου αυξάνεται.
Ολοι υποστηρίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να απαντήσει στρατιωτικά στο μακελειό της 7ης Οκτωβρίου, κατά το οποίο, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, σκοτώθηκαν 1.400 άνθρωποι στο Ισραήλ.
«Παύσεις» και κατάπαυση
Ωστόσο, οι εικόνες θανάτου και καταστροφής και ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ των αμάχων στη Γάζα, περισσότεροι από 11.000, σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους, έχουν οδηγήσει αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και οι ΗΠΑ, να ζητήσουν μείωση των ισραηλινών βομβαρδισμών.
Λέξεις όπως «κατάπαυση του πυρός» που φάνταζαν ταμπού στη Δύση, όπου προτιμούσαν να μιλούν για «παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις» είναι πλέον στο τραπέζι.
«Είναι η μοναδική λύση που έχουμε, η κατάπαυση του πυρός, γιατί είναι αδύνατο να εξηγήσουμε ότι θέλουμε να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία βομβαρδίζοντας αθώους», δήλωσε την Παρασκευή ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξή του στο BBC.
Ο Μακρόν πρόσθεσε: «Στην πραγματικότητα, σήμερα βομβαρδίζονται άμαχοι. Στην πραγματικότητα, αυτά τα μωρά, αυτές οι κυρίες, αυτοί οι ηλικιωμένοι βομβαρδίζονται μέχρι θανάτου. Δεν υπάρχει κανένας λόγος γι’ αυτό και καμία νομιμότητα. Γι’ αυτό καλούμε το Ισραήλ να σταματήσει».
Λίγοι έχουν προχωρήσει τόσο πολύ στην κριτική τους όσο ο Μακρόν, τις δηλώσεις του οποίου ο Νετανιάχου χαρακτήρισε «σοβαρό λάθος, πραγματικό και ηθικό».
Ο Μακρόν σε νεότερη επικοινωνία με τον Ισραηλινό πρόεδρο, Ισαάκ Χέρτζογκ, διευκρίνισε ότι αναγνωρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ να απαντήσει.
Ωστόσο, ο Γάλλος υπουργός Αμυνας επανέλαβε την υποχρέωση του Ισραήλ για «μετριοπαθή και αναλογική» απάντηση στην επίθεση της Χαμάς.
Εντωμεταξύ, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πίεσε δημοσίως τον Νετανιάχου την περασμένη εβδομάδα, ζητώντας κατάπαυση του πυρός για τουλάχιστον τρεις ημέρες ώστε να δοθεί χρόνος για ευρεία διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας και απελευθέρωση ομήρων.
Πλήγματα σε νοσοκομεία
Καταλυτικό ρόλο στη σκλήρυνση του τόνου, παρόλο που το ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός δεν τίθεται επίσημα από τους περισσότερους δυτικούς αξιωματούχους, έπαιξαν η αύξηση των θυμάτων στη Γάζα, καθώς τα πλήγματα σε νοσοκομεία στη Γάζα.
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση πλήθυναν οι φωνές που υπογραμμίζουν την ανάγκη συμμόρφωσης με το διεθνές δίκαιο και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Ασελμπορν κάλεσε τη Δευτέρα να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί νοσοκομείων στη Γάζα.
Φτάνοντας στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή δήλωσε: «Αυτά δεν είναι πεδία μάχης. Οι ασθενείς που βρίσκονται στην εντατική δεν έχουν ελπίδα. Δεν υπάρχει πλέον οξυγόνο, νερό, φάρμακα. Αυτοί οι άνθρωποι θα πεθάνουν.
Νομίζω ότι γνωρίζουμε ότι η Χαμάς χρησιμοποιεί τα νοσοκομεία της για να κρύβει μέλη της. Αλλά σε κάθε περίπτωση, κατά τη γνώμη μου, όλη η δυστυχία και ο τρόμος που είδαμε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου δεν πρέπει να επαναληφθεί στη Γάζα.
Πρέπει πραγματικά να το σταματήσουμε αυτό και να προσπαθήσουμε να βρούμε λύση. Δεν μπορείς να διαπραγματευτείς με τη Χαμάς, αλλά μπορείς να διαπραγματευτείς με το Κατάρ, για παράδειγμα», ανέφερε.
Η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου, Χάτζα Λαμπίμπ, χαρακτήρισε την κατάσταση στη Γάζα «αφόρητη». Ενώ η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Αναλένα Μπέρμποκ, επίσης προσερχόμενη στη σύνοδο της Δευτέρας, προειδοποίησε ότι είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί «η ελπίδα ζωντανή» στην «απίστευτη κατάσταση όπου τόσοι πολλοί άνθρωποι χάνουν σήμερα την ελπίδα» στη Γάζα.
Η Γερμανία είναι πάντως, μεταξύ των χωρών των 27, που αντέδρασαν σε πρόταση για κατάπαυση. Οι 27 χώρες της Ε.Ε. με κοινή δήλωσή τους, ζητούν «άμεσες παύσεις» των εχθροπραξιών και τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων», έτσι ώστε η ανθρωπιστική βοήθεια να μπορεί να φτάσει με ασφάλεια στον πληθυσμό της Γάζας
Αυτό τόνισε τη Δευτέρα ο Υπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.
«Το Ισραήλ ως δημοκρατικό έθνος έχει την ευθύνη να τηρεί το διεθνές δίκαιο και να προστατεύει αθώες ζωές, καθώς και τους αμάχους, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών«, σχολίασε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Αντόνιο Αλμπανέζε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να απορρίπτουν την κατάπαυση του πυρός, υποστηρίζοντας ότι θα εξυπηρετούσε τη Χαμάς. Ουδέποτε έχουν καταδικάσει δημοσίως την επίθεση του Ισραήλ, ενώ δεν έχουν ισχυριστεί πως το Ισραήλ παραβιάζει τους νόμους του πολέμου.
Ωστόσο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει επίσης σκληρύνει τον τόνο του τις τελευταίες ημέρες.
Μπλίνκεν: Πάρα πολλοί Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει
«Πάρα πολλοί Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει, πάρα πολλοί έχουν υποφέρει αυτές τις τελευταίες εβδομάδες”, δήλωσε στο Νέο Δελχί ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν. «Θέλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποτρέψουμε το κακό σε βάρος τους και να διασφαλίσουμε ότι η βοήθεια που τους παρέχεται είναι η μέγιστη δυνατή».
Τα λόγια του Μπλίνκεν αποκαλύπτουν μετατόπιση, λεπτή, ωστόσο, σημαντική, στη θέση της Ουάσιγκτον σχετικά με τη σύγκρουση, η οποία εκφράζει τη δυσαρέσκεια της αμερικανικής αριστεράς, που θα μπορούσε να έχει κόστος για τον Μπάιντεν στις προεδρικές εκλογές του 2024.
Η αλλαγή στον τόνο της Δύσης είναι σημαντική διότι, μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ δημιούργησαν την εντύπωση ότι συμμαχούν με το Ισραήλ άνευ όρων. Παρόλο που από την αρχή τόνισαν στον Νετανιάχου την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και προστασίας των πολιτών, κατηγορήθηκαν για δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Από τον αραβικό κόσμο και τον λεγόμενο παγκόσμιο Νότο -αλλά και από μέρος της δυτικής κοινής γνώμης- αμφισβητήθηκε ότι, ενώ η Ρωσία καταδικάστηκε για τους βομβαρδισμούς αμάχων στην Ουκρανία, δεν ακούστηκαν οι ίδιες καταδίκες στην περίπτωση του Ισραήλ και της Χαμάς.
Οι διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού συγκέντρωσαν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Μεταξύ των πιο πρόσφατων ήταν οι διαδηλώσεις του Σαββάτου στο Λονδίνο -με τεράστια συμμετοχή περισσότερων από 300.000 ανθρώπων- στις Βρυξέλλες και στο Παρίσι.
Νετανιάχου: Είναι και δικός σας πόλεμος
Σε συνέντευξη Τύπου το Σαββατοκύριακο, ο Νετανιάχου συνέδεσε τις «διαφωνίες» που προκύπτουν «κατά καιρούς» στις επαφές του με τους παγκόσμιους ηγέτες με τις «μειοψηφίες» που τους ασκούν πίεση στις αντίστοιχες χώρες τους.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN, χθες Κυριακή, τόνισε πως οι Αμερικανοί πρέπει να θεωρήσουν τον πόλεμο που κήρυξε εναντίον της Χαμάς και «δικό τους».
«Δεν είναι μόνο δικός μας πόλεμος, είναι και δικός σας», ανέφερε ο Νετανιάχου. «Είναι πόλεμος του πολιτισμού εναντίον της βαρβαρότητας», συνέχισε, προειδοποιώντας ότι η «μάστιγα» της Χαμάς, αν δεν νικηθεί από το Ισραήλ, θα εξαπλωθεί πέραν της Μέσης Ανατολής, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ: «Θα γίνετε οι επόμενοι».
Για ακόμη μία φορά ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, παρότι δέχεται ολοένα εντονότερες πιέσεις και επικρίσεις από το εξωτερικό και το εσωτερικό, απέρριψε κάθε ευθύνη για τον αριθμό των αμάχων που έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα της Γάζας.
«Το Ισραήλ πολεμά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο» και ο Τσαχάλ, ο ισραηλινός στρατός, «κάνει υποδειγματική δουλειά στην προσπάθεια ελαχιστοποίησης των απωλειών μεταξύ των αμάχων», επέμεινε.
Κάθε ζωή αμάχου που χάνεται είναι τραγωδία, αναγνώρισε, αλλά επέρριψε και πάλι την ευθύνη στη Χαμάς, που κατ’ αυτόν εμποδίζει τους αμάχους να φύγουν από τις ζώνες επιχειρήσεων, «μερικές φορές υπό την απειλή όπλου».
Συστάσεις για περιορισμό επιχειρήσεων
Ο πρώην επικεφαλής της Μοσάντ, Ντάνι Γέτομ, δήλωσε στο BBC ότι το Ισραήλ δεν πρέπει να παραμείνει πολύ καιρό στη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ δεν θα μπορέσει να φύγει από τη Γάζα μέχρι «όλοι οι απαχθέντες να επιστρέψουν στα χέρια μας και να έχουμε κερδίσει τον πόλεμο εναντίον της Χαμάς», εξήγησε παράλληλα ο ίδιος.
Ορισε δε τη νίκη ως «την κατάρρευση της Χαμάς και ως απώλεια της αλυσίδας διοίκησής της».
Είχαν προηγηθεί την περασμένη εβδομάδα τα πρώτα δημόσια σχόλια του στρατηγού Τσαρλς Μπράουν, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή.
Ο Μπράουν είχε προειδοποιήσει πως όσο περισσότερο διαρκεί η σύγκρουση, τόσο αυξάνονται οι κίνδυνοι, καθώς περισσότεροι άμαχοι θα μπορούσαν να ενταχθούν στις τάξεις των Παλαιστινίων ενόπλων.
Έκκληση για αυτοσυγκράτηση
Οι δυτικοί φίλοι του Ισραήλ δεν αρνήθηκαν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Κατονόμασαν μάλιστα τη Χαμάς, οργάνωση που θεωρείται στις ΗΠΑ και την Ε.Ε. τρομοκρατική, ως υπεύθυνη για τη σύγκρουση.
«Οταν η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ, ανέλαβε την ευθύνη για την έκθεση των Παλαιστινίων σε τρομερές συνέπειες», δήλωσε ο Μακρόν την περασμένη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια του ανθρωπιστικού συνεδρίου στο Παρίσι για τη συγκέντρωση κεφαλαίων για τη Γάζα και τη Δυτική Οχθη. «Σήμερα είναι οι άμαχοι στη Γάζα που υποφέρουν», όπως τόνισε.
Πριν από δύο εβδομάδες, οι ηγέτες της Ε.Ε. ζήτησαν «ανθρωπιστικές παύσεις» και διαδρόμους για να φτάσει η βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Δύο κράτη μέλη -κυρίως η Ισπανία και η Ιρλανδία, με υποστήριξη από το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, έθεσαν επί τάπητος την ανάγκη κατάπαυσης του πυρός.
Την Κυριακή, ο Μπορέλ είχε τονίσει ότι η Ε.Ε. «ανησυχεί σοβαρά» πλέον για την καταστροφική κατάσταση στη Γάζα.
«Καλούμε το Ισραήλ να επιδείξει τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση για να διασφαλίσει την προστασία των αμάχων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πηγή: Reuters, AP, BBC, Guardian
