Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αναμένεται να ανακοινώσει την «παύση» της αμφιλεγόμενης δικαστικής αναθεώρησης, σύμφωνα με πολλαπλές αναφορές σε μέσα ενημέρωσης της χώρας.
Όλες οι αναφορές επικαλούνται «πηγές προσκείμενες στον πρωθυπουργό», χωρίς να δίνουν περισσότερες λεπτομέρειες για τους πιθανούς όρους.
Σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, ο πρωθυπουργός αναμενόταν μιλήσει μετά τις 11 π.μ. στην Κνεσέτ, ύστερα από μαραθώνιες συνομιλίες κατά τη διάρκεια της νύχτας με τους πολιτικούς του συμμάχους. Η κίνηση αυτή είναι απίθανο να έχει την υποστήριξη όλων των μελών του συνασπισμού του, παρότι ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, υπουργός Εθνικής Ασφαλείας και κυβερνητικός εταίρος, είχε απειλήσει με διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού, απηχώντας και τους λοιπούς ακροδεξιούς συμμάχους του Νετανιάχου.
Την ίδια στιγμή, ξεκίνησε ξαφνική 24ωρη απεργία όλων των μεγάλων συνδικάτων στο Ισραήλ για τη Δευτέρα, καθώς βλέπουν ότι η πίεσή τους αποδίδει. Δεν πραγματοποιούνται αναχωρήσεις από το διεθνές αεροδρόμιο «Μπεν Γκουριόν» του Τελ Αβίβ λόγω της παρουσίας διαδηλωτών.
Την ίδια, ξαφνική απεργιακή κινητοποίηση κήρυξε και η μεγαλύτερη εργατική ένωση της χώρας, με τον επικεφαλής της, για πρώτη φορά, έπειτα από δράσεις αποκλιμάκωσης όλο αυτό το διάστημα μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, να παίρνει θέση κατά της μεταρρύθμισης.
Στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις μέχρι ώρας έχουν ενταχθεί ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, με τα πανεπιστήμια, τα σχολεία και τα νοσοκομεία να απεργούν, ενώ σε απεργία κάλεσαν και οι επικεφαλής μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών τεχνολογίας που κάλεσαν τους εργαζομένους τους να απόσχουν από την εργασία τους και να κατεβούν στους δρόμους.
Αυτό που προκάλεσε εντύπωση είναι η επιστολή της ένωσης των εργαζομένων στο υπουργείο Εξωτερικών προς το προσωπικό των ισραηλινών πρεσβειών σε όλο τον κόσμο να απεργήσουν, ακολουθώντας τη γενική απεργία που έχουν προκηρύξει τα συνδικάτα.
Όπως μεταδίδουν τα ισραηλινά μέσα, πολίτες έχουν ήδη συγκεντρωθεί στην Ιερουσαλήμ, έξω από την Κνεσέτ, ενώ κάλεσμα σε αντι-διαδηλώσεις έχει γίνει από ακροδεξιούς υπουργούς, αλλά και από εξτρεμιστικές οργανώσεις, με την αστυνομία αλλά και τον ίδιο τον Νετανιάχου να καλούν σε ηρεμία.
Πολιτικές αντιδράσεις
Στο αμιγώς πολιτικό σκέλος, άλλες πληροφορίες κάνουν λόγο για προσφορά από το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Εργατικών για προσωρινή συνεργασία με σκοπό την απομόνωση των ακροδεξιών.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, απευθύνθηκε ουσιαστικά στα υπόλοιπα μέλη του κυβερνώντος κόμματος Λικούντ, λέγοντας, το πρωί της Δευτέρας, ότι το κόμμα αυτό έχει «ακόμη πολλά υπεύθυνα στελέχη που πρέπει να σταματήσουν αυτή την τρέλα».
Οι μεγάλες διαδηλώσεις της Κυριακής
Υπενθυμίζεται ότι εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους όλης της χώρας χθες βράδυ, αφού ο πρωθυπουργός απέλυσε τον υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, όταν ο πρώην σύμμαχός του τον προειδοποίησε ότι η αναθεώρηση προκαλεί ζημιά στην ασφάλεια του Ισραήλ.
Τουλάχιστον δύο βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος Λικούντ έσπευσαν προ ημερών κι εκείνοι να πάρουν θέση στο πλευρό του υπουργού Άμυνας, ζητώντας να παγώσει η νομοθετική διαδικασία που έχει προκαλέσει σάλο αντιδράσεων τις τελευταίες εβδομάδες στη χώρα. Σε περίπου ίδια γραμμή με τον Γκάλαντ φέρεται να κινείται και ο -επίσης προερχόμενος από το Λικούντ- υπουργός Γεωργίας, Αβι Ντίχτερ, ο οποίος, σύμφωνα με δημοσιεύματα, έχει ζητήσει από τον Νετανιάχου να βάλει στον πάγο την προωθούμενη μεταρρύθμιση, τουλάχιστον έως τα τέλη Απριλίου.
Εδώ και σχεδόν τρεις μήνες πραγματοποιούνται εβδομαδιαίες μαζικές διαδηλώσεις κατά της σχεδιαζόμενης νομοθεσίας και αυξάνεται το κύμα αντιρρήσεων από κορυφαία δημόσια πρόσωπα, όπως ο πρόεδρος, νομικοί, επιχειρηματίες και άλλοι. Οι ηγέτες της δυναμικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας του Ισραήλ, εξάλλου, υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές θα τρομάξουν τους επενδυτές, την ώρα που πρώην κορυφαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν ταχθεί κατά του σχεδίου και βασικοί σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, έχουν εκφράσει ανησυχίες.
Οι αντίπαλοι της αναθεώρησης έχουν τραβήξει μια «κόκκινη» γραμμή για το νομοσχέδιο για τους διορισμούς δικαστών λέγοντας ότι θα πολιτικοποιήσει το δικαστήριο, θα καταργήσει βασικούς ελέγχους στην κυβερνητική εξουσία και θα προκαλέσει σοβαρή ζημιά στον δημοκρατικό χαρακτήρα του Ισραήλ.
Παρέμβαση του προέδρου Χέρτζογκ
Ο Ισραηλινός πρόεδρος, Ισαάκ Χέρτζογκ, ζήτησε νωρίτερα σήμερα από την κυβέρνηση να σταματήσει την επίμαχη δικαστική αναθεώρησή της, μία ημέρα αφότου ο πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, απέλυσε τον υπουργό Άμυνας επειδή ήταν αντίθετος στην κίνηση, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους.
«Για χάρη της ενότητας του λαού του Ισραήλ, για χάρη της ευθύνης, σας καλώ να σταματήσετε αμέσως τη νομοθετική διαδικασία», έγραψε στο Twitter ο αρχηγός του κράτους του Ισραήλ.
Είχε προηγηθεί η αποπομπή του υπουργού Άμυνας, Γιόαβ Γκάλαντ, από τον πρωθυπουργό, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την οποία παραιτήθηκε το βράδυ της Κυριακής ο γενικός πρόξενος του Ισραήλ στη Νέα Υόρκη.
«Δεν μπορώ πλέον να συνεχίσω να εκπροσωπώ αυτήν την κυβέρνηση», έγραψε στο Twitter ο Ασάφ Ζαμίρ.
«Πιστεύω ότι είναι καθήκον μου να διασφαλίσω ότι το Ισραήλ παραμένει φάρος δημοκρατίας και ελευθερίας στον κόσμο», ανέφερε ο κ. Ζαμίρ.
Αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου (εις βάρος του οποίου υπενθυμίζεται ότι εκκρεμεί και δίωξη με την κατηγορία της διαφθοράς) επανεξελέγη στην πρωθυπουργία, για έκτη πρωθυπουργική θητεία, τον Νοέμβριο του 2022, με την παράταξή του, το κόμμα Λικούντ, να εξασφαλίζει ποσοστό 23,41%. Η νέα κυβέρνηση συνεργασίας, ωστόσο, που εκείνος συγκρότησε, θεωρείται η πιο ακροδεξιά στα ισραηλινά χρονικά.
Ήδη από την πρώτη στιγμή ανάληψης της εξουσίας αυτή η κυβέρνηση άρχισε να προωθεί μεταρρυθμίσεις που, εάν υιοθετηθούν, θα περιορίσουν σημαντικά την εξουσία του ανώτατου δικαστηρίου. Στο πλαίσιο αυτών των αλλαγών, η κυβέρνηση και η απλή πλειοψηφία των βουλευτών στην Κνεσέτ θα μπορούν να επηρεάζουν τον διορισμό των δικαστών, να περιορίζουν τις εξουσίες του γενικού εισαγγελέα και να απορρίπτουν αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο δεν θα μπορεί στο μέλλον να απορρίπτει το ίδιο «εύκολα» νόμους ως αντισυνταγματικούς.
Οι προτείνοντες το σχέδιο λένε πως αυτό θα βάλει χαλινάρι στις υπερβολές του Ανωτάτου Δικαστηρίου και θα αποκαταστήσει την ισορροπία. Οι επικριτές του λένε ότι θα αποδυναμώσει τα δικαστήρια, θα θέσει σε κίνδυνο τις πολιτικές ελευθερίες και θα προκαλέσει ζημιά στην οικονομία.
Το προτεινόμενο σχέδιο έχει οδηγήσει σε διαδηλώσεις επί εβδομάδες σε όλη τη χώρα και έχει προκαλέσει ανησυχία στους δυτικούς συμμάχους της χώρας.
Πηγή: Reuters, Times of Israel, Jerusalem Post, I24, Haaretz, ynet
