Του Πάρη Δημητριάδη
Μέσα σε λίγες μόνο μέρες από τη στιγμή που δημοσιεύθηκε το επίσημο βίντεο κλιπ του τραγουδιού που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη φετινή Eurovision, μια άνευ προηγουμένου φρενίτιδα προκλήθηκε κυρίως σε τοπικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Εκατομμύρια θεάσεις στα social media, εκατοντάδες χιλιάδες σχόλια, ενθουσιώδεις ευφημισμοί, εξαγριωμένοι αφορισμοί!
Νομίζω πως δεν θυμάμαι στο κοντινό, τουλάχιστον, παρελθόν κάτι αντίστοιχο, με ένα κομμάτι που θα συμμετάσχει στον δημοφιλή διαγωνισμό να διχάσει και να πολώσει το κοινό σε τέτοιο βαθμό. Πολλοί, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου, βρίσκουν το τραγούδι αριστούργημα και χιλιάδες άλλοι απορούν και εξίστανται -ενίοτε βρίζοντας κιόλας- πώς είναι δυνατόν η Ελλάδα να στέλνει φέτος «κάτι τόσο κιτς και εξευτελιστικό» και να «ρίχνει τόσο χαμηλά το επίπεδο». Υπάρχουν φυσικά και οι κλασικοί ισαποστάκηδες ή οι απλώς αδιάφοροι, που επιχειρούν να μας γειώσουν εμάς τους πολύ υπέρ ή πολύ κατά, επισημαίνοντας πως για Eurovision μιλάμε και να χαλαρώσουμε λίγο.
Καλό είναι βεβαίως να σημειωθεί πως οι αρνητικές -έως πολύ αρνητικές- αντιδράσεις προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από το εσωτερικό της Ελλάδας και της Κύπρου. Ο παλμός των αντιδράσεων από άλλες χώρες, όπως τεκμαίρεται μέσω των ασταμάτητων κολακευτικών σχολίων που έχουν πλημμυρίσει το διαδίκτυο αλλά και από τα πάμπολλα reaction videos στο Youtube από φανατικούς Eurovision fans που ξετρελαμένοι εξυμνούν την ελληνική συμμετοχή φανερώνουν πως στο εξωτερικό το ZARI ρίχνει τρελές... ζαριές. «Επιτέλους, ένα κομμάτι που μυρίζει Ελλάδα!» είναι το σχόλιο που διαβάζω ξανά και ξανά από άτομα διαφορετικών εθνοτήτων.
Αν είναι πάντως να συνοψίσουμε τις αντιδράσεις, νομίζω πως η Μαρίνα Σάττι και οι συνεργάτες της δικαιούνται αυτή τη στιγμή να νιώθουν μεγάλη ικανοποίηση, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των αντιδράσεων είναι πολύ θετική ενώ όπως είναι κοινώς αποδεκτό σε τέτοιες περιπτώσεις ακόμη κι η δυσφήμιση μπορεί να εξελιχθεί στην καλύτερη διαφήμιση.
Ξεσηκωτικό, χορευτικό και με αλέγκρο, αιφνιδιαστικές εναλλαγές στο τέμπο και στον ρυθμό -εξαιρετική συνταγή στο μεταξύ αυτή για Eurovision- το ΖARI θα μπορούσε να ενταχθεί στο genre ενός υποσχόμενου βαλκανικού ρεγκετόν, παρότι η ίδια η Μαρίνα Σάττι σε δηλώσεις της έχει πει πως θα προτιμούσε τη χρήση του όρου «συρτός», που παραπέμπει σε παραδοσιακό ελληνικό χορό, με ρίζες στην αρχαία Ελλάδα. Σε ένα πάντως ιδιαιτέρως εμβριθές και εμπεριστατωμένο του σχόλιο στη LifO, στο οποίο αποθεώνει το τραγούδι, ο M. Hulot έχει γράψει πως το κομμάτι φλερτάρει τόσο με βαλκανικό ρεγκετόν όσο και με τσιγγάνικο τραπ, όπως επίσης και με τον πιο hot, όπως τον χαρακτηρίζει, ήχο αυτή τη στιγμή παγκοσμίως, το λεγόμενο «funk mineiro» που παραπέμπει στις φαβέλες της Βραζιλίας.
Το μουσικό είδος tallava, συμπληρώνει ο Hulot στην κριτική του, στο οποίο επίσης κατά τη γνώμη του εντάσσεται το ZARI είναι ένα μουσικό είδος που ξεκίνησε από τις αλβανόφωνες κοινότητες των Βαλκανίων και σταδιακά έγινε η δημοφιλέστερη μουσική των τσιγγάνων της περιοχής. Μέσα στα χρόνια εξαπλώθηκε και αγαπήθηκε από το σύνολο των λαών στη βαλκανική χερσόνησο, των Ελλήνων μη εξαιρουμένων βεβαίως. Δεν υπάρχει αμφιβολία άλλωστε ότι το ZARI μας παρέμεμψε αμέσως σε λαϊκό γλέντι και μουσική γαμήλιων τελετών σε χωριά, ειδικά στα σημεία του βίντεο κλιπ με τους κυκλικούς χορούς υπό τη συνοδεία παραδοσιακών πνευστών.
Εκπληκτικά είναι και τα πρώτα δευτερόλεπτα του κομματιού, που λειτουργούν ως φανταστικό intro και προσωπικά μου θυμίζουν VANGELI ενώ παράλειψη θα ήταν να μην αναφερθούμε στις σαν μυστικιστικές και εντυπωσιακά υψηλές φωνητικές χορδές της Σάττι, που έγιναν αμέσως το κορυφαίο social media trend των ημερών. Σίγουρα, η σαγηνευτική παρουσία της ίδιας της ερμηνεύτριας πρέπει να προσμετρηθεί στα πολύ θετικά του κομματιού, αφού μέσω του μοναδικού μπρίο που διαθέτει, η ελληνο-σουδανικής καταγωγής, Μαρίνα Σάττι, σε καθηλώνει με τη γοητεία, την αισθητική και το σπάνιο και ανεπιτήδευτο στυλ και ταλέντο της.
Τελικά, αυτό που μάλλον κάνει το ZARI να ξεχωρίζει και να λαμπυρίζει ως καλλιτεχνική πρόταση εν συνόλω και που του δίνει μια ίσως σημαντικότερη πρωτιά από τη συγκυριακή πολλές φορές, πρωτιά που δίνεται στην Eurovision είναι αυτό που έχει πει η ίδια η Μαρίνα Σάττι σε συνέντευξή της, προτού καν δημοσιευθεί το τραγούδι: «Γνωρίζω πως άνθρωποι από άλλες χώρες στερεοτυπούν την Ελλάδα ως τη χώρα με τα όμορφα νησιά, τις ωραίες θάλασσες, τα αρχαία μνημεία και τη φέτα, εμένα όμως το όνειρό μου είναι να δείξουμε το σημερινό πρόσωπο της Ελλάδας, που έχει να κάνει με την urban κουλτούρα και το σύγχρονο δυναμισμό της στη ποπ και ραπ μουσική. Αυτό θέλω να καταφέρω».
Νομίζω πως, τόσο με το τραγούδι της που έγινε τεράστιο viral όσο και με το καταπληκτικό βίντεο κλιπ, το οποίο προσεγγίζει το φολκλόρ και το κιτς με εξερευνητική και όχι κοροιδευτική διάθεση, δείχνοντάς μας παράλληλα μια ωμή, ειλικρινή και κατ' επέκταση απόλυτα μοντέρνα εκδοχή της σημερινής Αθήνας, η Μαρίνα Σάττι έχει ήδη καταφέρει τον στόχο της.
Πενήντα χρόνια από το σημαδιακό 1974, όπου η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά στον διαγωνισμό της Eurovision, με τη Μαρινέλλα να ερμηνεύει το αλησμόνητο «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου», η ΕΡΤ φαίνεται να δικαιώνεται από την επετειακή της επιλογή με ένα πραγματικά αξιέπαινο τρόπο.