Του Γιάννου Σταυρινίδη
Αυτή η διακυβέρνηση δεν έχει να κάνει τίποτα με όσα είδε στην πρώτη θητεία ο αμερικανικός λαός. Το Σάββατο που μας πέρασε, με μια μονοκονδυλιά, ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου, «χτύπησε» τους τρεις βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ επιβάλλοντας δασμούς για προϊόντα που εισάγονται από τον Καναδά, την Κίνα και το Μεξικό. Η απόφαση Τραμπ αποτελεί ένα πρώτο τεστ ενός ανορθόδοξου μέτρου που ο ίδιος θεωρεί πανάκεια για όλα τα προβλήματα. Το στοίχημα που βάζει ο πρόεδρος Τραμπ με την οικονομία είναι μεγάλο, απειλώντας να αποσταθεροποιήσει το κόστος διαβίωσης και εν τέλει την πιο δυναμική οικονομία του πλανήτη.
Οι αγορές όμως δεν ενέκριναν την κίνηση και γρήγορα ήρθε και η κωλοτούμπα σε μια προσπάθεια να σώσει τα προσχήματα. Αρκετοί αναλυτές πάντως κάνουν λόγο για αυτογκόλ σε ένα τζογάρισμα που υποσκάπτει την ανάπτυξη και προκαλεί την επανεμφάνιση του πληθωρισμού. Ήδη, η Κίνα μετά τον Καναδά αντέδρασε και επέβαλε δασμούς ύψους 15% σε επιλεγμένα αμερικανικά προϊόντα. Δεν έχουν άδικο όσοι λένε πως άνοιξε η πόρτα του τρελοκομείου και πως στο τέλος αυτού του επικίνδυνου δρόμου βρίσκεται η καταστροφή.
Για τον πρόεδρο Τραμπ οι δασμοί είναι ένα διαπραγματευτικό χαρτί, το οποίο θα χρησιμοποιήσει για να επιβάλει την πολιτική του σε φίλους και εχθρούς. Ήδη, οι αποφάσεις για Μεξικό και Καναδά αναστέλλονται για ένα μήνα, αφού λέει πως έπεισε τις δυο χώρες να περιφρουρήσουν καλύτερα τα σύνορά τους. Στον προεκλογικό του, χαρακτήρισε τον εμπορικό πόλεμο ως τη μόνη λύση για να διορθωθούν οι παθογένειες της αμερικανικής οικονομίας αναφορικά με το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, την παράνομη μετανάστευση, ακόμα και την είσοδο ναρκωτικών στη χώρα. Όσοι επιχειρούν να διασκεδάσουν τις ανησυχίες λέγοντας ότι κάποια από αυτά έγιναν και στην πρώτη θητεία, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι από τότε ο κόσμος έχει αλλάξει όπως και οι δυναμικές του πληθωρισμού.
Η απόφαση του Σαββάτου, αν και κατά τα δύο-τρίτα μπαίνει στον πάγο για ένα μήνα, κάλυπτε ένα σύνολο εισαγωγών ύψους 1,5 τρισ. δολαρίων. Και σε μια εποχή που ακόμα και μια μικρή αύξηση των τιμών γίνεται αιτία να σημάνει συναγερμός στις αγορές και να προκληθεί πανικός, η ανησυχία παραμένει.
Η προσοχή, λοιπόν, είναι στραμμένη στις διαθέσεις του ευέξαπτου νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου, ο οποίος απειλεί τους πάντες και τα πάντα. Ενδεικτικό της νέας κατάστασης που επικρατεί στην άλλη άκρη του Ατλαντικού είναι η πρόθεση για γενικευμένη επιβολή δασμών που απειλεί να αποσταθεροποιήσει τις οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, που σε μεγάλο βαθμό είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους. Πιθανή κρίση στη Λατινική Αμερική δεν πρόκειται να αφήσει στο απυρόβλητο την οικονομία των ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζουν πολλά στη σταθερότητα των γειτόνων τους.
Η πολύ ανησυχητική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί δεν προβλέπεται να έχει άμεσες επιπτώσεις στις τιμές. Κάποιοι όμως πολύ γρήγοροι υπολογισμοί εκτιμούν ότι οι αποφάσεις του Σαββάτου, εφόσον τελικά προχωρήσουν θα έχουν αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξη ύψους 1,5% του ΑΕΠ το 2025 και 2,1% το 2026. Σε μια τέτοια περίπτωση ο κίνδυνος για στασιμοπληθωρισμό θα είναι γεγονός. Όλοι παρακολουθούν με κομμένη ανάσα τις εξελίξεις και περιμένουν το επόμενο επεισόδιο θυμού του προέδρου Τραμπ. Σε κατάσταση πανικού και οι αξιωματούχοι της FED, η σύγκρουση με τους οποίους είναι θέμα χρόνου.