Του Γιάννου Σταυρινίδη
Καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει να πορεύεται σε αχαρτογράφητα νερά, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ φτάνει σε κομβικό σημείο, αναζητώντας τη λεπτή ισορροπία που μπορεί να εξευρεθεί σε ένα οικονομικό περιβάλλον εσωτερικών πληθωριστικών πιέσεων και υποτονικής ζήτησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η οικονομική δραστηριότητα μηνός Φεβρουαρίου παραμένει καθηλωμένη στο οριακό σημείο που ξεχωρίζει την ύφεση από την ανάπτυξη, την ίδια στιγμή που ο πληθωρισμός κυμαίνεται στο 2,5%, το ψηλότερο σημείο από τον Απρίλη του 2023.
Εντός της νομισματικής επιτροπής οι πληροφορίες κάνουν λόγο για αντικρουόμενες απόψεις όσον αφορά στην πορεία των επιτοκίων. Για παράδειγμα, ο Βέλγος κεντρικός τραπεζίτης εκφράζει έντονες ανησυχίες κατά πόσο ενδείκνυται η συνέχιση των μειώσεων και ζητά μια πιο προσεκτική και βασισμένη σε στοιχεία ανάλυση πριν από κάθε απόφαση. Παρόμοια στάση διατηρεί και το εκτελεστικό μέλος Isabel Schnabel, η οποία θέτει ζήτημα παύσης των μειώσεων μιας και το κόστος δανεισμού είναι ήδη σημαντικά μειωμένο και οι πληθωριστικές πιέσεις υπαρκτές.
Με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα οι αγορές προεξοφλούν συνέχιση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων, προσεγγίζοντας το όριο του 2% από 2,75% που είναι σήμερα. Δυστυχώς, όμως, οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό δεν επιβεβαιώνονται αφού οι προηγούμενες εξαγγελίες της ΕΚΤ φωτογράφιζαν επιστροφή του πληθωρισμού στο 2% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2025. Όμως, οι συνθήκες στο εσωτερικό της οικονομίας της Ευρωζώνης χαρακτηρίζονται από πιέσεις που ασκεί στις τιμές ο κλάδος των υπηρεσιών και δεν αφήνουν να επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις.
Η κατάσταση στην Ευρωζώνη εξελίσσεται σε γρίφο για γερούς λύτες. Από τη μια έχουμε οικονομική στασιμότητά και από την άλλη ακρίβεια, ένας συνδυασμός που θέτει σοβαρούς προβληματισμούς, αφού περαιτέρω μειώσεις ίσως προκαλέσουν ανάφλεξη του πληθωρισμού, χωρίς να είναι βέβαιο ότι η ανάκαμψη είναι μόνο θέμα επιτοκίων και δεν θα απαιτήσει πολλά περισσότερα.
Σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον η ΕΚΤ θα χρειαστεί να περάσει μέσα από συμπληγάδες, αφού πέραν των εσωτερικών προβλημάτων της Ευρωζώνης θα πρέπει να χειριστεί και ένα δύσκολο διεθνές περιβάλλον. Ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από διάφορους εμπορικούς πολέμους, κηρυγμένους και ακήρυχτους, που συνδυάζεται από έντονη μεταβλητότητα στις τιμές της ενέργειας.
Για τη λήψη των επόμενων αποφάσεων οι μεταβλητές που θα πρέπει να αξιολογηθούν είναι πολλές και σε αρκετές περιπτώσεις αντικρουόμενες. Θα πρέπει συνεπώς να συμψηφιστούν οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη του πληθωρισμού, οι αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρωζώνης αλλά και οι κίνδυνοι για ύφεση, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας και η εξέλιξη των μισθών, οι προσδοκίες των αγορών και οι χρηματοοικονομικές συνθήκες, τα δημοσιονομικά δεδομένα και τις εξωτερικές πιέσεις καθώς επίσης και τις αποφάσεις της FED που καθορίζουν την πολύ σημαντική ισοτιμία ευρώδολάριο.
Η συνέχεια, λοιπόν, πολύ πιθανόν να επιφυλάσσει παύση στις νομισματικές αποφάσεις, αφήνοντας τον χρόνο να κυλήσει υπέρ της καλύτερης αξιολόγησης των δεδομένων. Αν και μια τέτοια απόφαση σαφώς θα προκαλέσει απογοήτευση στις αγορές, οι οποίες ανέμεναν πιο επιθετικές κινήσεις σύμφωνα και με τις επίσημες τοποθετήσεις της ΕΚΤ, η συγκυρία διαμορφώνεται με τρόπο που επιβάλλει ένα νέο αφήγημα. Αν βέβαια σε αυτό το αφήγημα μπορεί να χωρέσει και μια συνολική αναθεώρηση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, είναι κάτι που μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει.
