Kathimerini.com.cy
Ο Σερ Στέλιος Χατζηιωάννου, ο διάσημος ιδρυτής της γνωστής αεροπορικής εταιρείας easyJet, τα τελευταία χρόνια έχει βρεθεί αρκετές φορές σε αψιμαχίες με άλλα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας, έναντι θεμάτων αμοιβών, μερισμάτων μετοχών και της επέκτασης του στόλου των αεροπλάνων της.
Σύμφωνα με τους Financial Times, την τελευταία εβδομάδα οι σχέσεις μεταξύ του μεγαλύτερου μετόχου του αερομεταφορέα και του διοικητικού συμβουλίου έφτασαν, κατά τα λεγόμενά του, στο «χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών». Ο λόγος, όπως αναφέρει ο ίδιος, είναι μια διαφωνία σχετικά με παραγγελία αριθμού αεροσκαφών, κόστους πολλών δισεκατομμυρίων λιρών, από την κατασκευάστρια εταιρεία Airbus.
Ο κ. Χατζηιωάννου, όπως γράφουν οι FT, ο οποίος ίδρυσε την αεροπορική εταιρεία το 1995, προειδοποίησε ότι θα κινηθεί νομικά έναντι των στελεχών της εταιρείας του, αν οποιοδήποτε χρηματικό ποσό έχει καταβληθεί στην Airbus, και η easyJet δεν καταφέρει να αποπληρώσει το δικό της δάνειο προς την βρετανική κυβέρνηση, ύψους 600 εκ. λιρών, τον Μάρτιο του 2021.
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, ο επιχειρηματίας ξαφνιάστηκε ακόμη περισσότερο από την απόρριψη της αεροπορικής εταιρείας στο αίτημά του για μια γενική συνέλευση των μετόχων της, επί τεχνικών θεμάτων. Όπως ο κ. Χατζηιωάννου δήλωσε, επρόκειτο για ένα «βρώμικο κόλπο», ενώ τοποθέτησε ένα δεύτερο αίτημα για την απομάκρυνση δύο επενδυτών από το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας.
Την Πέμπτη, 09 Απριλίου, ο Σερ Στέλιος σε δηλώσεις του ανέφερε ότι σύντομα θα υποβάλει αίτημα στην Αρχή Χρηματοοικονομικής Συμπεριφοράς, με σκοπό να αναγκάσει την easyJet, να αποκαλύψει «τι ακριβώς συμβαίνει» με τις πληρωμές της προς την κατασκευάστρια εταιρεία Airbus, προσθέτοντας πως έχει υποψίες πως το διοικητικό συμβούλιο της easyJet, παραβίασε τον Κανονισμό περί Κατάχρησης της Αγοράς, του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Κύπριος ιδρυτής της easyJet, όπως σημειώνουν οι Financial Times, για χρόνια τίθεται κατά της οποιασδήποτε μεγέθυνσης του ομίλου σε αριθμό αεροσκαφών, κάτι που βοήθησε την εταιρεία να απολαμβάνει την δεύτερη θέση στην Ευρώπη στην κατηγορία των «αερομεταφορέων μικρού-κόστους». Τη παρούσα στιγμή η εταιρεία κατέχει στο στόλο της 344 αεροσκάφη. Ο Χατζηιωάννου, αποκάλεσε τις προηγούμενες αγορές αεροσκαφών από την εταιρεία ως «καταστρεπτικές σε θέματα μακροπρόθεσμης αξίας», υποστηρίζοντας πως επειδή η το μέγιστο κέρδος της αεροπορικής εταιρείας σημειώθηκε το 2015, με στόλο 250 αεροσκαφών, κάθε νέο αεροσκάφος αποτελεί χάσιμο χρημάτων.
Σύμφωνα με τους FT, η παραπάνω θέσεις του επιχειρηματία μπορεί να μην επέφεραν την εμπάθεια και συμμάχους μεταξύ των επενδυτών τα προηγούμενα έτη, αλλά λόγω των εξελίξεων στις παγκόσμιες αγορές και στην βιομηχανία των αερομεταφορών, από την κρίση που προκαλεί η ασθένεια-πανδημία, COVID-19, μερικοί άρχισαν να αλλάζουν τη στάση τους, για τη μακροχρόνια στρατηγική της εταιρείας. Ο λόγος σύμφωνα και με τους Financial Times, είναι οι προβλέψεις αναλυτών πως η βιομηχανία μπορεί να χρειαστεί έως και τρία έτη για να επανέλθει στα επίπεδα τα οποία απολάμβανε το 2019.
Επίσης, ένας από τους 20 μεγαλύτερους μετόχους της easyJet, σε δηλώσεις του στους Financial Times, ανέφερε πως ο Σερ Στέλιος «φαίνεται να εξετάζει πιο “πολύ” τις νέες παραγγελίες αεροσκαφών».
Ένας άλλος μέτοχος σημείωσε επίσης στους FT πως «Καταλαβαίνω τον Στέλιο σε ότι αφορά τις ερωτήσεις του για τις διαπραγματεύσεις με την Airbus. Βρισκόμαστε σε πρωτοφανείς περιόδους και ως επιχειρήσεις, ειδικά στον τομέα των αερομεταφορών, πρέπει να εξετάζουμε τα πάντα».
Ο Ανδρέας Τσάρλτον, σύμβουλος θεμάτων αερομεταφορών με έδρα την Ελβετία, σε δηλώσεις του στη βρετανική εφημερίδα υπογραμμίζει ότι το επιχείρημα του ιδρυτή της easyJet «έχει μεγαλύτερη ισχύ τώρα, από ότι πριν μερικούς μήνες». «Μία αεροπορική εταιρεία δεν χρειάζεται περισσότερα αεροσκάφη αυτή τη στιγμή».
Από τη πλευρά της, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα των Financial Times, η εταιρεία μικρού-κόστους, easyJet, προσπάθησε να μετριάσει τις ανησυχίες μέσω ανακοίνωσης της, στην οποία ανέφερε ότι συμφώνησε με την Airbus, στην αναβολή αγοράς 24 αεροσκαφών, για τα επόμενα τρία χρόνια.
Μέσω της κίνησης αυτής, όπως ανέφερε η εταιρεία, αναμένεται η τόνωση της ταμειακής της ροής, αλλά επίσης και η μείωση του προγράμματος της για βραχυπρόθεσμα κεφάλαια. Έχει επίσης τη δυνατότητα να αναβάλει άλλες πέντε παραδόσεις αεροσκαφών, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για το 2022.
Όμως, ο Στέλιος Χατζηιωάννου, όπως σημειώνουν οι FT, επέκρινε άμεσα το σχέδιο, λέγοντας ότι αναφέρεται μόνο για αναβολή των 24 από τις 107 νέες παραγγελίες αεροσκαφών.
«Η αναβολή της αγοράς, είναι η ίδια με το να “κλωτσούν” ένα δοχείο πιο κάτω στο δρόμο» σημείωσε ο Κύπριος στους FT.« Η εταιρεία δεν διευκρινίζει στους επενδυτές πόσα αεροσκάφη θα προχωρήσουν στο στάδιο της αγορά και το ποσό ανά αεροσκάφος που θα κληθεί η εταιρεία να πληρώσει τους επόμενους έξι μήνες, από το οποίο, τα χρήματα τα δανείστηκε από τον Βρετανό φορολογούμενο πολίτη».
Η βρετανική εφημερίδα από την πλευρά της σημειώνει πως αρκετοί αναλυτές του τομέα των αερομεταφορών, είναι αρκετά προβληματισμένοι ότι η νέα «εκστρατεία» του επιχειρηματία και ιδρυτή της εταιρείας, θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή της διοίκησης της easyJet, σε αυτό το κρίσιμο σημείο για τη βιομηχανία.
«Πρόκειται για ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον στην easyJet. Κάθε αεροπορική εταιρεία χρειάζεται πραγματικά κάθε “ουγκιά” προσοχής που διαθέτει η διοικητική της ομάδα, για να ξεπεράσει αυτή την κρίση», δήλωσε ο στους FT ο Τζον Στρικλαντ, σύμβουλος αερομεταφορών. «Το να υπάρχει μια εκ νέου εσωτερική κρίση πέρα από αυτή που η εταιρεία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή... αυτό είναι ένα τεράστιο βάρος» σημείωσε.
Εκπρόσωπος της διοίκησης της εταιρείας απάντησε ότι το διοικητικό συμβούλιο διαχειρίζεται τις «πρωτοφανείς προκλήσεις» που αντιμετωπίζει ο τομέας των αερομεταφορών για να διασφαλίσει το «μακροπρόθεσμο μέλλον» της. Επίσης, σημείωσε πως η διοργάνωση γενικής συνέλευσης σε αυτή τη φάση αποπροσανατολίζει την εταιρεία από τα άμεσα ζωτικής σημασίας ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει.
Ένας μεγάλος διαχειριστής κεφαλαίων από το Ηνωμένο Βασίλειο και πρώην μέτοχος της easyJet, είπε ότι η «εκστρατεία» του κ. Χατζηιωάννου «είναι περιττή απόσπαση προσοχής αυτή τη στιγμή», προσθέτοντας ότι «με εμποδίζει να αγοράσω μετοχές στην εταιρεία, που υπό κανονικές συνθήκες, ο πειρασμός για την αγορά τους, θα ήταν πολύ μεγάλος».
Οι FT παράλληλα αναφέρουν πως μια ανάλογη, προηγούμενη εμπειρία της εταιρείας, επέφερε αρκετές ζημιές. Ο τελευταίος «καβγάς» όπως η βρετανική εφημερίδα τον χαρακτηρίζει, της easyJet με τον ιδρυτή της, συνέβη κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης το 2008, με θέμα και πάλι, την επέκταση του στόλου της εταιρείας. Αποτέλεσμα, ήταν η «νίκη» του Κύπριου επιχειρηματία, και η ταυτόχρονη αποχώρηση του Προέδρου της εταιρείας, του Διευθύνοντος Συμβούλου, όπως επίσης και του Οικονομικού Διευθυντή της.
Ο Άντριου Λόμπενμπεργκ, αναλυτής αερομεταφορών στην βρετανική τράπεζα HSBC, σημείωσε στους Financial Times, ότι η συμφωνία δικαιωμάτων μεταξύ easyGroup (ο όμιλος εταιρειών του κ. Χατζηιωάννου) και της easyJet, έχει ρήτρα ολοκλήρωσης της, τον Οκτώβριο του 2020, κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως, να μειώσει περαιτέρω τις ροές χρημάτων που λαμβάνει ο επιχειρηματίας από την εταιρεία.
Τέλος, ο αναλυτής, κ. Λόμπενμπεργκ, δήλωσε πως «πιστεύουμε ότι η διαμάχη σχετικά με τον στόλο της easyJet, προς το παρόν έχει σαφείς ομοιότητες με τη διαμάχη του παρελθόντος. Ενώ στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκονται οι παραγγελίες αεροσκαφών, ο στόχος του ιδρυτή της εταιρείας, είναι η βελτιστοποίηση των πιστωτικών του ροών».
