ΚΥΠΕ
Κύκλοι, οι οποίοι επιδίωκαν κλείσιμο της επιτήρησης από το Συμβούλιο της Ευρώπης της υπόθεσης της Τιτίνας Λοϊζίδου επιδιώκουν και κλείσιμο της επιτήρησης και για το θέμα των αγνοουμένων και εγκλωβισμένων, αλλά πράττουμε ό,τι είναι δυνατό σε διπλωματικό πεδίο, δήλωσε εκ μέρους του Υπουργείου Εξωτερικών ο Πρέσβης Σπύρος Αττάς, ο οποίος υπηρέτησε στο παρελθόν στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δημοκρατίας στο Στρασβούργο.
Ο κ. Αττάς ενημέρωσε την Τρίτη την Επιτροπή Προσφύγων της Βουλής για το ζήτημα της αποζημίωσης που επιδίκασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στην Τέταρτη Διακρατική Προσφυγή της Κύπρου κατά της Τουρκίας και αφορά αγνοούμενους και εγκλωβισμένους, συνέπεια της εισβολής του 1974.
Ο κ. Αττάς ανέφερε ότι όλες οι υπηρεσίες του ΥΠΕΞ θέτουν το θέμα στους συνομιλητές τους και κάνουν διαβήματα και εντατικές επαφές, υπενθυμίζοντας ότι και η Επιτροπή αναπληρωτών Υπουργών του ΣτΕ στην οποία το θέμα εξετάζεται μία φορά το έτος (εξετάστηκε τον περασμένο Μάρτιο), θέτει την Τουρκία προ των ευθυνών της.
Ο Πρέσβης Αττάς διευκρίνισε ότι η Τουρκία δεν κρίθηκε ένοχη για εξαφανίσεις ανθρώπων, αλλά κρίθηκε ένοχη για το δικαίωμα στη ζωή, δηλαδή για τη μη αποτελεσματική διερεύνηση της τύχης αυτών των ανθρώπων και πρέπει να καταβάλει αποζημιώσεις προς οικογένειες των αγνοουμένων και εγκλωβισμένων που ανέρχονται συνολικά σε 103 εκ. ευρώ (90 εκ. συν τόκοι).
Εξήγησε ότι για να ληφθούν μέτρα κατά της Τουρκίας, απαιτείται πλειοψηφία 2/3 των κρατών μελών και αυτό είναι δύσκολο.
«Εμείς θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας με μέγιστο στόχο τη διατήρηση εν ζωή της επιτήρησης από το Συμβούλιο της Ευρώπης της εφαρμογής της απόφασης της Τέταρτης Διακρατικής, γιατί ελλοχεύει και εδώ κίνδυνος», ανέφερε στους Βουλευτές.
Ανέφερε ότι και σε αυτό το θέμα παρατηρούμε τις γνωστές επιδιώξεις κάποιων κύκλων «να κλείσουν τις κυπριακές υποθέσεις γιατί αποτελούν βάρος και ενοχλούν».
Σε ερωτήσεις Βουλευτών για το νομοσχέδιο που θα έπρεπε να είχε ετοιμαστεί για το θέμα της καταβολής των αποζημιώσεων στους δικαιούχους, ο κ. Αττάς εξέφρασε την άποψη ότι το ζητούμενο είναι η καταβολή από την Τουρκία του εν λόγω ποσού και ότι το ν/σ είναι δευτερεύων ζήτημα.
«Γιατί να συζητάμε για νομοσχέδιο αν δεν υπάρχει το ποσό;» διερωτήθηκε. Εξήγησε περαιτέρω ότι το ν/σ είναι ο πρακτικός τρόπος για την καταβολή του ποσού από την Τουρκία και ότι όταν η Τουρκία πληρώσει το ποσό, τότε εντός 18 μηνών από την καταβολή, πρέπει να καταβληθεί και στους δικαιούχους.
Για το ίδιο θέμα εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε πως η απόφαση προνοεί ότι η Κυπριακή Δημοκρατία υποχρεούται να δημιουργήσει μηχανισμό για διανομή ποσών εντός 18 μηνών από την καταβολή.
«Αυτή στιγμή δεν καταβλήθηκαν τα χρήματα (από την Τουρκία) και δεν υπάρχει καμία ένδειξη γι’ αυτό και αυτό είναι πρωτίστως πολιτικό θέμα πως θα καταβληθούν», ανέφερε. Είπε επίσης στους Βουλευτές ότι το ν/σ είναι στα τελικά στάδια του νομοτεχνικού ελέγχου και ότι με την καταβολή των αποζημιώσεων η Νομική Υπηρεσία θα είναι έτοιμη. «Ετοιμαστήκαμε, δεν υπάρχει θέμα να μην είμαστε έτοιμοι», είπε χαρακτηριστικά,
Σε επίμονες ερωτήσεις όλων των Βουλευτών τι ακριβώς πράττει το ΥΠΕΞ για να κρατά «ζωντανή» την απόφαση και κατά πόσο τίθεται η μη ύπαρξη του ν/σ ως επιχείρημα για μη ικανοποίηση της υποχρέωσης καταβολής, ο κ. Αττάς ανέφερε ότι δεν επικαλέστηκαν το θέμα του μηχανισμού, προσθέτοντας ότι όταν γίνεται συζήτηση στο Στρασβούργο, ακόμη και τα κράτη που επιθυμούν κλείσιμο της επιτήρησης, υποστηρίζουν την υποχρέωση καταβολής εκ μέρους της Τουρκίας, άνευ όρων.
Η υποχρέωση, σημείωσε, ισχύει και θα ισχύει ακόμη και αν κλείσει η επιτήρηση και δεν παραγράφεται.
Ανέφερε εξάλλου ότι το ζητούμενο, εκτός από την καταβολή της αποζημίωσης, είναι να εκπληρώσει η Τουρκία τις υποχρεώσεις της και να συνεργαστεί για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και των συνθηκών υπό τις οποίες χάθηκαν τα ίχνη τους.
Ο κ. Αττάς είπε επίσης πως εμείς κινούμαστε στο διπλωματικό και νομικό πεδίο και έχουμε την υποστήριξη των πάντων στο ΣτΕ, αλλά πρέπει αυτή η στήριξη να μεταφραστεί κάποτε σε αποφάσεις που να επιβάλλουν στην Τουρκία την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της.
Αναφέρθηκε επίσης στην πρόσφατη περίπτωση του Οσμάν Καβαλά όπου η επιτροπή Υπουργών υπέβαλε ερωτήματα στο δικαστήριο αν είναι προς παράβαση των υποχρεώσεών της η Τουρκία.
«Με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα και αυτά που γίνονται, με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τον ρόλο της Τουρκίας λόγω της Ουκρανίας, αντιλαμβάνεστε ότι τα συμφέροντα διακρίνουν διαθέσεις και προσπάθειες πολλών. Ίσως να πέρασε από το μυαλό κάποιων ότι έχουμε βαρυφορτώσει την Τουρκία με υποθέσεις εναντίον της και κάπου το πινάκιο της Επιτροπής Υπουργών να ελαφρυνθεί», ανέφερε ο κ. Αττάς.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Κέττηρος, σε δηλώσεις μετά την συνεδρίαση, είπε πως εκφράστηκαν έντονες απόψεις για το ποιες ενέργειες γίνονται για να αποδοθούν αυτά τα ποσά στους δικαιούχους και ότι εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ τους δήλωσε κάτι πολύ ανησυχητικό, πως οι ίδιοι κύκλοι που επεδίωκαν στην αρμόδια επιτροπή αναπληρωτών Υπουργών του ΣτΕ κλείσιμο της επιτήρησης στην υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου επιδιώκουν κλείσιμο και της επιτήρησης στο θέμα των αγνοουμένων και εγκλωβισμένων.
Για το ν/σ για καθορισμό μηχανισμού καταβολής των αποζημιώσεων, είπε ότι τους λέχθηκε ότι δεν είναι προαπαιτούμενο και ότι η ΝΥ είναι έτοιμη.
«Δεν είναι η Βουλή που έθεσε χρονοδιαγράμματα για την κατάθεση του νομοσχεδίου, είναι η ίδια η Νομική Υπηρεσία και το Υπουργείο Εξωτερικών που έλεγαν κάθε χρόνο ότι είναι έτοιμοι και κατατίθεται και γι’ αυτό ζητήσαμε ενημέρωση», ανέφερε.
Η ανησυχία που προκύπτει, είπε, είναι αυτή η δραστηριότητα των κύκλων που υποστηρίζουν την Τουρκία να κλείσουν την επιτήρηση και «αυτό μας λέχθηκε από το ΥΠΕΞ και ζητήσαμε διπλωματικές ενέργειες».
