ΚΥΠΕ
Έχει ολοκληρωθεί η μελέτη και ξεκινά η σύνταξη σχετικού νομοσχεδίου για τον εκσυγχρονισμό της Νομικής Υπηρεσίας, δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Μάριος Χαρτσιώτης, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, όπου συζητήθηκε η Ετήσια Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το Υπουργείο Δικαιοσύνης για το έτος 2022.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ο κ. Χαρτσιώτης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι σε διαδικασία ανέγερσης δικού του κτηρίου, ότι εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να δοθεί ημερομηνία για σύντομη εκδίκαση των προσφυγών για προαγωγές Βοηθών Αρχηγών Αστυνομίας καθώς και ότι θα εγκατασταθεί εντός ενάμιση χρόνου το νέο σύστημα απενεργοποίησης των κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης κλήθηκε τόσο εντός της Επιτροπής από τους Βουλευτές, όσο και αργότερα από τους δημοσιογράφους να εξηγήσει σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο εκσυγχρονισμός της Νομικής Υπηρεσίας. Όπως είπε, ο εκσυγχρονισμός της Νομικής Υπηρεσίας ήταν προεκλογική δέσμευση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη και η σχετική μελέτη έχει ολοκληρωθεί.
«Έχουμε κάνει μια πολύ βαθιά και εμπεριστατωμένη μελέτη αναφορικά με το σοβαρότατο αυτό θέμα και ο εκσυγχρονισμός έχει να κάνει με τη Νομική Υπηρεσία, η οποία εργάζεται με ένα σχετικό μοντέλο τα τελευταία 65 χρόνια», σημείωσε και υπογράμμισε ότι είναι μία από τις πιο ριζοσπαστικές νομικές καταστάσεις που απασχόλησαν τον τόπο. Η μελέτη, συνέχισε, διερεύνησε παρόμοια, πρόσφατα τροποποιηθέντα μοντέλα Νομικών Υπηρεσιών άλλων χωρών και ξεκινά η σύνταξη του σχετικού νομοσχεδίου.
Περαιτέρω, ο κ. Χαρτσιώτης εξήγησε ότι ο εκσυγχρονισμός βασίζεται σε γνωματεύσεις και μελέτες έγκριτων νομικών, καθηγητών πανεπιστημίων, αλλά και σε πολύ πρόσφατα μοντέλα εκσυγχρονισμού κρατών-μελών όπως είναι η Μάλτα, η Ιρλανδία και κάπως παλαιότερα το Ηνωμένο Βασίλειο. Απέφυγε, ωστόσο, να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης ερωτηθείς από δημοσιογράφους για το εάν το Υπουργείο είναι υπέρ στο να δοθούν ανακριτικές εξουσίες στην Αρχή κατά της Διαφθοράς είπε ότι «το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν τοποθετείται αφού σε αυτή την χρονική στιγμή υπάρχει σχετική κείμενη νομοθεσία που ρυθμίζει όλα αυτά τα θέματα». Πρόσθεσε ότι αν διαπιστωθούν οποιαδήποτε κενά ή παραλείψεις στη νομοθεσία της Αρχής, το νομοθετικό σώμα και η εκτελεστική εξουσία είναι εδώ για να τα μελετήσουν και να δράσουν αναλόγως.
Θέμα με τις ώρες εργασίας επιτηρητών κρατουμένων που αποφυλακίζονται επ'αδεία
Εντός της Επιτροπής, ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, μιλώντας για την Έκθεση είπε ότι έγινε τυχαίος δειγματοληπτικός έλεγχος στο εν λόγω Υπουργείο, ενώ είχε προηγηθεί και ειδικός έλεγχος για την Αστυνομία και εκδόθηκε ξεχωριστή ειδική Έκθεση.
Παρουσιάζοντας σχετικό γράφημα, με χρονικό ορίζοντα από το 2010 έως το 2022, ο κ. Μιχαηλίδης παρατήρησε ότι φαίνεται ότι η Πολιτεία διαχρονικά στους προϋπολογισμούς δεν θεώρησε ότι θα πρέπει να δώσει περισσότερα κονδύλια στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Μιλώντας για τα ευρήματα της Έκθεσης ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι αυτά είναι περιορισμένα. Ανέφερε ότι υπάρχει ένα θέμα με τους επιτηρητές κρατουμένων που αποφυλακίζονται επ’ αδεία, λέγοντας ότι «διαπιστώσαμε ότι ορισμένοι επιτηρητές έχουν υπό την επιτήρησή τους πολύ μεγάλο αριθμό κρατουμένων, με αποτέλεσμα να εργάζονται για μεγάλο αριθμό ωρών τον μήνα».
Ενδεικτικά, ανέφερε περίπτωση επιτηρητή, του οποίου οι εργάσιμες ώρες ξεπερνούσαν τις 300 ώρες τον μήνα, δηλαδή είχε υπό την επιτήρησή του 15 κρατούμενους, γεγονός που, όπως είπε, εγκυμονεί κινδύνους μη αποτελεσματικής άσκησης των καθηκόντων του.
Ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε και σε ζητήματα που προκύπτουν στις φυλακές αναφορικά με τους ατομικούς λογαριασμούς των κρατουμένων και στον τρόπο που φυλάσσονται αυτά τα λεφτά και τυγχάνουν της κατάλληλης φύλαξης.
Πλήρης συμμόρφωση σε 9 συστάσεις της ΕΥ, δρομολόγηση για υπόλοιπες 3, λέει ο Υπουργός
Λαμβάνοντας τον λόγο ο Υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι η Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή έχει μελετηθεί πολύ προσεκτικά από πλευράς Υπουργείου λέγοντας ότι «έχουν γίνει από τον Γενικό Ελεγκτή ουσιαστικά 12 συστάσεις από τις οποίες μπορώ να σας αναφέρω ότι οι 9 έχουν τύχει πλήρους συμμόρφωσης και όσον αφορά τις υπόλοιπες 3 έχουν δρομολογηθεί εντατικά ενέργειες για επίσης πλήρη συμμόρφωση».
Μιλώντας για το θέμα των επιτηρητών ο κ. Χαρτσιώτης είπε ότι όντως το 2022 υπήρχε ένα θέμα με τους επιτηρητές και κατόπιν σχετικής συνεννόησης που έγινε μεταξύ του συμβουλίου αποφυλάκισης επ’ αδεία και του Υπουργείου Δικαιοσύνης καθορίστηκε ένα βέλτιστο όριο προκειμένου ο κάθε επιτηρητής να μην αναλαμβάνει πλέον πέραν των 8 κρατουμένων ώστε να είναι και ανάλογες οι ώρες που θα διαθέτει για τον καθένα. «Ως εκ τούτου προχωρήσαμε στην αγορά υπηρεσιών για ακόμα 2 επιτηρητές και τώρα είναι 4, αριθμός που είναι απόλυτα συμβατός με το όριο που έχει τεθεί», είπε. Πρόσθεσε ότι υπάρχει και πρόταση για 8 μόνιμες θέσεις επιτηρητών.
Σε διαδικασία ανέγερσης κτηρίου το Υπουργείο Δικαιοσύνης
Ερωτηθείς από Βουλευτές για τις κτηριακές εγκαταστάσεις του Υπουργείο Δικαιοσύνης ο κ. Χαρτσιώτης είπε ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι σε διαδικασία πλέον ανέγερσης του δικού του κτηρίου και το ζήτημα βρίσκεται σε προχωρημένη διαδικασία εξηγώντας ότι ο χώρος έχει εξευρεθεί στην περιοχή του ΡΙΚ.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, έθεσε το ζήτημα των κτηριακών εγκαταστάσεων και του Κρατικού Αρχείου με τον Υπουργό να απαντά ότι «είναι ήδη στους προϋπολογισμούς το συγκεκριμένο κτήριο, χωρίς να έχουν αποδεσμευτεί ακόμα τα σχετικά κονδύλια. Ο χώρος ανέγερσης είναι επίσης στην περιοχή του ΡΙΚ». Παρόμοιο ζήτημα ο κ. Κουλίας έθεσε και για το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας με τον Υπουργό να απαντά ότι με την μετακίνηση του στρατοπέδου των Ηνωμένων Εθνών ανοίγει ο δρόμος για να προχωρήσει το νέο κτήριο.
Σε ενάμιση χρόνο το νέο σύστημα απενεργοποίησης των κινητών τηλεφώνων στις Κεντρικές Φυλακές
Ερωτηθείς για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κεντρικές Φυλακές, ο κ. Χαρτσιώτης είπε ότι σε σχέση με τον υπερπληθυσμό των φυλακών έχει τονιστεί αρκετές φορές ότι γίνεται τώρα μια ανακατανομή των κτηριακών εγκαταστάσεων προχωρά η ανέγερση του νέου κτηρίου των Κεντρικών Φυλακών, που ήταν το παλιό κτήριο της ανοικτής φυλακής, οπόταν ολοκληρώνεται τον επόμενο Οκτώβριο.
Είπε ότι θα μετακινηθούν περίπου 240 άτομα και σε συνδυασμό με το κτήριο της νέας ανοικτής φυλακής που έχει παραδοθεί τον περασμένο Φεβρουάριο, αλλά και με το νέο κτήριο που θα ανεγερθεί με ορίζοντα το 2027 αναμένεται ότι θα υπάρξει επίλυση του υπερπληθυσμού.
Παράλληλά, δήλωσε ότι προχωρά και το θέμα της απενεργοποίησης των κινητών τηλεφώνων με πολύ γοργούς ρυθμούς λέγοντας ότι «η διαδικασία εγκατάστασης ενός νέου συστήματος απενεργοποίησής κινητών, το οποίο δεν θα παρουσιάζει τις αστοχίες του προηγούμενου συστήματος, ευελπιστούμε ότι θα εγκατασταθεί εντός ενός ή ενάμιση χρόνο από σήμερα».
Εντός της Επιτροπής, ο Διευθυντής του Τμήματος Φυλακών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Χάρης Φιλιππίδης, είπε ότι αναφορικά με τους λογαριασμούς των κρατουμένων «είμαστε σε προχωρημένο στάδιο, σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Καινοτομίας, για απόκτηση νέου λογισμικού».
Μιλώντας για τον υπερπληθυσμό των φυλακών ο κ. Φιλιππίδης είπε ότι με τον προγραμματισμό, όπως τον εξήγησε και ο Υπουργός Δικαιοσύνης στην τοποθέτησή του, θα απαμβλυνθούν αρκετά θέματα. Πρόσθεσε ότι υπάρχει σχεδιασμός από πλευράς διεύθυνσης και κάλεσε τους Βουλευτές να επισκεφθούν το σωφρονιστικό ίδρυμα.
Μιλώντας για το θέμα των κινητών τηλεφώνων, ο κ. Φιλιππίδης είπε ότι έχουν ενισχυθεί τα μέτρα ελέγχου όλων των εισερχόμενων ανεξαρτήτως ιδιότητας εντός των φυλακών έχουν αυξηθεί και οι έρευνες, ενώ έχουν παρθεί και άλλα μέτρα.
Εντός των ημερών ημερομηνία για σύντομη εκδίκαση προσφυγών για προαγωγές Βοηθών Αρχηγών Αστυνομίας
Σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής για αδυναμία πρόσληψης αστυνομικών λόγω του ότι βρίσκεται στο δικαστήριο θέμα προσφυγής για προαγωγές Βοηθών Αρχηγών της Αστυνομίας με αποτέλεσμα να μην μπορούν να δημοσιευθούν τα αποτελέσματα, ο Υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι μετά από σχετική γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας έχει προχωρήσει η Νομική Υπηρεσία σε καταχώρηση αίτησης για σύντομη εκδίκαση των εφέσεων που αφορούν τις αποφάσεις του διοικητικού δικαστηρίου. Πρόσθεσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα δοθεί ημερομηνία για σύντομη εκδίκαση των υποθέσεων ώστε να προχωρήσουν και οι σχετικές διαδικασίες.
Ο Αρχιπύραρχος της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου, Νίκος Λογγίνος, είπε από πλευράς του ότι βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία πρόσληψης 259 νέων μελών στην πυροσβεστική υπηρεσία και αναμένεται ότι στα μέσα Ιουνίου να προσληφθούν.
Ο Έφορος Κρατικού Αρχείου, Χρίστος Κυριακίδης, δήλωσε από πλευράς του ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του Κρατικού Αρχείου είναι ότι δεν έχει δικό του κτήριο. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ψηφιοποίηση των εγγράφων ο κ. Κυριακίδης είπε ότι η ψηφιοποίηση των αρχείων προχωρά με βάση και τις ανάγκες των ερευνητών. Επεσήμανε ότι «η έγνοια μας είναι η διάσωση των αρχείων» παραθέτοντας τις δράσεις τις οποίες προβαίνει το Κρατικό Αρχείο.
Ο Υπουργός πρόσθεσε από πλευράς του ότι στο Κρατικό Αρχείο «γίνεται μια τρομερή δουλειά και αυτοσκοπός δεν είναι η ψηφιοποίηση, αλλά η διάσωση και η σωστή συντήρηση των εγγράφων». Ο Υπουργός σημείωσε ότι το Κρατικό Αρχείο «μάλλον, πολύ σύντομα, μετακινείται στο Υφυπουργείο Πολιτισμού διότι είναι ένα κομμάτι της ιστορίας».
Δηλώσεις Βουλευτών
Μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαχαρίας Κουλίας, δήλωσε ότι οι παρατηρήσεις του Γενικού Ελεγκτή για το Υπουργείο Δικαιοσύνης ήταν «μηδενικές» προσθέτοντας ότι «φαίνεται ότι ο Υπουργός επιτελεί άψογα τα καθήκοντά του».
Ακόμη, ο κ. Κουλίας είπε ότι έγινε ενημέρωση και από τον ίδιο τον Υπουργό Δικαιοσύνης για το που βρίσκονται σημαντικά ζητήματα όπως είναι οι κτηριακές εγκαταστάσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης, του επαρχιακού δικαστηρίου Λευκωσίας, των φυλακών και του Κρατικού Αρχείου. «Ευελπιστώ ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα λειτουργήσει άμεσα και θα εγκρίνει τα σχετικά κονδύλια και να προχωρήσουν αυτά τα τέσσερα βασικά έργα», είπε ο κ. Κουλίας.
Από πλευράς της η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, είπε ότι είναι επάναγκες να τροποποιηθεί το άρθρο 113α του Συντάγματος προσθέτοντας ότι «η απάντηση που λάβαμε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης ήταν ότι μετά από μελέτες που έγιναν προχωρούν στην συγγραφή των νομοσχεδίων». Συμπλήρωσε ότι το ζητούμενο είναι η άρση του ανέλεγκτου και ο διαχωρισμός εξουσιών, εξηγώντας ότι δεν μπορεί ο σύμβουλος του κράτους να είναι και δημόσιος κατήγορος.
Μιλώντας για την Αρχή κατά της Διαφθοράς, η κ. Χαραλαμπίδου είπε ότι «θα πρέπει να σκεφτούμε πλέον σοβαρά πώς θα προχωρήσουμε για να ενισχύσουμε τις εξουσίες της Αρχής κατά της Διαφθοράς», σημειώνοντας ότι σε άλλες χώρες οι Αρχές αυτές λειτουργούν εντελώς ανεξάρτητα από το υπόλοιπο σύστημα.
«Ιδιαίτερα σημαντικές ήταν και οι απαντήσεις του Υπουργού στα θέματα των Φυλακών», είπε η κ. Χαραλαμπίδου.
Η ανεξάρτητη Βουλευτής, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ανέφερε ότι ο Υπουργός Δικαιοσύνης είπε στους Βουλευτές ότι έγιναν μελέτες και προχωρά και θα φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο σε σχέση με τις εξουσίες του Γενικού Εισαγγελέα σημειώνοντας ότι «αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί τον τελευταίο καιρό είμαστε μάρτυρες μιας κατάστασης η οποία είναι ανησυχητική ως προς την ποιότητα του κράτους δικαίου στην Κύπρο».
Η κ. Ατταλίδου επέμεινε ότι η Αρχή κατά της Διαφθοράς θα πρέπει να αποκτήσει ανακριτικές εξουσίες προσθέτοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει και αναθεώρηση του άρθρου 113 του συντάγματος για διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα.
