Kathimerini.gr
Τη μέχρι στιγμής πρόοδο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου θα παρουσιάσουν σήμερα στην επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Κομισιόν, Ντίτε Τζουλ Γιόργκενσεν, οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου Θόδωρος Σκυλακάκης και Γιώργος Παπαναστασίου. Η ενημέρωση, που σύμφωνα με πληροφορίες ζήτησε η ίδια η κ. Γιόργκενσεν, θα γίνει μέσω τηλεδιάσκεψης στη 1.00 το μεσημέρι στην οποία θα συμμετάσχουν επίσης οι ρυθμιστικές αρχές ενέργειας των δύο χωρών (ΡΑΑΕΥ και ΡΑΕΚ) και ο ΑΔΜΗΕ.
Είναι η πρώτη τηλεδιάσκεψη με την Κομισιόν που πραγματοποιείται μετά την επίτευξη της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου, που έβγαλε το έργο από το αδιέξοδο και το επανέφερε σε τροχιά υλοποίησης. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκης, που σήκωσε όλο το προηγούμενο διάστημα το βάρος των κρίσιμων διαπραγματεύσεων με την κυπριακή πλευρά, προσέρχεται στην τηλεδιάσκεψη με την αυτοπεποίθηση του ανθρώπου που έφερε εις πέρας ένα δύσκολο έργο και την αισιοδοξία ότι τα πράγματα μπήκαν σε μια πορεία και δεν πρόκειται να υπάρξει πισωγύρισμα. «Δεν έχω κανένα παράπονο αυτή τη στιγμή για την πορεία της συμφωνίας», δηλώνει στην «Κ» απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector (GSI).
Η Κύπρος έχει δεσμευτεί μέσω της διακρατικής συμφωνίας για τη μετοχική της συμμετοχή στο έργο, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη δέουσας επιμέλειας την οποία διεξαγάγει αυτή την περίοδο. Η μετοχική σύνθεση του φορέα υλοποίησης του έργου είναι αυτή τη στιγμή το κεφάλαιο με τη μεγαλύτερη κινητικότητα και από τις δύο πλευρές. Η Κύπρος βλέπει τη συμμετοχή της μέσω μιας κοινής εταιρείας ειδικού σκοπού με την εταιρεία TAQA από το Αμπου Ντάμπι, ενώ, όπως έχει δηλώσει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενδιαφέρον για συμμετοχή έχει εκδηλωθεί και από την αμερικανική κυβέρνηση και το Κατάρ. Ερωτήματα εγείρονται ως προς τη δυνατότητα μετοχικής συμμετοχής της TAQA, εταιρείας που είναι και παραγωγός ενέργειας, αφού το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο προβλέπει σαφή ιδιοκτησιακό διαχωρισμό δραστηριοτήτων παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας σε έργα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Η Ελλάδα επιδιώκει αυξημένη συμμετοχή επενδυτών στο έργο, επικεντρώνει ωστόσο το ενδιαφέρον της σε εταιρείες από χώρες – συμμάχους στην ευαίσθητη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, όπως το Ισραήλ και χώρες με γεωπολιτική ισχύ, όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία. «Το ενδιαφέρον της Γαλλίας για συμμετοχή στο έργο είναι ντε φάκτο εύλογο από πλευράς γαλλικών συμφερόντων, αφού η Nexans έχει αναλάβει το μεγάλο συμβόλαιο για την κατασκευή του καλωδίου. Αλλά επίσης η Γαλλία είναι μια φιλική χώρα για την Ελλάδα», αναφέρουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, επιβεβαιώνοντας τις συζητήσεις που γίνονται για τη συμμετοχή της γαλλικής Meridiam.
Επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι και η αμερικανική στήριξη του έργου, αφενός μέσω της μετοχικής συμμετοχής του αμερικανικού κρατικού αναπτυξιακού fund DFC, που έχει εκδηλώσει ήδη ενδιαφέρον και αφετέρου μέσω χρηματοδότησης. Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ αναμένεται να μπουν σε ένα πιο ώριμο στάδιο μετά τις προεδρικές εκλογές. Βασικό αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε αυτές τις συζητήσεις είναι το ποσοστό συμμετοχής των νέων επενδυτών στον φορέα υλοποίησης, με τον ΑΔΜΗΕ, σύμφωνα με πληροφορίες, να έχει θέσει «κόκκινη» γραμμή τη διατήρηση του ελέγχου.
Η Τουρκία
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται επίσης αυτή την περίοδο στις έρευνες βυθομέτρησης. Το υπό ιταλική σημαία πλοίο «NG Worker» βρίσκεται στην κυπριακή ΑΟΖ όπου και αναμένεται να ολοκληρώσει τις έρευνες βυθού μέχρι και τις 14 Οκτωβρίου. Από τις αποφάσεις που θα λάβει η ελληνική κυβέρνηση, αξιολογώντας και τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, θα εξαρτηθεί εάν το πλοίο θα αποπλεύσει για τα νότια της Κρήτης, με τις απόψεις επί του παρόντος να διχάζονται. Κάποιοι αξιολογούν τη νέα ένταση στη Μέση Ανατολή με την ισχυρή παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή ως ευκαιρία για τη διεξαγωγή των ερευνών, υπό την έννοια ότι θα αποτρέψει τουρκικές κινήσεις αντίστοιχες με αυτές του καλοκαιριού νότια της Καρπάθου. Αλλοι εκτιμούν ότι ο κίνδυνος τουρκικής παρεμβατικότητας είναι μεγαλύτερος μετά τις δηλώσεις Ερντογάν περί απειλής της Τουρκίας από το Ισραήλ, χώρα που εμπλέκεται άμεσα στο πρότζεκτ.
