Kathimerini.com.cy
Τελέστηκε σήμερα στον Ιερό Ναό του της Θεού Σοφίας το δέκατο ετήσιο μνημόσυνο του πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ιδρυτή του ΔΗΣΥ Γλαύκου Κληρίδη.
Τον επιμνημόσυνο λόγο εκφώνησε η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων και Πρόεδρος του ΔΗΣΥ κ. Αννίτα Δημητρίου η οποία εξήρε τον βίο, την πολιτική δράση και τη διορατικότητα του σπουδαίου άντρα, που αφιέρωσε τη ζωή του στη διεκδίκηση των δικαίων της πατρίδας μας.
Όπως είπε ο ίδιος και έπραξε στο ακέραιο, «υπόσχομαι να δώσω το είναι μου και τη ζωή μου για την υπεράσπιση των δικαίων του λαού μας».
Η κ. Αννίτα Δημητρίου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη δεκαετή διακυβέρνησή του ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατά την οποία ο Γλαύκος Κληρίδης έθεσε την Κύπρο σε τροχιά ενταξιακής πορείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα όραμα που μέσα από μελετημένες στρατηγικές κινήσεις και διπλωματική δεινότητα, επετεύχθη εντάσσοντας ολόκληρη την Κύπρο στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Αυτή είναι η μεγαλύτερη διπλωματική νίκη που πέτυχε η πατρίδα μας στη σύγχρονη ιστορία της, όπως χαρακτηριστικά είπε η κ. Δημητρίου.
Παρότι ο Γλαύκος Κληρίδης υπηρέτησε στα πιο ψηλά αξιώματα της Κύπρου, στην επιτύμβια στήλη του επιθυμούσε να αναγραφεί: «ενθάδε κείται ο Γλαύκος Κληρίδης, ιδρυτής Δημοκρατικού Συναγερμού».
Η ιερή κληρονομιά και οι παρακαταθήκες του Γλαύκου Κληρίδη, βαραίνουν σήμερα όλους εμάς για να αγωνιστούμε και να πετύχουμε την απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας αλλά και για να διατηρήσουμε τον ΔΗΣΥ πρωταγωνιστή και πρωτοπόρο στα πολιτικά πράγματα του τόπου μας.
Επιμνημόσυνος λόγος Προέδρου Δημοκρατικού Συναγερμού κ. Αννίτας Δημητρίου στο ετήσιο μνημόσυνο του Γλαύκου Κληρίδη Κυριακή 12/11/23
Κυρίες και κύριοι
Φίλες και φίλοι
Το να κληθείς να απευθύνεις τον επιμνημόσυνο λόγο για τον Γλαύκο Κληρίδη είναι τιμή. Το να πρέπει να εξυμνήσεις την υπόσταση μιας τέτοιας φυσιογνωμίας δεν είναι εύκολο εγχείρημα… Αφού δεν αποτελεί μόνο πρότυπο πολιτικού και ήθους αλλά λόγος πολιτικής ύπαρξης. Κι ομολογουμένως η επιδραστική του φυσιογνωμία αναμφίβολα αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό λόγο για κάθε νέο άνθρωπο στην ενασχόληση με τα κοινά.
Αν συναντούσε κάποιος τον Γλαύκο Κληρίδη θα αντίκρυζε το πιο διεισδυτικό γαλάζιο και διορατικό βλέμμα, θα άκουγε το πιο αυθεντικό και πηγαίο χιούμορ και θα γνώριζε τον άνθρωπο με Α κεφαλαίο, του οποίου η ανθρωπιά, εντιμότητα, η απλότητα και ο ορθολογισμός δεν επιδεχόταν αμφισβήτηση.
Αν σε κάτι διακρινόταν εμφαντικά ήταν στην ηγετική του μεγαλοσύνη. Αυτός ο εμβληματικός χαρισματικός ηγέτης που είχε την ικανότητα να μεταφράζει το όραμα σε πραγματικότητα, να εμπνέει και να εμπνέεται, να ανοίγει δρόμους διάπλατους για τη μικρή του πατρίδα.
«Υπόσχομαι να δώσω το είναι μου και τη ζωή μου για την υπεράσπιση των δικαίων του λαού μας».
Αυτό είπε… Kαι αυτό έκανε!
Ότι μας λείπει, ο Γλαύκος Κληρίδης είναι δεδομένο! Και μας λείπει αφόρητα ειδικά σε μια περίοδο πνευματικής ξηρασίας, αμφισβήτησης θεσμών και αξιών, αλλά και πρωτόγνωρης συνθετότητας πολιτικών και όχι μόνο κρίσεων και διακυβευμάτων.
Το αποτύπωμα του Γλαύκου Κληρίδη γνωστό και ανεξίτηλο. Αποτύπωμα που όχι μόνο αντιστέκεται στον χρόνο, αλλά αποτελεί σταθμό στην ιστορία και ταυτόχρονα πυξίδα για μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πορεία, μέσα από διαχρονικές αρχές και αξίες, τις οποίες χάραξες βαθιά στο DNA του πυρήνα της μεγάλης Συναγερμικής Παράταξης.
Τυχεροί και ευλογημένοι όσοι τον γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του, αφού ο πολιτικός βίος και η ζωή αυτού του σπουδαίου οραματιστή, απέπνεε τη σοφία και τη σταθερότητα της ήρεμης και ακλόνητης δύναμης, η οποία ήταν ομολογουμένως πάντα μπροστά απ’ την εποχή της.
«Ελεύθερος στην σκέψη και στην έκφραση και εκ πεποιθήσεως δημοκράτης με έντονο το περί δίκαιου αίσθημα... Ήταν ο άνθρωπος χωρίς δεσμεύσεις και εξαρτήσεις από τον οποιονδήποτε. Προσιτός και με σεβασμό προς τον συνάνθρωπο του άσχετα από την κομματική ιδεολογική προέλευση. Ήταν ο άνθρωπος που κινείτο με την ίδια άνεση απλότητα και ευχέρεια σε παλάτια, προεδρικά μέγαρα και πρωθυπουργικά γραφεία μικρών και μεγάλων κρατών, όπως κινείτο και στο καφενείο ή στον σύλλογο του μικρότερου χωριού της Κύπρου».
Περιγραφή που μου χαράκτηκε στο μυαλό για την ακρίβεια της, σε μια από καρδιάς κατάθεση του -επί δεκαετίες- πιο στενού του συνεργάτη, Παντελή Κούρου.
Ποιο ήταν αλήθεια όμως το περιβάλλον που καθόρισε την προσωπικότητα του Γλαύκου Κληρίδη; Γεννήθηκε στη Λευκωσία στις 24 Απριλίου του 1919. Ο μεγαλύτερος γιος του δικηγόρου Ιωάννη Κληρίδη και της Έλλης, το γένος Αργυρίδη. Φοίτησε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Νομική, στο Λονδίνο.
Με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατατάσσεται στη Βρετανική Βασιλική Αεροπορία πολεμώντας με τις συμμαχικές δυνάμεις ενάντια στον Άξονα.
«Τον Ιούλιο του 1942 όταν κατερρίφθη το αεροπλάνο μου πάνω από το Αμβούργο, και έπεσα με το αλεξίπτωτο, με πέρασαν πληγωμένο μέσα από την πόλη, για να με μεταφέρουν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Όταν αντίκρυσα το αποτέλεσμα της δουλειάς που κάναμε… Του φοβερού βομβαρδισμού… Χίλια αεροπλάνα… Τέσσερις βόμβες το καθένα… Σε πέντε λεπτά… Και ήταν η τέταρτη μας επιδρομή … Όταν αντίκρυσα τα πτώματα… Άρχισε πλέον ν’ αλλάζει ο χαρακτήρας μου. Και ειδικότερα ν’ αλλάζει η σκέψη μου: Αν ο πόλεμος είναι ο τρόπος επίλυσης διαφορών;».
Κάπου εκεί άρχισε να διαμορφώνεται -για να ωριμάσει αργότερα- η ρεαλιστική και η πραγματιστική θεώρηση και προσέγγιση.
Ο Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας του 55 – 59 τον βρίσκει στις τάξεις της ΕΟΚΑ με το ψευδώνυμο «Υπερείδης» ενώ παράλληλα υπερασπίζεται πολλούς αγωνιστές που είχαν συλληφθεί από τους Άγγλους. Βιώματα πολύτιμα που κρατούσε μαζί του για πάντα.
«Μπήκαμε στον προθάλαμο με τα τρία κελιά… Τρεις Μελλοθάνατοι, ένα τραπεζάκι, ένα Ευαγγέλιο και ένα κερί… Μίλησα πρώτος: ‘λυπούμαι να σας πληροφορήσω παιδιά ότι κάναμε αίτηση για χάρη και την απέρριψε ο κυβερνήτης…’ Ένας απήντησε: ‘εμείς δεν ζητήσαμε χάρη απ’ τον κυβερνήτη, που δεν αναγνωρίζουμε. Μόλις τελειώσαμε ζητώντας άφεση αμαρτιών από τον Θεό.’ Και με αυτό βάδισαν προς την αγχόνη!»
Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, αναλαμβάνει ως ο πρώτος Πρόεδρος στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αξίωμα το οποίο υπηρέτησε για 16 ολόκληρα χρόνια. Μέσα στη χαώδη κατάσταση που επικράτησε, μετά το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του ’74, ήταν ο ηγέτης που κράτησε τα ηνία της χώρας, ως προεδρεύων της Δημοκρατίας και έβαλε τα πράγματα ξανά σε σειρά. Με τις πληγές ωστόσο της τουρκικής εισβολής νωπές και ορθάνοιχτες.
«Τη μεγαλύτερη λύπη την προσδιορίζεις πιο εύκολα» παραδέχεται σε μια εξομολογητική στιγμή. «Τη μεγαλύτερη μου λύπη την ένιωσα τη μέρα που άκουσα ότι μπήκαν τα τουρκικά στρατεύματα… Όχι ότι είχαν πατήσει το πόδι τους στις ακτές της Κύπρου, αλλά ότι είχαν προελάσει και είχαν καταλάβει ουσιαστικό τμήμα της νήσου. Κι ήταν μεγάλη λύπη γιατί ήξερα από την πολιτική, αλλά και στρατιωτική μου πείρα, ότι δημιουργείτο μια κατάσταση που δεν θα είχε εύκολη λύση».
Τότε ήταν που αμέσως κάλεσε τον κυπριακό λαό σε σύμπνοια, συναδέλφωση και λήθη του παρελθόντος, υποδεικνύοντας ότι μόνο ενωμένοι θα μπορέσουμε να υπερπηδήσουμε τις δυσχέρειες και πάνω στα ερείπια να οικοδομήσουμε.
Και βεβαίως το κάνει ο ίδιος πράξη στη συνέχεια, βάζοντας τα θεμέλια το 1976 για τον Δημοκρατικό Συναγερμό, την Παράταξη που ιδρύθηκε για να επουλώσει πληγές και με πατριωτικό ρεαλισμό να ανοίξει τον δρόμο για τη λύση του κυπριακού προβλήματος.
Σε μια εποχή δύσκολη που τα μεγαλόστομα συνθήματα είναι πιο εύπεπτα στον πολιτικό στίβο, κάνει λόγο για λύση ομοσπονδίας.
«Πολλάς φοράς χαρακτηρίσθειν ως προδότης, ως μειοδότης, δεν διαμαρτυρήθειν για τους χαρακτηρισμούς, παρέμεινα στη θέση μου γιατί πίστευα ότι πράγματι μπορούσα να βοηθήσω τον κυπριακό λαό».
Οι υπεκφυγές δεν ήταν γι’ αυτόν! Την ευθύνη δεν τη φοβήθηκε ποτέ! Άνοιγε λεωφόρους γι’ αυτά που πίστευε ότι θα ωφελούσαν τον τόπο.
Ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1993 μέχρι το 2003 κατάφερε πολλά στη δεκαετή διακυβέρνηση της χώρας, μεταξύ των οποίων και αυτό που θεωρείτο ακατόρθωτο. Ο Γλαύκος Κληρίδης έθεσε την Κύπρο σε τροχιά ενταξιακής πορείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα όραμα που μέσα από διπλωματικούς μαραθώνιους και μελετημένες στρατηγικές κινήσεις, σε πλήρη συντονισμό με την Ελλάδα, μετεξελίχθηκε σε πραγματικότητα χάρη στους δικούς του χειρισμούς και το 2002 στην Κοπεγχάγη, μετά από εξοντωτικές διαβουλεύσεις, επιτυγχάνεται η ένταξη ολόκληρης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Η μεγαλύτερη διπλωματική νίκη, μέχρι σήμερα στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου!
Το μεγαλύτερο όμως όραμα της ζωής του, αυτό που επιθυμούσε όσο τίποτα άλλο, σύμφωνα και με μαρτυρίες αυτών που πραγματικά τον γνώριζαν και αγαπούσαν δεν επετεύχθη. Η απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας, η εξεύρεση μίας λύσης -δίκαιης, λειτουργικής, βιώσιμης- στο κυπριακό.
Και έτσι έφυγε κουβαλώντας στη ψυχή του, την πιο βαθιά και μεγάλη του λύπη… Αλλά αφήνοντας πίσω του την πολυτιμότερη παρακαταθήκη: μια ρεαλιστική σχολή πολιτικής σκέψης χτισμένη στη βάση όχι μόνο του ευκταίου αλλά και του εφικτού. Για μας απαράμιλλης σπουδαιότητας, αρχή και κατεύθυνση.
Ο Γλαύκος Κληρίδης διετέλεσε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπηρέτησε στα πιο υψηλά αξιώματα της πατρίδας του… Κι όμως άλλο ήταν αυτό που θεωρούσε το μεγαλύτερο του επίτευγμα:
«Ενθάδε κείται ο Γλαύκος Κληρίδης, ιδρυτής Δημοκρατικού Συναγερμού».
Έτσι ήθελε να προσδιορίζεται στην επιτύμβια στήλη του. Απλά, γαλάζια, Συναγερμικά!
Τέτοιος σπουδαίος ηγέτης ήταν πάντα δίπλα στην οικογένεια του, όχι μόνο δίπλα στη μονάκριβη του κόρη Καίτη, αλλά και στην άλλη του οικογένεια τον Δημοκρατικό Συναγερμό.
Όσο κι αν πληγώθηκε, όσο και εάν προδόθηκε ήταν πάντα εκεί και έτσι επιθυμούσε να μείνει στην αιωνιότητα στρατηγός μιας μεγάλης ιδέας αρχών και αξιών. Αυτής που ονομάζεται Δημοκρατικός Συναγερμός!
Φίλες και φίλοι
Είναι πολλές φορές που αναλογίζομαι πώς ο Γλαύκος Κληρίδης θα αντιδρούσε σήμερα σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας;
Στις αλλεπάλληλες κρίσεις που ορίζουν την καθημερινότητα μας…
Στο εκρηκτικό γεωπολιτικό σκηνικό που δημιουργεί νέα δεδομένα και νέες προκλήσεις…
Και ακόμη περισσότερες όμως είναι οι φορές που αναρωτιέμαι πώς ο ίδιος θα ένιωθε για την πορεία της μεγάλης Παράταξης που ίδρυσε;
Πώς θα οραματιζόταν αλήθεια σήμερα τον Δημοκρατικό Συναγερμό;
Είμαι σχεδόν βέβαιη ότι ο Γλαύκος Κληρίδης θα ήθελε να δει τον Δημοκρατικό Συναγερμό ΕΝΩΜΕΝΟ, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις.
Θα ήθελε τον Δημοκρατικό Συναγερμό πιο ισχυρό από ποτέ να βγαίνει μπροστά και να αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί, παρόλες τις δυσκολίες και προκλήσεις.
Να πρωταγωνιστεί αναζητώντας λύσεις στα μεγάλα προβλήματα του τόπου, να διαδραματίζει με εξωστρέφεια ρόλο στο διεθνές πολιτικό σκηνικό και να διαμορφώνει εξελίξεις.
Να αγωνίζεται κάθε στιγμή για τη λύση του κυπριακού, μέχρι να κληθεί να πρωτοστατήσει για την επίλυση του και αυτό να αποτελέσει το καλύτερο μνημόσυνο γι’ αυτό τον τεράστιο ηγέτη. Είναι γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε που ίδρυσε τον πολιτικό χώρο του Δημοκρατικού Συναγερμού. Και σε αυτές τις γεμάτες αβεβαιότητα στιγμές, όπου συντελούνται τεκτονικές αναταράξεις γύρω μας, επιβάλλεται όσο ποτέ άλλοτε να βγει μπροστά και να διαδραματίσει τον ρόλο του, ως η κατεξοχήν Παράταξη με το βλέμμα στραμμένο στην Ευρώπη. Να αξιοποιήσει κάθε διπλωματικό μέσο και επιρροή μέσα και από τις δομές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, προκειμένου να ασκηθούν μοχλοί πίεσης στην Τουρκία, ν’ επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να οδηγηθούμε ένα βήμα πιο κοντά στην πολυπόθητη λύση.
10 χρόνια χωρίς τον εμβληματικό χαρισματικό ηγέτη Γλαύκο Κληρίδη...
— ΔΗΣΥ (@DISY1976) November 12, 2023
Τελέστηκε σήμερα στον Ιερό Ναό του της Θεού Σοφίας το δέκατο ετήσιο μνημόσυνο του πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ιδρυτή του ΔΗΣΥ Γλαύκου Κληρίδη.
Τον επιμνημόσυνο λόγο εκφώνησε η Πρόεδρος της… pic.twitter.com/xbU9gkj8w2
Κυρίες και κύριοι
Θα ήθελα προσωπικά να τον είχα γνωρίσει καλύτερα. Βλέπετε έχω την τύχη ή μάλλον την ατυχία να ανήκω σε μια άλλη γενιά, που δεν ευλογήθηκε να τον γνωρίσει από κοντά. Τον γνωρίσαμε όμως μέσα από τις διδαχές του, το έργο, τον βίο και πολιτεία του και τον λατρέψαμε. Και ακολουθήσαμε και ακολουθούμε τον δρόμο που μας χάραξε και έτσι θα συνεχίσουμε.
Τον επικαλούμαστε, είναι αλήθεια, ουκ ολίγες φορές τον Γλαύκο Κληρίδη… Προστρέχουμε στο μέγεθος του συχνά πυκνά… Ας διερωτηθούμε όμως έχουμε απαλλαγεί από τις δικές μας μικρότητες; Συναισθανόμαστε το βάρος της ευθύνης απέναντι στον κυπριακό λαό;
Είναι καιρός έτσι, ν’ αναρωτηθούμε ο καθένας και η καθεμία ξεχωριστά -και με πάσα ειλικρίνεια- εάν με τη στάση μας δίνουμε ώθηση στις διδαχές του ή μπαίνουμε τροχοπέδη σε αυτή την πορεία που μας κληροδότησε;
Είναι καιρός να προβούμε στη δική μας ενδοσκόπηση, αν είμαστε δοσμένοι/ες στην προσπάθεια ανασύστασης και εκσυγχρονισμού ή αφήνουμε προσωπικά πάθη να μας χαλιναγωγήσουν;
Να απαντήσουμε και να αναστοχαστούμε, αν οι όποιες προσωπικές ατζέντες βαραίνουν περισσότερο στη συνείδηση μας από ότι το κληροδότημα που μας άφησε ο πολιτικός μας πατέρας;
Κυρίες και κύριοι
Τον σεβασμό μας απέναντι στη μνήμη του, απέναντι στις αρχές και αξίες που μας άφησε ως παρακαταθήκη, ένας τρόπος υπάρχει να τον αποδείξουμε…
Με τον τρόπο που επιλέγουμε να πολιτευόμαστε.
Όπως ο ίδιος πορεύτηκε, όπως ο ίδιος πολιτεύτηκε.
Με σεβασμό και εντιμότητα απέναντι σε συναγωνιστές/στριες και σε πολιτικούς αντιπάλους.
Με αποφασιστικότητα και όραμα για τον τόπο, για τους πολίτες, για το παρόν και το μέλλον.
Μόνο έτσι θα μπορούμε να βαδίσουμε σε μια νέα εποχή προσβλέποντας σε μια δημιουργική, δυναμική και ανοδική πορεία. Για τον Δημοκρατικό Συναγερμό… Για την Κύπρο μας. Αυτά τα δύο είναι άλλωστε ταυτόσημα.
Κι όπως ο Γλαύκος Κληρίδης συνήθιζε να λέει:
«Ενωμένοι! Ενωμένοι! Ενωμένοι!»
Όχι μόνο γι’ αυτόν, πέραν πάσης αμφιβολίας το αξίζει, αλλά για μας, τα παιδιά μας, για την Κύπρο μας.
