ΚΥΠΕ
Πιθανή παραβίαση της νομοθεσίας που αφορά τις χορηγίες ΟΠΑΠ εντόπισαν βουλευτές κατά τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών και συγκεκριμένα για το κατά πόσο η ΟΠΑΠ αποστέλλει όλα τα αιτήματα για χορηγίες προς το Υπουργείο Οικονομικών ή τα «φιλτράρει» εκ των προτέρων.
Το ζήτημα προέκυψε κατά τη συζήτηση της πρότασης νόμου των Βουλευτών του ΑΚΕΛ Γιώργου Λουκαΐδη και Ανδρέα Πασιουρτίδη για δημοσιοποίηση των κριτηρίων με βάση τα οποία δίνονται οι χορηγίες, δημοσιοποίηση των χορηγιών που δίνονται στην ιστοσελίδα της ΟΠΑΠ και ενημέρωση της Βουλής για αυτές.
Παρουσιάζοντας την πρόταση νόμου, ο Γιώργος Λουκαΐδης είπε ότι στόχος είναι η διασφάλιση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και του ελέγχου σε όλο το φάσμα των χορηγιών.
Σημείωσε ότι δεν κρίνεται απαραίτητο να δημοσιοποιούνται τα ονόματα των φυσικών προσώπων, αλλά είναι απαραίτητο όλοι όσοι λαμβάνουν χορηγία να συμπεριλαμβάνονται σε λίστα που θα αποστέλλεται στη Βουλή με εμπιστευτική διαδικασία.
Επίσης, είπε ότι με την πρόταση νόμου δημιουργείται η υποχρέωση δημοσιοποίησης των κριτηρίων, που λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς παραχώρησης χορηγιών.
Η Οικονομική Διευθύντρια του Υπουργείου Οικονομικών, Λούση Ηροδότου Μούσκου, εξήγησε ότι με βάση τον νόμο, το 5% των μεικτών κερδών του ΟΠΑΠ δίνεται για χορηγίες και διανέμεται σε τρεις οντότητες: η πενταμελής ειδική επιτροπή χορηγιών, που αποτελείται από τρεις εκπροσώπους της κυβέρνησης και δύο της διοίκησης της ΟΠΑΠ διανέμει το 50% του συνολικού ποσού, το Υπουργείο Οικονομικών το 25%, και το ΔΣ του ΟΠΑΠ το άλλο 25%.
Η διαφωνία προέκυψε όσον αφορά το 25% που δίνει το Υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όπως τη διάβασε ο κ. Πασιουρτίδης και συμφώνησε η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, όλα τα αιτήματα λαμβάνονται από την ΟΠΑΠ και πρέπει να αποφασιστούν από κοινού τα αιτήματα που θα αποσταλούν στο Υπουργείο Οικονομικών για έγκριση. Αντ’ αυτού, όπως είπε η κ. Ηροδότου Μούσκου, η ΟΠΑΠ λαμβάνει τα αιτήματα και κάνει εισηγήσεις προς το Υπουργείο Οικονομικών, ενώ, απαντώντας σε ερωτήσεις των Βουλευτών, είπε ότι το Υπουργείο δεν είναι σε θέση να γνωρίζει το σύνολο των αιτημάτων που λήφθηκαν από την ΟΠΑΠ ή τα αιτήματα που απέρριψε η ΟΠΑΠ. Γνωρίζει μόνο τα αιτήματα τα οποία αποστάληκαν από την ΟΠΑΠ στο Υπουργείο Οικονομικών, με εισήγηση για έγκριση, τα οποία έχει τη δυνατότητα το Υπουργείο, είτε να εγκρίνει, είτε να απορρίψει.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, έκανε λόγο για παραβίαση της νομοθεσίας και είπε ότι η σωστή διαδικασία είναι η από κοινού εισήγηση των αιτημάτων που θα εγκριθούν και όχι η εισήγηση από την ΟΠΑΠ και η έγκριση ή απόρριψη του Υπουργείου. Απευθυνόμενος στο Υπουργείο, ρώτησε «πώς γίνεται να συμφωνείτε αν δεν ξέρετε τους υπόλοιπους που έκαναν αίτηση, αν δεν έρχεται κοντά σας από την εισήγηση της ΟΠΑΠ», αφού «διαλέγει η ΟΠΑΠ ποιους θα σας φέρει για έγκριση», ρώτησε.
Όσον αφορά τα κριτήρια, η κ. Μούσκου Ηροδότου είπε ότι αυτά δεν είναι ομοιόμορφα και η κάθε περίπτωση αξιολογείται χωριστά, κατά περίπτωση. Είπε ότι, αν πρέπει να μπουν κριτήρια, θα πρέπει να είναι μια γενική ομαδοποιημένη διαδικασία.
Όσον αφορά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων όσων λαμβάνουν χορηγία και το ύψος της χορηγίας, η κ. Ηροδότου Μούσκου είπε ότι συμφωνεί με το πλαίσιο διαφάνειας και ελέγχου, αλλά είπε ότι είναι ίσως καλύτερο να αποστέλλονται στη Βουλή, παρά να αναρτώνται στη σελίδα της ΟΠΑΠ, για να αποφευχθούν προβλήματα σύγκρισης. «Θα υπάρχει σιωπηλή πίεση στην ΟΠΑΠ. Προς αποφυγή όλων αυτών, εισηγούμαι να ξανασκεφτούμε το θέμα της δημοσιοποίησης», είπε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης είπε ότι το επιχείρημα ότι «πρέπει να κρύβουμε τις αποφάσεις μας μήπως μας ρωτήσουν πώς τις πήραμε και δυσκολευτούμε να τις δικαιολογήσουμε, είναι άλλης εποχής, όταν πρόκειται για δημόσιο χρήμα» και σημείωσε ότι η διαφάνεια προστατεύει και αυτούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Απευθυνόμενος στο Υπουργείο Οικονομικών, είπε ότι έπρεπε να απαιτεί από την ΟΠΑΠ να παρουσιάζονται όλα τα αιτήματα και να συναποφασίζουν.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου, είπε ότι θα έπρεπε να υπάρχουν εσωτερικοί κανόνες ή εγχειρίδιο για τον χειρισμό των κονδυλίων του ταμείου και για το πού δίνεται προτεραιότητα. Ανέφερε, ωστόσο, ότι για τις συγκεκριμένες χορηγίες γίνεται πολύ καλύτερη δουλειά από οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό ταμείο.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι είναι «λάτρης της δημοσιοποίησης», αφού πρόκειται για δημόσιο χρήμα, καθώς με αυτό τον τρόπο ενημερώνεται και κόσμος που έχει την ίδια ανάγκη με αυτούς που χρηματοδοτήθηκαν. Σημείωσε ότι αν η διανομή γίνεται με σωστό τρόπο, διασφαλίζονται και αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΠΑΠ Κύπρου, Αλέξανδρος Ντάβος, διευκρίνισε ότι το ποσό που δίνεται σε χορηγίες είναι περίπου €4,5 εκ. τον χρόνο. Είπε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην υπάρχει διαφάνεια και η ΟΠΑΠ θα ακολουθήσει ό,τι αποφασιστεί. Όπως εξήγησε, οι πυλώνες στους οποίους κατατάσσονται οι χορηγίες αφορούν την υγεία, την παιδεία, την κοινωνία, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό.
Απαντώντας με ποια κριτήρια κατευθύνονται τα αιτήματα στις τρεις οντότητες, είπε ότι «προσπαθούμε τα αιτήματα να κατευθύνονται με τρόπο, που να μπορεί να καταναλώνεται το μέγιστο κεφάλαιο που έχουμε στη διάθεση μας», σημειώνοντας ότι δεν καλύπτεται κάθε χρόνο το ποσό, που πρέπει να δοθεί και σε αυτές τις περιπτώσεις μεταφέρεται στο επόμενο έτος.
Σημείωσε ότι όλα τα αιτήματα που υποβάλλονται εξετάζονται. Ο μεγάλος οικονομικά όγκος κατευθύνεται προς την Επιτροπή, η οποία δίνει το 50%, ενώ για τα υπόλοιπα που δίνονται 25% από το Υπουργείο και 25% από την ΟΠΑΠ, είπε ότι γίνεται διαβούλευση με το Υπουργείο για το ποια έργα μπορεί να υποστηρίξει η μία ή η άλλη επιτροπή. Σημείωσε ότι το Υπουργείο λαμβάνει όλες τις εγκρίσεις που κάνει η ΟΠΑΠ, αλλά, απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση, δεν έχει ενημέρωση για όλες τις αιτήσεις. «Οι αιτήσεις που έχουν απορριφθεί υπάρχουν στα αρχεία μας», είπε.
Εκπροσωπώντας τη Νομική Υπηρεσία, η Δήμητρα Καλλή είπε ότι σύμφωνα με τη νομοθεσία το «φιλτράρισμα» δεν πρέπει να γίνεται από την ΟΠΑΠ. Ωστόσο σε σχέση με την πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ που αφορά τη δημοσιοποίηση των κριτηρίων, σημείωσε ότι η συγκεκριμένη νομοθεσία που αφορά για δημοσιοποίηση των κριτηρίων θέτει το πλαίσιο για τη σύναψη της σύμβασης του κράτους με την ΟΠΑΠ, η οποία έχει ήδη υπογραφεί. Επομένως, τυχόν τροποποίηση του νόμου, που επιβάλλει υποχρεώσεις σε υπογεγραμμένη σύμβαση, ενδεχομένως να είναι αντισυνταγματική.
Από την πλευρά της, η Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου, είπε ότι από την πρόταση νόμου φαίνεται να ικανοποιείται ο σκοπός της διαφάνειας για τη δημοσιοποίηση των κριτηρίων. Εξέφρασε προβληματισμό για τη δημοσιοποίηση στοιχείων φυσικών προσώπων, σημειώνοντας ότι αυτό μπορεί να γίνει με πληροφορίες προς τη Βουλή στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου. Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα είπε ότι δεν προκύπτει θέμα από τη δημοσιοποίηση των στοιχείων.
Ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Ανδρέας Θεμιστοκλέους τάχθηκε εναντίον της πρότασης νόμου, ιδιαίτερα πριν εκδοθεί η απόφαση του Ανωτάτου για τον Ανεξάρτητο Φορέα. Σημείωσε ότι τα κριτήρια μπορεί να ποικίλουν ανάλογα την περίπτωση και αυτά δεν μπορούν να μπαίνουν εν είδη σχολιασμού «για να δικαιολογήσουμε το ποσό». Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι κάθε πρόταση νόμου, κάθε τροποποίηση, κάθε αλλαγή πρέπει να αιτιολογείται από τον σκοπό, και ρώτησε ποιος είναι ο σκοπός αυτής της πρότασης.
