ΚΥΠΕ
Να εργαστούν με αποφασιστικότητα και επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή για πάταξη της διαφθοράς, κάλεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης τον Επίτροπο Διαφάνειας και τα μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς κατά την τελετή διορισμού τους στο Προεδρικό Μέγαρο.
Επίτροπος Διαφάνειας διορίστηκε ο Χάρης Πογιατζή και Μέλη της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς διορίστηκαν η Τατιάνα Ζαχαριάδου, Ελένη Πατέρα, Μιχάλης Κωνσταντινίδης και Νίκος Ζαμπακίδης.
Στην ομιλία του στην τελετή, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε αρχικά στην αποστολή της Αρχής, η οποία αφορά μεταξύ άλλων, τη διερεύνηση καταγγελιών και πληροφοριών που σχετίζονται με πράξεις διαφθοράς στο δημόσιο τομέα, ευρύτερο δημόσιο τομέα και ιδιωτικό τομέα, την εποπτεία και αξιολόγηση των δράσεων των υπηρεσιών του ευρύτερου δημόσιου τομέα και του ιδιωτικού τομέα σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης πράξεων διαφθοράς, τη σύνταξη εκθέσεων με εισηγήσεις και προτάσεις για την πρόληψη και καταπολέμηση πράξεων διαφθοράς προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, την ενημέρωση και καθοδήγηση του ιδιωτικού τομέα σχετικά με την υιοθέτηση των διεθνώς αναγνωρισμένων βέλτιστων για την πρόληψη και καταπολέμηση πράξεων, τον καθορισμό των δεικτών αξιολόγησης των κινδύνων που σχετίζονται με πράξεις διαφθοράς και την εκπόνηση μελετών και έκδοση εγκυκλίων για σκοπούς ενημέρωσης και εκπαίδευσης.
Ο Πρόεδρος είπε πως η Κυβέρνηση έθεσε ως προτεραιότητα τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πρόληψης, προστασίας και καταπολέμησης του φαινομένου, και λαμβάνοντας υπόψη τις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τις συστάσεις Διεθνών Οργανισμών, καθώς και τις βέλτιστες πρακτικές σε διεθνές επίπεδο, προχώρησε στην επικαιροποίηση και την εισαγωγή του Εθνικού Οριζόντιου Σχέδιου Δράσης κατά της Διαφθοράς.
Όπως είπε, το Εθνικό Σχέδιο, περιλαμβάνει σειρά 52 δράσεων που προβλέπουν τη δημιουργία ισχυρών θεσμών αποτροπής των φαινομένων διαφθοράς, οι οποίες εδράζονται σε τρεις βασικούς πυλώνες. Πρώτον, στην πρόληψη, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, δεύτερον στα νομοθετικά μέτρα και τρίτον στην εποπτεία και αξιολόγηση κινδύνων.
Αναφερόμενος στις κυριότερες δράσεις της πολιτικής που εφαρμόστηκαν μέχρι στιγμής, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σημείωσε την υιοθέτηση και εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής κατά της Διαφθοράς, την πλήρη στελέχωση και εκπαίδευση όλων των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου των Υπουργείων / Υφυπουργείων, τη σύσταση της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος του Αρχηγείου Αστυνομίας, τη σύσταση της Μονάδας Καταπολέμησης της Διαφθοράς ως τον κατ’ εξοχήν εξειδικευμένο μηχανισμό διερεύνησης και δίωξης αδικημάτων διαφθοράς, την ενίσχυση της δυνατότητας των Αρχών να ανακτούν τα οφέλη που αποκτήθηκαν από παράνομες δραστηριότητες, με τη δέσμευση ή δήμευση περιουσιών.
Ως η πλέον σημαντική και ως πρώτη θεσμική θωράκιση της πολιτείας και κοινωνίας έναντι φαινομένων διαφθοράς, αναγνωρίζεται η έγκριση του ισχυρού νομοθετικού πλαισίου για τη σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της διαφθοράς, την προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, τη Διαφάνεια στις Διαδικασίες Λήψης Δημόσιων Αποφάσεων και ρύθμιση του lobbying.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στις δράσεις που έχουν δρομολογηθεί όπως είναι, η δημιουργία Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων εταιρειών και άλλων νομικών οντοτήτων, η θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής εσωτερικής κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού στις διάφορες Υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, η προώθηση Σχεδίου Παροχής Κινήτρων στον δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα για την εφαρμογή και η αναγνωρισμένου προτύπου κατά της δωροδοκίας και της διαφθοράς.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης χαιρέτισε το γεγονός ότι ο σχεδιασμός της πολιτικής, ως επίσης ο καταρτισμός και η ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων, είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας όλων των εμπλεκόμενων και τόνισε στη συνέχεια πως το πλέον σημαντικό είναι ότι ο σχεδιασμός για το Κράτος Δικαίου μέσω του Σχεδίου “Κύπρος-το Αύριο” άπτεται, όχι μόνο της συνέχισης αλλά και ενδυνάμωσης υφιστάμενων πετυχημένων πολιτικών που εφαρμόζουμε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι πέραν της χρηματοδότησης της σύστασης και λειτουργίας της της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς με ποσό ύψους 4 εκατομμυρίων 760 χιλιάδων ευρώ, η Κυβέρνηση έχει συμπεριλάβει στο Σχέδιο πρόσθετες δράσεις πέραν των 3 εκατομμυρίων ευρώ.
Ο Νίκος Αναστασιάδης σημείωσε στη συνέχεια πως δεν έχει πρόβλημα να αναγνωρίσει τα λάθη, τα κενά και αδυναμίες που υπήρξαν, που μοιραία κάποιοι καταχράστηκαν με αποτέλεσμα να εκτεθεί δυστυχώς η χώρα μας.
«Λάθη και παραλείψεις τα οποία έχουμε αναγνωρίσει δημόσια, και για τα οποία είχαμε το θάρρος με αποφασιστικότητα να διορθώσουμε», είπε, σημειώνοντας ωστόσο πως σε καμία των περιπτώσεων, δεν αναιρείται η τεράστια πρόοδος και βελτιώσεις που έχει σημειώσει η Κύπρος, τόσο στους δείκτες καταπολέμησης της διαφθοράς, αλλά και στο νομικό πλαίσιο και την επιβολή του νόμου όσον αφορά την πάταξη του φαινομένου, κάτι που αναγνωρίζεται από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και Διεθνείς Οργανισμούς εποπτείας.
Απευθυνόμενος στον Επίτροπο και στα μέλη της Επιτροπής, τόνισε πως ο διορισμός τους συνεπάγεται και αίσθημα ύψιστης ευθύνης και τους κάλεσε να εργαστούν με αποφασιστικότητα επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή έναντι των όποιων πράξεων από όπου και εάν προέρχονται. «Και πλέον δεν είναι εγώ που λέω ότι δεν ανέχομαι αλλά μεταφέρω το βάρος σε εσάς», είπε.
Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος τους διαβεβαίωσε ότι η Πολιτεία θα συνδράμει ώστε να στελεχωθεί η Υπηρεσία και να είναι αποτελεσματική και αποδοτική στο έργο που αναλαμβάνει.
Από την πλευρά του ο Επίτροπος Διαφάνειας μιλώντας εκ μέρους όλων είπε των μελών της Επιτροπής είπε ότι θεωρούν μεγάλη τιμή το γεγονός ότι, ανατέθηκε σε αυτoύς, τα 5 Μέλη της Αρχής, η εφαρμογή της νέας αυτής νομοθεσίας η οποία προνοεί για τη σύσταση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς. Από την άλλη, διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο ότι, έχουν πλήρη επίγνωση του πολύ δύσκολου έργου που έχουν αναλάβει, καθώς και των πολλών απαιτήσεων που έχει η κοινωνία των πολιτών.
Ο κ. Πογιατζής είπε σε άλλο σημείο ότι για επίτευξη των στόχων της Επιτροπής, επιβάλλεται η συνεργασία τόσο με το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας όσο και με το Γενικό Ελεγκτή, η οποία θα αποτελέσει ένα από τους πρωταρχικούς σκοπούς και στόχους τους.
«Αντιλαμβανόμαστε πλήρως ότι, είναι πολύ δύσκολο εντός μικρού χρονικού διαστήματος, να ανατραπούν κάποιες κακές νοοτροπίες και «κουλτούρα» που βρήκαν πρόσφορο έδαφος και καλλιεργήθηκαν από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, το 1960, ίσως και προγενέστερα. Επίσης, αντιλαμβανόμαστε ότι, ζούμε σε μια περίοδο καχυποψίας και αμφισβήτησης, σχεδόν όλων των θεσμών, από μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας των πολιτών», είπε.
Γι’ αυτό, τόνισε, επί του παρόντος, δεν θα πουν μεγάλα λόγια, ούτε θα υποσχεθούν πολλά. «Τον τρόπο που θα ενεργούμε ως Αρχή, θα τον αναπτύξουμε συλλογικά μεταξύ μας αλλά και σε συνεργασία με τους άλλους αρμόδιους φορείς, με πολλή προσπάθεια και συντονισμό και ευελπιστούμε ότι, με την πάροδο του χρόνου, θα επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή και αποτελεσματικότερη λειτουργία της Αρχής», είπε και πρόσθεσε πως εκείνο που μπορούν να πετύχουν σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, είναι να καταστούν το «άγρυπνο μάτι», το οποίο θα παρακολουθεί συμπεριφορές και ενέργειες που πιθανόν να εμπίπτουν εντός του πεδίου των αρμοδιοτήτων τους και θα επεμβαίνουν και θα προειδοποιούν για το ενδεχόμενο διαφθοράς, ενώ σε περίπτωση, μη συμμόρφωσης, θα προβαίνουν σε διεξαγωγή έρευνας.
«Με τον τρόπον δε αυτόν, θα προσπαθήσουμε να πείσουμε ότι κάτι αλλάζει πλέον στην Κύπρο στον τρόπο αντιμετώπισης θεμάτων διαφθοράς. Αυτές δε οι προσπάθειές μας, ευελπιστούμε ότι θα πείσουν, στον μεγαλύτερο δυνατόν βαθμό, τόσο τους πολίτες στην Κύπρο, όσο και τα διεθνή σώματα τα οποία είναι γνωστό ότι παρακολουθούν την πορεία των πράγματων με κριτική διάθεση», είπε.
Ο κ. Πογιατζής απευθύνθηκε πάλι στην κοινωνία των πολιτών από την οποία ζητούν όπως επιδείξει ακόμη λίγη υπομονή. Πρόσθεσε πως από τις 3 Μαΐου, 2022, που ανακοινώθηκαν τα ονόματά τους ως τα προτεινόμενα Μέλη της Αρχής ένιωσαν την ανυπομονησία που διακατέχει τους πολίτες για τη λειτουργία της Αρχής.
«Από σήμερα, όμως, που αρχίζει τη λειτουργία της, θα πρέπει να εξηγήσουμε ότι και πάλι η Αρχή θα χρειαστεί ακόμη λίγο χρόνο για να είναι σε θέση να δεχθεί καταγγελίες. Αυτό γιατί σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου, θα πρέπει πρώτα να ετοιμαστούν Κανονισμοί που θα διέπουν τη λειτουργία της. Κανονισμοί που θα πρέπει να εγκριθούν τόσο από το Υπουργικό Συμβούλιο όσο και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Αυτό είμαστε σίγουροι ότι, με τη συμβολή όλων μας, θα γίνει το συντομότερο δυνατόν και οι Κανονισμοί, που θα είναι σαφείς, θα παρέχουν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες και λεπτομέρειες, μεταξύ των οποίων, η διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των καταγγελιών», είπε.
Επίσης, τόνισε με έμφαση είναι ότι, οποιοδήποτε πρόσωπο προσφεύγει στην Αρχή με οποιοδήποτε αίτημα, θα λαμβάνει αμέσως ειδοποίηση για τη λήψη του αιτήματος του. Η εξέταση του αιτήματος του θα γίνεται εντός των πλαισίων της νομοθεσίας που αφορά στα προσωπικά δεδομένα. «Όμως, μέσα στα πλαίσια της διαφάνειας, θα του παρέχεται πληροφόρηση για την πορεία της έρευνας. Εάν το αίτημά του θα απορριφθεί ή θα προωθηθεί για περαιτέρω έρευνα, θα το πληροφορείται άμεσα, με καταγεγραμμένη την αιτιολογία και, σε συνθήκες διαφάνειας. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο που το άτομο που προΐσταται της Αρχής φέρει τον τίτλο Επίτροπος Διαφάνειας», εξήγησε τέλος.
