ΚΥΠΕ
Κύπρος και ΕΕ υπέγραψαν συμφωνία, για πρώτη φορά, που διέπει τις επιστροφές μεταναστών και σύντομα αναμένεται και υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης κάτω από το οποίο θα βρίσκονται όλες οι δράσεις για επιτυχή διαχείριση του μεταναστευτικού.
Την συμφωνία συνυπέγραψαν την Τρίτη στη Λευκωσία ο ΥΠΕΣ Νίκος Νουρής και η Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ Beate Gminder.
Η κ. Gminder είπε ότι η ΕΕ αναγνωρίζει το τεράστιο πρόβλημα και τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Κύπρος και θα συνεχίσει να παρέχει στήριξη.
Ο ΥΠΕΣ Νίκος Νουρής τόνισε ότι προσβλέπουμε σε πιο αποτελεσματική στήριξη για διαχείριση της κατάστασης και επανέλαβε ότι ουσιαστικά η Τουρκία είναι η γενεσιουργός αιτία για την διοχέτευση παράτυπων μεταναστών δια μέσου της πράσινης γραμμής και για το λόγο αυτό ήταν και αναγκαιότητα η τοποθέτηση εκεί φυσικών εμποδίων.
Ο κ. Νουρής είπε ότι η επίσκεψη δείχνει με ξεκάθαρο τρόπο την αρωγή της Επιτροπής στο πρόβλημά μας επαναλαμβάνοντας ότι καταβάλλουμε, μέσα από ένα πολύ δομημένο πρόγραμμα, μια πολύ μεγάλη προσπάθεια για την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών.
«Και μόνο για την περσινή χρονιά, το 2021, παρά το γεγονός ότι έχουν υποβληθεί 13.200 νέες αιτήσεις ασύλου με το 85% από αυτές να προέρχονται μέσω των κατεχομένων και διαμέσου της πράσινης γραμμής, έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε και να εξετάσουμε 16.500 αιτήσεις κάτι που αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του συστήματος ασύλου που έχουμε δομήσει και να επιδώσουμε σχεδόν 13.000 απορριπτικές αιτήσεις», ανέφερε.
Επανέλαβε ότι το 2022 δεν ξεκίνησε με καλούς οιωνούς, ότι οι αριθμοί είναι συντριπτικοί και ότι είχαμε 1.335 νέους αιτητές ασύλου που είναι σχεδόν διπλάσιοι από αυτούς που είχαμε τον αντίστοιχο μήνα το 2020. Ανέφερε ότι ανησυχητική είναι και η φυσιογνωμία των νέων ροών, με κυρίαρχο στοιχείο από την υποσαχάρια Αφρική και ειδικά από Κόγκο. Όλοι οι μετανάστες, πρόσθεσε, προέρχονται από την Τουρκία, είτε από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου είτε από τα παράλια και φτάνουν όλοι μέσω της πράσινης γραμμής στην ΚΔ.
Ο ΥΠΕΣ ανέφερε ότι οριστικοποιήθηκαν σήμερα ξεκάθαρες τυποποιημένες διαδικασίες επιστροφών για την όλη διαδικασία, κάτι στο οποίο εμπλέκονται και οι διάφοροι οργανισμοί όπως ο Frontex και ο EASO και έγινε η κατάληξη σε συμφωνία.
Επίσης συζητήθηκε το αίτημα για οικονομική βοήθεια για το νέο κέντρο στις Λίμνες και αναβάθμιση του υφιστάμενου καθώς τα προβλήματα υπερπληθυσμού στο Πουρνάρα.
«Έμπρακτα η Κομισιόν δείχνει με την παρουσία της την στήριξη της για τα προβλήματά μας γιατί αναλογικά έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό εισροών παράτυπων μεταναστών από όλα τα κράτη μέλη. Άρα η ΕΕ είναι εδώ και την ευχαριστούμε και για τη συνδρομή της και προσδοκούμε στην αποτελεσματικότερη στήριξη για να διαχειριστούμε τις ροές», είπε. Επίσης, πρόσθεσε ότι ενδεικτικό της στήριξης είναι η παρουσία σύντομα στο νησί του επικεφαλής της Frontex και στις 20 του μήνα του Αντιπροέδρου Μαργαρίτη Σχοινά.
Ο κ. Νουρής είπε ότι Κύπρος και ΕΕ είναι σε διαδικασία υπογραφής μνημονίου και εξέφρασε την ελπίδα αυτό να υπογραφεί τις επόμενες βδομάδες. Κάτω από αυτό, είπε, θα μπουν όλες οι δράσεις για επιτυχή διαχείριση του μεταναστευτικού.
Για το θέμα της Τουρκίας ο ΥΠΕΣ επανέλαβε ότι είναι πολύ καλά γνωστό ότι είναι η γενεσιουργός αιτία ουσιαστικά της δημιουργίας του προβλήματος και ηγέρθη αυτό από την ΚΔ και σε επίπεδο Προέδρου και σε επίπεδο Υπουργών (του ιδίου και του ΥΠΕΞ).
«Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια ώστε η ΕΕ να διεκδικήσει από την Τουρκία την εφαρμογή των συμφωνηθέντων όπως με τα υπόλοιπα κράτη μέλη», ανέφερε.
Ο κ. Νουρής είπε ότι είναι αναγκαιότητα να υπάρξει διαχείριση της πράσινης γραμμής και αυτό πηγάζει από το ότι η Τουρκία, εργαλειοποιώντας το μεταναστευτικό, διοχετεύει όλο αυτό τον κόσμο στην ΚΔ. Επανέλαβε ότι για όσους έχουν επιφυλάξεις για την πράσινη γραμμή υπάρχει διέξοδος και αυτή είναι να σταματήσει η Τουρκία τις ροές για να μην υπάρχει αναγκαιότητα φυσικών εμποδίων στην πράσινη γραμμή.
H Ευρωπαία αξιωματούχος στις δικές της δηλώσεις είπε ότι δόθηκε σήμερα η δυνατότητα συζήτησης για μελλοντική και τρέχουσα συνεργασία των δύο πλευρών τονίζοντας ότι η ΕΕ αναγνωρίζει ότι η Κύπρος δέχεται τεράστια πίεση από αιτητές ασύλου και μετανάστες, διαβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ πρέπει και θα υποστηρίξει την Κύπρο στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης.
Η κ. Gminder είπε ότι η Κύπρος έχει ήδη ένα αποτελεσματικό σύστημα αντιμετώπισης αφίξεων με αξιολόγηση της ευπάθειας της κάθε περίπτωσης όπου οι άνθρωποι ερωτώνται εάν έχουν διωχθεί στη χώρα τους και εάν έχουν παγιδευτεί εκεί και από αυτή την αξιολόγηση λαμβάνεται η απόφαση για παραχώρηση ασύλου ή για επιστροφές.
Ανέφερε ότι σήμερα έγινε επικέντρωσης στο θέμα των επιστροφών και δήλωσε ευτυχής γιατί εγκρίνεται σήμερα η διαδικασία για κοινές επιχειρήσεις επιστροφής μεταξύ ΕΕ και Κύπρου.
«Αυτή είναι μια κοινή δραστηριότητα που θα ενισχύσει (την Κύπρο) και θα βοηθήσουν και τα άλλα κράτη μέλη. Βλέπουμε επίσης την ανάγκη να αυξηθούν οι δυνατότητες υποδοχής στην Κύπρο και η ΕΕ θα στηρίξει τον Υπουργό και τη Δημοκρατία στην αύξηση τους», ανέφερε.
Η Ευρωπαία αξιωματούχος είπε ακόμη ότι έγινε συμφωνία ώστε τα δύο μέρη να επεξεργαστούν ένα μνημόνιο συναντίληψης με ένα σχέδιο δράσης που θα συνεπάγεται και την πρόσθετη χρηματοδότηση για την υποστήριξη του κέντρου υποδοχής στις Λίμνες, εκφράζοντας την ελπίδα «αυτό να μπορέσει να γίνει γρήγορα γιατί βλέπουμε την ανάγκη».
Αναφέρθηκε στην ανάγκη επίσης αποτροπής ανθρώπων να κάνουν το ταξίδι, γιατί όπως τόνισε, «συχνά οι άνθρωποι παραπλανώνται από τις υποσχέσεις που τους δίνονται και δεν είναι σαφές τι συνεπάγεται αυτό το ταξίδι με όλους τους κινδύνους και τις δυσκολίες και με την απογοήτευση στο τέλος γιατί αυτό το ταξίδι δεν είναι αυτό που είχαν υπόψη τους».
Τόνισε επίσης την ανάγκη καταπολέμησης του λαθρεμπορίου.
Σε ερώτηση σχετικά με την κατάσταση με την Τουρκία και σε παρατήρηση ότι η ΕΕ έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά και στην Λευκορωσία λαμβάνει άλλα αυστηρότερα μέτρα για τους παράνομους μετανάστες, η αξιωματούχος της ΕΕ είπε ότι όλοι γνωρίζουμε ότι η κατάσταση στη Λευκορωσία δημιουργήθηκε πολύ ενεργά με συγκεκριμένο αριθμό ανθρώπων.
«Οι περισσότεροι από αυτούς που ήρθαν στο Μινσκ ήταν από το βόρειο Ιράκ και γινόταν μια συγκεκριμένη δραστηριότητα λαθρεμπορίου. Νομίζω ότι αυτό που μάθαμε από αυτό είναι ότι η ΕΕ είναι πολύ καλή και εάν συνεργαστεί μπορεί επίσης να αποτρέψει τις αναχωρήσεις», ανέφερε.
Η κ. Gminder συνέχισε λέγοντας ότι συνεργαζόμαστε πολύ ενεργά με το Ιράκ και άλλες χώρες καθώς επίσης με αεροπορικές εταιρείες.
«Αυτό είναι κάτι που κάναμε για πρώτη φορά και επίσης πιστεύουμε ότι αυτό θα μπορούσε να είναι μια δυνατότητα περαιτέρω βελτίωσης στο μέλλον . Έχουμε προτείνει μια νομοθεσία που θα τιμωρεί αυτές τις αεροπορικές εταιρείες που εμπλέκονται ενεργά στο λαθρεμπόριο, αλλά ο νομικός ορισμός αυτού είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσδιοριστεί και επί του παρόντος συζητείται μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και επομένως δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί αλλά θα είναι στην εργαλειοθήκη μας στο μέλλον», τόνισε.
Ανέφερε ότι η Τουρκία έχει υποχρεώσεις που δεν εκπληρώνει κυρίως με την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας, σημειώνοντας ότι οι συζητήσεις είναι σε εξέλιξη στο παρασκήνιο. «Η Τουρκία είναι ένας πολύ διαφορετικός εταίρος από τη Λευκορωσία, αλλά ένας πολύ σημαντικός εταίρος και αντιμετωπίζουμε αυτές τις ανησυχίες που σας απασχολούν (ως Κύπρος)», κατέληξε.
