Kathimerini.gr
Μανώλης Κωστίδης
Γιώργος Μπουρδάρας
Συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν θα έχει σήμερα στις Βρυξέλλες ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, στο περιθώριο της άτυπης συνάντησης των ομολόγων του της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν είναι και το Κυπριακό, ενώ στο πλαίσιο της διμερούς ατζέντας εκτιμάται πως θα τεθεί και το ζήτημα της Κάσου.
Ψηλά στην ατζέντα το Κυπριακό, για το οποίο υπάρχει κινητικότητα παρά τις ανελαστικές θέσεις της Αγκυρας
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αντικείμενο της διμερούς αυτής συνάντησης θα αποτελέσουν, μεταξύ άλλων, οι ευρωτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ενόψει και της συνάντησης που θα έχουν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Εχει ιδιαίτερη σημασία ότι έπειτα από πέντε χρόνια θα συμμετάσχει Τούρκος υπουργός Εξωτερικών στο γεύμα της άτυπης συνάντησης. Και τούτο διότι έτσι δίνεται η ευκαιρία να θέσουμε, ενώπιον των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα ζητήματα που μας αφορούν», σημείωσαν οι ίδιες πηγές.
Στη χθεσινή επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών σημειώνεται επιπροσθέτως ότι «θέματα της ημερήσιας διάταξης της άτυπης συνάντησης είναι, μεταξύ άλλων, ο πόλεμος στην Ουκρανία, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών της Ουκρανίας και η πολιτική κατάσταση στη Βενεζουέλα. Θα συζητηθεί, επίσης, η κρίση στη Μέση Ανατολή, παρουσία της συντονίστριας του ΟΗΕ για την ανθρωπιστική βοήθεια και την ανοικοδόμηση στη Γάζα, με την οποία ο κ. Γεραπετρίτης θα έχει και κατ’ ιδίαν συνάντηση».
Για την παρουσία Φιντάν στην άτυπη συνάντηση των Βρυξελλών, τουρκικές διπλωματικές πηγές αναφέρουν πως «η πρόσκληση δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση κατανοεί την ανάγκη βελτίωσης των σχέσεων με την Τουρκία».
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι ο κ. Φιντάν έχει στόχο να εξηγήσει στους Ευρωπαίους ομολόγους του τη σημασία της συνεργασίας Τουρκίας – Ε.Ε. ενάντια σε περιφερειακές και παγκόσμιες απειλές. Επίσης θα μεταφέρει στους συνομιλητές του την προσδοκία για σύσφιγξη των σχέσεων και για καθορισμό συγκεκριμένων βημάτων.
Βασικό θέμα στο οποίο η Τουρκία θέλει να υπάρξει πρόοδος είναι η επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ενωσης, σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής. Επίσης το ζήτημα της επίλυσης των θεμάτων βίζας προς τους Τούρκους πολίτες θα τεθεί προς τους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών, καθώς –σύμφωνα με την τουρκική πλευρά– αυτό θα βοηθήσει στη διατήρηση και ενίσχυση των εμπορικών, πολιτιστικών, ακαδημαϊκών και ανθρωπιστικών δεσμών μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας. Ο κ. Φιντάν «θα εξηγήσει για άλλη μια φορά την ξεκάθαρη στάση της Τουρκίας για την Κύπρο στην πλευρά της Ε.Ε.», προσθέτουν οι διπλωματικές πηγές της γείτονος.
Πέραν του κ. Γεραπετρίτη, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στις Βρυξέλλες προγραμμάτισε συναντήσεις με τον ύπατο εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας Ζοσέπ Μπορέλ, τον επίτροπο της Ε.Ε. για τη Διεύρυνση Ολιβερ Βάρελι, καθώς και με ορισμένους άλλους ομολόγους του κρατών-μελών της Ενωσης.
Το Κατάρ και τα «μυστικά» των Rafale
Ολο και στενότερη γίνεται η σχέση της Τουρκίας με το Κατάρ στο επίπεδο και της στρατιωτικής συνεργασίας, καθώς φαίνεται πως έχει στόχο την εκπαίδευση των Τούρκων πιλότων στις δυνατότητες των γαλλικών μαχητικών που διαθέτει το Κατάρ, αλλά και η Ελλάδα. Τουρκικά μέσα ενημέρωσης υποστηρίζουν πως Τούρκοι πιλότοι θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν «τα μυστικά» των ελληνικών Rafale.
Tην περασμένη Τρίτη, ο διοικητής της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στρατηγός Ζιγιά Τζεμάλ Καντίογλου και η αντιπροσωπεία που τον συνόδευε επισκέφθηκαν την κοινή μοίρα Τουρκίας – Κατάρ στην αεροπορική βάση Ντόκχαν. Εκεί ο κ. Καντίογλου συναντήθηκε με τον διοικητή της πολεμικής αεροπορίας του Κατάρ, Κασίμ Μπιν Μουχαμέντ. Ο αρχηγός της τουρκικής αεροπορίας επιθεώρησε τις εργασίες, τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες και τις εγκαταστάσεις της κοινής μοίρας. Ηδη οι δυο χώρες έχουν πάρει απόφαση για την ίδρυση κοινής αεροπορικής μοίρας και η τουρκική αεροπορία έχει στείλει έξι μαχητικά αεροσκάφη F-16.
Επειτα από αυτή την κίνηση, αυξήθηκε ο αριθμός των Τούρκων στρατιωτών στο στρατόπεδο Ταρίκ Μπιν Ζιγιάντ, που αποτελεί το κέντρο της κοινής διοίκησης Τουρκίας – Κατάρ. Ακολούθησε η αποστολή δύο περιπολικών πλοίων κλάσης Tuzla του τουρκικού ναυτικού στο Κατάρ. Σύμφωνα με πληροφορίες των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, οι Τούρκοι πιλότοι των F-16 θα εκτελούν κοινές πτήσεις με τα μαχητικά αεροσκάφη Rafale, Eurofighter Typhoon και F-15. Το Κατάρ διαθέτει 36 γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη Rafale. Η Αγκυρα έχει παρουσία στο Κατάρ από το 2015 μέσω της βάσης Ταρίκ Μπιν Ζιγιάντ και αργότερα ίδρυσε κοινή διοίκηση στο στρατιωτικό στρατόπεδο Χαλίντ Μπιν Αλ Ουαλίντ το 2017. Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη χώρα φτάνει περίπου τα 3.000 άτομα.
Η απόφαση να ξεκινήσει η νέα μοίρα ελήφθη στις αρχές Αυγούστου, στη συνάντηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον εμίρη του Κατάρ σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι στην Αγκυρα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο κ. Ερντογάν φέρεται να εξέφρασε την άποψη για ενίσχυση της συνεργασίας τους στον τομέα της οικονομίας, καθώς και στις στρατιωτικές δυνάμεις, καθώς –όπως η Αγκυρα υποστηρίζει– οι εξελίξεις σε Γάζα και Ουκρανία δημιουργούν ανάγκες συνεργασίας των δύο χωρών.
Πάντως το Κατάρ θεωρείται από τους σημαντικότερους ξένους επενδυτές στην Τουρκία, καθώς έχει επενδύσει χρήματα σε ακίνητα, εταιρείες τηλεπικοινωνιών, τράπεζες και τηλεοπτικά δίκτυα.
