ΚΥΠΕ
Ενδείξεις για εξαγωγές λογισμικών από την Κύπρο, λέει η εισηγήτρια της PEGA.
Υπάρχουν ενδείξεις για παράνομες εξαγωγές κακόβουλων λογισμικών από την Κύπρο, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και ενδεχομένως και από άλλες χώρες, δήλωσε την Τρίτη κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Στρασβούργο, η εισηγήτρια της έκθεσης της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) για τη διερεύνηση της χρήσης του λογισμικού Pegasus και του αντίστοιχου κατασκοπευτικού λογισμικού παρακολούθησης (PEGA) Σοφία ιν ‘τ Βελντ (Φιλελεύθεροι, Κάτω Χώρες).
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου έγινε ενημέρωση για το αποτέλεσμα των ψηφοφοριών και της έκθεσης από τον Πρόεδρο της Επιτροπής, Γερούν Λενάερς (ΕΛΚ, Κάτω Χώρες), ενώ ακολούθησε παρουσίαση της έκθεσης από την εισηγήτρια Σοφία ιν ‘τ Βελντ.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν υπάρχουν αποδείξεις ότι η Κύπρος είναι κόμβος χρήσης και εξαγωγής παράνομου λογισμικού παρακολούθησης, η κ. ιν ‘τ Βελντ απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι καμιά από τις αρχές των εμπλεκόμενων κρατών δεν συνεργάζονται για την παραχώρηση στοιχείων. Πρόσθεσε ότι ρωτήθηκαν οι αρχές, για τις οποίες η Επιτροπή πίστευε ότι είχαν εμπλακεί σε παράνομες εξαγωγές, δηλώνοντας ότι το αιώνιο δίλημμα ήταν κατά πόσο ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν.
Δήλωσε ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για παράνομες εξαγωγές κακόβουλων λογισμικών από την Κύπρο, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και ενδεχομένως και από άλλες χώρες.
Απαντώντας στο ζήτημα για το ότι δεν υπάρχει καμία ακλόνητη απόδειξη η κ. ιν ‘τ Βελντ τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η αρμόδια αρχή για τη διερεύνηση, καθώς είναι υπεύθυνη για την επιβολή, την ορθή και πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ.
Κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει τις ευθύνες της λέγοντας ότι «θεωρώ απαράδεκτο να ακούω τον Ευρωπαίο Επίτροπο να λέει ότι "δεν έχουμε αρμοδιότητες, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα". Ναι. Μπορούν». Δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει διευκρινίσεις από τις αρχές της Κύπρου, της Ελλάδας και της Γαλλίας αλλά η απάντηση που παίρνουν είναι ότι «όλα είναι μια χαρά εδώ. Δεν υπάρχει τίποτα να δείτε». Αυτό δεν είναι αρκετό, τόνισε η κ. ιν ‘τ Βελντ.
Η ίδια υποστήριξε ότι υπάρχουν στοιχεία ότι με άδεια των ελληνικών αρχών η Κύπρος έκανε εξαγωγή κατασκοπευτικού λογισμικού predator στο Σουδάν, δηλώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάθε δικαίωμα και υποχρέωση να ερευνήσει και να επιμείνει να πάρει όλες τις πληροφορίες.
Απαντώντας αργότερα σε διευκρινιστική ερώτηση του ΚΥΠΕ, η κ. ιν ‘τ Βελντ δήλωσε ότι δεν γνωρίζει ακριβώς πώς αυτό λειτούργησε και σημείωσε ότι όλα αυτά περιγράφονται στη Haaretz (ισραηλινή εφημερίδα) και σε κάποιες άλλες εφημερίδες. Όπως είπε, χρησιμοποιήθηκε ένα αεροπλάνο που πέταξε από το αεροδρόμιο της Λάρνακας στο Σουδάν για να παραδώσει αγαθά, αλλά αυτό έγινε με άδεια εξαγωγής από την Ελλάδα.
Σε ερώτηση από το ΚΥΠΕ για τις επιπτώσεις που θα έχει η Κύπρος εάν δεν ακολουθήσει τις συστάσεις, είπε ότι αυτό δεν είναι στα χέρια του Κοινοβουλίου, αλλά της Επιτροπής και του Συμβουλίου. Δήλωσε ότι οι Ευρωβουλευτές θα συνεχίσουν να ασκούν πίεση στην Επιτροπή, στο Συμβούλιο, στα κράτη μέλη, και επίσης θα συνεχίσουν να παρέχουν υποστήριξη σε εκείνους, είτε πρόκειται για τα μέσα ενημέρωσης είτε για ανεξάρτητες υπηρεσίες, που διεξάγουν τις δικές τους έρευνες. Είναι μια δύσκολη, αλλά πολύ σημαντική μάχη, συνέχισε, γιατί «η συμμαχία κυβερνήσεων και της πολύ σκοτεινής βιομηχανίας spyware είναι σχεδόν σαν μαφιόζικη επιχείρηση».
«Βλέπουμε ότι οι κυβερνήσεις έχουν την εξουσία να χρησιμοποιούν το λογισμικό κατασκοπείας στους πολίτες τους, αλλά έχουν επίσης την εξουσία να εμποδίζουν κάθε έλεγχο, αυτή είναι η απόλυτη εξουσία και αυτό είναι τρομακτικό και αυτό δεν έχει θέση σε μια δημοκρατία», ανέφερε.
Τόνισε ότι εάν εξαλειφθούν όλα τα «checks and balances» τότε δεν υπάρχει πια δημοκρατία υπογραμμίζοντας ότι ανησυχεί πολύ για τη δημοκρατία στην Ευρώπη.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Γερούν Λενάερς (ΕΛΚ, Κάτω Χώρες) αναφέρθηκε στην 14μηνη προσπάθεια της Επιτροπής, στα ευρήματα και στις εισηγήσεις που εγκρίθηκαν χθες υπογραμμίζοντας ότι αναμένεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ανταποκριθεί χωρίς καθυστερήσεις στις συστάσεις που γίνονται.
Ο κ. Λενάερς ανέφερε ότι σε μια ιδανική κατάσταση, δεν θα υπήρχε κατάχρηση της κατασκοπείας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όπου θα γινόταν μια τέτοια κατάχρηση, θα αντιμετωπιζόταν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο με σθένος.
«Παρόλο που βιώσαμε έλλειψη συνεργασίας από τα κράτη μέλη, γενικά, και από τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ήμασταν τυχεροί που μπορούσαμε να βασιστούμε στην υποστήριξη, πολλών άλλων», κάνοντας αναφορά σε δημοσιογράφους που ασκούν διερευνητική δημοσιογραφία, σε ακαδημαϊκούς, σε τεχνικούς εμπειρογνώμονες και στην κοινωνία των πολιτών.
«Ξεκινήσαμε αυτόν τον δρόμο πριν από ένα χρόνο, πριν από 14 μήνες, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι ήταν το έργο Pegasus που έφερε στο φως τη μαζική κατάχρηση του spyware ήδη από τον Ιούλιο του 2021», ανέφερε η κ. ιν ‘τ Βελντ.
Σημείωσε ότι τα θύματα όπως δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ακτιβιστές, ακόμη και δημόσιοι υπάλληλοι στοχοποιήθηκαν σκόπιμα για πολιτικούς λόγους από τις εξουσίες των κυβερνητικών κομμάτων που θέλουν να διασφαλίσουν τη δική τους θέση εξουσίας ή που προσπαθούν να καλύψουν άλλα αδικήματα, όπως διαφθορά. «Δεν πρόκειται λοιπόν μόνο για τη ζημιά που προκαλείται σε άτομα, αλλά και για τη ζημιά που προκαλείται στη δημοκρατία και στο κράτος δικαίου», ανέφερε.
Υπογράμμισε ότι αν δεν υπάρχει δημόσιος έλεγχος, αν δεν υπάρχει διαφωνία, κριτική από την αντιπολίτευση, τότε δεν υπάρχει δημοκρατία, σημειώνοντας ότι οι δυνάμεις που κάνουν κατάχρηση του spyware, είτε είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι τρομερά αυταρχικές κυβερνήσεις ή ακόμα και δικτατορίες που κάνουν κατάχρηση του spyware. «Είναι ένα εργαλείο εξουσίας και ένα εργαλείο κατά της δημοκρατίας», τόνισε.
Το τελικό κείμενο της έκθεσης αναμένεται να υποβληθεί σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου κατά τη διάρκεια της συνόδου που θα αρχίσει στις 12 Ιουνίου.