Της Δωρίτας Γιαννακού
Επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενεργεί η Διεύθυνση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου, με στόχο να επιτευχθεί νέα τροποποίηση του Σχεδίου προκειμένου να εξασφαλίζεται η έγκαιρη υλοποίησή του. Όπως πληροφορείται η «Κ», οι αρμόδιοι του σχεδίου ανάκαμψης έχουν ήδη γνωστοποιήσει στην Επιτροπή την πρόθεσή τους να τροποποιήσουν ορισμένα από τα αρχικά σχέδια που είχαν εγκριθεί στο πλάνο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στόχος της Κύπρου είναι να λάβει την απαραίτητη έγκριση από την αρμόδια Επιτροπή προκειμένου να διοχετεύσει τα κονδύλια που αφορούν τα συγκεκριμένα σχέδια σε άλλα ώριμα σχέδια τα οποία επιδεικνύουν ενδιαφέρον.
Διαβουλεύσεις με την Επιτροπή για διοχέτευση κονδυλίων από τα σχέδια που δεν είχαν ενδιαφέρον σε ώριμα έργα.
Πιο συγκεκριμένα, όπως μας αναφέρθηκε, διαπιστώθηκε ότι από τα 40 σχέδια ύψους €350 εκατ. που είχαν εγκριθεί αρχικά, ορισμένα δεν είχαν το αναμενόμενο ενδιαφέρον και ως εκ τούτου δεν επιτεύχθηκε και η απορρόφηση των κονδυλίων. Τα συγκεκριμένα σχέδια που δεν φαίνεται να έπιασαν τους στόχους τους αφορούν τον ιατρικό τουρισμό που εμπίπτει στο υφυπουργείο Τουρισμού και την ηλεκτροκίνηση που εμπίπτει στο υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων. Ο προϋπολογισμός τους ανέρχεται στα €20 εκατ., όπως μας ανέφεραν αρμόδιες πηγές. Κύρια επιδίωξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο αποτελεί το χρηματοδοτικό εργαλείο που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Next Generation EU, είναι να πάρει το πράσινο φως από την Επιτροπή έτσι ώστε να μπορεί να τροποποιήσει το σχέδιο αντικαθιστώντας τα προβληματικά σχέδια με άλλα που παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον. Όπως μας αναφέρθηκε, το ζήτημα συζητήθηκε την περασμένη εβδομάδα σε μεμονωμένες τεχνικές συναντήσεις μεταξύ του Ταμείου και της ομάδας Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έφτασε στη χώρα μας για να παραστεί στην παρουσίαση της προόδου υλοποίησης του σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου. Οι αρμόδιοι σημειώνουν ότι η Επιτροπή παρουσιάστηκε θετική στη συγκεκριμένη τροποποίηση του σχεδίου, ωστόσο εκκρεμεί η γραπτή τεκμηρίωση και αιτιολόγηση από την κυπριακή πλευρά προκειμένου να απαντηθεί ανάλογα το συγκεκριμένο αίτημα από τους Ευρωπαίους. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» εξαιρετικά υψηλή απορρόφηση καταγράφουν τα σχέδια που αφορούν τα σχέδια υγείας που εμπίπτουν και στο αρμόδιο Υπουργείο. Το Ταμείο δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα ως προς την εκταμίευση της 5ης δόσης χορηγίας από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που αποτελεί και τον επόμενο στόχο του έτους και αφορά ακόμη €120 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να επηρεάζεται ούτε η 6η δόση χορηγίας από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είναι προγραμματισμένη περί τα τέλη του Ιούνη 2025, καθώς η κάθε δόση που λαμβάνει το κάθε κράτος-μέλος συμπεριλαμβάνει τα δικά της ορόσημα.
Πράσινη φορολογία
Την ίδια ώρα η ομάδα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έθεσε και ορισμένους προβληματισμούς αναφορικά με την πρόοδο της Κύπρου σε ζητήματα όπως είναι η πράσινη φορολογία, η οποία θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών ρύπων κατά επιπλέον 3% με 3,5% μέχρι το 2030, ενώ το κόστος συμμόρφωσης να είναι χαμηλότερο κατά €30 με €35 εκατ. έως το 2030.
Το φθινόπωρο θα κατατεθούν στη Βουλή τόσο τα νομοσχέδια για την πράσινη φορολογία όσο και τα αντισταθμιστικά μέτρα. Τα νέα μέτρα θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2025. Η πράσινη φορολογία περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα του Σχεδίου Ανάκαμψης και η έγκριση των νομοθετημάτων θα συμβάλει στην εκταμίευση των δόσεων από την ΕΕ.
Σε εκκρεμότητα ο Επιθετικός Φορολογικός Σχεδιασμός
Προθεσμία μέχρι τις 16 Απριλίου προκειμένου να προχωρήσουμε με τη νομοθεσία για την αντιμετώπιση του Επιθετικού Φορολογικού Σχεδιασμού έδωσε στην Κύπρο η Επιτροπή, καθώς το ορόσημο που δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως στο παρόν στάδιο αφορά στο συγκεκριμένο θέμα. Λόγω της καθυστέρησης ζητήσαμε και πήραμε περιθώριο 6 μηνών, ενώ η Επιτροπή από τη μεριά της έχει ήδη ενεργοποιήσει τη διαδικασία «αναστολής πληρωμών», όπως προβλέπεται στο άρθρο 24 του κανονισμού, παρέχοντας στην Κύπρο πρόσθετο χρόνο για την εκπλήρωση του οροσήμου, προχωρώντας όμως ταυτόχρονα με την πληρωμή για τα ορόσημα που έχουν εκπληρωθεί ικανοποιητικά. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που δεν ψηφιστεί μέχρι τις 16 Απριλίου η σχετική νομοθεσία θα κληθούμε να καταβάλουμε ιδιαίτερα υψηλά πρόστιμα.
Το στοίχημα
Το μεγάλο στοίχημα της Κύπρου εξ αρχής ήταν να καταφέρει να περάσει μεταρρυθμίσεις και να προχωρήσει σε επενδύσεις. Τόσο η Κύπρος όσο και τα άλλα κράτη έχουν την ευκαιρία να λάβουν και δάνεια, αλλά κυρίως χορηγίες που δεν θα κληθούν να τις επιστρέψουν για να κάνουν τομές και να αναβαθμιστούν σε γενικότερη βάση. Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος έχει ψηφίσει – μέσω της Βουλής– το 60% των νομοθετημάτων και των μεταρρυθμίσεων που αφορούσαν ορόσημα του Σχεδίου. Ωστόσο, όπως ανέφερε και αξιωματούχος από την Επιτροπή, το υπόλοιπο 40% είναι κρίσιμο και απαιτεί μεγάλες προσπάθειες.