Του Μάριου Χριστοφή
Το κεφάλαιο οικονομικών των δήμων άνοιξε ο δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος με δημοσιογραφική του διάσκεψη για το δήμο της πρωτεύουσας 9 μήνες μετά τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο κ. Προύντζος έκρουσε το κώδωνα κινδύνου για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του δήμου, καλώντας το Υπουργείο Εσωτερικών και τον Υπουργό Οικονομικών να αυξήσουν την κρατική χορηγία ούτως ώστε ο δήμος να μπορεί οικονομικά να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Το όλο θέμα συζητήθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, στην οποία διαπιστώθηκε πως κι άλλοι δήμοι αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα, ενδεικτική η δήλωση του δημάρχου Λάρνακας και Προέδρου της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρα ότι «κάθε τέλος του μήνα, το δημοτικό συμβούλιο δίνει μια μάχη για να πληρωθούν οι υποχρεώσεις». Από πλευράς του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Γενικός Διευθυντής, Δρ Ελίκκος Ηλία δήλωσε το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών αξιολογεί τα οικονομικά των Δήμων και δεν αποκλείεται μελλοντικά να υπάρξει αύξηση της χορηγίας προς τους δήμους, πάντα σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών.
Προύντζος: Δεν υπάρχει δέντρο από το οποίο να μπορούμε να παίρνουμε λεφτά
Σε δημοσιογραφική διάσκεψη με θέμα «Μύθοι και Πραγματικότητες» για τον Δήμο Λευκωσίας την Τετάρτη 19/03, ο κ. Προύντζος ανέφερε ότι ο Δήμος παρέλαβε τον περασμένο Ιούλιο έλλειμμα 9 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς τα έσοδα ανήλθαν σε 56 εκατομμύρια, έναντι εξόδων 65 εκατομμυρίων. «Υπήρξαν περιπτώσεις όπου εμπορικοί πιστωτές έμειναν απλήρωτοι για πάνω από έξι μήνες. Είναι αδιανόητο να διαχειριζόμαστε μια τέτοια κατάσταση χωρίς την απαιτούμενη στήριξη», σημείωσε, για να προσθέσει ότι για την κατάσταση αυτή δεν ευθύνεται το προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο.
Το 2011, οι τέσσερις Δήμοι που σήμερα αποτελούν τον Δήμο Λευκωσίας λάμβαναν 24 εκατομμύρια ευρώ σε κρατική χορηγία. Το 2023, το ποσό αυτό είχε μειωθεί στα 15 εκατομμύρια. «Πώς είναι δυνατόν να μην δημιουργηθούν ελλείμματα;», διερωτήθηκε ο δήμαρχος. Σημείωσε ότι η χορηγία θα έπρεπε να ήταν αυξημένη κατά 10 εκατομμύρια. Όσον αφορά τον διαμοιρασμό των 117 εκατομμυρίων ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ο κ. Προύντζος υπογράμμισε ότι «το θέμα δεν είναι να τσακώνονται οι δήμοι μεταξύ τους για το ποιος θα πάρει περισσότερα. Το ζήτημα είναι ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και μέχρι σήμερα, κανείς δεν έχει απαντήσει σε αυτό το ερώτημα. Αντιλαμβανόμαστε ότι, με τον πληθωρισμό, τα 24 εκατομμύρια του 2011 θα έπρεπε να είναι 28,8 εκατομμύρια σήμερα....Την τελευταία φορά που έλεγξα, δυστυχώς δεν υπάρχει δέντρο από το οποίο να μπορούμε να παίρνουμε λεφτά».
Ζήτημα μισθοδοσίας
Ο κ. Προύντζος ανέφερε ότι από τον Νοέμβριο του 2024 έχει αποστείλει επιστολή προς το Υπουργείο Εσωτερικών, μετά από μελέτη με αναλογιστικό οίκο, προτείνοντας μείωση 10% στο κόστος μισθοδοσίας του Δήμου, εξοικονομώντας 2 εκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, όπως σημείωσε, μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει απάντηση σχετικά με το αν θα επιτραπεί στους Δήμους να απαλλαγούν από υπεράριθμο προσωπικό. Σημείωσε ότι ο δήμος δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την εθελούσια αποχώρηση, αλλά είναι μια επένδυση του κράτους, όχι φιλανθρωπία, η οποία θα αποδώσει πολλαπλάσια οικονομικά οφέλη και εξοικονομήσεις σε βάθος χρόνου».
Τον Ιούλιο του 2024, οι οφειλές προς εμπορικούς πιστωτές ανέρχονταν σε 8 εκατομμύρια ευρώ, ενώ μέχρι τον Μάρτιο του 2025 μειώθηκαν στα 4 εκατομμύρια. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, ο Δήμος κατάφερε να διατηρήσει τη ρευστότητά του και να εξομαλύνει την κατάσταση, σημείωσε ο δήμαρχος Λευκωσίας. Στα στοιχεία που παρουσίασε ανέφερε ότι η ρευστότητα από - €8.02 εκ. τον Ιούλιο του 2024 ανήλθε στα -€5.01 εκ. τον Ιανουάριο. Οι υποχρεώσεις σε πιστωτές, δε, έφθασαν τα 5.08 εκ. τον φετινό Μάρτιο από τα 8.5 τον περασμένο Ιούλιο.
Δαμιανού: Θεωρητικά έγιναν πολλά, αλλά στην πράξη τίποτα
«Η εικόνα που αποκομίσαμε σήμερα είναι ότι θεωρητικά έγιναν πολλά, αλλά στην πράξη τίποτα», ανέφερε κατά τη διάρκεια της συζήτησης ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, τονίζοντας ότι με αφορμή τις τροποποιήσεις που έχει φέρει η κυβέρνηση στις νομοθεσίες της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, διεξήχθη μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση. Μέσα από αυτήν, όπως είπε, προέκυψαν σοβαρά ζητήματα και ελλείμματα, τα οποία θα έπρεπε να είχαν αντιμετωπιστεί πολύ νωρίτερα από τους αρμοδίους. Επεσήμανε ότι οι νομοθεσίες βρίσκονται στα χέρια των αρμοδίων εδώ και τρία χρόνια.
Την ίδια ώρα, συνέχισε ο κ. Δαμιανού, έχουν προκύψει σημαντικές πτυχές που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία των ΕΟΑ, των δήμων και των κοινοτήτων. Αυτές, όπως εξήγησε, περιλαμβάνουν ζητήματα χρηματοδότησης, συντήρησης δρόμων και επικίνδυνων οικοδομών, λέγοντας ότι «θα έπρεπε να είχαν ήδη ρυθμιστεί». Για παράδειγμα, είπε, η αρμοδιότητα ελέγχου των επικίνδυνων οικοδομών θα έπρεπε να είχε μεταφερθεί στους ΕΟΑ προ εξαμήνου, αλλά δόθηκε παράταση με την υπόσχεση ότι το αρμόδιο Υπουργείο θα λάβαινε τα αναγκαία μέτρα. «Η εικόνα που αποκομίσαμε σήμερα είναι ότι θεωρητικά έγιναν πολλά, αλλά στην πράξη τίποτα. Για αυτό, απευθύνω για πολλοστή φορά έκκληση στο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών και τους εμπλεκόμενους φορείς να επιταχύνουν την εφαρμογή της μεταρρύθμισης και να συζητήσουν τα υπαρκτά προβλήματα, φέρνοντας στη Βουλή νομοσχέδια», σημείωσε.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής επεσήμανε ότι τα νομοσχέδια που έχουν ενώπιόν τους σήμερα οι Βουλευτές «δεν είναι συμφωνημένα». Υπάρχουν, όπως ανέφερε, σοβαρότατες ενστάσεις από την Ένωση Δήμων, την Ένωση Κοινοτήτων και τους ΕΟΑ. Αυτό, συνέχισε, υποδηλώνει ότι ο διάλογος δεν έχει εξαντληθεί. Τόνισε ότι για μια τόσο μεγάλη μεταρρύθμιση, η παρουσίαση μη συμφωνημένων κειμένων στη Βουλή είναι επικίνδυνη και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. «Θα συζητήσουμε τα νομοσχέδια, αλλά η πρώτη αντίδραση των μελών της Επιτροπής είναι ότι αν δεν ξεκαθαρίσει το σκηνικό για τις προθέσεις του καθενός, τότε τα νομοσχέδια δεν μπορούν να προχωρήσουν. Ενδεχομένως, κάποιες επιμέρους πτυχές μπορεί να προχωρήσουν, αλλά τα συνολικά νομοσχέδια όχι», κατέληξε.
Βύρας: Κάθε δημοτικό συμβούλιο δίνει μάχη για να πληρωθούν οι υποχρεώσεις
Ο Δήμαρχος Λάρνακας και Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής ότι η πρώτη συζήτηση για τις αλλαγές στη νομοθεσία κύλησε σε ευρύτερο επίπεδο και όχι σε κατ' άρθρον συζήτηση. «Αυτή ήταν μια ευκαιρία για την Ένωση Δήμων να θέσει κάποια ζητήματα που αφορούν το οικονομικό», είπε ο κ. Βύρας, προσθέτοντας ότι γίνεται μια προσπάθεια να «φορτωθεί» στην τοπική αυτοδιοίκηση και στα δημοτικά συμβούλια η ευθύνη ότι οι δήμοι θέλουν να αυξήσουν τα τέλη στον κόσμο. Ωστόσο, συνέχισε, «έπρεπε να εξηγήσουμε ότι οι τελευταίοι που φταίνε για την τρέχουσα κατάσταση είναι τα δημοτικά συμβούλια».
Ο κ. Βύρας υπέδειξε ότι όταν συμφωνήθηκε η χορηγία των 117 εκατομμυρίων ευρώ το 2020, με τα τότε δεδομένα, η χορηγία αυτή με τα σημερινά δεδομένα της ακρίβειας και της αύξησης του κόστους έχει μειωθεί γύρω στο 30% σε πραγματικές τιμές. Πέρα από αυτό, συνέχισε, με τα 117 εκατομμύρια ευρώ που ήταν για τους δήμους, έχουν προστεθεί και 62 κοινότητες με τις υποχρεώσεις τους, χωρίς να δοθούν οι αντίστοιχοι πόροι. «Κάθε τέλος του μήνα, το δημοτικό συμβούλιο δίνει μια μάχη για να πληρωθούν οι υποχρεώσεις», σημείωσε ο κ. Βύρας. Επεσήμανε ότι η μεταρρύθμιση βοήθησε κάπως στον εξορθολογισμό, αλλά το εργατικό κόστος έχει ανέβει πάνω από το 30%, ενώ η ακρίβεια των καυσίμων και η αύξηση των κοστών έχουν επιδεινώσει την κατάσταση. Σημείωσε ότι το κράτος, με την ακρίβεια, δημιουργεί κάποια αποθεματικά σημειώνοντας ότι έχει την υποχρέωση να μετακυλίσει μέρος των αυξημένων εσόδων του, ώστε να επωφεληθούν οι πολίτες.
Ηλία: Δεν αποκλείεται μελλοντικά να υπάρξει αύξηση της χορηγίας
Για το εν λόγω θέμα ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, Δρ Ελίκκος Ηλία είπε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών αξιολογεί τα οικονομικά των δήμων, επισημαίνοντας ότι «η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εφαρμόστηκε την 1η Ιουλίου 2024 και είμαστε σε στάδιο αξιολόγησης των αποτελεσμάτων αυτής της μεταρρύθμισης». Εξήγησε ότι η τρέχουσα χορηγία είναι 117 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τους δήμους, με επιπλέον 12 εκατομμύρια για τις απώλειες από τις αδειοδοτήσεις. Ο κ. Ηλία δήλωσε ότι αξιολογείται το θέμα και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρξει μελλοντικά αύξηση της χορηγίας προς τους δήμους, πάντα σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών. Για τα τέλη που επιβάλουν οι δήμοι, ο κ. Ηλία ανέφερε ότι αυτό είναι υπό την αρμοδιότητα των δήμων προσθέτοντας ότι η πρόταση που υποβάλλεται μέσω του νομοσχεδίου καθορίζει ένα ανώτατο όριο στην αύξηση των τελών, αλλά ακόμη, όπως διευκρίνισε, αυτό είναι υπό συζήτηση.
Πληροφορίες από ΚΥΠΕ
