Έντονες πιέσεις δέχεται η αγορά λόγω των πληθωριστικών τάσεων των τελευταίων μηνών με τους καταναλωτές να παρουσιάζονται μουδιασμένοι στις εξορμήσεις τους στα καταστήματα λιανικού εμπορίου. Ενδεικτική είναι η εικόνα στις υπεραγορές- μπορεί η επισκεψιμότητα να μην έχει επηρεαστεί, αλλά έχει διαφοροποιηθεί ο τρόπος ψωνίσματος. Έτσι πλέον οι καταναλωτές είναι πιο προσεκτικοί σε σχέση με την τιμή του προϊόντος που θα επιλέξουν, αναζητούν τις προσφορές και γεμίζουν το καλάθι τους πιο προσεκτικά και μειώνουν τις αυθόρμητες αγορές.
Συνολικά οι τουριστικές ροές, αναμένονται να είναι φέτος καλύτερες τουλάχιστον σε σχέση με το 2021, κάτι που μεταφράζεται θετικά και για τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου
Μεταφέροντας την εικόνα ο γ.γ. του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου (ΠΑΣΥΛΕ) Μάριος Αντωνίου, αναφέρει ότι ναι μεν η αξία των πωλήσεων είναι ψηλά λόγω του πληθωρισμού, εντούτοις ο κόσμος είναι πολύ προσεκτικός στις αγορές του. Και παράλληλα, όσο οι πληθωριστικές πιέσεις αποτυπώνονται στις τιμές των καυσίμων και της ενέργειας, τόσο θα επικρατεί αβεβαιότητα στην οικονομία και τις επιχειρήσεις. «Δυστυχώς, η αύξηση των τιμών των καυσίμων και της ενέργειας, επηρεάζουν αναπόφευκτα όλους τους υπόλοιπους τομείς και σαφώς την κατανάλωση, η οποία είναι η κινητήριος δύναμη της οικονομίας», αναφέρει σχετικά ο κ. Αντωνίου.
Αξία VS πωλήσεις
Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα για τον κύκλο εργασιών λιανικού εμπορίου από την Στατιστική Υπηρεσία. Αποτελέσματα που αναμένεται ότι απλώς θα επιβεβαιώσουν και με στοιχεία, την γενικότερη εικόνα που επικρατεί στην αγορά- μια εκτόξευση των τιμών και της αξίας των αγορών, παρά την προσπάθεια για περιορισμό τους. Τα πρώτα σημάδια έγιναν αισθητά στα στοιχεία Απριλίου. Συγκεκριμένα, ο Δείκτης Όγκου του Κύκλου Εργασιών Λιανικού Εμπορίου μειώθηκε κατά 1,9% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Επίσης, για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2022, ο δείκτης αξίας υπολογίζεται ότι σημείωσε αύξηση 10,2% και ο δείκτης όγκου αύξηση 1,3% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. Μάλιστα στον τομέα λιανικού τροφίμων, ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε γύρω στο 12% τον φετινό Απρίλιο σε σχέση με πέρσι, αλλά παρά ταύτα, η αξία των πωλήσεων παρουσίασε αύξηση. Η μεγαλύτερη μεταβολή στον δείκτη αξίας, καταγράφεται στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων οχημάτων), στα μη εδώδιμα προϊόντα, στα υφάσματα, ενδύματα και υποδήματα (33,9%) και στο λιανικό εμπόριο καυσίμων οχημάτων (37,7%). Πέραν του τρέχοντος έτους, η εικόνα δεν αναμένεται ότι θα ανατραπεί τουλάχιστον μέσα στο 2023. Τελευταία μελέτη της KPMG δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου του λιανικού διεθνώς για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μέσα στο 2023 και 2024, θα εξαρτηθεί από τις τιμές παρά τον όγκο των πωλήσεων, ενώ η αύξηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων αναμένεται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 1,1% την επόμενη διετία (2023-2025).
Μεγαλώνει η αβεβαιότητα
Την ίδια ώρα ο Δείκτης Οικονομικής Συγκυρίας δείχνει επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στην Κύπρο τον μήνα Ιούνιο. Αυτό αποδίδεται στην υποχώρηση του επιχειρηματικού κλίματος στους τομείς των υπηρεσιών, της μεταποίησης και του λιανικού εμπορίου. Οριακή υποχώρηση παρουσίασε το κλίμα στο λιανικό εμπόριο λόγω αρνητικότερων αξιολογήσεων για τις πωλήσεις του τελευταίου τριμήνου και πιο απαισιόδοξων εκτιμήσεων για τις μελλοντικές πωλήσεις. Ειδικότερα, τα επίπεδα αβεβαιότητας που καταγράφηκαν τον Ιούνιο στις υπηρεσίες, το λιανικό εμπόριο και τη μεταποίηση ήταν χαμηλότερα σε σχέση με τον Μάιο, ενώ στις κατασκευές παρέμειναν σχεδόν σταθερά. Αυξήθηκε ωστόσο η αβεβαιότητα των καταναλωτών.
Σώζει την παρτίδα ο τουρισμός
Σημαντική ώθηση στην λιανική αγορά δίνουν προς το παρόν οι τουριστικές αφίξεις. Κυρίως στην Πάφο, όπως περιγράφει ο κ. Αντωνίου, υπάρχει η θετική νότα λόγω του τουρισμού. Ο Μάιος κατέγραψε αρκετά αισιόδοξα αποτελέσματα σε σχέση με τον εισερχόμενο τουρισμό- κυρίως Σκανδιναβοί και Ισραηλίτες οι οποίοι ενίσχυσαν σημαντικά και το λιανικό εμπόριο της περιοχής. Καλή τουριστική κίνηση υπάρχει και σε Αγία Νάπα και Πρωταρά, αν και το προφίλ των τουριστών της περιοχής δεν αφήνουν αποτύπωμα στο λιανικό εμπόριο, επισημαίνει. «Ο τουρισμός μας δίνει πολύ αισιόδοξα μηνύματα, ελπίζουμε να συνεχίσει αυτή η εικόνα και για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Συνολικά οι τουριστικές ροές, αναμένονται να είναι φέτος καλύτερες τουλάχιστον σε σχέση με το 2021, κάτι που μεταφράζεται θετικά και για τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου. Ωστόσο, πρόκειται για μια ένεση με βραχύβια επίδραση. Από το φθινόπωρο, με τις τουριστικές αφίξεις να φθίνουν, αλλά και τους εγχώριους καταναλωτές να μαζεύονται μετά τις επενδύσεις τους σε καλοκαιρινές διακοπές, το λιανικό εμπόριο θα επιστρέψει σε μια δύσκολη πραγματικότητα.
Πονοκέφαλος η έλλειψη προσωπικού
Την ίδια ώρα τα κενά στο προσωπικό των καταστημάτων του λιανικού εμπορίου εξακολουθούν να ταλανίζουν επιχειρήσεις αλλά και υφιστάμενους εργαζομένους, των οποίων το πρόγραμμα εργασίας διαμορφώνεται με γνώμονα τις ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης. Αυτό συνεπάγεται περισσότερες απαιτήσεις στον χώρο εργασίας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει η επαρχία Λεμεσού, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΑΣΥΛΕ. Όσοι κοινοτικοί έχουν φύγει δεν αναπληρώθηκαν ποτέ, ενώ η λύση με τους αιτητές πολιτικού ασύλου δεν είναι η πλέον ιδανική για κάλυψη των αναγκών λόγω και της αβεβαιότητας για τον χρόνο παραμονής τους στο νησί, όπως εξηγεί ο κ. Αντωνίου.