F.T., LE MONDE, DER SPIEGEL
Oταν άνοιξε το πρώτο εστιατόριο McDonald’s στη Μόσχα, το 1990, 30.000 άνθρωποι έκαναν ουρές από περιέργεια για να δοκιμάσουν το πρώτο τους χάμπουργκερ. Τα προηγούμενα χρόνια, τα τζιν μάρκας Levi’s ήταν περιζήτητα στη «μαύρη αγορά» της Σοβιετικής Ενωσης. Τώρα και οι δύο εταιρείες είναι μεταξύ αυτών που διακόπτουν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία.
Η αλυσίδα γρήγορου φαγητού ανακοίνωσε ότι τα 850 εστιατόριά της σε όλη τη ρωσική επικράτεια θα κλείσουν «για άγνωστο χρονικό διάστημα», αλλά οι 62.000 εργαζόμενοί της θα εξακολουθούν να λαμβάνουν τον μισθό τους. «Οι αρχές μας υπαγορεύουν να μην αγνοούμε τον πόνο των Ουκρανών», είπε ο διευθυντής της ρωσικής θυγατρικής, Κρις Κεμπίνσκι.
Κάποιες δυτικές εταιρείες επέλεξαν να μείνουν στη Ρωσία. Ο επικεφαλής της γαλλικής Danone, που παρασκευάζει βρεφικά γάλατα και γαλακτοκομικά, σημείωσε ότι έχουν ευθύνη «απέναντι στους ανθρώπους που τρέφονται με τα προϊόντα μας, τους κτηνοτρόφους που μας παρέχουν γάλα και τους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που εξαρτώνται οικονομικά από εμάς».
Δεν αποχωρούν
Οι ξένες επενδύσεις στη Ρωσία ανέρχονται σε 440 δισεκατομμύρια δολάρια και η εγκατάλειψή τους θα ήταν μια πολύ δαπανηρή υπόθεση. Στις συγκρούσεις των τελευταίων ετών έχει παρατηρηθεί ότι οι εταιρείες που λειτουργούν στο έδαφος του αντιπάλου τηρούν χαμηλό προφίλ, «παγώνουν» τα νέα επενδυτικά σχέδια, αλλά δεν εγκαταλείπουν χώρες στις οποίες έχουν με μεγάλο κόπο εγκατασταθεί. Μπορεί τα περιουσιακά στοιχεία τους να «παγώσουν» για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά και πάλι δεν αποχωρούν, εκτός αν είναι πραγματικά υποχρεωμένες να το κάνουν. Αυτή τη στρατηγική υλοποιούν αυτή τη στιγμή μεγάλοι επενδυτές στη Ρωσία, όπως η TotalEnergies, στοιχηματίζοντας ότι όταν επανέλθει η ειρήνη θα μπορέσουν να επανέλθουν στις δραστηριότητές τους.
Κάποια είδη ίσως αντικατασταθούν από άλλα, ρωσικά ή κινεζικά. Ηδη πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε απαγορεύσει κάποια από τα προϊόντα της Microsoft, υποστηρίζοντας ότι διευκολύνουν την κατασκοπεία. Η Μicrosoft διέκοψε τις συνδρομές των χρηστών του λογισμικού Office στη Ρωσία, ενώ άλλες μεγάλες εταιρείες, όπως η ΙΚΕΑ, η Η&Μ, η Puma και η Lοuis Vuitton, έκλεισαν τα υποκαταστήματά τους.
Για τις εταιρείες που διαθέτουν γραμμές παραγωγής στη Ρωσία και τις έχουν ενσωματώσει στη διεθνή αλυσίδα παραγωγής των προϊόντων τους, όπως οι μεγαλύτερες γερμανικές αλλά και αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι δυνατότητες απεμπλοκής είναι πιο περιορισμένες.
