KTrends Q1 24: Δάνεια

Η γενικευμένη σταθεροποίηση σε συνθήκες πίεσης που εντοπίζεται στην έρευνα, αντικατοπτρίζεται πλήρως στην εικόνα του δανεισμού. Συγκεκριμένα, στην ερώτηση σχετικά με την άνεση στην εξυπηρέτηση δανειακών υποχρεώσεων, καταγράφεται σημαντική μετατόπιση των απαντήσεων από «εξυπηρετώ τις δανειακές μου υποχρεώσεις με μεγάλη άνεση», προς την απάντηση «εξυπηρετώ σε ικανοποιητικό βαθμό».

Σε παγκύπρια βάση, η μετατόπιση καταγράφει μείωση των ερωτηθέντων οι οποίοι ανέφεραν «μεγάλη άνεση» κατά 33 εκατ. μονάδες, με ταυτόχρονη αύξηση των απαντήσεων «σε ικανοποιητικό βαθμό» κατά 29%. Έτσι, σε σχέση με το 44% που ανέφεραν μεγάλη ευκολία προ τριμήνου, σήμερα το ποσοστό περιορίζεται σε 11%, με παράλληλη αύξηση των ατόμων που αναφέρουν «ικανοποιητικό βαθμό», από 11% σε 40%.

Σημαντικότερη είναι η μετατόπιση στην επαρχία Αμμοχώστου (-45 μονάδες στην «ευκολία» και +48 στο «ικανοποιητικό»), με τα αντίστοιχα στοιχεία της Λάρνακας να βρίσκονται στο -30 και +35.

Στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι δεν εντοπίζεται αύξηση ανάμεσα στους ερωτηθέντες που αναφέρουν πως δεν μπόρεσαν «καθόλου» να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η συγκράτηση της μη εξυπηρέτησης καταγράφεται και στις προσδοκίες για το επόμενο τρίμηνο, με μια μικρή, μάλιστα, υποχώρηση του ποσοστού από 5% σε 3%.

Η προσαρμογή των νοικοκυριών στα νέα δεδομένα δανεισμού, περιλαμβανομένου, φυσικά, και του νέου επιπέδου των επιτοκίων, δείχνει να επιταχύνεται. Η προσαρμογή αυτή έχει αυξήσει αισθητά τις πιέσεις στα νοικοκυριά, αλλά τα ευρήματα συνηγορούν πως δεν φτάνουν στα άκρα. Σε κάθε περίπτωση, άξιο αναφοράς είναι επίσης και το γεγονός ότι η καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών δεν δείχνει να διαφοροποιείται σημαντικά παρά τις πιέσεις που ασκούνται, όπως προκύπτει από τα άλλα ευρήματα της έρευνας.

Από την άλλη, η σύναψη δανείου παραμένει μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην οικονομία. Σε συνδυασμό και με την αύξηση του κόστους δανεισμού, ασκεί πιέσεις οι οποίες είναι επίσης ορατές στην γενική εμπιστοσύνη προς τις τράπεζες, όπως αυτή καταγράφεται στα άλλα σημεία της έρευνας.

Συγκεκριμένα, «πολλή δυσκολία» στη σύναψη δανείου αναφέρει το 52% του δείγματος, με ένα επιπλέον 29% να αναφέρει πως το βρίσκει «κάπως δύσκολο» να συνάψει δανειακή συμφωνία τους επόμενους τρεις μήνες. Έτσι, ένα τρομακτικά υψηλό ποσοστό, της τάξης του 81% αναφέρει δυσκολία στην σύναψη δανείου.

Σημειώνουμε την μετατόπιση στην Αμμόχωστο, όπου οι απαντήσεις «με δυσκολία» μετατοπίζονται προς την απάντηση «κάπως δύσκολο». Στην Πάφο καταγράφεται επίσης μετατόπιση των απαντήσεων από «κάπως δύσκολο» προς «κάπως εύκολο».

Η εικόνα δεν φαίνεται να δικαιολογείται αποκλειστικά από την οικονομική συγκυρία ή από τα υψηλά επιτόκια και δείχνει να επηρεάζεται επιπλέον και από τον γραφειοκρατικό φόρτο που επιβάλλεται από τις τράπεζες για την ολοκλήρωση δανεισμού. Επιπλέον, όμως, είναι σαφές πως και η πιστωτική επέκταση, η οποία συρρικνώνεται, γίνεται αισθητή καθώς ο συνολικός νέος δανεισμός στην οικονομία περιορίζεται το τελευταίο διάστημα.