ΠΗΓΗ: Ανακοινώσεις
Για ανάγκη επαναξιολόγησης του τρόπου εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης (ΣΣΑΑ) του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα (ΕΔΠ) που προκύπτει από τα ευρήματα της διοικητικής έρευνας που διεξήχθη για την πορεία της κατασκευής μέρους του οδικού δικτύου σε σύγκριση με τον σχεδιασμό του εγκεκριμένου ΣΣΑΑ, κάνει λόγο σε ανακοίνωση του για το πόρισμα της διοικητικής έρευνας ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Πέτρος Ξενοφώντος.
Επισημαίνει ακόμη ότι βάσει των συμπερασμάτων της διοικητικής έρευνας φαίνεται ότι, υπάρχουν παρεκκλίσεις και εγείρονται κάποια ζητήματα τα οποία θα διερευνηθούν περαιτέρω ως προς τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν κατά πόσο αυτές ήταν σύννομες.
Σημειώνει πως από τα ευρήματα της έρευνας, η οποία υποβλήθηκε χθες, διαπιστώνεται επίσης η ανάγκη για τη θέσπιση αποτελεσματικού και συνολικού συντονισμού όλων των σχεδίων, δράσεων και μέτρων που προγραμματίζονται για την ευαίσθητη αυτή περιοχή, αλλά και πως «επιβάλλεται η στενή παρακολούθηση όλων των σχεδιαζόμενων και εφαρμοζόμενων δράσεων και μέτρων με διαφάνεια και επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς».
Στην ανακοίνωση του Υπουργού Γεωργίας, την οποία μεταδίδει το ΓΤΠ, παρουσιάζονται τα σημαντικότερα ευρήματα της διοικητικής έρευνας.
«Η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) για το ΣΣΑΑ του ΕΔΠ Ακάμα δόθηκε στις 28.07.2021 από την αρμόδια αναθέτουσα Αρχή, και συγκεκριμένα το Τμήμα Δασών, στους μελετητές ώστε τα κατασκευαστικά σχέδια να είναι συμβατά με τους όρους της», αναφέρεται.
Τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια, προστίθεται, «δεν παρουσιάστηκαν από την αρμόδια Αρχή ενώπιον της ad-hoc επιτροπής, η οποία αξιολόγησε τη μελέτη της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης που αφορούσε το Στρατηγικό Σχέδιο της Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα».
Στις 02 Δεκεμβρίου, 2021, συνεχίζει η ανακοίνωση, το Τμήμα Περιβάλλοντος απέστειλε με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενημερωτική/διευκρινιστική επιστολή προς την Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ) με κοινοποίηση σε όλα τα μέλη της ad-hoc επιτροπής, στην οποία αναφέρονται πληροφορίες για την προκήρυξη του διαγωνισμού, οι διαδικασίες εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον, καθώς και οι διαδικασίες της ΕΟΑ σε σχέση με την Βελτίωση του Κύριου Οδικού δικτύου Φάση Α΄ του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα καθώς και στην ανέγερση 14 κόμβων υποδομών διαχείρισης του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα.
Στη συγκεκριμένη επιστολή αναφέρεται ο σύνδεσμος https://eia.moa.gov.cy/public στον οποίο περιλαμβανόταν η Έκθεση Πληροφοριών που υποβλήθηκε στο Τμήμα Περιβάλλοντος από το Τμήμα Δασών και αφορά το έργο της βελτίωσης μέρους του οδικού δικτύου με τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια.
Περαιτέρω, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση του Υπουργού Γεωργίας, στη διοικητική έρευνα προσδιορίζεται ότι «η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για το ΣΑΑ του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα εκπονήθηκε πριν να ολοκληρωθούν τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια βελτίωσης του οδικού δικτύου».
Θέμα για το οποίο ο Υπουργός σημειώνει πως «συνεπώς η αξιολόγηση, δεν έλαβε υπόψη τα αναχώματα και τις εκσκαφές και επομένως και το σύνολο της κατάληψης εδάφους από την κατασκευή του οδικού δικτύου, γεγονός που καθιστά αδύνατο τον υπολογισμό των χωματουργικών εργασιών με ακρίβεια σε σχέση με τις προσωρινές επιπτώσεις που εξετάζονται στο πλαίσιο μιας Μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης».
«Στο πλαίσιο των συναντήσεων της ad-hoc επιτροπής μετά την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών σχεδίων θα μπορούσε να καλεστεί είτε από την Αναθέτουσα Αρχή είτε από την αρμόδια Περιβαλλοντική Αρχή, ειδικός σύμβουλος εμπειρογνώμονας για να εξηγήσει στα μέλη της, τις λεπτομέρειες των κατασκευαστικών σχεδίων, την πιθανή έκταση της απώλειας γης και την όχληση που θα μπορούσε να δημιουργηθεί», υποδεικνύει ο Υπουργός.
Η ανακοίνωση συνεχίζει αναφέροντας ότι παρόλο που η έκθεση της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, για ΣΣΑΑ του ΕΔΠ Ακάμα καλύπτει αρκετές πτυχές με αυστηρούς όρους, η Περιβαλλοντική Αρχή είχε την επιλογή, σε επίπεδο Έργου, να ζητήσει ξεχωριστή μελέτη Δέουσας Εκτίμησης, να ζητήσει Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον ή να εγκρίνει το Έργο, μετά από την υποβολή εντύπου Έκθεσης Πληροφοριών.
Όπως σημειώνει ο Υπουργός, στην προκειμένη περίπτωση το Τμήμα Περιβάλλοντος προχώρησε στην Περιβαλλοντική Έγκριση του Έργου στις 02 Δεκεμβρίου, 2021, μετά την υποβολή του εντύπου Έκθεσης Πληροφοριών.
Επίσης, όπως προστίθεται, στο έντυπο Έκθεσης Πληροφοριών αναφέρεται η ίδια κατάληψη εδάφους όπως και στην Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση που προηγήθηκε και αξιολογήθηκε κάτι που δεν είναι ορθό επειδή η προσθήκη των πρανών, των εσκαφών καθώς και των χωματουργικών εργασιών διαφοροποίησε την προσωρινή περιβαλλοντική επιβάρυνση και ενδεχομένως θα έπρεπε να ετοιμαστεί πλήρης Μελέτη Εκτίμηση Επιπτώσεων στο Περιβάλλον και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση για το έργο.
Σημειώνεται ότι θα ήταν χρήσιμη η μόνιμη παρουσία Περιβαλλοντικού Επιτηρητή του Τμήματος Περιβάλλοντος με Αγορά Υπηρεσιών.
Αναφέρεται ότι το Τμήμα Δασών με συνεχή παρουσία στον χώρο των εργασιών και ως το αρμόδιο Τμήμα για έργα εντός Δασικής Περιοχής και Αναθέτουσα Αρχή, θα μπορούσε να παρέμβει και να απαιτήσει τη σταδιακή αποπεράτωση των εργασιών, όπως άλλωστε προβλέπεται στο συμβόλαιο κατασκευής. Τα τελικά κατασκευαστικά σχέδια της Φάσης Α’ για τη βελτίωση του κύριου οδικού δικτύου του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα έχουν διαχωριστεί σε τμήματα, και στους πρώτους 9 μήνες της σύμβασης να εκτελούνται εργασίες ανά τμήμα (α) Δρόμος 1Α: Άσπρος Ποταμός - Τοξεύτρα – Λάρα, Δρόμος (β)2: Κυκλικός Λάρας και (γ) Δρόμος 4Β: Τοξεύτρα Άβακας ενώ τους τελευταίους 5 μήνες της σύμβασης το μέρος του δρόμου 4Β: Άβακας – Λίπατη.
Ακόμη, εντοπίζεται ότι οι χωματουργικές και άλλες κατασκευαστικές εργασίες στο μεγαλύτερο εύρος του Έργου, δεν έγιναν σταδιακά ώστε να ολοκληρώνονται ανά τμήμα, όπως προβλέπεται στη Σύμβαση, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν μεγαλύτερης κλίμακας διατάραξη.
Επιπρόσθετα, ως αποτέλεσμα των αδικαιολόγητων μεγάλων καθυστερήσεων δεν έχει ολοκληρωθεί κανένα τμήμα του δρόμου. Είναι φανερό ότι κάτι τέτοιο υπέχει κινδύνους ατυχημάτων αλλά και ζημιών που μπορεί να προκληθούν κατά τη διάρκεια κακών καιρικών συνθηκών.
Σχετική, αναφέρει ο Υπουργός, είναι και η αναφορά στη συμπληρωματική έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, στην οποία αναφέρεται κυρίως για περιβαλλοντικούς λόγους η ανάγκη όπως η εργασία να εκτελείται σταδιακά, κάτι που ήταν και όρος του Συμβολαίου.
Σημειώνεται η ανάγκη βελτίωσης της συνεργασίας μεταξύ των αρμοδίων τμημάτων αφού τυχόν λάθη και παραλείψεις (εκθέσεις ομάδας παρακολούθησης) θα μπορούσαν να αποφευχθούν αν το Τμήμα Δασών διευθετούσε συναντήσεις με τα συναρμόδια τμήματα για συζήτηση και λήψη μέτρων με κοινή ευθύνη για προβλήματα που αφορούν την έλλειψη υλικού κατασκευής του οδοστρώματος από τα λατομεία (crusher run), την απουσία Λειτουργού Ασφάλειας και Υγείας στο εργοτάξιο παρά τις επανειλημμένες συστάσεις του Τμήματος Δασών, τη μη επαρκή σήμανση και περίφραξη του εργοταξίου με σοβαρό κίνδυνο ατυχήματος και τις καθυστερήσεις και κακοτεχνίες λόγω έλλειψης προσωπικού και μηχανημάτων.
Γίνεται επισήμανση ότι κατά την εξέταση της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης θα μπορούσαν να αξιοποιούνται εμπειρογνώμονες για την ορθή εξέταση και λήψη αποφάσεων.
Ο Υπουργός Γεωργίας τονίζει ότι τα συμπεράσματα της διοικητικής έρευνας θα βοηθήσουν ουσιαστικά στην υλοποίηση δύο βασικών προτεραιοτήτων του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος σε σχέση με τον Ακάμα.
Πρώτη προτεραιότητα, όπως εξηγεί, «είναι η αποκατάσταση του περιβάλλοντος με την άρση των εργασιών που δεν έπρεπε να είχαν γίνει, ενώ δεύτερη προτεραιότητα είναι η ολοκλήρωση των εργασιών, με σωστά σχεδιασμένα, προσεκτικά και σταδιακά βήματα, με διαφάνεια και με στόχο πάντα την προστασία και την αποτελεσματική διαχείριση της περιοχής και την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας γύρω από τις αξίες της περιοχής».
Επισημαίνει ακόμη ότι βάσει των συμπερασμάτων της διοικητικής έρευνας φαίνεται ότι, υπάρχουν παρεκκλίσεις, εγείρονται κάποια ζητήματα τα οποία θα διερευνηθούν περαιτέρω ως προς τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν κατά πόσο αυτές ήταν σύννομες.
Καταληκτικά ο Υπουργός Γεωργίας, στη βάση και των οδηγιών του Προέδρου της Δημοκρατίας, διαβεβαιώνει ότι κύριο μέλημα είναι η προστασία της φυσικής ομορφιάς της περιοχής και ότι όλα τα έργα θα υπηρετούν αυτή την απαράβατη αρχή, αλλά και ότι η επιτυχής εφαρμογή όλων των σχεδίων, δράσεων και μέτρων για την περιοχή του Ακάμα, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, με την παράλληλη ώθηση της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης των κοινοτήτων του Ακάμα, αποτελεί βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης.