ΚΥΠΕ
Πρόοδο αλλά και μία εκκρεμότητα στην υλοποίηση των συστάσεών για την πρόληψη της διαφθοράς αναφορικά με τα μέλη του Κοινοβουλίου, της δικαστικής εξουσίας και των εισαγγελικών αρχών, διαπιστώνει για την Κύπρο η επιτροπή κατά της διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης, GRECO.
Σε νέα έκθεσή της, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα, η επιτροπή σημειώνει ότι Κύπρος συμμορφώθηκε ικανοποιητικά ή μερικώς με 15 από τις συνολικά 16 συστάσεις, με τη σύσταση αναφορικά με την ανεξαρτησία των εισαγγελικών λειτουργών να θεωρείται ως μη υλοποιημένη.
Η GRECO ενέκρινε την προσθήκη στη Δεύτερη Έκθεση Συμμόρφωσης, η οποία αξιολογεί τα μέτρα που λήφθηκαν από κυπριακές Αρχές για υλοποίηση των συστάσεων που εκδόθηκαν στην Έκθεση του Τέταρτου Γύρου Αξιολόγησης της Κύπρου.
«Η GRECO συμπεραίνει ότι η Κύπρος έχει υλοποιήσει ικανοποιητικά ή έχει αντιμετωπίσει με ένα ικανοποιητικό τρόπο εννέα από τις δεκαέξι συστάσεις που περιέχονται στην Έκθεση του Τέταρτου Γύρου Αξιολόγησης. Από τις επτά υπολειπόμενες εκκρεμούσες συστάσεις, έξι συστάσεις έχουν υλοποιηθεί μερικώς και μια σύσταση δεν έχει υλοποιηθεί», αναφέρει στα συμπεράσματά της η Επιτροπή.
Υπενθυμίζεται ότι στη δεύτερη έκθεση αξιολόγησης (είχε εγκριθεί τον Οκτώβριο του 2020), η GRECO είχε αποφανθεί ότι η Κύπρος είχε συμμορφωθεί ικανοποιητικά ή μερικώς με 13 από τις συστάσεις της, ενώ κατέγραφε μη υλοποίηση τριών συστάσεων (2,4 και 13).
Μη υλοποίηση συνεχίζει να καταγράφεται για τη σύσταση 13, αναφορικά με για τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν την Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας συμπεριλαμβάνουν μέσα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας των εισαγγελικών λειτουργιών και την ικανότητα των μεμονωμένων αξιωματούχων του νόμου και των εισαγγελέων να διεξάγουν τα καθήκοντα τους με ένα πιο αυτόνομο τρόπο.
Όσον αφορά τη σύσταση αυτή, η GRECO σημειώνει ότι οι κυπριακές Αρχές ενημέρωσαν ότι ετοιμάσθηκαν από την Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας για την ανεξαρτησία και την αυτονομία και το υπέβαλε στην εκτελεστική εξουσία, που είχε καταγραφεί στη δεύτερη έκθεση, σημειώνοντας ωστόσο ότι «στην απουσία οποιασδήποτε απτής προόδου, η σύσταση αυτή δεν μπορεί ακόμη να θεωρηθεί ως υλοποιημένη».
Για τη σύσταση 2, που αφορά στη σύσταση για υιοθέτηση ενός κώδικα ηθικής/συμπεριφοράς για μέλη του Κοινοβουλίου, η GRECO θεωρεί ότι μετά τη θέσπιση του Κώδικα Δεοντολογίας και Κανόνων Ηθικής και Διαφάνειας για τα Μέλη του Κοινοβουλίου υπήρξε μερική συμμόρφωση, καθώς στον Κώδικα δεν υπάρχουν πρόνοιες σχετικά με συμβόλαια τρίτων μερών, ομάδες πίεσης, παράπλευρες δραστηριότητες και καταστάσεις μετά την εργοδότηση. Σημειώνει πως η έγκριση του νομοσχεδίου για το λόμπι δεν πρέπει να εξαιρέσει την συμπερίληψη αυτού του θέματος στον Κώδικα Δεοντολογίας.
Για την σύσταση 4, που αφορά στην εκπόνηση κανόνων για την αποδοχή δώρων από βουλευτές, η GRECO σημειώνει ότι η σύσταση έχει υλοποιηθεί μερικώς, καθώς θεωρεί ότι στον Κώδικα Δεοντολογίας «δεν υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία που αφορά την εκτίμηση της αξίας των δώρων, οι οποίες αξίες εκτιμούνται από τους παραλήπτες».
Σε σχέση με τη σύσταση 1, με την οποία η GRECO ζητούσε όπως όλες οι μορφές απολαβών και ωφελημάτων που λαμβάνονται από μέλη του Κοινοβουλίου (από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές), υπόκεινται σε σαφείς κανόνες, επαρκή οικονομικό έλεγχο και δημόσια διαφάνεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι η παραμένει μερικώς υλοποιημένη.
Ικανοποιητικά θεωρείται ότι υλοποιήθηκε η σύσταση 3 για την ενίσχυση των μέτρων πρόληψης σύγκρουσης συμφερόντων αναφορικά με μέλη του Κοινοβουλίου σε σχέση με ενδεχόμενες συγκρούσεις, καθώς επίσης και σε σχέση με σύγκρουση συμφερόντων που πιθανό να προκύψουν κατά τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
Ικανοποιητική υλοποίηση καταγράφεται επίσης όσον αφορά στη σύσταση 5 όπως διεξαχθεί λεπτομερή αξιολόγηση σε σχέση με τις διάφορες μορφές πιθανής επιρροής τρίτων μερών (συμπεριλαμβανομένου του λόμπι): και όπως θεσπιστούν κανόνες για τα μέλη του κοινοβουλίου όσον αφορά σχέσεις με τρίτα μέρη που μπορεί να επιδιώξουν να επηρεάσουν την κοινοβουλευτική διαδικασία.
Μεταξύ άλλων η Επιτροπή θεωρεί ότι με την σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς και της έγκρισης του νόμου για το Λόμπι υπάρχει ικανοποιητική υλοποίηση, αλλά προσθέτει ότι επειδή ο νόμος για την Ρύθμιση του Λόμπι δεν αναφέρει ρητά τους Βουλευτές, ότι θα ανέμενε ότι η νομοθεσία αυτή θα συμπληρωνόταν με συγκεκριμένη πρακτική καθοδήγηση για Βουλευτές, προτιμότερο σε σχέση με τον Κώδικα Δεοντολογίας.
Μερικώς υλοποιημένη θεωρείται η σύσταση 6 για περαιτέρω ανάπτυξη του καθεστώτος δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, αφού η GREO θεωρεί πως «ενώ φαίνεται να υπάρχει σε εξέλιξη, νομοθετική εργασία συνάφειας στην σύσταση αυτή, δεν υπήρχε κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα ως τώρα για την αντιμετώπιση των μερών της σύστασης που παρέμειναν για να αντιμετωπισθούν».
Ως μερικώς υλοποιημένη θωρείται επίσης η σύσταση 7, όπως ο ισχύον μηχανισμός για την παρακολούθηση των δηλώσεων των περιουσιακών στοιχείων που υποβάλλονται από μέλη του κοινοβουλίου υπόκειται σε εκ βάθως αξιολόγηση με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός ανεξάρτητου και αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης και η σύσταση 8, όπως οι κοινοβουλευτικές αρχές αναπτύξουν πολιτική ακεραιότητας για σκοπούς πρόληψης συγκρούσεων συμφερόντων και κινδύνων παρομοίων ελλείψεων σε σχέση με μέλη του κοινοβουλίου.