ΚΥΠΕ
Για την αφοσίωση του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στον αγώνα προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αδιαμφισβήτητη και συνεχής, στοχεύοντας στην άρση οποιασδήποτε διάκρισης, διαβεβαιώνει με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η Επίτροπος Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη για επαγρύπνιση και συνεχή επανεξέταση του status quo αναφορικά με την προστασία και απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Υπενθυμίζοντας ότι στις 10 Δεκεμβρίου 1948 υιοθετήθηκε η Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το Γραφείο της Επιτρόπου σημειώνει πως όπως αναφέρεται και στο Προοίμιο της Διακήρυξης, η ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων «αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο» ενώ ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να απολαμβάνει τα δικαιώματά του, λόγω της εγγενούς αξιοπρέπειάς του.
«Έτσι, σήμερα τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι νομικώς κατοχυρωμένα, και η πολιτεία υπέχει διαφόρων υποχρεώσεων για το σεβασμό, την προστασία και την πραγματοποίηση των δικαιωμάτων αυτών» τονίζεται με το Γραφείο να υποδεικνύει ωστόσο ότι η κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν σηματοδοτεί την απάλειψη των διακρίσεων, ούτε εξασφαλίζει την μη παραβίασή τους, αφού καθημερινά, παρατηρούνται παραβιάσεις και μη θεμιτοί περιορισμοί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών του ανθρώπου.
Εξακολουθούν, σημειώνεται, να υπάρχουν άνθρωποι που υποβάλλονται σε βασανιστήρια ή σε σκληρή, απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, άνθρωποι που βρίσκονται παγιδευμένοι σε εμπόλεμες ζώνες και μάχονται καθημερινά για τα βασικά τους δικαιώματα, άνθρωποι που είναι θύματα εμπορίας ή εκμετάλλευσης.
«Η μη εξάλειψη των διακρίσεων στη βάση οποιωνδήποτε προστατευμένων χαρακτηριστικών, όπως το φύλο, η αναπηρία, η καταγωγή, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, και οι πεποιθήσεις, αποτελεί εμπόδιο για την απόλαυση βασικών δικαιωμάτων πολλών ανθρώπων. Οι πολλαπλές διακρίσεις, δε, οι οποίες προκύπτουν από συνδυασμό δύο ή περισσοτέρων προστατευμένων χαρακτηριστικών, καταδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο τα διάφορα χαρακτηριστικά της ταυτότητας ενός ατόμου που διαπλέκονται μεταξύ τους μπορούν να καταλήξουν σε μειωμένη απόλαυση ανθρωπίνων δικαιωμάτων» προστίθεται.
Στην ανακοίνωση του το Γραφείο της Επιτρόπου τονίζει πως η δράση του θεσμού του Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει εντατικοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του αποτελεί τη βάση για περισσότερες και πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Πέραν της βασικής αρμοδιότητας του Γραφείου ως Ombudsman, στη βάση της οποίας εξετάζουμε παράπονα για παραβιάσεις δικαιωμάτων ως ανεξάρτητος θεσμός, δρούμε ως Φορέας Ισότητας και Καταπολέμησης των Διακρίσεων, ως Ανεξάρτητος Μηχανισμός Πρόληψης των Βασανιστηρίων, ως Εθνική Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ως Μηχανισμός Παρακολούθησης της Σύμβασης του ΟΗΕ για Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και ως Εθνικός Μηχανισμός Παρακολούθησης των Διαδικασιών Αναγκαστικής Επιστροφής των Υπηκόων Τρίτων Χωρών που διαμένουν άτυπα στην Κυπριακή Δημοκρατία», σημειώνεται.
Αναφέρεται επίσης πως ασκώντας όλες τις ανωτέρω αρμοδιότητες, βασικό μέλημα του Γραφείου είναι η προώθηση και προστασία όλου του εύρους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται σε διάφορα νομικά κείμενα.
«Αντικείμενο ειδικότερων τοποθετήσεων και εκθέσεων του θεσμού ως Φορέας Ισότητας και Καταπολέμησης των Διακρίσεων, αποτέλεσαν διάφορες παρεμβάσεις μας για διάκριση λόγω φύλου στην εργασία, για ακραίο ρατσιστικό λόγο, καθώς και για περιστατικά επίθεσης με τρανσφοβικά κίνητρα», σημειώνει.
«Ως Μηχανισμός Παρακολούθησης της Σύμβασης του ΟΗΕ για Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία τοποθετηθήκαμε για την ανάγκη προσβασιμότητας των ΑμεΑ με την τοποθέτηση ανελκυστήρων σε πολυκατοικίες κυβερνητικών οικισμών, την προσβασιμότητα σε υπηρεσίες του ΓεΣΥ, την ανάγκη παροχής διευκολύνσεων σε ΑμεΑ στην εργασία , την ανάγκη παροχής συνοδών και άλλων διευκολύνσεων σε παιδιά με αναπηρίες, καθώς και με την ανάγκη για αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου στη βάση του οποίου η αναπηρία αποτελεί λόγο για άρνηση απόκτησης κυπριακής ιθαγένειας» αναφέρει το Γραφείο.
«Ως Εθνικός Μηχανισμός Πρόληψης των Βασανιστηρίων, πραγματοποιήθηκαν πολυάριθμες επισκέψεις σε χώρους κράτησης, και έγιναν εισηγήσεις για βελτίωση και διαμόρφωση των συνθηκών και χώρων κράτησης , ώστε να συνάδουν με τα πρότυπα που έχουν αναγνωριστεί με διεθνή νομικά κείμενα» προσθέτει, υπενθυμίζοντας ακόμη πως με αυτεπάγγελτες τοποθετήσεις σημείωσε την ανάγκη για ενημέρωση των εργαζομένων και εργοδοτών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον περί Αδειών και Ευέλικτων Ρυθμίσεων Εργασίας για την Ισορροπία μεταξύ Επαγγελματικής και Ιδιωτικής Ζωής Νόμο του 2022 (216(I)/2022), ο οποίος ρυθμίζει θέματα που άπτονται της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για γονείς και φροντιστές/τριες.
Και επισημαίνει ότι η ανάγκη για επαγρύπνιση και συνεχή επανεξέταση του status quo αναφορικά με την προστασία και απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κρίνεται επιτακτική.
Αναφέρεται τέλος ότι προς τιμήν της Παγκόσμιας Μέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στις 12 Δεκεμβρίου 2023 πρόκειται να πραγματοποιηθεί εκπαιδευτική ημερίδα για δημοσίους υπαλλήλους, η οποία στοχεύει στην επιμόρφωσή τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και την χρήση του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
