To απόγευμα της 13ης Φεβρουαρίου, ο Ρώσος πιλότος Μαξίμ Κουζμίνοφ επέστρεψε με το αυτοκίνητό του στο νέο του διαμέρισμα με θέα σε μια ισπανική παραλία με φοίνικες, χωρίς να γνωρίζει ότι ένας δολοφόνος τον περίμενε στο γκαράζ.
Οι αξιωματικοί στο τοπικό αστυνομικό τμήμα, που βρισκόταν σε απόσταση μικρότερη των 500 μέτρων, χρειάστηκαν μόνο λίγα λεπτά για να ανταποκριθούν στην κλήση, αλλά μάρτυρες είπαν ότι ήταν πολύ αργά για τον πρώην Ρώσο πιλότο ελικοπτέρου.
Ο δολοφόνος του είχε εξαφανιστεί, περνώντας με το όχημά του πάνω από το γεμάτο σφαίρες σώμα του 28χρονου θύματος. Ενας γιατρός που έκοψε το πουκάμισό του Κουζμίνοφ με ψαλίδι, σημείωσε την ακρίβεια των πέντε πυροβολισμών μικρού διαμετρήματος. Μία σφαίρα είχε διαπεράσει απευθείας την καρδιά του.
Έξι μήνες νωρίτερα, ο Κουζμίνοφ, που καταγόταν από μια πόλη κοντά στα σύνορα της Ρωσίας με τη Βόρεια Κορέα, είχε αυτομολήσει στην Ουκρανία, και το ελικόπτερο Mi-8 είχε δεχτεί πυρά καθώς πετούσε μόλις 20 πόδια πάνω από το έδαφος. Αφού παρέδωσε το πολεμικό αεροσκάφος, εισέπραξε αμοιβή 500.000 δολαρίων και ενθάρρυνε τους συμπατριώτες του να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.
Η Μόσχα δεν διέψευσε τη δολοφονία του πιλότου. «Αυτός ο προδότης και εγκληματίας μεταμορφώθηκε σε ένα ηθικό πτώμα τη στιγμή που σχεδίασε το βρώμικο και τρομερό έγκλημά του», είχε δηλώσει ο επικεφαλής των εξωτερικών επιχειρήσεων των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας, Σεργκέι Ναρίσκιν, μιλώντας στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, «επιφανείς Ρώσοι έχουν πεθάνει υπό ασυνήθιστες συνθήκες σε τρεις ηπείρους. Ορισμένοι θεωρείται ότι έτρεφαν ανατρεπτικές πολιτικές πεποιθήσεις, ενώ άλλοι μπορεί να είχαν εμπλακεί σε κάποια “συνηθισμένη” εγκληματική διαμάχη», σχολιάζει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal. «Ορισμένοι μπορεί να πέθαναν από φυσικά αίτια. Αλλά είναι αρκετοί, ώστε η Wikipedia να διαθέτει πλέον κατάλογο με 51 ονόματα, υπό τον τίτλο “Ύποπτοι θάνατοι Ρώσων επιχειρηματιών (2022-2024)”».
Επιχειρηματίες έχουν βρεθεί απαγχονισμένοι στο Λονδίνο και πνιγμένοι στο Πουέρτο Ρίκο. Ηγετική φιγούρα του κυβερνώντος κόμματος έπεσε από την οροφή ενός ινδικού ξενοδοχείου και ένας 46χρονος αναπληρωτής υπουργός Επιστημών πέθανε από «ανεξήγητη ασθένεια» κατά την πτήση επιστροφής από την Κούβα.
Η ισπανική αστυνομία εξακολουθεί να ερευνά τους θανάτους του Σεργκέι Προτοσένια, πρώην αναπληρωτή προέδρου της εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου Novatek JSC, της συζύγου και της κόρης του στο σπίτι τους κοντά στη Βαρκελώνη το 2022.
Τον περασμένο μήνα, ρωσικά, ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι ο 35χρονος γιος του Ιγκόρ Σετσίν, έμπιστου του Πούτιν και διευθύνοντος συμβούλου του πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft, πέθανε στο πολυτελές συγκρότημα διαμερισμάτων του στη Μόσχα, γνωστό ως «Σπίτι του φίλου του Πούτιν».
Δεν υπάρχουν προφανή ίχνη του Κρεμλίνου σε αυτούς τους θανάτους, αλλά «δεν ισχύει το ίδιο για μια άλλη συνομοταξία δολοφονιών, με θεαματικές επιχειρήσεις που σχεδιάστηκαν σαν θεατρικές παραστάσεις για να αφήσουν το μέγιστο δυνατό αποτύπωμα στη δημόσια σφαίρα. Δύο μήνες μετά την αποτυχημένη ανταρσία του, ο αποστάτης διοικητής της μισθοφορικής ομάδας Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, ανατινάχθηκε στα 28.000 πόδια. Το αεροσκάφος του συνετρίβη σε ένα λιβάδι περίπου 40 μίλια από την παραλίμνια κατοικία του Πούτιν», σημειώνει η WSJ.
Ενώ η Ουκρανία και οι δυτικοί υποστηρικτές της σχεδίαζαν να στρατολογήσουν αξιωματικούς όπως ο Κουζμίνοφ, η ρωσική FSB ενέτεινε τις επιχειρήσεις για να τους σταματήσει.
Η διεύθυνση Στρατιωτικής Αντικατασκοπείας της υπηρεσίας, ή αλλιώς DKVR, η οποία είναι επιφορτισμένη με την πρόληψη περιστατικών στρατιωτικής αποστασίας, έχει διευρυνθεί από το ξεκίνημα του πολέμου και έχει γίνει το μεγαλύτερο τμήμα της FSB, σύμφωνα με αναλυτές ασφαλείας που επικαλείται η αμερικανική εφημερίδα.
Στα καθήκοντα της υπηρεσίας είναι, μεταξύ άλλων, η παρακολούθηση όσων συμβαίνουν στο εσωτερικό του στρατεύματος, ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου, ακόμα και σε επίπεδο μεμονωμένων μονάδων, σε μια χώρα με 11 διαφορετικές ζώνες ώρας. Ακόμα και πριν από την πρόσφατη επέκταση, το τμήμα της DVKR ήταν τεράστιο: πάνω από 20 πράκτορες παρακολουθούσαν τους αξιωματικούς σε μία μόνο μικρή αεροπορική βάση που φιλοξενούσε μόλις έξι αεροσκάφη στην περιοχή Καλούγκα, σύμφωνα με έγγραφα της FSB που είχαν διαρρεύσει το 2012 και δημοσιεύτηκαν στον ρωσικό ερευνητικό ιστότοπο Agentura.
Αυτό το δίκτυο μυστικών υπηρεσιών στο εσωτερικό και το εξωτερικό έχει ανακτήσει την επιρροή του μετά το χάος στις αρχές της εισβολής στην Ουκρανία, εκτιμούν Ευρωπαίοι αναλυτές ασφαλείας.
Από νωρίς, ο Πούτιν φέρεται να είχε θέσει σε κατ’ οίκον περιορισμό κορυφαίους ηγέτες της FSB επειδή είχαν εκτιμήσει σε μεγάλο βαθμό λανθασμένα την αντίσταση που θα προέβαλε η ουκρανική πλευρά. Ευρωπαϊκές χώρες απέλασαν περίπου 400 Ρώσους διπλωμάτες, πολλοί από τους οποίους πιστεύεται ότι λειτουργούσαν ως κατάσκοποι.
Αργότερα ο Πούτιν άφησε ελεύθερους τους επικεφαλής της FSB, επιλέγοντας να μην κάνει εκκαθάριση στις τάξεις της. Διατήρησε τα σύνορα της Ρωσίας ανοιχτά, επιτρέποντας σε εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους να αποφύγουν την κινητοποίηση διαφεύγοντας προς την Ευρώπη, την Κεντρική Ασία και άλλες περιοχές, ενώ πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών τους ακολουθούσαν, ανασυγκροτώντας τις ομάδες που είχαν εκμηδενιστεί εξαιτίας των απελάσεων, λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Ο πρόεδρος, πρώην συνταγματάρχης της KGB, έχει απειλήσει εδώ και καιρό ότι θα κυνηγήσει τους Ρώσους αποστάτες: «Ο,τι κι αν έλαβαν ως αντάλλαγμα, θα πνιγούν από αυτά τα τριάντα αργύρια», είπε κάποτε, όταν ένας δημοσιογράφος τον ρώτησε αν είχε ποτέ υπογράψει εντολή για την εξόντωση προδοτών που ζουν στην εξορία.
Τώρα, οι κατασκοπευτικές υπηρεσίες «γίνονται όλο και πιο θρασείς και δημιουργικές στην καταστολή των αποστατών στο εξωτερικό», λένε αξιωματούχοι των αμερικανικών και ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών. Τα όρια μεταξύ των τριών βασικών μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας -της FSB, της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών GRU και της εξωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών SVR- γίνονται όλο και πιο θολά, καθιστώντας όλο και πιο δύσκολο να διακρίνει κανείς ποια είναι βρίσκεται πίσω από κάθε επιχείρηση.
«Οι υπηρεσίες ήταν διακριτές σε μεγάλο βαθμό, αλλά τώρα μοιράζονται προσωπικό και περιουσιακά στοιχεία», εξηγεί ο Αντρέι Σολντάτοφ, ο οποίος γράφει για τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας για περισσότερα από 20 χρόνια. «Είναι ακριβώς όπως την εποχή του Στάλιν», σχολιάζει, όταν είχε δημιουργήσει μια νέα υπηρεσία που ονομαζόταν SMERSH, ή «Θάνατος στους κατασκόπους».
Πηγή Wall Street Journal
