Με μία θεαματική είσοδο ο υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έδωσε το «παρών» στο συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος τη Δευτέρα το βράδυ, 48 ώρες μετά την απόπειρα δολοφονίας του.
Ηταν η πρώτη του δημόσια εμφάνιση μετά την επίθεση από τον επίδοξο δολοφόνο του, η οποία προκάλεσε σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι κάμερες συνέλαβαν το αργόσυρτο περπάτημά του με ύφος πυγμάχου που εισέρχεται σε αρένα, όπως χαρακτηριστικά σχολίασε το CNN, ενώ ένας επίδεσμος κάλυπτε εμφανώς το τραυματισμένο από τα πυρά αυτί του. Οι σύνεδροι φώναζαν «μάχη!, μάχη!», όπως είχε κάνει και ο ίδιος μόλις μερικά λεπτά μετά την απόπειρα εναντίον του.
«Ωστόσο, ο Τραμπ δεν έδειχνε να έχει διάθεση για μάχη, αντίθετα, ήταν συγκρατημένος στον τρόπο με τον οποίο χτυπούσε τη γροθιά του και χειρονομούσε», όπως αναφέρει ο Σόουν Μακ Κρις σε σχόλιό του στους ΝΥΤ.
Ο Τραμπ πήρε τη θέση του, περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του και δίπλα στον εκλεκτό του, τον γερουσιαστή Τζέι Ντι Βανς από το Οχάιο, ο οποίος θα διεκδικήσει τη θέση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ στο πλευρό του.
Εάν το νέο πολιτικό δίδυμο κερδίσει τις προεδρικές εκλογές τον Νοέμβριο, ο Βανς θα είναι ένας από τους νεότερους αντιπροέδρους στην αμερικανική Ιστορία, δίπλα σε έναν άνθρωπο τον οποίο το 2016 περιέγραφε ως «πολιτιστική ηρωίνη της Αμερικής», όπως θυμίζει η γαλλική Le Monde, σημειώνοντας πως «τώρα έχει γαντζωθεί πάνω του».
Επιστροφή στις ρίζες
Ο Τραμπ φαινόταν συγκλονισμένος, σημειώνει από την πλευρά του ο αρθρογράφος των ΝΥΤ, διερωτώμενος: «Ηταν απλώς μία επιδέξια σκηνοθετημένη εμφάνιση από τον τέλειο σόουμαν ή μήπως μία ειλικρινής ευάλωτη στιγμή για τον τέως πρόεδρο;».
Ο Τραμπ, σύμφωνα με τον ίδιο πάντα αρθρογράφο, «δεν εκφράζει ευαισθησία δημόσια, ενώ συχνά χλευάζει τέτοια σημάδια στους άλλους, θεωρώντας τα ως ένδειξη αδυναμίας». «Οι δημόσιες εμφανίσεις του συνήθως είναι από οργισμένες έως κωμικές», προσθέτει ο ίδιος, σημειώνοντας πως «όσοι τον γνωρίζουν καλά, είδαν κάτι πίσω από την παρουσία του στο συνέδριο».
«Είδα έναν άνθρωπο που ξέρει ότι είχε μία δεύτερη ευκαιρία στη ζωή», σχολίασε η Κέλιαν Κόνγουεϊ, πρώην ανώτατη σύμβουλος του Τραμπ από το 2017 έως το 2020 και υπεύθυνη της προεκλογικής του εκστρατείας στις εκλογές του 2016, σε συνέντευξή της στο Fox News μετά την εμφάνιση του τέως προέδρου.
Μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του το Σάββατο, ο Τραμπ δήλωσε ότι το σοκ τον ώθησε στο να επανεξετάσει τη στρατηγική του. «Ξαφνικά, η ενότητα της χώρας έγινε το πρωταρχικό του μέλημα», σημειώνει ο ανταποκριτής της Le Monde, Πιοτρ Σμολάρ, προσθέτοντας:
«Η ψευδαίσθηση δεν κράτησε πολύ. Η επιλογή του Βανς –“κλώνου του Τραμπ”, όπως τον χαρακτήρισε τη Δευτέρα ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν– δεν αποτελεί ρήξη με το παρελθόν ούτε την αυγή μιας νέας εποχής. Είναι μια επιστροφή στις ρίζες του “τραμπισμού”: η υπεράσπιση του λευκού άνδρα χαμηλής κατάρτισης, που βασανίζεται από την αποβιομηχάνιση και αποπροσανατολίζεται από αυτό που αντιλαμβάνεται ως υπερβολικά ανεκτική κοινωνία. Είναι τελικά η επιλογή ενός αδίστακτου δυνητικού κληρονόμου», συμπληρώνεται στην ανταπόκριση της γαλλικής εφημερίδας.
MAGA δίχως τέλος
Η ανάδειξη της ευάλωτης πλευράς του τέως προέδρου, ίσως για πρώτη φορά δημοσίως, συνοδεύτηκε από την ανακοίνωση της επιλογής του υποψηφίου για τη θέση του αντιπροέδρου και πιθανού διαδόχου του, στέλνοντας –κατά αρκετούς αναλυτές– μήνυμα πολιτικής συνέχειας του «τραμπισμού» με όσα αυτός εκφράζει.
«Ο Τζέι Ντι Βανς ενσαρκώνει τον λαϊκιστικό, εθνικιστικό και εργατικό μετασχηματισμό του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος», σχολιάζει ο Στίβεν Κόλινσον, σε ανάλυση του CNN.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επέλεξε τον γερουσιαστή του Οχάιο και ουσιαστικά τον όρισε ως πολιτικό του κληρονόμο, προσφέροντάς του τα “κλειδιά του βασιλείου” του MAGA (Make America Great Again – Κάντε την Αμερική Μεγάλη Ξανά,) για να αναλάβει μετά την αποχώρησή του», όπως σχολιάζει ο Κόλινσον.
Ο Τραμπ επέλεξε διάδοχο μόλις ένα 48ωρο αφότου επέζησε της απόπειρας δολοφονίας, καθώς το συμβάν υπογράμμισε το συνταγματικό καθήκον των αντιπροέδρων να διασφαλίζουν την αλυσίδα της εξουσίας.
Ο γερουσιαστής του Οχάιο, ο οποίος είναι μόλις 39 ετών, ευνοεί επίσης το άνοιγμα προς τις νεαρότερες ηλικίες των ψηφοφόρων σε μία προεκλογική εκστρατεία όπου έχει κυριαρχήσει η εικόνα δύο ηλικιωμένων ανδρών, οι οποίοι έχουν ήδη εκλεγεί πρόεδροι, σύμφωνα με τον Κόλινσον.
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του Βανς επισφραγίζει μία εκπληκτική προσωπική πορεία του, καθώς βρίσκεται στη Γερουσία λιγότερο από δύο χρόνια. Αν οι Ρεπουμπλικανοί κερδίσουν τις εκλογές τον Νοέμβριο, ένας millennial θα βρεθεί μία ανάσα από την προεδρία.
Ο «φτωχός» Τραμπ
Ο Βανς έγινε γνωστός περιγράφοντας στο βιβλίο του «Hillbilly Elegy» τις πολιτικές διεργασίες που οδήγησαν στην άνοδο του Τραμπ. Σε αυτό, εξιστορεί το πώς μεγάλωσε φτωχός στα Απαλάχια, ενώ περιγράφει την ανθρώπινη καταστροφή, τον οικονομικό πόνο και τον εθισμό στα ναρκωτικά ως συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και της επακόλουθης αποβιομηχάνισης του Κεντάκι και του Οχάιο.
Από πολλές απόψεις, η προσωπική του ιστορία αποτελεί το «αντίδοτο» στη βιογραφία του Τραμπ, όπως σχολιάζει ο Κόλινσον. Σε αντίθεση με τον τέως πρόεδρο, δεν κατάγεται από πλούσια οικογένεια, είναι αυτοδημιούργητος, σπούδασε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, υπηρέτησε στο Σώμα Πεζοναυτών στο Ιράκ και αποφοίτησε με άριστα από τη Νομική Σχολή του Γέιλ.
Ενας από τους λόγους για τους οποίους επικράτησε η επιλογή του Βανς αποτελεί ίσως το ότι δεν ήταν εξαρχής στο «στρατόπεδο» Τραμπ. Ηταν ένας πρώιμος αυτοανακηρυγμένος «Never Trumper», που κάποτε αποκάλεσε τον πρώην πρόεδρο «βλαβερό», όπως θυμίζει ο Κόλινσον. Με αυτή την έννοια, με την επιλογή του επιχειρείται να σηματοδοτηθεί μία πιθανή ιδεολογική νίκη του Τραμπ, δηλαδή η επικράτηση του τραμπικού ρεύματος, τουλάχιστον σε εσωκομματικό επίπεδο.
Οι επικριτές του Βανς τον κατηγορούν για καιροσκοπισμό και για το ότι «πέταξε» τις πεποιθήσεις του για να εκφράσει τις αμφιλεγόμενες θεωρίες του Τραμπ, κυνηγώντας την εξουσία.
Ο Ρεπουμπλικανός πολιτικός του Οχάιο έχει στραφεί κατά του κατεστημένου και της ελίτ της ακαδημαϊκής κοινότητας που τον βοήθησαν να γίνει γνωστός και να ανελιχθεί. Ακόμη, έχει πει ότι έκανε λάθος για τον Τραμπ και πως θεωρεί ότι υπήρξε σπουδαίος πρόεδρος.
Από τότε που ο Τραμπ αποχώρησε από τον Λευκό Οίκο, ο Βανς έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο πιστούς υπερασπιστές του, εκτιμώντας πως ο τέως πρόεδρος είναι θύμα πολιτικών διώξεων. Εχει επίσης υποβαθμίσει την επίθεση στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ από πλήθος υποστηρικτών του Τραμπ στις 6 Ιανουαρίου 2021.
Με το βλέμμα στο «Μπλε Τείχος»
Επιπλέον, με την αναβάθμιση του ρόλου του Βανς, εκτός από το ότι επιδιώκει να σηματοδοτήσει τη στροφή στον «τραμπισμό», ο τέως πρόεδρος επιδιώκει επίσης να επαναβεβαιώσει και να ενισχύσει τους δεσμούς με την εκλογική του βάση.
Οπως εξήγησε ο ίδιος ο Τραμπ, με ανάρτησή του με την οποία ανακοίνωσε την επιλογή του, ο Βανς «θα επικεντρωθεί στους ανθρώπους για τους οποίους αγωνίστηκε τόσο λαμπρά, τους Αμερικανούς εργάτες και αγρότες στην Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν, το Οχάιο, τη Μινεσότα και πολύ πιο πέρα».
Πόσο σημαντικός είναι όμως τελικά ο υποψήφιος αντιπρόεδρος και κατά πόσο η επιλογή του καθορίζει το αν ένα ψηφοδέλτιο θα φτάσει στην κορυφή;
Από το επιτελείο του Μπάιντεν έχει γίνει γνωστό πως εκτιμούν ότι ο καλύτερος δρόμος για μία δεύτερη θητεία περνάει μέσα από τις λεγόμενες «πολιτείες του Μπλε Τείχους».
Οι περισσότερες εκτιμήσεις υποδεικνύουν ότι ο Μπάιντεν πρέπει να κερδίσει τουλάχιστον την Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν και το Ουισκόνσιν και να ενισχυθεί στη Νεμπράσκα, για να φτάσει στις 270 ψήφους εκλεκτόρων που απαιτούνται για να κερδίσει την προεδρία.
Ο Βανς απευθύνεται με ιδιαίτερη επιτυχία στους ψηφοφόρους των μεταβιομηχανικών μεσοδυτικών περιοχών και κέρδισε την έδρα του στη Γερουσία με περισσότερες από 6 μονάδες διαφορά το 2022.
Ωστόσο, η υποψηφιότητά του θα μπορούσε να απομακρύνει άλλους ψηφοφόρους, ιδίως γυναίκες, λόγω της σκληρής θέσης του για τις αμβλώσεις.
Οι επικριτές του Τραμπ αμφισβήτησαν τη δέσμευσή του για ενότητα, μετά την απόπειρα δολοφονίας του, με αφορμή την επιλογή του Βανς, ο οποίος αντέδρασε σφοδρότερα από κάθε άλλο Ρεπουμπλικάνο πολιτικό στην επίθεση εναντίον του τέως προέδρου.
Ισχυρίστηκε ότι τα σχόλια του προέδρου Τζο Μπάιντεν, πως ο Τραμπ είναι «αυταρχικός φασίστας», οδήγησαν στην απόπειρα δολοφονίας εναντίον του, παρότι το κίνητρο του δράστη δεν είχε γίνει σαφές.
«Νέας γενιάς» σύγκρουση
Σε κάθε περίπτωση, η νέα επιλογή των Ρεπουμπλικανών για την αντιπροεδρία συνιστά ενσάρκωση της πολιτικής «Πρώτα η Αμερική» του Τραμπ στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε όλα τα πεδία, μεταξύ των οποίων οι σχέσεις των ΗΠΑ με τους συμμάχους στην Ευρώπη και αλλού.
Ο Βανς ηγείται της νέας γενιάς «τραμπικών», οι οποίοι αμφισβητούν ευθέως την παραδοσιακή εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Κατά την παρουσία του στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, φέτος, άσκησε κριτική στους Ευρωπαίους συμμάχους.
Στο Συνέδριο Συντηρητικής Πολιτικής Δράσης (CPAC) στις ΗΠΑ εξήγησε επίσης τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η Αμερική δεν πρέπει να χρηματοδοτεί τις πολεμικές προσπάθειες της Ουκρανίας κατά των ρωσικών δυνάμεων.
Υποστηρίζει τη θέση του Τραμπ ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να τερματιστεί. «Αν νοιάζεστε για την Ουκρανία, αλλά κυρίως, αν νοιάζεστε για την Αμερική, πρέπει να επιδιώκετε όλο αυτό να τερματιστεί με διπλωματική διευθέτηση και λύση».
Γενικά, ο Βανς εκπροσωπεί τη σκληροπυρηνική πτέρυγα των Ρεπουμπλικανών που εκφράζονται υπό το γενικό σύνθημα «Πρώτα η Αμερική», ευθυγραμμιζόμενος με τον Τραμπ. «Ηταν καλός πρόεδρος, έκανε τη χώρα πιο ευημερούσα και τον κόσμο πιο ειρηνικό», έχει δηλώσει σχετικά.
Αντίθετα, για την προεδρία Μπάιντεν έχει πει ότι «ανησυχεί ιδιαίτερα», προσθέτοντας ότι επί ημερών του «έχουν ανοίξει τα σύνορα» και «έχει ξεσπάσει μία σύγκρουση, μία μεγάλη παγκόσμια σύγκρουση σχεδόν σε κάθε ήπειρο», όπως τόνισε.
«Η απόσταση μεταξύ του Βανς και του Τραμπ είναι μικρή. Ο γερουσιαστής του Οχάιο φρόντισε γι’ αυτό, κάτι που τον έχει αναδείξει σε μία από τις πιο εμβληματικές ανερχόμενες πολιτικές δυνάμεις στην αμερικανική πολιτική», σύμφωνα με την ανάλυση του Κόλινσον στο CNN.
Ο λόγος στους «απλούς Αμερικανούς»
Η βραδιά στο συνέδριο των Ρεπουμπλικανών, όπου κυριάρχησαν η «τραυματισμένη» αλλά και δυναμική φιγούρα του Τραμπ από τη μια και η ανακοίνωση της επιλογής του Βανς από την άλλη, περιελάμβανε επίσης ομιλίες «απλών Αμερικανών».
Προσεκτικά επιλεγμένοι, παρουσίασαν από πρώτο χέρι τον τρόπο με τον οποίο τους έβλαψε η πολιτική του Μπάιντεν, ενώ αρκετοί ομιλητές εστίασαν επίσης σε τοποθετήσεις κατά της κοινότητας ΛΟΑΤ+ και της μετανάστευσης.
Στο επίκεντρο βρέθηκαν επίσης οι προσπάθειες «αποπλάνησης» των μαύρων και των Λατινοαμερικανών ψηφοφόρων, τους οποίους και τα δύο κόμματα φλερτάρουν απεγνωσμένα, όπως αναφέρει η ισπανική El País.
Στους πρώτους μίλησε η ράπερ Αμπερ Ρόουζ, η οποία τόνισε ότι σταμάτησε να ανησυχεί και άρχισε να αγαπά τον Τραμπ όταν άκουσε τον πατέρα της να της λέει της ότι ο Ρεπουμπλικανός «δεν είναι ρατσιστής», παρά την «προπαγάνδα». Ο λόγος δόθηκε επίσης στη Λίντα Φόρνος, Νικαραγουανή ανύπαντρη μητέρα.
«Hρθε η ώρα να ξυπνήσουμε», είπε, απευθυνόμενη στην ισπανόφωνη κοινότητα. Ανέφερε ότι η ίδια και τα δύο παιδιά της κάνουν έξι δουλειές για να τα βγάλουν πέρα, αποδίδοντας στην οικονομική πολιτική του Τζο Μπάιντεν το πρόβλημα.
«Τον ψήφισα το 2020», πρόσθεσε, υπό τις αποδοκιμασίες του ακροατηρίου. «Λυπάμαι. Ηταν λάθος», τόνισε η ίδια.
Με πληροφορίες από NYT, WP, CNN, BBC, Le Monde, El País