Όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πήρε την απόφαση να εισβάλει στρατιωτικά στην Ουκρανία πριν από περίπου δύο εβδομάδες, ισχυρίστηκε ότι ενεργούσε για λογαριασμό του ρωσικού λαού. Ο ίδιος είχε επιχειρήσει μάλιστα τότε να δικαιολογήσει την εισβολή υποστηρίζοντας πως κατά αυτόν τον τρόπο υπερασπίζεται τους Ρώσους και τους ρωσόφωνους από την «απειλή του ναζισμού».
Έπειτα από δύο εβδομάδες πολέμου – ή «ειδικών επιχειρήσεων» όπως προτιμά να τις αποκαλεί η Μόσχα («Δεν σχεδιάζουμε να επιτεθούμε σε άλλες χώρες. Άλλωστε ούτε στην Ουκρανία επιτεθήκαμε», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ από την Αττάλεια, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου) – διερωτάται κανείς πώς πραγματικά νιώθουν οι ίδιοι οι Ρώσοι για όλα αυτά που έχουν γίνει τις τελευταίες δύο εβδομάδες στο όνομά τους.
Προκειμένου να καταλάβει καλύτερα το «κλίμα» που επικρατεί εντός των ρωσικών συνόρων, ο αμερικανικός ιστοχώρος GZERO ήρθε σε επικοινωνία με τον Λεβ Ντμιτρίεβιτς Γκουντκόφ (Lev Dmitrievich Gudkov), διευθυντή του ρωσικού κέντρου δημοσκοπήσεων Levada Center, του καλούμενου και τελευταίου εναπομείναντος ανεξάρτητου κέντρου δημοσκοπήσεων της Ρωσίας, όπως σημειώνεται στο σχετικό δημοσίευμα.
Ποσοστά
Σύμφωνα με τον επικεφαλής λοιπόν του Levada, περίπου το 60% των Ρώσων παρουσιάζεται επί του παρόντος να τάσσεται υπέρ της εισβολής, ενώ μόλις το 25% δηλώνει ανοιχτά αντίθετο σε αυτήν.
«Η κοινή γνώμη στη Ρωσία είναι διχασμένη», δηλώνει ο Ντμιτρίεβιτς και συνεχίζει: «Το λιγότερο μορφωμένο, μεγαλύτερο σε ηλικία κομμάτι του πληθυσμού, εκείνοι που ζουν στις επαρχίες, οι άνθρωποι των οποίων οι πηγές πληροφόρησης είναι εξαιρετικά περιορισμένες, αυτό το τμήμα του πληθυσμού βασικά επαναλαμβάνει όσα έρχονται μέσα από τα κανάλια της προπαγάνδας, δηλαδή μέσα από τα τηλεοπτικά κανάλια. Έτσι, τα δύο τρίτα του πληθυσμού εγκρίνουν τον πόλεμο.»
Υπάρχει ωστόσο, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Levada Center, και ένα «άλλο, μικρότερο μέρος του πληθυσμού, που αντιστοιχεί σε λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού, που είναι πολύ νεότερο σε ηλικία και ζει σε μεγάλες πόλεις».
«Αυτοί οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά αρνητικοί απέναντι σε όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία και φυσικά έχουν αρνητική στάση απέναντι στην πολιτική του Πούτιν εκεί», συνεχίζει ο Ντμιτρίεβιτς, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «σε γενικές γραμμές οι άνθρωποι φοβούνται πολύ τον πόλεμο και εξακολουθούν να υποστηρίζουν την προσέγγιση του Πούτιν επειδή, από τη σκοπιά τους, ο Πούτιν προστατεύει τον λαό του από τους “Ουκρανούς Ναζί”, από τη “γενοκτονία”, από αυτά που μεταδίδει η τηλεόραση».
«Οι νέοι, σε σύγκριση με άλλες ηλικιακές ομάδες, βλέπουν αρνητικά όλα τα πρόσφατα γεγονότα. Και γενικά, είναι αρκετά επικριτικοί απέναντι στον Πούτιν, ειδικά αυτοί που είναι μεταξύ 25 και 35 ετών […] νέοι σε ηλικία στράτευσης, φυσικά, κάνουν ό,τι μπορούν για να φύγουν […]»
Το θέμα της αξιόπιστης και ανεξάρτητης πληροφόρησης κατέχει, προφανώς, κεντρική θέση επηρεάζοντας την στάση των Ρώσων πολιτών απέναντι στον πόλεμο, με τον διευθυντή του Levada Center από την πλευρά του να αναγνωρίζει πως «τις τελευταίες ημέρες η λογοκρισία έχει αυξηθεί κατακόρυφα», πως «πολλά εναλλακτικά σάιτ έχουν κλείσει, κυρίως στις περιφέρειες» και πως μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο πλέον υπάρχει κενό στην πληροφόρηση.
«Ακόμα και το Facebook είναι απενεργοποιημένο […] Όλα αυτά γίνονται για να εξουδετερωθεί η αυξανόμενη συνειδητοποίηση της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία, των απωλειών μεταξύ του άμαχου πληθυσμού και της συνειδητοποίησης ότι το blitzkrieg του Πούτιν απέτυχε», συνεχίζει ο Λεβ Ντμιτρίεβιτς μιλώντας στο GZERO.
Ο ίδιος ωστόσο υποστηρίζει ότι ακόμη και μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον πραγματοποιούνται δημοσκοπήσεις στη Ρωσία τα αποτελέσματα των οποίων θα πρέπει να θεωρούνται αξιόπιστα. «Αυτό που μετράμε είναι το πως συμπεριφέρονται οι άνθρωποι στη δημόσια σφαίρα […] και αυτό που βλέπουμε είναι την παθητική προσαρμογή σε ένα καθεστώς καταστολής.»
Ευθύνες
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον διευθυντή του Levada, όταν καλούνται να κατηγορήσουν κάποια χώρα ως υπεύθυνη για τον πόλεμο ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, οι Ρώσοι στην πλειονότητά τους κατηγορούν τις ΗΠΑ. Περίπου το 60% υποστηρίζει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες ευθύνονται για τον πόλεμο, το 14% υποστηρίζει πως ευθύνεται η Ουκρανία και μόλις το 3% ρίχνει το φταίξιμο στην ίδια τη Ρωσία.
Η οικονομική κρίση, σύμφωνα με τον Ντμιτρίεβιτς, δεν έχει γίνει ακόμη αισθητή εκτός των μεγάλων ρωσικών αστικών κέντρων, ωστόσο περίπου το 60% του ρωσικού πληθυσμού ζει σε χωριά, κωμοπόλεις και μικρά αστικά κέντρα. Εκεί, η κρίση θα φτάσει σε μερικές εβδομάδες ή σε μήνες.
Δημοτικότητα Πούτιν
Εν τω μεταξύ πάντως, η δημοφιλία του ιδίου του Πούτιν έχει ανέβει, από περίπου 65% που ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο, σε περίπου 69% τον Ιανουάριο και σε περίπου 71% τον Φεβρουάριο.
Ο διευθυντής του Levada Center εκτιμά, ωστόσο, ότι η δημοτικότητα του Ρώσου προέδρου θα αρχίσει κάποια στιγμή να μετράει απώλειες και φθορά, όταν αρχίσουν να γίνονται αισθητές οι οικονομικές δυσκολίες και περισσότερο γνωστές ευρέως οι απώλειες του πολέμου.
Προβλέψεις
Ο Λεβ Ντμιτρίεβιτς προχωρά ωστόσο παράλληλα και σε κάποιες προβλέψεις για το κοντινό μέλλον. Εκτιμά πως τα επόμενα δύο χρόνια η κατάσταση στη Ρωσία πρόκειται να επιδεινωθεί σημαντικά, τόσο στο μέτωπο της οικονομίας όσο και στο μέτωπο της καταστολής. Ο ίδιος δεν αποκλείει μάλιστα να υπάρξουν και ρήγματα στον στενό κύκλο του Πούτιν, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι αυτά τα ρήγματα μπορεί να μην είναι ορατά στους πολλούς και ότι η όποια μεταβατική διαδικασία προς την όποια επόμενη κατάσταση θα χρειαστεί χρόνο.
Πηγή: GZERO
