ΠΗΓΗ: ΒΒC
Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι η επιβολή δασμών της τάξης του 25% στις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό θα πλήξει και την αμερικανική οικονομία, καθώς ο Καναδάς ετοιμάζεται για ανάλογα αντίποινα και παρά το γεγονός ότι έπειτα από συμφωνία με την κυβέρνηση του Μεξικού αποφασίστηκε αναβολή.
ΗΠΑ, Καναδάς και Μεξικό έχουν βαθιά ενοποιημένες οικονομίες και αλυσίδες εφοδιασμού. Βιομηχανικά προϊόντα αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων διασχίζουν τα σύνορά τους καθημερινά. Και μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, να λέει ότι θέλει να προστατεύσει την αμερικανική βιομηχανία, αλλά οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών για τους καταναλωτές στις ΗΠΑ.
Αυτό, επειδή οι δασμοί πληρώνονται από την εγχώρια εταιρεία που κάνει την εισαγωγή και η οποία έχει δύο επιλογές: είτε να μετακυλίσει το κόστος απευθείας στους πελάτες ή να μειώσει την εισαγόμενη ποσότητα, που θα οδηγήσει σε λιγότερα διαθέσιμα προϊόντα, άρα ελλείψεις στην αγορά.
Υπάρχουν έξι προϊόντα τα οποία θα μπορούσαν να ακριβύνουν σημαντικά αν εφαρμοστούν οι αμερικανικοί δασμοί. Είναι τα εξής:
Αυτοκίνητα
Η τιμή των αυτοκινήτων μπορεί να αυξηθεί κατά περίπου 3.000 δολάρια, επειδή τα ανταλλακτικά διασχίζουν τα σύνορα των ΗΠΑ, του Καναδά και του Μεξικού πολλές φορές πριν από την πλήρη συναρμολόγηση ενός οχήματος. Το κόστος αυτό το πιθανότερο είναι ότι θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Αντριου Φόραν, στην TD Economics, «αδιάλειπτο ελεύθερο εμπόριο» στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας «υπήρχε εδώ και δεκαετίες», επιτρέποντας να πέσουν οι τιμές για τους καταναλωτές.
Μπίρα, ουίσκι από το Τενεσί και τεκίλα
Οι δημοφιλείς μεξικανικές μπίρες Modelo και Corona θα μπορούσαν επίσης να ακριβύνουν για τους Αμερικανούς, καθώς οι Αμερικανοί εισαγωγής πιθανότατα θα μετακυλίσουν την αύξηση του κόστους στους καταναλωτές. Ή να μειώσουν τις εισαγωγές. Η μπίρα Modelo είναι η νούμερο ένα μάρκα στις ΗΠΑ από το 2023.
Ο τομέας των αλκοολούχων ποτών ήταν απαλλαγμένος από δασμούς από τη δεκαετία του 1990. Βιομηχανικοί φορείς από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό, σε κοινή δήλωσή τους εξέφραζαν την ανησυχία τους για την επιβολή δασμών, επισημαίνοντας ότι ορισμένες μάρκες, όπως το ουίσκι Bourbon, το Tennessee ουίσκι, η τεκίλα και το καναδικό ουίσκι «αναγνωρίζονται ως διακριτικά προϊόντα και μπορούν να παραχθούν μόνο στις χώρες τους». Επομένως, δεδομένου ότι η παραγωγή αυτών των ποτών δεν μπορεί απλώς να μετακινηθεί, οι προμήθειες μπορεί να επηρεαστούν, οδηγώντας σε αυξήσεις των τιμών.
Το κόστος κατοικίας
Οι εισαγωγές καναδικής ξυλείας θα πληγούν από τους αμερικανικούς δασμούς, αφού σύμφωνα με τον Ντόναλντ Τραμπ οι ΗΠΑ έχουν «περισσότερη ξυλεία από ό,τι χρησιμοποιούμε ποτέ».
Κατασκευή κατοικίας στην Καλιφόρνια / Shutterstock
Ωστόσο, η Εθνική Ενωση Κατασκευαστών Κατοικιών προέτρεψε τον Αμερικανό πρόεδρο να εξαιρέσει τα οικοδομικά υλικά από την επιβολή δασμών, επισημαίνοντας τις «επιζήμιες επιπτώσεις τους στο κόστος των κατοικιών». Τόνισε ότι οι δασμοί στην ξυλεία θα μπορούσαν να αυξήσουν το κόστος κατασκευής κατοικιών, που στην πλειονότητά τους φτιάχνονται από ξύλο, και επίσης οι κατασκευαστές να αναβάλουν προγραμματισμένες κατασκευές. «Οι καταναλωτές θα καταλήξουν να πληρώνουν τους δασμούς με τη μορφή υψηλότερων τιμών κατοικιών», επισήμανε.
Σιρόπι σφενδάμου
Ο πιο εμφανής αντίκτυπος των δασμών στα αμερικανικά νοικοκυριά θα είναι οι τιμές στο σιρόπι σφενδάμου, που δεν λείπει από κανένα αμερικανικό σπίτι. Σύμφωνα με τον Τόμας Σάμσον, αναπληρωτή καθηγητή Οικονομικών στο London School of Economics, η βιομηχανία σιροπιού σφενδάμου του Καναδά, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, αντιπροσωπεύει το 75% της συνολικής παραγωγής σιροπιού σφενδάμου στον κόσμο. Το 90% του σιροπιού αυτού παράγεται στην επαρχία του Κεμπέκ.
«Αυτό θα γίνει πιο ακριβό. Και αυτή θα είναι μια άμεση αύξηση κόστους που θα αντιμετωπίσουν τα νοικοκυριά», είπε ο Τόμας Σάμσον. Και πρόσθεσε: «Αν αγοράσω αγαθά που παράγονται εντός των ΗΠΑ, αλλά παράγονται με πρώτη ύλη από τον Καναδά, η τιμή αυτών των αγαθών θα ανέβει επίσης».
Τιμές καυσίμων
Ο Καναδάς είναι ο μεγαλύτερος ξένος προμηθευτής αργού πετρελαίου των ΗΠΑ, καθώς το 61% του αργού πετρελαίου που εισήχθη στις ΗΠΑ μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου του 2024 προήλθε από τον Καναδά. Οι δασμοί στην ενέργεια είναι 10% και τώρα οι ΗΠΑ δεν έχουν έλλειψη πετρελαίου.
Ωστόσο, τα αμερικανικά διυλιστήρια έχουν σχεδιαστεί να επεξεργάζονται άλλο τύπο πετρελαίου και εξαρτώνται από το λεγόμενο «αργό» -δηλαδή παχύτερο- πετρέλαιο κυρίως από τον Καναδά και εν μέρει από το Μεξικό.
«Πολλά διυλιστήρια χρειάζονται βαρύτερο αργό πετρέλαιο για να μεγιστοποιήσουν την ευελιξία της παραγωγής βενζίνης, ντίζελ και καυσίμων αεριωθουμένων», αναφέρει η ένωση των Αμερικανών Παραγωγών Καυσίμων και Πετροχημικών. Εάν ο Καναδάς αποφασίσει ως αντίποινα στους δασμούς των ΗΠΑ να μειώσει τις εξαγωγές αργού πετρελαίου, θα αυξηθεί η τιμή των καυσίμων στην αντλία.
Αβοκάντο
Τα αβοκάντο επίσης αναμένεται να γίνουν ακριβότερα από την επιβολή δασμών στο Μεξικό. Το 90% της αμερικανικής κατανάλωσης αβοκάντο προέρχεται από το Μεξικό και οι δασμοί θα αυξήσουν την τιμή όχι μόνο του δημοφιλούς καρπού, αλλά και πολλών δημοφιλών πιάτων στις ΗΠΑ.