Σε μια σύνοδο υψηλού συμβολισμού και με φόντο την αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, συγκεντρώθηκαν το απόγευμα της Κυριακής στο Λάνκαστερ Χάους οι ηγέτες 15 χωρών και ανώτατοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.
Η σύνοδος, που συγκαλείται εν μέσω εντεινόμενης πίεσης προς το Κίεβο για διαπραγματεύσεις, αναμένεται να χαράξει τις επόμενες κινήσεις στον πόλεμο που διαρκεί πλέον περισσότερο από δύο χρόνια.
Πρώτος αφίχθη ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ενώ ακολούθησαν ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, καθώς και οι πρωθυπουργοί Σουηδίας και Τσεχίας, Ουλφ Κρίστερσον και Πετρ Φιάλα.
Ακολούθησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν.
Παρόντες η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Ντικ Σουφ, καθώς και ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ.
Από τους τελευταίους που εισήλθαν στην αίθουσα των συνομιλιών ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου, Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, υποδέχθηκε τους ηγέτες σε ένα κλίμα που αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα της στιγμής.
Στη Σύνοδο αναμένεται να κυριαρχήσει η κατάρρευση των σχέσεων μεταξύ Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών.
Το BBC επισημαίνει πως το Λονδίνο δεν θέλει η σύνοδος να εκληφθεί ως επίπληξη προς τον πρόεδρο Τραμπ.
Ωστόσο, οι συζητήσεις θα εξετάσουν αναπόφευκτα τρόπους -αν είναι δυνατόν- να ξανακάνουν την Ουκρανία και τις ΗΠΑ να συνομιλήσουν, αναφέρει το βρετανικό Μέσο.
Στάρμερ: «Ιστορική στιγμή για την ασφάλεια της Ευρώπης»
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έκανε λόγο για «μια στιγμή που συμβαίνει μία φορά σε κάθε γενιά» όσον αφορά την ασφάλεια της Ευρώπης.
Μιλώντας στους ηγέτες που συμμετέχουν στη σύνοδο, ο Στάρμερ υπογράμμισε ότι μια «καλή ειρηνευτική λύση» για την Ουκρανία δεν είναι μόνο προς το συμφέρον του Κιέβου, αλλά και ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα και την ασφάλεια ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Αναφέρθηκε επίσης στις εκδηλώσεις υποστήριξης προς την Ουκρανία από πολίτες που έχουν συγκεντρωθεί έξω από το Λάνκαστερ Χάους, επισημαίνοντας ότι οι ζητωκραυγές και τα συνθήματα υπέρ του Κιέβου αποτυπώνουν τη «δύναμη του αισθήματος» αλληλεγγύης προς την Ουκρανία.
Υπενθυμίζεται ότι χθες Σάββατο, ο Ζελένσκι έτυχε εγκάρδιας υποδοχής από τον πρωθυπουργό της Βρετανίας. Ο βασιλιάς Κάρολος αποδέχθηκε επίσης πρόσκληση να συναντήσει τον Ζελένσκι την Κυριακή.
Οι στόχοι της συνόδου
Η σύνοδος κορυφής θα έχει τρεις στόχους, ανακοίνωσε η Ντάουνινγκ Στριτ:
- Τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες της Ουκρανίας,
- Την εξασφάλιση μιας «διαρκούς συμφωνίας» για τον τερματισμό της σύγκρουσης
- Τον «σχεδιασμό για ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας».
Η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωσε επίσης ότι είχε επικοινωνίες με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά την έντονη συνάντησή τους.
«Διατηρεί την ακλόνητη υποστήριξή του στην Ουκρανία και παίζει τον ρόλο του για να βρεθεί δρόμος προς τα εμπρός για διαρκή ειρήνη, βασισμένη στην κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στάρμερ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός φαίνεται πως αναλαμβάνει ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ της Ευρώπης και του Λευκού Οίκου.
Τόσο ο Στάρμερ όσο και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν μίλησαν με τον Τραμπ χθες το βράδυ, τη στιγμή που τόσο για τη διατλαντική συμμαχία όσο και για το μέλλον της Ουκρανίας πολλά διακυβεύονται, σύμφωνα με το BBC.
Η Τζόρτζια Μελόνι, την οποία υποδέχθηκε ο Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι η Ιταλία και η Βρετανία μοιράζονται «παρόμοια αντίληψη» για την Ουκρανία. «Πρέπει να αποφύγουμε τον κίνδυνο διάσπασης της Δύσης», προειδοποίησε ταυτόχρονα η Ιταλίδα πρωθυπουργός.
Σχέδιο για τερματισμό των μαχών
Επίκεινται κρίσιμες διπλωματικές διεργασίες, σύμφωνα με το CNN, καθώς η Δύση ελπίζει ότι η σύνοδος κορυφής της Κυριακής θα αναζωογονήσει τη δυναμική προς αποδεκτή ειρηνευτική συμφωνία, η οποία φαινόταν να χτίζεται σιγά-σιγά αυτή την εβδομάδα, για να καταρρεύσει μέσα σε λίγα δυσάρεστα λεπτά την Παρασκευή.
Ο Στάρμερ δήλωσε στο BBC το πρωί της Κυριακής ότι θα συνεργαστεί με τη Γαλλία, την Ουκρανία και «ενδεχομένως με μία ή δύο ακόμη χώρες» για σχέδιο τερματισμού των μαχών, το οποίο θα παρουσιάσει στη συνέχεια στις ΗΠΑ.
Αυτή η στρατηγική φαίνεται ότι προορίζεται να «ανταγωνιστεί» τη διαδικασία διαπραγμάτευσης που άνοιξε η κυβέρνηση Τραμπ με τη Ρωσία τον περασμένο μήνα, ενώ το να καταφέρουν ο Τραμπ και ο Ζελένσκι να καθίσουν μαζί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα είναι πρόκληση.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας θα επιστρέψει πάντως στο Κίεβο με κάτι χειροπιαστό: το Σάββατο, ο ίδιος και ο Στάρμερ υπέγραψαν συμφωνία για την επιτάχυνση δανείων ύψους 2,8 δισ. δολ. προς το Κίεβο.
Η πρώτη δόση της χρηματοδότησης αναμένεται να εκταμιευθεί την επόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τη βρετανική κυβέρνηση.
Διπλωματία από το… μηδέν
Το θέαμα του Αμερικανού προέδρου και του αντιπροέδρου να επιτίθενται λεκτικά στον ηγέτη ενός συμμάχου που σπαράσσεται από τον πόλεμο άφησε άναυδη την Ευρώπη και ενθουσίασε το Κρεμλίνο, σύμφωνα με το CNN.
Πρόσθεσε ένταση στη σύνοδο κορυφής της Κυριακής, η οποία αρχικά είχε συγκληθεί από τον Στάρμερ για να αξιοποιήσει την πρόοδο που είχε επιτευχθεί κατά τη διάρκεια παρόμοιας συνάντησης στο Παρίσι το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Τελικά όμως η Ευρώπη φαίνεται πως ξεκινά και πάλι από το μηδέν.
Ο Τραμπ και ο Τζέι Ντι Βανς κατηγόρησαν τον Ζελένσκι ότι είναι αχάριστος για την αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη, ότι «παίζει με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων» και ότι διακινδυνεύει τον «Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο». «Κανείς δεν ήθελε να το δει αυτό», δήλωσε ο Στάρμερ στο BBC την Κυριακή.
«Τρία χρόνια μετά τη βίαιη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, βρισκόμαστε σε σημείο καμπής. Σήμερα θα επαναβεβαιώσω την αμέριστη υποστήριξή μου προς την Ουκρανία και θα διπλασιάσω τη δέσμευσή μου να παράσχω ικανότητα, εκπαίδευση και βοήθεια στην Ουκρανία, θέτοντάς την στην ισχυρότερη δυνατή θέση», ανέφερε ο Στάρμερ.
«Σε συνεργασία με τους συμμάχους μας, πρέπει να εντείνουμε τις προετοιμασίες μας για το ευρωπαϊκό σκέλος των εγγυήσεων ασφαλείας, παράλληλα με τη συνέχιση των συζητήσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε. «Τώρα είναι η ώρα να ενωθούμε προκειμένου να εγγυηθούμε το καλύτερο αποτέλεσμα για την Ουκρανία, να προστατεύσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να διασφαλίσουμε το συλλογικό μας μέλλον».
Ρούμπιο για Ζελένσκι: Είμαστε έτοιμοι όταν θα είναι έτοιμος
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δεν έχει μιλήσει με τον Ζελένσκι μετά τη συνάντηση της Παρασκευής στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο Τραμπ, όπως διαβεβαίωσε ο ίδιος μιλώντας στην «This Week» της Κυριακής στο ABC.
Ο Ρούμπιο τόνισε ακόμη ότι δεν έχει μιλήσει με τον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σίμπιχα.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικλ Γουόλτζ, δήλωσε ότι δεν ήταν σαφές αν ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν έτοιμος να διαπραγματευτεί με καλή πίστη κατά τη διάρκεια της συνάντησής του στον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με τον Γουόλτζ, η αμερικανική πλευρά επιδιώκει έναν μόνιμο τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με ευρωπαϊκές εγγυήσεις ασφαλείας.
Απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς ότι η συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο ήταν μια «ενέδρα», ο Γουόλτζ χαρακτήρισε τις σχετικές αναφορές «απολύτως ψευδείς».
