Λουκάς Βελιδάκης
Σφοδρές μάχες κατά των ουκρανικών δυνάμεων που διείσδυσαν στα νότια σύνορά της Ρωσίας, στην περιοχή του Κουρσκ, κοντά σε μεγάλο κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου, δίνουν οι ρωσικές δυνάμεις, όπως διαμηνύει η Μόσχα, στον απόηχο μίας από τις μεγαλύτερες εισβολές στο ρωσικό έδαφος από την έναρξη του πολέμου.
Το Αμερικανικό «Institute for the Study of War (ISW)», στην ημερήσια ανάλυση του (7/8) για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, σημειώνει ότι «οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν πραγματοποιήσει επιβεβαιωμένη προέλαση έως και 10 χιλιομέτρων στην περιφέρεια Κουρσκ της Ρωσίας».
«Πλάνα που δημοσιεύθηκαν στις 6 και 7 Αυγούστου δείχνουν ότι ουκρανικά τεθωρακισμένα οχήματα έχουν προχωρήσει σε θέσεις κατά μήκος της διαδρομής 38K-030 περίπου 10 χιλιόμετρα από τα διεθνή σύνορα. Η τρέχουσα επιβεβαιωμένη έκταση και η θέση των ουκρανικών προελάσεων στην περιφέρεια Κουρσκ υποδηλώνουν ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν διεισδύσει σε τουλάχιστον δύο ρωσικές αμυντικές γραμμές και ένα οχυρό. Μια ρωσική πηγή εμπιστευτικών πληροφοριών ισχυρίστηκε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν καταλάβει 45 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους εντός της περιφέρειας από τότε που ξεκίνησαν την επιχείρηση στις 6 Αυγούστου και άλλες ρωσικές πηγές ανέφεραν ότι οι ουκρανικές δυνάμεις κατέλαβαν συνολικά 11 οικισμούς», προσθέτει.
Ο εκτελών χρέη κυβερνήτη της περιφέρειας Κουρσκ, Αλεξέι Σμιρνόφ, δήλωσε ότι εισήγαγε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη συνοριακή περιοχή. Περιφερειακοί αξιωματούχοι είπαν ότι αυτό σήμαινε περιορισμό της πρόσβασης σε συγκεκριμένες περιοχές.
Το ρωσικό υπουργείο Υγείας ανέφερε ότι 31 άμαχοι, μεταξύ των οποίων έξι παιδιά, τραυματίστηκαν, κάτι που ωστόσο δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητα ΜΜΕ. Δεν υπήρχαν διαθέσιμες πληροφορίες για στρατιωτικές απώλειες. Η Εθνοφρουρά της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι ενίσχυσε την ασφάλεια γύρω από τον πυρηνικό σταθμό του Κουρσκ και τους τέσσερις αντιδραστήρες του.
Το Reuters, επικαλούμενο ανακοίνωση του ρωσικού υπ. Αμυνας, μετέδωσε ότι την Τετάρτη οι ουκρανικές δυνάμεις προχώρησαν προς τα βορειοδυτικά της συνοριακής πόλης Σούτζα, 530 χλμ νοτιοδυτικά της Μόσχας.
Το ISW, επικαλούμενο ρωσική πηγή εμπιστευτικών πληροφοριών και πολλές άλλες ρωσικές πηγές αναφέρει ότι «οι ουκρανικές δυνάμεις πολέμησαν και κατέλαβαν το σημείο ελέγχου Σούτζα και το σταθμό διανομής αερίου Σούτζα (νοτιοδυτικά της Σούτζα κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου 38K-004, 500 μέτρα από τα σύνορα Σούμι- Κουρσκ). Οι γεωτοποθετημένες εικόνες που δημοσιεύτηκαν στις 7 Αυγούστου δείχνουν ότι οι ουκρανικές δυνάμεις συνέλαβαν πάνω από 40 Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου (POWs) στο σημείο ελέγχου της Σούτζα».
Η αντίδραση του Πούτιν
«Το καθεστώς του Κιέβου εξαπέλυσε άλλη μια μεγάλη πρόκληση», είπε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στα μέλη της ρωσικής κυβέρνησης, αναφερόμενος στην επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ.
Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου της Ρωσίας, Βαλέρι Γκερασίμοφ, είπε στον Πούτιν ότι οι ρωσικές δυνάμεις σταμάτησαν την προέλαση έως και 1.000 Ουκρανών στρατιωτών -αριθμός υπερτριπλάσιος από αυτόν που είχε αναφέρει το ρωσικό υπουργείο Άμυνας την Τρίτη- και θα τους απωθούσαν πίσω στα σύνορα.
Η προέλαση ανακόπηκε από «τις ενέργειες των μονάδων που καλύπτουν τα κρατικά σύνορα μαζί με συνοριοφύλακες και μονάδες ενίσχυσης, με αεροπορικές επιδρομές, πυραύλων και πυροβολικού», είπε ο Γκερασίμοφ.
Ο Διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) Αλεξάντερ Μπορτνίκοφ, ο Γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας Σεργκέι Σόιγκου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο υπουργός Αμυνας Αντρέι Μπελούσοφ συμμετείχαν σε έκτακτη σύσκεψη μετά την ουκρανική εισβολή στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας. Sputnik/ Aleksey Babushkin/Κρεμλίνο μέσω REUTERS
Σιγή ασυρμάτου από το Κίεβο
Ο πρόεδρος Ζελένσκι δεν έκανε καμία αναφορά στην επίθεση, ενώ προέτρεψε τους στρατιώτες του Κιέβου να πιέσουν και να αποδυναμώσουν τις ρωσικές δυνάμεις.
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ουκρανίας επίσης δεν προχώρησε σε καμία παραδοχή στην καθημερινή του ενημέρωση από το πεδίο της μάχης. Σε νυχτερινό δελτίο Τύπου, ανέφερε ότι οι μάχες είχαν ενταθεί στην περιοχή του Σούμι. Το Γενικό Επιτελείο είπε ότι οι ρωσικές δυνάμεις είχαν αναπτύξει αεροσκάφη, ελικόπτερα και βαρύ οπλισμό στην περιοχή «αλλά δεν προχώρησαν και υπέστησαν σημαντικές απώλειες».
Το βράδυ της Τετάρτης, ο Ουκρανός βουλευτής Ολεξίι Χοντσαρένκο είπε ότι ο ουκρανικός στρατός έχει θέσει υπό τον έλεγχο του τον κόμβο αερίου της Σούτζα, μια σημαντική εγκατάσταση φυσικού αερίου που εμπλέκεται στη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ε.Ε. μέσω Ουκρανίας, η οποία συνεχίστηκε παρά τον πόλεμο. Είναι το μόνο σημείο εισόδου για το ρωσικό φυσικό αέριο στην Ε.Ε.
Το BBC, που μίλησε με τον Ουκρανό βουλευτή, σημειώνει ότι ισχυρισμός του δεν έχει επαληθευτεί, ωστόσο οι δηλώσεις του ήταν η πρώτη επιβεβαίωση εισβολής στο ρωσικό έδαφος από Ουκρανό αξιωματούχο.
Ο κ. Χοντσαρένκο έγραψε στο Facebook, ότι ενώ δεν γνώριζε ποιο ήταν το «σχέδιο» πίσω από την εισβολή, θα έδειχνε «στους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς ότι η Ρωσία μπορεί και πρέπει να δεχθεί επίθεση».
Μιλώντας στο BBC, πρόσθεσε ότι «από στρατιωτική άποψη, προσπαθούμε να ανακτήσουμε την πρωτοβουλία». «Δείχνουμε στον κόσμο ότι δεν πρέπει να φοβάται την κλιμάκωση ή την αντίδραση του Πούτιν. Δεν υπάρχει καμία αντίδραση», συμπλήρωσε. «Για πρώτη φορά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ρωσικό έδαφος που είναι διεθνώς αναγνωρισμένο, είναι κατεχόμενο και ο Πούτιν δεν στράφηκε στα πυρηνικά και ούτω καθεξής».
Επικρίσεις εκ των ένδον
Επιλεγμένοι Ρώσοι στρατιωτικοί μπλόγκερ επέκριναν έντονα τη ρωσική στρατιωτική διοίκηση επειδή δεν εντόπισε τις προετοιμασίες ή δεν εμπόδισε τις ουκρανικές επιχειρήσεις στην περιφέρεια του Κουρσκ.
Αρκετοί μπλόγκερ παραπονέθηκαν ότι οι ρωσικές δυνάμεις έπρεπε να είχαν αποτρέψει τις ουκρανικές επιχειρήσεις καθώς γνώριζαν ότι ο ουκρανικός στρατός είχε σωρεύσει δυνάμεις στην περιοχή τους τελευταίους μήνες.
Μερικοί από τους μπλόγκερ παραπονέθηκαν ότι η ανεπαρκής αντίδραση της ρωσικής στρατιωτικής διοίκησης οφειλόταν σε έλλειψη ανησυχίας για τις ουκρανικές δυνάμεις που συγκεντρώθηκαν στην περιοχή, μη ρεαλιστική εμπιστοσύνη στη ρωσική άμυνα στη συνοριακή περιοχή, υποθέσεις για κόπωση των ουκρανικών δυνάμεων ή ψευδείς αναφορές για την κατάσταση.
Οι ΗΠΑ «δεν γνώριζαν» και δεν σχολιάζουν
Στην Ουάσιγκτον, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν εκ των προτέρων γνώση για την εισβολή.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ δήλωσε ότι οι κανόνες των ΗΠΑ για τη χρήση αμερικανικών όπλων από την Ουκρανία εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά ότι οι τωρινές ενέργειες της Ουκρανίας «δεν αποτελούν παραβίαση της πολιτικής μας».
Ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον, Ανατόλι Αντόνοφ, δήλωσε στο Telegram ότι οι δηλώσεις των ΗΠΑ για την ουκρανική ενέργεια ήταν «εξωφρενικές… ούτε μια λέξη που να επικρίνει τους πελάτες τους, ούτε μια λύπη για τα θύματα της τραγωδίας».
Τι συνέβη στη Σούτζα
Το Reuters μεταδίδει ότι σημειώθηκαν μάχες γύρω από τη Σούτζα, το τελευταίο επιχειρησιακό σημείο μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας.
Ο αγωγός Urengoy–Pomary–Uzhhorod μετέφερε περίπου 14,65 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το 2023, περίπου το ήμισυ των εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας στην Ευρώπη.
Η εταιρεία μεταφοράς φυσικού αερίου της Ουκρανίας δήλωσε ότι το ρωσικό αέριο διοχετεύεται κανονικά στους ευρωπαίους καταναλωτές. Μόλις 60 χιλιόμετρα βορειοανατολικά βρίσκεται ο πυρηνικός σταθμός του Κουρσκ.
Οι μάχες γύρω από τη Σούτζα έρχονται σε μια κρίσιμη καμπή της σύγκρουσης.
Το Κίεβο ανησυχεί ότι η υποστήριξη των ΗΠΑ μπορεί να μειωθεί εάν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου. Ο Τραμπ έχει πει ότι θα τερματίσει τον πόλεμο και τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία επιθυμούν να αποκτήσουν την ισχυρότερη δυνατή διαπραγματευτική θέση στο πεδίο της μάχης.
Η Ουκρανία θέλει να καθηλώσει τις ρωσικές δυνάμεις και να δείξει στη Δύση ότι μπορεί ακόμα να δώσει μεγάλες μάχες.
Ρώσοι στρατιωτικοί μπλόγκερ απεικόνισαν την κατάσταση στην περιοχή του Κουρσκ ως πιο σοβαρή από τους επίσημους λογαριασμούς, με ορισμένους να υποδηλώνουν ότι η Ουκρανία είχε ανοίξει ένα νέο μέτωπο. Η Ρωσία έστειλε εφεδρικές δυνάμεις για να βοηθήσει την άμυνά της.
Ο Μεντβέντεφ ζητά βαθύτερη εισβολή
Οι ρωσικές δυνάμεις πρέπει να πιέσουν περαιτέρω την Οδησσό, το Χάρκοβο, το Ντνίπρο, το Μυκολάγιεβ, το Κίεβο, δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας της Ρωσίας και πρώην πρόεδρος, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Σχολιάζοντας την ουκρανική εισβολή στην περιοχή του Κουρσκ, είπε ότι η επιχείρηση της Ρωσίας δεν θα πρέπει πλέον να στοχεύει απλώς στη διασφάλιση των εδαφών που η Μόσχα θεωρεί δικά της, αλλά ότι οι ρωσικές δυνάμεις πρέπει να σταματήσουν την προέλαση μόνο όταν είναι ωφέλιμο.
Με πληροφορίες από Reuters, BBC, ISW, NYT
