ΠΗΓΗ: Reuters
«Η επιτυχία της συμφωνίας για τα ορυκτά με τις ΗΠΑ θα εξαρτηθεί από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σημειώνοντας ότι αποτελεί μέρος ευρύτερων συμφωνιών με τις ΗΠΑ και θα μπορούσε να παράσχει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία για τη διασφάλιση μιας διαρκούς και δίκαιης ειρήνης.
Ο Ζελένσκι διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχει διατύπωση που να προβλέπει την αποπληρωμή χρέους προς τις ΗΠΑ».
Ο ίδιος δήλωσε ότι επιθυμεί να συζητήσει με τον Τραμπ τη δυνατότητα χρήσης των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την ανάπτυξη του μεταλλευτικού τομέα της Ουκρανίας, την αγορά όπλων και την ανοικοδόμηση της χώρας.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι σκοπεύει να ρωτήσει ευθέως τον Τραμπ αν πρόκειται να διακόψει τη βοήθεια προς την Ουκρανία. «Η ερώτησή μου (στον κ. Τραμπ) θα είναι πολύ ευθεία: οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διακόψουν τη βοήθεια ή όχι; Και αν δεν θα πρόκειται πλέον για βοήθεια, μπορούμε να αγοράσουμε όπλα;».
Αναφερόμενος στη συμφωνία για τα ορυκτά, δήλωσε ότι αποτελεί ένα αρχικό πλαίσιο συνεργασίας, το οποίο θα συνοδευτεί από περαιτέρω συμφωνία για τη δημιουργία ειδικού ταμείου. Πρόσθεσε ότι η συμφωνία θα μπορούσε να ενταχθεί στις εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, ενώ σημείωσε πως δεν απαιτείται επικύρωσή της, καθώς θα υπογραφεί σε υπουργικό επίπεδο.
Από την πλευρά της, η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, τόνισε ότι η συμφωνία θα αποτελέσει τη βάση για μια μακροπρόθεσμη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, ενώ εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Θα πάει ο Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον;
Ο Τραμπ δήλωσε -την Τρίτη- ότι ο Ζελένσκι επιθυμεί να μεταβεί στην Ουάσιγκτον την Παρασκευή για να υπογράψει μια «πολύ μεγάλη συμφωνία». Ο Ουκρανός πρόεδρος, πάντως, δεν επιβεβαίωσε εάν θα ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον αυτή την Παρασκευή, επισημαίνοντας ότι οι ομάδες του εργάζονται πάνω σε αυτό.
Λίγο αργότερα, ο Λευκός Οίκος εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον μια πρόσκληση προς τον Ζελένσκι να συναντηθεί με τον Τραμπ θα είχε νόημα, δεδομένων των σχολίων Ζελένσκι, ότι η συμφωνία για τα ορυκτά δεν έχει ολοκληρωθεί.
«Εάν ο Ουκρανός ηγέτης λέει ότι η συμφωνία δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν βλέπω γιατί μια πρόσκληση θα είχε νόημα», δήλωσε ο αξιωματούχος στο Reuters. Ο ίδιος σημείωσε ότι τα τελευταία σχόλια Ζελένσκι από το Κίεβο υποδηλώνουν ότι η συμφωνία για τα ορυκτά δεν έχει ολοκληρωθεί.
Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας
Η Ουκρανία ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι η Ουάσιγκτον δεσμεύεται να στηρίξει τις προσπάθειες του Κιέβου για την απόκτηση εγγυήσεων ασφαλείας στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για τα ορυκτά, ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρείχαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
Η συμφωνία αποτελεί κεντρικό στοιχείο των προσπαθειών του Κιέβου να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Τραμπ, τη στιγμή που ο Αμερικανός πρόεδρος επιδιώκει να πετύχει μια ταχεία λήξη του πολέμου με τη Ρωσία – μια προοπτική που οι υποστηρικτές της Ουκρανίας φοβούνται ότι μπορεί να γίνει εις βάρος των εθνικών της συμφερόντων.
Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Ντένις Σμίγκαλ, ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα εγκρίνει τη συμφωνία, ώστε να μπορεί να υπογραφεί.
Τη χαρακτήρισε «προκαταρκτική» συμφωνία, σημειώνοντας ότι η τελική σύνδεσή της με τις εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ θα γίνει σε συνεννόηση μεταξύ των δύο προέδρων.
Αντίγραφο του προσχεδίου της συμφωνίας, έφτασε στα χέρια του Reuters και φέρει ημερομηνία 25 Φεβρουαρίου κι έχει τίτλο: «Διμερής Συμφωνία για την Καθιέρωση Ορων και Προϋποθέσεων Ταμείου Επενδύσεων Ανασυγκρότησης».
Σύμφωνα με το έγγραφο, «η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στηρίζει τις προσπάθειες της Ουκρανίας να εξασφαλίσει τις απαραίτητες εγγυήσεις ασφαλείας για τη διαμόρφωση μιας διαρκούς ειρήνης».
Ο Σμίγκαλ δήλωσε ότι το Κίεβο θα συνεισφέρει το 50% όλων των εσόδων που θα προκύψουν από τη μελλοντική αξιοποίηση κρατικών φυσικών πόρων και υποδομών στο ταμείο, το οποίο θα βρίσκεται υπό κοινό έλεγχο Ουκρανίας και ΗΠΑ. Ωστόσο, τόνισε ότι καμία απόφαση σχετικά με τη διαχείρισή του δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συναίνεση του Κιέβου.
«Τα ήδη υφιστάμενα κοιτάσματα, εγκαταστάσεις, άδειες και μισθώσεις δεν υπόκεινται σε διαπραγμάτευση στο πλαίσιο αυτού του ταμείου», διευκρίνισε.
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι ούτε ο πρόεδρος ούτε η κυβέρνηση θα υπέγραφαν μια συμφωνία που δεν θα λάμβανε υπόψη τα συμφέροντα του κράτους.
Τι διακυβεύεται
Η Ουκρανία ελέγχει πάνω από 100 μεγάλα κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών, σύμφωνα με μελέτη της Οικονομικής Σχολής του Κιέβου, αλλά και σημαντικά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
- Το τιτάνιο, μεταξύ πολλών άλλων, χρησιμοποιείται στον κατασκευαστικό τομέα, στην αεροναυπηγική, στα ορθοπεδικά εμφυτεύματα και ως πρόσθετο σε χρώματα και καλλυντικά, συμπεριλαμβανομένων των αντηλιακών. Τα ορυχεία τιτανίου στην κεντρική Ουκρανία αντιστοιχούν περίπου στο 6% της παγκόσμιας παραγωγής, σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης.
- Το λίθιο είναι ένα κρίσιμο στοιχείο στις μπαταρίες –συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων– και σε άλλα βιομηχανικά προϊόντα. Η Ουκρανία διαθέτει το ένα τρίτο των συνολικών αποθεμάτων της Ευρώπης – αν και ορισμένες τοποθεσίες βρίσκονται σε εμπόλεμες περιοχές. Πριν από τον πόλεμο με τη Ρωσία, Ουκρανοί αξιωματούχοι είχαν προτείνει στον Ελον Μασκ να επενδύσει σε ουκρανικά ορυχεία λιθίου.
- Το ουράνιο χρησιμοποιείται στους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας και στα πυρηνικά όπλα. Η Ουκρανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα ουρανίου στην Ευρώπη.
- Οι σπάνιες γαίες είναι μια ομάδα 17 βαρέων μετάλλων που αφθονούν στον φλοιό της Γης σε όλο τον κόσμο και χρησιμοποιούνται σε πολλούς τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπως η πράσινη ενέργεια, τα ηλεκτρονικά και η αεροδιαστημική. Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικά αποθέματα, ανεκμετάλλευτα ως επί το πλείστον.
