Kathimerini.gr
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός, Ντένις Σμίχαλ δήλωσε σήμερα πως ΗΠΑ και Ουκρανία κατέληξαν σε τελική συμφωνία για τους ορυκτούς πόρους που θα αποδώσει η χώρα αντί πληρωμής για την αμερικανική βοήθεια στον πόλεμο.
Σύμφωνα με τον Σμίχαλ, η συμφωνία περιλαμβάνει τη σύσταση κοινού επενδυτικού ταμείου και μία διάταξη που ορίζει πως οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις προσπάθειες της Ουκρανίας να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας για την οικοδόμηση βιώσιμης ειρήνης.
Οπως αναμένει ο ίδιος, η κυβέρνηση της Ουκρανίας θα εγκρίνει τη συμφωνία σήμερα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως αναμένει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσινγκτον στο τέλος της εβδομάδας για να υπογράψουν τη συμφωνία.
Οι όροι της συμφωνίας
Οι τελικές λεπτομέρειες της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένου και του ποσού που η Ουκρανία θα καταβάλει στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν έχουν γνωστοποιηθεί.
Ωστόσο ένα προσχέδιο που συζητήθηκε την Τρίτη δεν περιλάμβανε πλέον την αξίωση να συνεισφέρει η Ουκρανία 500 δισ. δολάρια σε ένα αμερικανικό fund.
Επιπλέον, δεν περιλάμβανε ρήτρα για επιστροφή από την Ουκρανία του διπλάσιου ποσού από οποιαδήποτε μελλοντική αμερικανική βοήθεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλούνται οι ΝΥΤ, η εξαίρεση κάποιων από τους πιο επαχθείς όρους –που είχαν προκαλέσει την οργή του Κιέβου– κατέστησε εφικτή τη διαπραγμάτευση και προλείανε τον δρόμο για τη συμφωνία.
Οπως φέρεται να προβλέπει το προσχέδιο, η Ουκρανία θα συνεισφέρει σε ένα ταμείο το ήμισυ των εσόδων της από τη μελλοντική κεφαλαιοποίηση των φυσικών της πόρων, συμπεριλαμβανομένων των κρίσιμων ορυκτών, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με όσα μετέδωσαν χθες οι FT, aπό το ταμείο εξαιρούνται τα έσοδα και οι δραστηριότητες των μεγαλύτερων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της Ουκρανίας, των εταιρειών Naftogaz και Ukrnafta.
Οι ΗΠΑ θα κατέχουν το μέγιστο (επιτρεπόμενο από την αμερικανική νομοθεσία) οικονομικό μερίδιο στο ταμείο, το οποίο θα επανεπενδύει κάποια έσοδα στην Ουκρανία.
Το παρασκήνιο
Σύμφωνα με Ουκρανούς και Αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Axios, κομβικό ρόλο στη συγκράτηση της κρίσης και την αποτροπή μιας βαθύτερης ρήξης μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι έπαιξε ο Αμερικανός απεσταλμένος στρατηγός Κιθ Κέλογκ.
«Οι συναντήσεις του στρατηγού Κέλογκ με τον Ζελένσκι στο Κίεβο την περασμένη Τετάρτη και Πέμπτη ήταν εξαιρετικά σημαντικές. Η διπλωματία της υπομονής και της επιμονής μπορεί να αποφέρει αποτελέσματα», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος που συμμετείχε στις συνομιλίες.
Διαδικασία έγκρισης
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, το τελικό μεταφρασμένο σχέδιο της συμφωνίας εστάλη στην Ουκρανία χθες, Τρίτη.
Οπως ανέφερε η ίδια πηγή, αρχικά αναμένεται να υπογράψουν τη συμφωνία οι υπουργοί Οικονομικών ΗΠΑ και Ουκρανίας, ενώ στη συνέχεια ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα μεταβεί στην Ουάσιγκτον για τις τελικές υπογραφές με τον Αμερικανό ομόλογό του. Ο Τραμπ σε δηλώσεις του τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδος) δήλωσε ότι αναμένει τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή.
Τι διακυβεύεται
Η Ουκρανία ελέγχει πάνω από 100 μεγάλα κοιτάσματα κρίσιμων ορυκτών, σύμφωνα με μελέτη της Οικονομικής Σχολής του Κιέβου, αλλά και σημαντικά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Το τιτάνιο, μεταξύ πολλών άλλων, χρησιμοποιείται στον κατασκευαστικό τομέα, στην αεροναυπηγική, στα ορθοπεδικά εμφυτεύματα και ως πρόσθετο σε χρώματα και καλλυντικά, συμπεριλαμβανομένων των αντηλιακών. Τα ορυχεία τιτανίου στην κεντρική Ουκρανία αντιστοιχούν περίπου στο 6% της παγκόσμιας παραγωγής, σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης.
Το λίθιο είναι ένα κρίσιμο στοιχείο στις μπαταρίες –συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων– και σε άλλα βιομηχανικά προϊόντα. Η Ουκρανία διαθέτει το ένα τρίτο των συνολικών αποθεμάτων της Ευρώπης – αν και ορισμένες τοποθεσίες βρίσκονται σε εμπόλεμες περιοχές. Πριν από τον πόλεμο με τη Ρωσία, Ουκρανοί αξιωματούχοι είχαν προτείνει στον Ελον Μασκ να επενδύσει σε ουκρανικά ορυχεία λιθίου.
Το ουράνιο χρησιμοποιείται στους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας και στα πυρηνικά όπλα. Η Ουκρανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα ουρανίου στην Ευρώπη.
Οι σπάνιες γαίες είναι μια ομάδα 17 βαρέων μετάλλων που αφθονούν στον φλοιό της Γης σε όλο τον κόσμο και χρησιμοποιούνται σε πολλούς τομείς υψηλής τεχνολογίας, όπως η πράσινη ενέργεια, τα ηλεκτρονικά και η αεροδιαστημική. Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικά αποθέματα, ανεκμετάλλευτα ως επί το πλείστον.
