Η Ουκρανία χρειάζεται μια σταθερή υποδοχή νεοσύλλεκτων προκειμένου να αντέξει στον πόλεμο κατά της Ρωσίας, αλλά για όσους δεν θέλουν να πολεμήσουν, υπάρχουν λαθροδιακινητές που μπορούν να τους βγάλουν από τη χώρα.
Το βρετανικό SkyNews προχώρησε σε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ στα δυτικά σύνορα της χώρας, όπου μια σειρά νεαρών ανδρών, αφού πληρώσουν ένα τσουχτερό αντίτιμο, επιχειρούν να βγουν παρανόμως από τη χώρα.
Μιλώντας στον Βρετανό δημοσιογράφο, ο λαθροδιακινητής, που συστήνεται με το όνομα Στας, ισχυρίζεται ότι ο σκοπός του είναι να σώσει τις ζωές των νέων ανθρώπων.
«Απλώς δεν είναι έτοιμοι να πεθάνουν, δεν είναι έτοιμοι να θαφτούν ζωντανοί», σημειώνει, για να προσθέσει: «Ετσι απευθύνονται σε εμάς για βοήθεια. Ενας σημαντικός αριθμός ανθρώπων στρέφεται σε εμάς».
A smuggler has been taking young men who 'aren't ready to die' across Ukraine and into Europe.
— Sky News (@SkyNews) April 11, 2024
"They simply aren't ready to die, young people aren't ready to bury themselves alive," he says.https://t.co/7oWBXZBrhu pic.twitter.com/XxgjqssyoI
Ο Στας βγήκε από τα δέντρα σε μια αγροτική περιοχή της δυτικής Ουκρανίας φορώντας μια κουκούλα και μια μάσκα προσώπου. Μιλούμε με ένταση και –όπως λέει ο δημοσιογράφος– δεν ένιωθε ντροπή.
Οργανώνει τα «περάσματα» για άνδρες που προσπαθούν να αποφύγουν τη στρατολόγησή τους στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Τους μεταφέρει κρυφά σε μία από τις πέντε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι Ουκρανοί άνδρες υποβάλλουν αίτηση για προσωρινή διαμονή βέβαιοι ότι δεν θα τους στείλουν πίσω.
Στην Ουκρανία, το ταξίδι αυτό αποτελεί σοβαρή παραβίαση του στρατιωτικού νόμου, ο οποίος θεσπίστηκε μετά την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας. Ολοι οι άνδρες μεταξύ 18 και 60 ετών απαγορεύεται να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Ο λαθροδιακινητής βοηθά επίσης τους νέους άνδρες να παραβιάσουν τους κανόνες της επιστράτευσης, καθώς ο στρατός προσπαθεί να βρει νέους στρατιώτες ύστερα από δύο χρόνια έντονων μαχών.
Οσοι αποφεύγουν τη στράτευση περνούν κυρίως από τα σύνορα της Μολδαβίας και της Ρουμανίας, αλλά και από άλλες γειτονικές χώρες, όπως η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Πολωνία. Από εκεί, συνεχίζουν όπως θέλουν. Είτε ζητούν άσυλο όταν φτάνουν είτε μετακινούνται σε άλλη χώρα. Σε κάθε περίπτωση, δεν παραδίδονται πίσω στις ουκρανικές αρχές.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι προσφάτως υπέγραψε νόμο που μειώνει την ηλικία κατάταξης από τα 27 στα 25 έτη. Επιπλέον, το κοινοβούλιο της Ουκρανίας αναμένεται να ψηφίσει ένα νέο νομοσχέδιο για την επιστράτευση που θα επιταχύνει τη διαδικασία κατάταξης και θα εξαλείψει διάφορες εξαιρέσεις για όσους προσπαθούν να αποφύγουν τη στράτευση.
Ενας νέος άνδρας που επιδιώκει να διαφύγει από τη χώρα απορρίπτει αυτές τις προσπάθειες: Ο Ζελένσκι και οι στρατηγοί του, υποστηρίζει, «στερούν από μια ολόκληρη γενιά το μέλλον της».
«Δεν θέλω να βλέπω νέους ανθρώπους να πεθαίνουν. Απλά δεν θέλω. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να μην είμαι άγιος, αλλά οι άνθρωποι θέλουν να περάσουν και να αρχίσουν να ζουν τη ζωή τους. Δεν μπορώ να τους αρνηθώ», λέει από την πλευρά του ο Στας.
Ο ίδιος λέει ότι επιλέγει τους υποψήφιους με βάση την αποφασιστικότητά τους να φύγουν. Κανείς δεν έχει αλλάξει γνώμη μετά την έναρξη του ταξιδιού, ισχυρίζεται. «Οταν τους εξηγείς ότι υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι, δεν θέλουν να το ακούσουν», συμπληρώνει. «Θέλουν απλώς να χτίσουν μια ζωή για τους εαυτούς τους. Τους εξηγείς, λοιπόν, ότι θα κάνει κρύο. Δεν τους νοιάζει».
Το κόστος του ταξιδιού έχει εκτοξευθεί καθώς οι αρχές ενισχύουν την ασφάλεια στα δυτικά τους σύνορα. Η διέλευση με τα πόδια κοστίζει 6.000 δολάρια, αλλά υπάρχει έκπτωση 2.000 δολαρίων για όσους είναι πρόθυμοι να διασχίσουν κολυμπώντας έναν από τους πολλούς ποταμούς που χωρίζουν την Ουκρανία από άλλες χώρες.
«Αν το άτομο δεν μπορεί να κολυμπήσει, έχουμε εξοπλισμό γι’ αυτό, αλλά υπάρχει μια επιπλέον πληρωμή», εξηγεί ο λαθροδιακινητής. «Κανένας από τους πελάτες μας δεν έχει πνιγεί, έχουν υπάρξει όμως περιπτώσεις υποθερμίας, ειδικά τον χειμώνα».
Τα νέα σημεία ελέγχου και οι συχνές περιπολίες στα σύνορα έχουν δυσκολέψει τη δράση του, ειδικά τα drones με τα οποία οι ουκρανικές αρχές επιδιώκουν να περιορίσουν τη διαφυγή. «Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που περιπλέκει τη δουλειά μας».
Χρησιμοποιεί φύλλα μουσαμά για να παρέχει κάλυψη και λέει ότι εξαρτάται από τις πληροφορίες των επαφών του για να αποφύγει τον εντοπισμό – αρνήθηκε ωστόσο να μιλήσει για την ταυτότητά τους. Ο Στας αποκάλυψε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των χρημάτων που δίνουν οι παραβάτες της επιστράτευσης καταλήγει στα χέρια αυτών των ανώνυμων επαφών.
Είναι σαφές ότι παίζει ένα επικίνδυνο παιχνίδι στα βουνά και τις κοιλάδες της δυτικής Ουκρανίας. Εάν συλληφθεί, αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως και εννέα ετών.
Ερωτηθείς από το SkyNews, αν «πρόκειται για δουλειά ή προσπαθείς να βοηθήσεις αυτούς τους νέους;», ενοχλήθηκε από τον υπαινιγμό ότι ενεργούσε για το δικό του οικονομικό όφελος. «Δεν θέλω να απαντήσω σε αυτό», απάντησε, ύστερα από μια μακρά παύση. Επέστρεψε όμως στην ερώτηση λίγα λεπτά αργότερα: «Ενα άτομο που καταλαβαίνει ότι αυτοί οι άνδρες μπορούν να μεταφερθούν στον πόλεμο δεν κάνει τέτοιες ανόητες ερωτήσεις».
Με το τέλος της συνέντευξης, εξαφανίστηκε στο σκοτάδι του δάσους. Εχει πείσει τον εαυτό του, ότι ενεργεί προς το συμφέρον εκείνων που τον πληρώνουν για τις υπηρεσίες του. Πολλοί θα ισχυριστούν, ωστόσο, ότι απλώς επωφελείται από την επισφαλή θέση της χώρας του.
Πηγή: SkyNews