Ο Ελον Μασκ, στενός σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, συναντήθηκε με τον πρεσβευτή του Ιράν στα Ηνωμένα Εθνη τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη για να αναζητήσουν τρόπους εκτόνωσης των εντάσεων μεταξύ της Τεχεράνης και της Ουάσιγκτον, σύμφωνα με δύο Ιρανούς αξιωματούχους που επικαλούνται οι New York Times.
Οι Ιρανοί ανέφεραν ότι η συνάντηση μεταξύ του Μασκ και του πρέσβη Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα και πραγματοποιήθηκε σε μυστική τοποθεσία. Οι Ιρανοί, οι οποίοι μίλησαν ανώνυμα, περιέγραψαν τη συνάντηση ως «θετική» και έκαναν λόγο για «καλά νέα».
Ερωτηθείς για το εάν έγινε τέτοια συνάντηση, ο Στίβεν Τέουνγκ, αξιωματούχος επικοινωνίας του Τραμπ, αρνήθηκε να σχολιάσει. Το ίδιο και ο Μασκ.
Η Κάρολαϊαν Λίβιτ, η εκπρόσωπος της μεταβατικής κυβέρνησης Τραμπ-Βανς, δήλωσε από την πλευρά της ότι «ο αμερικανικός λαός επανεξέλεξε τον πρόεδρο Τραμπ επειδή τον εμπιστεύεται να ηγηθεί της χώρας μας και να αποκαταστήσει την ειρήνη μέσω ισχύος σε όλο τον κόσμο. Οταν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να το πράξει».
Ο Μασκ έχει εμπλακεί με διάφορους τρόπους σε όλες τις διαδικασίες μετάβασης που έχει ξεκινήσει ο επερχόμενος πρόεδρος και έχει συμμετάσχει ενεργά σε όλες τις συναντήσεις για την επιλογή των προσώπων της νέας διοίκησης.
Κατά τη διάρκεια επικοινωνίας με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ έδωσε το τηλέφωνο στον δισεκατομμυριούχο προκειμένου να συνομιλήσει με τον Ουκρανό πρόεδρο. Ο Μασκ έπαιξε κεντρικό ρόλο στη διατήρηση των επικοινωνιακών δυνατοτήτων της Ουκρανίας από την αρχή του πολέμου με τη Ρωσία.
Ιράν: «Ολα πιθανά με τον Τραμπ»
Πρώιμη απευθείας συνάντηση μεταξύ ανώτερου Ιρανού αξιωματούχου με τον Μασκ θα μπορούσε να σηματοδοτεί αλλαγή στις σχέσεις Τεχεράνης – Ουάσιγκτον υπό τον Τραμπ, παρά το βεβαρυμένο ιστορικό μεταξύ του εκλεγμένου προέδρου και του Ιράν. Ενας από τους Ιρανούς αξιωματούχους ανέφερε ότι ήταν ο Μασκ που είχε ζητήσει τη συνάντηση και ο πρεσβευτής επέλεξε την τοποθεσία.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από την πυρηνική συμφωνία του 2015 μεταξύ του Ιράν και των παγκόσμιων δυνάμεων, χαρακτηρίζοντάς την «φρικτή» και «μονόπλευρη», «που δεν έπρεπε ποτέ, μα ποτέ να είχε γίνει» και επέβαλε σκληρές οικονομικές κυρώσεις στο ιρανικό πετρέλαιο, τα έσοδα και τις διεθνείς τραπεζικές συναλλαγές της Τεχεράνης. Διέταξε επίσης τη δολοφονία κορυφαίου Ιρανού στρατηγού, του Κασίμ Σουλεϊμανί, στο Ιράκ το 2020.
Σε απάντηση, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν απαγόρευσε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση Τραμπ και Ιρανοί αξιωματούχοι υποσχέθηκαν να εκδικηθούν για τη δολοφονία του Σουλεϊμανί. Σημειώνεται ότι εισαγγελείς των ΗΠΑ ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα σε αμερικανικό δικαστήριο ότι το Ιράν είχε σχέδιο δολοφονίας του Τραμπ πριν από τις εκλογές.
Αλλά μετά την εκλογική νίκη του την περασμένη εβδομάδα, το Ιράν συζητούσε ανοιχτά το ενδεχόμενο νέας, πιο διαρκούς συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλά μέλη της νέας ιρανικής κυβέρνησης υπό τον πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν τάσσονται υπέρ των διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας ότι στον Τραμπ αρέσει να συνάπτει συμφωνίες, καθώς και ότι ενδέχεται να υπάρξει ευκαιρία για άρση των κυρώσεων.
Σχετικά σχόλια έκανε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, μετά τη συνάντηση στην Τεχεράνη με τον επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ, Ραφαέλ Γκρόσι.
Αναλυτές ανέφεραν ότι παρά το παρελθόν με τον Τραμπ, οι Ιρανοί θέλουν να κρατήσουν ανοιχτή την πόρτα της διπλωματίας. Και ο Τραμπ φαίνεται επίσης να ενδιαφέρεται, τόνισαν.
«Ολα είναι πιθανά με τον Τραμπ», δήλωσε ο Αλί Βαέζ, επικεφαλής της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων στο Ιράν, προσθέτοντας: «Φαίνεται να ενδιαφέρεται για συμφωνία με το Ιράν». Ωστόσο, κάποιοι σύμβουλοί του, όπως τόνισε, ενδέχεται να προτείνουν άλλες προσεγγίσεις, όπως αύξηση της πίεσης στην Τεχεράνη.
Οι δύο Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η συνάντηση με τον Μασκ αποτέλεσε ένα είδος «διεξόδου» για το Ιράν, καθώς επέτρεψε η Τεχεράνη να αποφύγει αξιωματούχος της να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με Αμερικανό ομόλογό του. Ο Μασκ θα έχει, ωστόσο, επίσημο ρόλο σύντομα. Εχει οριστεί ως συνδιευθυντής νέας υπηρεσίας που θα ασχολείται με την κυβερνητική αποτελεσματικότητα.
Ενθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ
Πολλοί στη συντηρητική παράταξη στο Ιράν αντιτίθενται σε διαπραγματεύσεις -ή συμφωνία- με τον Τραμπ, που άλλωστε πρέπει να εγκρίνονται από τον ανώτατο ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Ο Τραμπ υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ, το οποίο διεξάγει πόλεμο κατά της Χαμάς και της Χεζμπολάχ που υποστηρίζονται από το Ιράν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου πέρυσι.
Την Πέμπτη, σε ανάρτησή του στο X, ο Αραχτσί ανέφερε ότι «οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν μέσω συνεργασίας και διαλόγου», ενώ πρόσθεσε: «Συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε με θάρρος και καλή θέληση. Το Ιράν δεν έφυγε ποτέ από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το ειρηνικό πυρηνικό του πρόγραμμα».
Πηγή: New York Times
