Μαρκ Λάντλερ, Άνταμ Ράσγκον / The New York Times
Γύρω στις πέντε το απόγευμα της προηγούμενης Δευτέρας, ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδισαν στόχους στη Συρία, καταστρέφοντας την πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό και σκοτώνοντας έναν υψηλόβαθμο στρατιωτικό των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης. Επρόκειτο για ένα «χειρουργικό» χτύπημα, από αυτά που έχουν κάνει τον ισραηλινό στρατό αντικείμενο σεβασμού και φόβου στη Μέση Ανατολή.
Λίγες ώρες αργότερα, ο ίδιος στρατός χτύπησε με βροχή από ρουκέτες ένα κομβόι ανθρωπιστικής βοήθειας που κινείτο κατά μήκους της παραλιακής λεωφόρου της Λωρίδας της Γάζας· μια εγκληματική επιχείρηση που κόστισε τη ζωή σε επτά εργαζομένους και πλήττει περαιτέρω τη διεθνή φήμη του Ισραήλ. Η κυβέρνηση της χώρας αναγκάστηκε να παραδεχθεί μια σειρά από καταστροφικά λάθη και αβλεψίες που οδήγησαν στο περιστατικό και δεσμεύτηκε για τη διεξαγωγή λεπτομερούς έρευνας.
Το χτύπημα σε ξένο έδαφος –και μάλιστα σε μια πόλη εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων– και η επακόλουθη τραγική επίθεση στη Γάζα εγείρουν πλέον σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τους κανόνες που επιβάλλει το Ισραήλ στον πόλεμό του με τη Χαμάς. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι αποδίδουν το χτύπημα στα οχήματα της οργάνωσης World Central Kitchen (WCK) σε παράγοντες συνηθισμένους σε συνθήκες πολέμου: σύνθετο πεδίο μάχης όπου μαχητές αναμειγνύονται με πολίτες, μειωμένη ορατότητα λόγω νύχτας και ένας κινούμενος στόχος που έδινε ελάχιστα λεπτά για αποφάσεις.
Η επιχείρηση στην ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό ήταν το ακριβώς αντίθετο: λεπτομερώς σχεδιασμένη, εκτελέστηκε με ακρίβεια δευτερολέπτου εις βάρος ενός στατικού στόχου και κατά πάσα πιθανότητα είχε την έγκριση της κυβέρνησης. Ακόμη και η ίδια η ηγεσία των Φρουρών της Επανάστασης παραδέχεται πως το Ισραήλ είχε πλήρη γνώση της κατάστασης καθ’ όλη τη διάρκεια της επίθεσης, ακόμη και όταν ο πρέσβης εγκατέλειψε το κτίριο με άλλα άτομα. Γνώριζε επίσης πως στην πρεσβεία έλαβε πράγματι χώρα συνάντηση υψηλόβαθμων Ιρανών στρατιωτικών με Παλαιστινίους μαχητές με σκοπό να συζητήσουν για τον πόλεμο.
Αντιθέτως, Αμερικανοί στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι το Ισραήλ έδωσε ανεπαρκείς εξηγήσεις σχετικά με το τι συνέβη στη Γάζα το βράδυ της Δευτέρας. Πολλοί υποστηρίζουν πως η δολοφονία των εργαζομένων της WCK ήταν το εντελώς προβλέψιμο αποτέλεσμα της τακτικής «χτυπάμε πρώτοι» που ακολουθούν οι Ισραηλινοί από την πρώτη ημέρα της εισβολής.
«Οι στρατιώτες των IDF στη Γάζα έχουν ορκιστεί να σκοτώσουν όσο περισσότερους μαχητές της Χαμάς μπορούν», τόνισε ο καθηγητής Γιαγκίλ Λεβί, από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Ισραήλ. «Τις περισσότερες φορές, αυτός ο στόχος είναι αντικρουόμενος με τις αρχές της προστασίας των άοπλων πολιτών».
Είναι γεγονός πως μερικά από τα οχήματα που μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα συχνά συνοδεύονται από ένοπλους φρουρούς για να αποφύγουν τις ενέδρες, που σκοπό έχουν να κλέψουν τις προμήθειες. Τα drones που χρησιμοποιούν οι Ισραηλινοί για να παρακολουθούν τις κινήσεις των αντιπάλων τους δεν μπορούν να ξεχωρίσουν κατά πόσο το προσωπικό ασφαλείας είναι στρατιώτες ή όχι.
Η επίθεση έγινε αφότου το κονβόι των τριών αυτοκινήτων είχε μόλις παραδώσει προμήθειες σε μια αποθήκη και επέστρεφε στη βάση του. Ολα τους έφεραν στην οροφή το σήμα του οργανισμού που ίδρυσε ο σεφ Χοσέ Ανδρές. Ο ίδιος, όμως, δήλωσε πως οι στρατιώτες ήξεραν για την παρουσία της WCK στην περιοχή, καθώς η οργάνωση δρα σε συνεννόηση με τους Ισραηλινούς, και ότι «δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για μια άτυχη στιγμή».
