ΠΗΓΗ: Reuters
Ο Ντόναλντ Τραμπ θέτει εν αμφιβόλω τη συνταγματική διάκριση των εξουσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ομοσπονδιακοί δικαστές έχουν προς το παρόν παρεμποδίσει πολλές από τις πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησής του, από τον τερματισμό του καθεστώτος της ιθαγένειας για όσα παιδιά γεννιούνται στη χώρα έως την κατάργηση ιστοτόπων για την υγεία και την επιστήμη, προετοιμάζοντας μεγάλες μάχες στο Ανώτατο Δικαστήριο. Οι απειλές από τον πρόεδρο και τους συμμάχους του για αγνόηση επικείμενων απορριπτικών αποφάσεων γεννούν τον κίνδυνο μιας ιστορικής ρήξης στην αμερικανική διακυβέρνηση και νομοθεσία. Από την ανάληψη των καθηκόντων του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο, ο Λευκός Οίκος προσπάθησε να «παγώσει» κονδύλια 3 τρισ. δολ. σε κρατικές πιστώσεις και επιδοτήσεις, έπαυσε τη λειτουργία ολόκληρων υπηρεσιών, όπως το Γραφείο Οικονομικής Προστασίας των Καταναλωτών, και απέλυσε αναίτια αξιωματούχους εγκεκριμένους από τη Γερουσία, των οποίων η θητεία δεν είχε λήξει. Προηγούμενες ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης του Τραμπ, ήθελαν να επιτύχουν παρόμοιους στόχους. Εντούτοις δεν αποπειράθηκαν να εφαρμόσουν την τρέχουσα στρατηγική του, επειδή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το Σύνταγμα των ΗΠΑ και τα συναφή νομοθετήματα. Το Κογκρέσο ελέγχει τις ομοσπονδιακές πιστώσεις και ο νόμος περί ελέγχου διακράτησης του 1974 οριοθετεί αυστηρά τον ρόλο της εκτελεστικής εξουσίας στην εκταμίευση αυτών των κεφαλαίων. Οι υπάλληλοι δεν έχουν ουσιαστικά καμία διακριτική ευχέρεια να εμποδίσουν τις πληρωμές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί, επίσης, να ανοίξει τον δρόμο για τον αρχιστράτηγο. Τρία από τα εννέα μέλη του, τα οποία διορίστηκαν από τον Τραμπ, έχουν ήδη διευρύνει τις εκτελεστικές εξουσίες. Θα μπορούσαν να επιλέξουν να κινηθούν τα πράγματα υπέρ του προέδρου, αποδυναμώνοντας ουσιαστικά το Κογκρέσο. Ορισμένοι Συντηρητικοί στο δικαστήριο τάσσονται υπέρ της ακύρωσης παλαιάς απόφασης του 1935, η οποία περιορίζει την ικανότητα του προέδρου των ΗΠΑ να απολύσει αξιωματούχο, του/της οποίου/οποίας τον διορισμό επιβεβαίωσε η Γερουσία. Ο Τραμπ το αμφισβητεί αυτό αφαιρώντας, μεταξύ άλλων, επιτρόπους μειονοτικών ομάδων από το Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων. Μια απόφαση υπέρ του ίσως τον διευκολύνει να στοχεύσει μεγαλύτερα ψάρια, όπως είναι η προεδρία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Ενας πιο άμεσος κίνδυνος, πάντως, φαίνεται να είναι η υπονόμευση δικαστικών αποφάσεων από την κυβέρνηση Τραμπ. Οταν τα ομοσπονδιακά δικαστήρια μπλόκαραν το «πάγωμα» της χρηματοδότησης και περιόρισαν την πρόσβαση σε ευαίσθητα συστήματα πληρωμών για τους υφισταμένους του Ελον Μασκ, το αφεντικό της Tesla χαρακτήρισε τον δικαστή «διεφθαρμένο» και ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι οι δικαστές «καταχρώνται την εξουσία τους». Ο Αμερικανικός Δικηγορικός Σύλλογος τη Δευτέρα καταδίκασε τις «ευρείας κλίμακας προσβολές στο ίδιο το κράτος δικαίου».
Αλλες φορές, πάλι, ο Τραμπ έχει πει ότι θα συμμορφωθεί με τις δικαστικές αποφάσεις. Πάντως, η πραγματική κρίση θα ξεσπούσε εάν αποφάσιζε να αγνοήσει τις δικαστικές αποφάσεις και τις εντολές του Κογκρέσου. Αυτό δεν είναι ακραίο σενάριο. Στελέχη της κυβέρνησης προσπάθησαν να βρουν τρόπους προκειμένου να παρακάμψουν διάταγμα που ενεργοποιεί όλες τις «παγωμένες» επιχορηγήσεις σε δημόσιους εργολάβους και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, όπως ανέφερε η ProPublica.
Μια ασύδοτη εκτελεστική εξουσία σε συνδυασμό με αφοπλισμένα δικαστικά και νομοθετικά σώματα θα έβαζε τροχοπέδη σε επιχειρήσεις, οργανισμούς, κράτη και μεμονωμένα άτομα που εξαρτώνται από τις υποσχέσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, καθώς και στις ανοιχτές αγορές και στην κοινωνία, στα θεμέλια της σταθερότητας και της ευημερίας των ΗΠΑ.
