Το Ισραήλ επιστρέφει στις κάλπες σήμερα, για πέμπτη φορά μέσα σε ένα διάστημα μικρότερο των τεσσάρων ετών.
«Το Ισραήλ ψηφίζει ξανά. Τι άλλαξε; Τι παρέμεινε ίδιο; Και ποια θα είναι τα πιθανά αποτελέσματα του πέμπτου γύρου;»: Αυτό είναι τα ερωτήματα που θέτει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.
Τα ερωτήματα που κυριαρχούν στις σχετικές αναλύσεις έχουν να κάνουν: πρωτίστως με τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης συνεργασίας που θα προκύψει μέσα από τις κάλπες, και δευτερευόντως με το μέλλον αυτής της όποιας νέας κυβέρνησης που όλοι διερωτώνται εάν θα καταφέρει να κρατηθεί στην εξουσία περισσότερο από τα βραχύβια κυβερνητικά σχήματα που προηγήθηκαν.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, η παράταξη Λικούντ (Likud) του 73χρονου Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι πολύ πιθανό να έρθει πρώτη σήμερα, επιστρέφοντας έτσι στην κυβέρνηση έπειτα από ένα διάστημα – διάλειμμα 18 μηνών στην αντιπολίτευση.
Μπενιαμίν Νετανιάχου REUTERS/Ammar Awad
«Το Ισραήλ ψηφίζει ξανά. Τι άλλαξε; Τι παρέμεινε ίδιο; Και ποια θα είναι τα πιθανά αποτελέσματα του πέμπτου γύρου;»: Αυτό είναι τα ερωτήματα που θέτει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.
Πρώτον, πώς φτάσαμε ως εδώ; Ήταν όντως «μεγάλη υπόθεση» όταν, τον Ιούνιο του 2021, μια νέα κυβέρνηση ορκίστηκε στο Ισραήλ τερματίζοντας τη 12ετή παραμονή του Μπενιαμίν Νετανιάχου στην εξουσία. Κεντρικό ρόλο σε εκείνη την κυβέρνηση είχε διαδραματίσει ο πρώην δημοσιογράφος Γιαΐρ Λαπίντ και η παράταξη Yesh Atid της οποίας εκείνος ηγείτο.
Γ. Λαπίντ JACK GUEZ/Pool via REUTERS
Το κυβερνητικό μπλοκ υπό τον Λαπίντ αποτελείτο από συνολικά οχτώ παρατάξεις (ανάμεσα στις οποίες ήταν και μια αραβική – ισλαμιστική ονόματι Ra’am). Το μόνο που ένωνε αυτά τα κόμματα, σύμφωνα με την ανάλυση του Gzero, ήταν η «απέχθειά» τους για τον Νετανιάχου. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος ωστόσο, αυτή η «απέχθεια» δεν ήταν αρκετή για να κρατήσει ενωμένο τον κυβερνητικό συνασπισμό που τελικώς κατέρρευσε το φετινό καλοκαίρι, έπειτα από περίπου έναν χρόνο στην εξουσία.
Το αραβικό κόμμα Ra’am εντάχθηκε για πρώτη φορά σε κυβέρνηση το 2021, ωστόσο πολλοί Άραβες ψηφοφόροι παραμένουν απογοητευμένοι από τα αυξανόμενα ποσοστά εγκληματικότητας και φτώχειας στις πόλεις τους αλλά και από το αδιέξοδο στο μέτωπο του Παλαιστινιακού. Πολλοί από αυτούς λέγεται πως σήμερα μπορεί να μην προσέλθουν καν στις κάλπες.
Πλέον, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το δεξιό κόμμα Likud του Νετανιάχου αναμένεται σήμερα να εξασφαλίσει 30 με 31 από τις συνολικά 120 έδρες της Κσενέτ, ενώ η παράταξη του Λαπίντ έρχεται δεύτερη με περίπου 24 με 27 έδρες.
Εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπικές προβλέψεις, τότε ο Νετανιάχου (που είχε να αντιμετωπίσει τα τελευταία χρόνια και άλλες… νομικές περιπέτειες καθώς βρέθηκε να κατηγορείται για διαφθορά) θα έχει την ευκαιρία να επιχειρήσει – πρώτος εκείνος – να σχηματίσει μια νέα κυβέρνηση συνεργασίας στο Ισραήλ.
Το τρία κόμματα που συμμετέχουν στον δεξιό – ακροδεξιό συνασπισμό «Θρησκευτικός Σιωνισμός» (Religious Zionism) θα μπορούσαν να ενταχθούν σε μια κυβέρνηση υπό τον Νετανιάχου, επιτρέποντάς του να εξασφαλίσει τις τουλάχιστον 61 έδρες που απαιτούνται για την πλειοψηφία στην Κσενέτ.
Σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις, ο συνασπισμός Religious Zionism εκτιμάται πως θα συγκεντρώσεις γύρω στις 14 έδρες. Στην εν λόγω εκλογική «συμμαχία» συμμετέχουν οι παρατάξεις: Otzma Yehudit του Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, HaTzionut HaDatit του Μπεζαλέλ Σμότριχ και Noam. Σημειώνεται πως τόσο ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ όσο και ο Μπεζαλέλ Σμότριχ παρουσιάζονται ως πολιτικά ακραίοι (anti-Arab, anti-LGBTQ, ακροδεξιοί κ.ά.).
Σύμφωνα με την ανάλυση του Gzero, μια κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον Νετανιάχου στην οποία θα συμμετέχουν και οι παρατάξεις του «Θρησκευτικού Σιωνισμού» θα μπορούσε να περιορίσει την ανεξαρτησία της ισραηλινής δικαιοσύνης, αφαιρώντας επί παραδείγματι από το Ανώτατο Δικαστήριο την εξουσία που έχει να ακυρώνει αποφάσεις της κυβέρνησης (το δικαστήριο έχει επί του παρόντος την εξουσία να κρίνει εάν ο κυβερνητικός νόμος παραβιάζει έναν από τους 13 συνταγματικούς νόμους του κράτους).
Ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβίρ έχει διαμηνύσει ότι θέλει να φέρει νόμο που θα απαγορεύει τις έρευνες διαφθοράς σε βάρος εν ενεργεία πρωθυπουργών και ότι ο νόμος αυτός θα πρέπει μάλιστα να έχει και αναδρομική ισχύ.
Κατά τα λοιπά, ο Νετανιάχου έχει δεσμευτεί να ακυρώσει τη συμφωνία θαλασσίων οριοθετήσεων που υπέγραψαν πρόσφατα Ισραήλ και Λίβανος έπειτα από αμερικανική διαμεσολάβηση. Ωστόσο, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτές οι εξαγγελίες του Νετανιάχου είχαν κυρίως προεκλογικό χαρακτήρα και ότι εκείνος δεν πρόκειται μετεκλογικά να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση.
Στο μέτωπο της στάσης που θα κρατήσει μια μελλοντική κυβέρνηση υπό τον Νετανιάχου έναντι του Ιράν και της Ρωσίας δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές. Απέναντι στην Τουρκία του Ερντογάν ωστόσο, με την οποία είχε επαφές αποκατάστασης των δεσμών η απερχόμενη ισραηλινή κυβέρνηση, ο Νετανιάχου αναμένεται να είναι περισσότερο «σκληρός».
