Λουκάς Βελιδάκης
Στο άκουσμα του ονόματος Μπρους Γουίλις (κυρίως στους άνω των 35-40 ετών) μία εικόνα έρχεται στο μυαλό: Ο Τζον Μακλέιν, με το κάθιδρο και βρόμικο φανελάκι, τις τρίχες στο στέρνο, τη γοητευτική αυθάδεια στα μάτια και το μορφασμό που αποπνέει μια σαρκαστική σιγουριά. Κι ένα όπλο στο χέρι…
Ο Μπρους Γουίλις αποτυπώθηκε στο συλλογικό υποσυνείδητο ως η die hard φιγούρα, που θα δεις και θα ξαναδείς και δεν θα σε νοιάζει η θεατρική υπερβολή.
Στη δεκαετία του 1990 ήταν ένας εναλλακτικός Αμερικανός Τζέημς Μποντ, που όχι μόνο θα τσαλακωθεί, αλλά θα φάει πολύ ξύλο. Θα ματώσει, θα υποφέρει, θα περάσει των παθών του τον τάραχο μέχρι να φτάσει στον τελικό του στόχο (να σώσει χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια, ζωές) – ένας action hero της διπλανής πόρτας, που στο τέλος θα φύγει με τη σύζυγό του κι όχι με κάποια εκπάγλου καλλονής αιθέρια φιγούρα.
Ο Μπρους ήταν ο τυπάρας, που σε έκανε να αδιαφορείς για το υπόστρωμα της προπαγάνδας στον οποίο στηριζόταν ο ρόλος του (οι «κακοί» είχαν πάντα στοχευμένη προέλευση), και απλώς χαλάρωνες κι απολάμβανες. Ήταν -στα πρώτα του βήματα- ο άνθρωπος που θα μπει μπροστά και θα φάει το ξύλο για τους υπόλοιπους.
Αυτή ήταν η κυρίαρχη εικόνα που φιλοτέχνησε ο Μπρους Γουίλις μέσω των ρόλων του. Ο αιώνας τελείωσε με τον ίδιο να σώζει αυτή τη φορά όλη την ανθρωπότητα, καθώς στον «Αρμαγεδδών» αυτός θυσιάστηκε για να σωθεί η Γη. Λίγο πολύ αναμενόμενο.
Ο Μπρους, τρόπον τινά, ήταν ένας από μας, αλλά και κάτι παραπάνω: Ωραίος, χωρίς την εξωπραγματική ομορφιά του Μπραντ Πιτ, προσιτός, χωρίς την αριστοκρατική αστερόσκονη που τύλιγε τον Τζορτζ Κλούνεϊ.
Ο Γουίλις -σκεφτόσουν- θα μπορούσε να είναι ο τύπος που τρώει σουβλάκια στο διπλανό τραπέζι, που κάθεται στην ίδια εξέδρα με σένα στο γήπεδο. Ο συνάδελφος σου που στα δύσκολα θα αναλάβει την ευθύνη.
Ο Τζον Μακλέιν, ο πιο εμβληματικός ρόλος του Γουίλις, τον οποίο επανέλαβε και σε τρία ακόμη σίκουελ
Το παιδί του εργάτη από το Τζέρσεϊ
Γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1955, όταν ο Ψυχρός Πόλεμος άρχιζε να γίνεται η κυρίαρχη παγκόσμια γεωπολιτική συνθήκη. Ο πατέρας του, Ντέιβιντ Γουίλις, είχε καταταγεί στον αμερικανικό στρατό και είχε τοποθετηθεί στη Γερμανία, όπου παντρεύτηκε τη Μαρλέν, μία νεαρή από το Κασσέλ. Ο Μπρους γεννήθηκε εκείνη την άνοιξη στο Ιντάρ-Όμπερστάιν της Ρηνανίας Βεστφαλίας – ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας – ακολούθησαν άλλα τρία.
Όταν απολύθηκε από το στρατό το 1957, ο πατέρας του μετέφερε την οικογένεια πίσω στη γενέτειρά του, στο Κάρνις Πόιντ του Νιου Τζέρσεϊ. Μία εργατική κωμόπολη «γεμάτη ανθρώπους με μπλε κολάρα», όπως είχε δηλώσει αργότερα ο ίδιος ο Μπρους, περιγράφοντας τα νιάτα του. Η μητέρα του εργαζόταν σε τράπεζα και ο πατέρας του ήταν συγκολλητής, αρχιμηχανικός και εργάτης σε εργοστάσιο.
Στα εφηβικά του χρόνια, ο Μπρους μιλούσε τραυλίζοντας – οι συμμαθητές του τον πείραζαν, αλλά -καθώς φαίνεται- είχε άρνηση να παραδεχθεί την ήττα. Έγινε μέλος της δραματικής λέσχης του σχολείου, αφού διαπίστωσε ότι η υποκριτική τέχνη τον βοηθά να καταπολεμά τον τραυλισμό του – εν τέλει εξελέγη και πρόεδρος του μαθητικού συμβουλίου.
Μετά την αποφοίτησή του από το γυμνάσιο, το 1973, εργάστηκε ως φύλακας στο πυρηνικό εργοστάσιο του Σάλεμ και μετέφερε μέλη του πληρώματος στο εργοστάσιο DuPont του Νιου Τζέρσεϊ.
Κατόπιν, αφού πρώτα εργάστηκε ως ιδιωτικός ερευνητής (έναν ρόλο που θα παίξει αργότερα στη σειρά Moonlighting και στο The Last Boy Scout), στράφηκε στην υποκριτική τέχνη.
Εγγράφηκε στο Δραματικό Πρόγραμμα στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Μοντκλέρ, όπου συμμετείχε σε μια παραγωγή του Cat on a Hot Tin Roof. Τα παράτησε το 1977 και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου βιοποριζόταν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ως μπάρμαν στο Kamikaze του Μανχάταν, ενώ ζούσε στη γειτονιά του Χελς Κίτσεν.
Παρατηρώντας τα πρώτα 20κάτι χρόνια του Μπρους, διαπιστώνεις ότι η ίδια η ζωή λες και ύφαινε έναν μανδύα που θα φορούσε κατόπιν ο ηθοποιός Γουίλις στους ρόλους του – ήταν κανονικός και ανθρώπινος, ήταν γήινος με σάρκα και οστά.
Το παιδί από τις εργατικές συνοικίες του Τζέρσεϊ που θα έσωζε τον κόσμο, έτσι απλά, σαν αυτό να ήταν μέρος των καθηκόντων του.
Άρα, η είδηση ότι ο ηθοποιός, στα 67 του, διαγνώστηκε με μετωποκροταφική άνοια (Frontotemporal Dementia), η οποία προκαλεί εγκεφαλικές διαταραχές, επηρεάζοντας τις ικανότητές του να μιλήσει και να επικοινωνήσει, προκάλεσε μία έντονη θλίψη – σαν να είχε συμβεί σε έναν παλιό μας φίλο.
REUTERS/Henry Nicholls
Η εκτόξευση
Ο πρώτος σπουδαίος ρόλος του ήταν στην τηλεοπτική σειρά Moonlighting (1985–1989), όταν επελέγη να υποδυθεί τον Ντέιβιντ Άντισον Τζούνιορ , ανταγωνιζόμενος 3.000 άλλους ηθοποιούς.
Ο πρωταγωνιστικός του ρόλος μαζί με την Σίμπιλ Σέπερντ, τον βοήθησε να καθιερωθεί ως κωμικός ηθοποιός. Κατά τη διάρκεια των πέντε σεζόν της σειράς, κέρδισε ένα βραβείο Emmy και μια Χρυσή Σφαίρα.
Ο Γουίλις είχε αποκαλύψει ότι τα πρότυπα του ήταν ο Γκάρι Κούπερ, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο Στηβ Μακουίν και ο Τζον Γουέιν. Τα όσα ακολούθησαν δείχνουν ότι έφτιαξε μία φιγούρα που έμοιαζε με κράμα των παραπάνω κυρίων, με μία ισχυρή δόση από το παλικάρι που ήρθε από τις φτωχογειτονιές του Νιού Τζέρσεϊ.
Είχε τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο το 1987 στην ταινία του Μπλέικ Έντουαρντς «Ραντεβού στα τυφλά» με την Κιμ Μπάσινγκερ και τον Τζον Λαροκέτ.
Ωστόσο, ήταν η συμμετοχή του στο Die Hard (1988) ως Τζον Μακλέιν που τον εκτόξευσε στη στρατόσφαιρα των action heroes.
Έχοντας αποκτήσει μεγάλη προσωπική επιτυχία και επιρροή στην ποπ κουλτούρα, επανέλαβε τον ρόλο του στο Die Hard 2 (1990) και Die Hard with a Vengeance (1995). Αυτές οι τρεις ταινίες Die Hard απέφεραν πάνω από 700 εκατομμύρια δολάρια διεθνώς.
Στο ενδιάμεσο, η καριέρα του μπήκε σε φθίνουσα τροχιά, καθώς πρωταγωνίστησε σε ταινίες που δεν έλαβαν καλές κριτικές, όπως το The Bonfire of the Vanities (1990) και το Hudson Hawk (1991), αν και βρήκε επιτυχία στο box office με το The Last Boy Scout. Άρεσε στο Striking Distance (1993) αλλά απέτυχε με το Color of Night (1994).
Το 1994, μπήκε στο ταραντινικό σύμπαν με έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στο Pulp Fiction, δίνοντας εκ νέου ώθηση στην καριέρα του, που τον οδήγησε στη θέση του συμπρωταγωνιστή του Τζον Τραβόλτα στο Look Who’s Talking.
Στη συνέχεια έπαιξε τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στο 12 Monkeys (1995) και The Fifth Element (1997).
Ωστόσο, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 η καριέρα του έμοιαζε με τραμπάλα: Ταινίες όπως το The Jackal (το οποίο παρά τις αρνητικές κριτικές σημείωσε επιτυχία στο box office), το Mercury Rising και το Breakfast of Champions, δεν τον βοήθησαν ιδιαίτερα, μέχρι που ήρθε το Armageddon με τον Μπρους να σώζει τον κόσμο και να θεωρείται πάλι ο σούπερμαν της διπλανής πόρτας, ένας από μας, αλλά όχι ακριβώς.
Παρέα με τον νεαρό Μπεν Αφλεκ, έτοιμοι να μπουν στο διαστημόπλοιο, στον «Αρμαγεδδώνα» του Μάικλ Μπέι. Η ταινία γνώρισε τεράστια εισπρακτική επιτυχία και επανέφερε τον Μπρους Γουλίς στην κορυφογραμμή των ηθοποιών δράσης.
Το 1999, είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο The Sixth Sense, η οποία γνώρισε εμπορική επιτυχία και έλαβε θετικές κριτικές.
Το 2000, κέρδισε ένα Emmy για την guest παρουσία του στο Friends. Ήταν επίσης υποψήφιος για το Αμερικανικό Βραβείο Κωμωδίας το 2001.
Τότε είχε αρχικά επιλεγεί για το ρόλο του Τέρι Μπένεντικτ στο Ocean’s Eleven (2001) αλλά αρνήθηκε για να αφοσιωθεί στην ηχογράφηση ενός άλμπουμ.
Στο Ocean’s Twelve (2004), κάνει μια καμέο εμφάνιση ως ο… εαυτός του.
Το 2005, εμφανίστηκε στην κινηματογραφική μεταφορά του Sin City, ένας καρτουνιστικός σκληρός ήρωας, ρόλος απολύτως ταιριαστός στα μέτρα του.
Με την Τζέσικα Αλμπα, με την οποία συμπρωταγωνιστεί στην «Αμαρτωλή πόλη».
Το 2007, εμφανίστηκε στο θρίλερ Perfect Stranger, δίπλα στη Χάλι Μπέρι και στην ταινία Alpha Dog, μαζί με την Σάρον Στόουν, ενώ επανέλαβε τον ρόλο του ως Τζον Μακλέιν στο Live Free or Die Hard.
Η καριέρα του είχε πάρει την κατιούσα, έπαιζε διαρκώς σε ταινίες που δεν έμεναν αξέχαστες. Το 2010 πρωταγωνιστεί δίπλα στον Σταλόνε και τον Σβαρτσενέγκερ στο φιλμ «Οι αναλώσιμοι». Ο Γουίλις έπαιξε το ρόλο του πράκτορα της CIA «Mr. Church».
Ήταν η πρώτη φορά που αυτοί οι τρεις μετρ της δράσης στο Χόλιγουντ εμφανίστηκαν μαζί στην οθόνη – μία σύντομη σκηνή σε μια άδεια εκκλησία.
Στη συνέχεια, πρωταγωνίστησε στο RED, μια προσαρμογή της ομώνυμης μίνι σειράς κόμικ, στην οποία υποδύθηκε τον Φρανκ Μόουζες. Η ταινία κυκλοφόρησε στις 15 Οκτωβρίου 2010.
Κατόπιν επέστρεψε, σε έναν διευρυμένο ρόλο, στο The Expendables 2 (2012), ενώ επανέλαβε τον πιο διάσημο ρόλο του, αυτόν του Τζον Μακλείν, για πέμπτη φορά, πρωταγωνιστώντας στο A Good Day to Die Hard, το οποίο κυκλοφόρησε στις 14 Φεβρουαρίου 2013.
Μιλώντας σε μια συνέντευξη, είχε δηλώσει: «Έχω μια ζεστή θέση στην καρδιά μου για το Die Hard. Είναι υπέροχο να μπορείς να παίξεις τον ίδιο χαρακτήρα για 25 χρόνια και να σε ζητάνε πίσω. Είναι βεβαίως δύσκολο να κάνω ξανά μια ταινία και να προσπαθήσω να ανταγωνιστώ τον εαυτό μου».
Από το «Pulp fiction». Η αγαπημένη του ρωτάει τον Μπουτς: «Πού βρήκες τη μοτοσικλέτα;». «Δεν είναι μοτοσικλέτα, αγάπη μου, είναι “τσόπερ”».
Η πτώση και η ασθένεια
Στα τελευταία χρόνια της καριέρας του, πρωταγωνίστησε σε πολλά χαμηλού προϋπολογισμού ανεξάρτητα θρίλερ και ταινίες επιστημονικής φαντασίας, χωρίς κάποιο να είναι άξιο αναφοράς.
Τα τελευταία χρόνια, άνθρωποι που βρέθηκαν στα κινηματογραφικά πλατό αποκάλυψαν ότι ο ηθοποιός κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων δεν μπορούσε να ανταποκριθεί, πολλές φορές γινόταν επικίνδυνος.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, φέρεται να πυροβόλησε κατά λάθος στη διάρκεια γυρισμάτων, ενώ χρειαζόταν κάποιον να του διαβάζει τις ατάκες του μέσω ακουστικού, καθώς τα συμπτώματά του διαρκώς επιδεινώνονταν.
Τα τελευταία χρόνια, ο μάνατζέρ του φρόντιζε τα γυρίσματα των ταινιών του να διαρκούν το πολύ δύο ημέρες λόγω της διαρκώς επιδεινούμενης κατάστασης της υγείας του.
Στην ταινία «American Siege», ο Μπρους Γουίλις φαίνεται να φορά ακουστικό, προφανώς, για να του μεταφέρουν τις ατάκες. Αυτό συνέβη δύο χρόνια πριν την ανακοίνωση της οικογένειας ότι o ηθοποιός πάσχει από αφασία.
Την περασμένη Πέμπτη (16/2) οικογένεια του Μπρους Γουίλις αποκάλυψε ότι ο ηθοποιός διαγνώστηκε με άνοια (FTD), λιγότερο από ένα χρόνο αφότου αποσύρθηκε από την υποκριτική λόγω της μάχης του με την αφασία.
Ο 67χρονος ηθοποιός είχε αποσυρθεί από την υποκριτική πέρυσι και τώρα η κατάστασή του έχει επιδεινωθεί, σύμφωνα με κοινή δήλωση της οικογένειάς του, την Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου.
Η μετωποκροταφική άνοια (Frontotemporal Dementia) προκαλεί εγκεφαλικές διαταραχές, επηρεάζοντας τις ικανότητές του να μιλήσει και να επικοινωνήσει.
Με την πρώην σύζυγό του, Ντέμι Μουρ, το 1995 (AP Photo/Clark Jones)
Ο Μπρους Γουίλις με τη σύζυγό του Έμα Χέμινγκ Γουίλις, μερικές μέρες μετά την αποκάλυψη ότι ο ηθοποιός πάσχει από αφασία/ A.P.
Η δήλωση, από τη σύζυγό του, Έμα Χέμινγκ, την πρώην σύζυγό του, Ντέμι Μουρ, και τις πέντε κόρες του αναφέρει:
«Η οικογένειά μας εκφράζει τη βαθύτατη ευγνωμοσύνη της για την απίστευτη έκρηξη αγάπης, υποστήριξης και των υπέροχων ιστοριών που έχουμε λάβει όλοι από τότε που μοιραστήκαμε την αρχική διάγνωση του Μπρους.
Στο πνεύμα αυτό, θέλαμε να σας ενημερώσουμε για τον αγαπημένο μας σύζυγο, πατέρα και φίλο, καθώς τώρα έχουμε μια βαθύτερη γνώση για το τι βιώνει. Από τότε που ανακοινώσαμε ότι διαγνώστηκε με αφασία την άνοιξη του 2022, η κατάσταση του Μπρους έχει επιδεινωθεί και σήμερα έχουμε συγκεκριμένη διάγνωση: μετωποκροταφική άνοια (γνωστή ως FTD).
Δυστυχώς, αντιμετωπίζει προβλήματα στην επικοινωνία και αυτό είναι μόνο ένα σύμπτωμα της ασθένειας που έχει ο Μπρους. Αν και αυτό είναι επώδυνο, παράλληλα είναι και ανακούφιση να έχουμε επιτέλους μια ξεκάθαρη διάγνωση. Η FTD είναι μια σκληρή ασθένεια, για την οποία πολλοί από εμάς δεν έχουμε ακούσει ποτέ και μπορεί να ‘’χτυπήσει’’ οποιονδήποτε. Για άτομα κάτω των 60 ετών, η FTD είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας και επειδή η διάγνωση μπορεί να διαρκέσει χρόνια, η FTD είναι πιθανότατα πολύ πιο διαδεδομένη από ό,τι γνωρίζουμε.
Σήμερα δεν υπάρχουν θεραπείες για την ασθένεια, κάτι που ελπίζουμε ότι μπορεί να αλλάξει τα επόμενα χρόνια. Καθώς η κατάσταση του Μπρους προχωρά, ελπίζουμε ότι η προσοχή των ΜΜΕ μπορεί να επικεντρωθεί στο να ρίξει φως σε αυτήν την ασθένεια που χρειάζεται πολύ περισσότερη ευαισθητοποίηση και έρευνα», καταλήγει η ανακοίνωση.
