Kathimerini.gr
Ελένη Τζαννάτου
Στο «παραμύθι» της μουσικής βιομηχανίας, οι πριγκίπισσες δεν περιμένουν κανέναν πρίγκιπα να τους φορέσει το χαμένο γοβάκι τους. Αντίθετα, το φοράνε μόνες τους και διασχίζουν δυναμικά την απόσταση μέχρι τον στόχο τους. Ακόμα και αν αυτή έχει εμπόδια, λακούβες και χρειάζεται «μανούβρες» στις επικίνδυνες στροφές.
Το αφήγημα αυτό όχι μόνο το εμπέδωσε η Raye, αλλά το έκανε κτήμα της και πριν από λίγα 24ωρα έγραψε και επίσημα τις δικές της χρυσές σελίδες. Η 26χρονη Βρετανίδα μουσικός διεκδικούσε 7 βραβεία στα Brit Awards εκ των οποίων κατάφερε να κερδίσει τα 6. Δηλαδή τα περισσότερα που έχει κερδίσει ένας καλλιτέχνης σε μια βραδιά, ξεπερνώντας έτσι τα κατορθώματα μουσικών όπως η Αντέλ, οι Blur και ο Χάρι Στάιλς.
Ανάμεσα στα βραβεία που πήρε σπίτι της η Raye ήταν και το «μεγάλο» βραβείο του Αλμπουμ της Χρονιάς για το ολοκληρωμένο ντεμπούτο της «My 21st Century Blues.», ενώ αναδείχθηκε επίσης Καλλιτέχνης και Συνθέτης της Χρονιάς. Κατάφερε μάλιστα να γίνει η πρώτη γυναίκα που κερδίζει το τελευταίο βραβείο, σε μια βραδιά που το 70% αυτών πήγε σε γυναίκες (Ντούα Λίπα, Κάιλι Μινόγκ, μεταξύ άλλων) και άφυλους καλλιτέχνες, καθησυχάζοντας τις «κακές γλώσσες» που έχουν κατηγορήσει στο παρελθόν τον θεσμό των Brit Awards για μεγαλύτερη αναγνώριση των ανδρών καλλιτεχνών.
Η Raye έχει κάθε λόγο να είναι χαρούμενη για τη σαρωτική της βραδιά. Βέβαια, το πώς έφτασε ως εδώ είναι μια άλλη, μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία. Περιλαμβάνει παρασκηνιακούς ρόλους σε επιτυχίες άλλων, ένα δισκογραφικό συμβόλαιο σε μόνιμη αναμονή και μια προσωπική επανάσταση που την έκανε αφεντικό του εαυτού της και επιτέλους, την απελευθέρωσε από κάθε άποψη.
Από τα χιτ της Μπιγιονσέ στα «21st Century Blues.»
H Raye με δύο από τα Brit Awards της. Κέρδισε στις κατηγορίες Βρετανικού Αλμπουμ, Καλλιτέχνη, Συνθέτη, R’n’b Μουσικού, Νέου Καλλιτέχνη και Τραγουδιού (για το «Escapism»). Φωτ.: Reuters
Οταν το 2014, η 17χρονη τότε κατά κόσμον Ρέιτσελ Κιν υπέγραφε συμβόλαιο με την Polydor δεν περίμενε ότι αυτό που φαινόταν ως ευχή θα γινόταν τελικά η «κατάρα» της. Μπορεί το συμβόλαιό της να προέβλεπε την κυκλοφορία τεσσάρων άλμπουμ, όμως, όσο τα χρόνια περνούσαν η Raye δεν μπορούσε να πάρει το πράσινο φως ούτε για ένα.
Η δισκογραφική της εταιρεία την αξιοποιούσε πλαγίως: είτε καλώντας την να κάνει δεύτερα φωνητικά σε κομμάτια άλλων είτε βάζοντάς την να γράφει κομμάτια για αυτούς. Κάπως έτσι, βρέθηκε να υπογράφει κομμάτια σε ονόματα όπως η Charli XCX, ο Τζον Λέτζεντ και η Μπιγιονσέ.
Βέβαια, το δικό της άλμπουμ μπορούσε να περιμένει για την Polydor, η οποία δεν το χρηματοδοτούσε, παρά μόνο άφηνε τη Raye να βγάζει κάποια singles και EPs. Ανάμεσα σε αυτά, το «Seconds» του 2016, στο οποίο την ακούσαμε να συνεργάζεται με τον Stormzy στο κομμάτι «Ambition», ο οποίος δεν είχε γίνει ακόμη τότε το πιο ακριβοθώρητο όνομα του grime.
Η συνεργασία της Raye σε μερικά singles με τον Ντέιβιντ Γκέτα την έκανε να δει το όνομά της ως περφόρμερ να φιγουράρει στα βρετανικά τσαρτ. Μα ακόμα υπήρχε η εντύπωση πως η Raye για τους γύρω της εκτελούσε έναν ρόλο «βοηθητικό». Αυτή βέβαια συνέχισε να εξασκεί την πασπαλισμένη με r’n’b χορευτική ποπ της στο μίνι άλμπουμ «Euphoric Sad Songs» του 2020, που υπήρξε ως τότε και η πιο ολοκληρωμένη πρόταση από τη μουσικό. Και δεν πέρασε απαρατήρητη: έξι από τα εννέα κομμάτια του μίνι άλμπουμ κατάφεραν να ξεπεράσουν τα 15 εκατομμύρια streams στο Spotify. Ακόμα και έτσι, η Polydor δήλωνε δυσαρεστημένη που το «Euphoric Sad Songs» δεν κατάφερε να μπει στο Top 40 των τσαρτ.
Η «έκρηξη» βρισκόταν προ των πυλών. H Raye προσέθεσε με το «Call On Me» που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2021 ένα ακόμα τραγούδι στη μακρά λίστα των singles της που έμελλε να είναι και η τελευταία της κυκλοφορία για την Polydor. Ο κόμπος είχε φτάσει στο χτένι και λίγες μέρες μετά η Raye έγραφε στο (ακόμη) Twitter: «Βρίσκομαι σε δισκογραφικό συμβόλαιο για τέσσερα άλμπουμ από το 2014! Και δεν μου έχει επιτραπεί να βγάλω άλμπουμ. Το μόνο που με νοιάζει είναι η μουσική. Κουράστηκα να με αγνοούν και κουράστηκα να πληγώνομαι για αυτό. Δεν είναι “μπίζνα” για μένα, είναι προσωπικό».
Η συνεργασία της με τη δισκογραφική που έβαλε την καριέρα της σε μακρά παύση αποτελούσε πλέον παρελθόν. Η Raye, που δεν είχε σταματήσει όλα αυτά τα χρόνια να γράφει μουσική για κάποιο μελλοντικό άλμπουμ, ήταν έτοιμη να κυκλοφορήσει επιτέλους το ολοκληρωμένο της ντεμπούτο, χωρίς εξωγενή «ναι μεν αλλά». Το «My 21st Century Blues.» έφτασε τελικά στα αυτιά μας ως ανεξάρτητη κυκλοφορία το 2023. Η Raye μόλις είχε αρχίσει να ανοίγει πραγματικά τα φτερά της.
Τα κόκκινα παπούτσια της Raye
Το εξώφυλλο του πρώτου ολοκληρωμένου άλμπουμ της Raye που κυκλοφόρησε τελικά ανεξάρτητα.
Είναι αδύνατο να μη δεις κάθε σημείο του «My 21st Century Blues.» σαν μια παρατεταμένη μεταφορά της εμπειρίας της Raye με τη μουσική βιομηχανία, ακόμα και στις μη ευθείες αναφορές («Hard Out Here.»). «Σκηνοθετεί» τον εαυτό της στο εναρκτήριο («Introduction.») και το καταληκτικό track («Fin.») του δίσκου της, που λειτουργούν σαν τίτλους αρχής και τέλους της ιστορίας της. To «Oscar Winning Tears.» δεν θα μπορούσε παρά να είναι μια αναφορά προς την Polydor, προς την οποία με άνεση θα απηύθυνε το «What you done to me?» του «Black Mascara.». H Raye πράγματι έχει παλέψει στο παρελθόν με σωματική δυσμορφική διαταραχή, αλκοόλ και ναρκωτικά όπως τα εξιστορεί στο «Body Dysmorphia.» και το «Escapism.». Πλέον όμως είναι μια «Brave, strong woman» («Ice Cream Man.»).
Εξίσου αδύνατο είναι να μη δεις τη μουσική εξέλιξη της Raye στο «My 21st Century Blues.» σε σχέση με οτιδήποτε προηγήθηκε. Για πρώτη φορά εδώ η Raye δεν ακούγεται απλά σαν μια ποπ τραγουδίστρια που είναι ικανή να γράψει και να πει δυνητικά χιτ, αλλά σαν μια δυναμική μουσικό που έχει τη δική της στόφα να ξεδιπλώσει. Αν και σε σημεία το άλμπουμ χάνει τη μουσική συνοχή του για χάρη της θεατρικότητας του concept –οι ρηχές blues αποστροφές του «Mary Jane.» και τα neo-soul/blues παιχνίδια του «The Thrill Is Gone.» μάλλον χαλάνε το γενικότερο ποπ και r’n’b κλίμα παρά προσθέτουν μια εύστοχη πολυφωνία– η Raye αποδεικνύει εδώ πως είχε δίκιο να επιμένει για έναν δίσκο στον οποίο κάποιοι δεν έδωσαν ούτε μία ευκαιρία. Και που ειρωνικά, βέβαια, ίσως να μην ήταν ο ίδιος χωρίς αυτή την κακή εμπειρία.
Μέσα σε όλα, το «My 21st Century Blues.» χάρισε και στην Raye το πρώτο της νο 1 στα βρετανικά τσαρτ αλλά και το Billboard 100 στην οποία έφτασε το κομμάτι «Escapism.», στο οποίο συνεργάζεται με το πάλαι ποτέ πουλέν του Κάνιε Γουέστ, την 070 Shake. Μια «νίκη» που παρατάθηκε και στο TikTok εκεί που η γρήγορη και κάπως καρτουνίστικη εκδοχή του κομματιού του έδωσε μία δεύτερη ζωή.
Μα και πολύ πριν από όλα αυτά, το εξώφυλλο του δίσκου της Raye μας τα είχε πει όλα. Σε ένα βουνό από ασπρόμαυρα μουσικά όργανα μέσα από τα οποία ξεπροβάλλουν αντρικά χέρια, αυτή που υποτίθεται ότι είναι η μικρή Raye στέκεται έγχρωμη στην κορυφή του. Μπορεί τα κόκκινα γοβάκια που φοράει να είναι εμφανώς μεγάλα στα πόδια της, πάντως, απέδειξε μεγαλώνοντας πως σίγουρα ξέρει να τα περπατάει. Στη σκηνή των Brit Awards, ωστόσο, εμφανίστηκε ξυπόλυτη. Απόδειξη πως για να είναι μουσικό «girl boss», δεν έχει ανάγκη κανέναν. Ούτε καν τα ψηλοτάκουνά της.
