Kathimerini.gr
Σταύρος Ιωαννίδης
Σε εξέλιξη βρίσκεται ο κρίσιμος γύρος συζητήσεων με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών για το πρόγραμμα αναβάθμισης των 38 F-16 Block 50 στην εκδοχή Viper. Τη Δευτέρα πέρασαν το κατώφλι του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης και εκπρόσωποι της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed Martin και οι επαφές με την ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας αναμένεται να ολοκληρωθούν την Παρασκευή.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» στόχος είναι να εξεταστούν γραμμή προς γραμμή όλα όσα περιλαμβάνει το προσχέδιο της επιστολής αποδοχής (Letter of Acceptance) που έφτασε την Αθήνα πριν από λίγους μήνες και να βρεθεί η «χρυσή τομή» ώστε το κόστος του προγράμματος να συγκρατηθεί κάτω από το 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Υπενθυμίζουμε ότι ο πήχυς που είχε θέσει η αεροπορία για τη μετατροπή των 38 μαχητικών σε Viper ήταν περίπου 800 εκατομμύρια δολάρια, ενώ, η LOA που ήρθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτιμούσε το πρόγραμμα στο 1,5 δισεκατομμύριο. Οι περισσότερες εκτιμήσεις, πάντως, συγκλίνουν στο ότι οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να καταλήξουν σε μια αρχική συμφωνία ύψους περίπου 900 εκατομμυρίων, η οποία, σε πρώτη φάση, δεν θα περιλαμβάνει ορισμένα από τα συστήματα που θέλει η Πολεμική Αεροπορία.
Δύο άξονες
Οι συζητήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, κινούνται σε δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά στη διαμόρφωση των αεροπλάνων και το «βάθος» του εκσυγχρονισμού. Εξετάζοντας όλες τις πιθανές επιλογές που έχει μπροστά της η ελληνική πλευρά, είναι σαφές πως για να συγκρατηθεί το κόστος, ορισμένες θα μείνουν εκτός λίστας. Η αρχική προσφορά των Αμερικανών περιείχε, μεταξύ άλλων, δομικές αναβαθμίσεις, καλωδιώσεις για μελλοντική εγκατάσταση συστήματος αυτοπροστασίας, αγορά ατρακτιδίων στόχευσης (Sniper Pods) και άλλα συστήματα, τα οποία ενδεχομένως να μείνουν εκτός για την ώρα.
Πηγές με γνώση των διαδικασιών μεταφέρουν στην «Κ» ότι η ελληνική πλευρά κινείται στη λογική «fitted for» και όχι «fitted with». Αυτό σημαίνει πως όσα συστήματα δεν είναι άκρως απαραίτητα ή οι αποστολές για τις οποίες απαιτούνται μπορούν, προς το παρόν, να εκτελούνται από άλλα αεροσκάφη, τότε αυτά θα μείνουν εκτός του προγράμματος αναβάθμισης. Θα υπάρχει, όμως, η υποδομή (καλωδιώσεις, φορείς κ.λπ.) για τη μελλοντική τους εγκατάσταση. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι τα ατρακτίδια Sniper θα αποκτηθούν με ξεχωριστή σύμβαση στο μέλλον και τα αναβαθμισμένα Block 50 θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τα Lantirn. Παράλληλα, η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας έχει ζητήσει την πλήρη καταγραφή των εξαρτημάτων που έχουν αφαιρεθεί από τα Block 52+ και Block 52+ adv ώστε να υπολογιστούν στο τελικό κόστος του προγράμματος.
Ο δεύτερος άξονας αφορά στον χώρο και τον χρόνο της αναβάθμισης. Αρχικά το επιτελείο είχε προκρίνει τη λύση της 111 Πτέρυγας Μάχης στη Νέα Αγχίαλο, ώστε αφενός η αναβάθμιση των Block50 να τρέξει παράλληλα με τη μετατροπή των 82 Block 52+/adv σε Viper και αφετέρου, οι τεχνικοί της Πολεμικής Αεροπορίας να αποκτήσουν την απαραίτητη τεχνογνωσία σε θέματα υποστήριξης του ομογενοποιημένου πια στόλου. Φαίνεται όμως, ότι η επιλογή της ΕΑΒ κερδίζει σταδιακά έδαφος καθώς θεωρείται επιλογή χαμηλότερου ρίσκου και κόστους. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, η αναβάθμιση των 38 Block 50 θα ξεκινήσει μετά το 2027 οπότε και αναμένεται να ολοκληρωθεί η μετατροπή των 82 F-16 της πρώτης σύμβασης.
Απαραίτητη αναβάθμιση
Η Αθήνα πάντως, είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην αναβάθμιση των 38 F-16 Block 50 ώστε να επιτευχθεί η «οροφή» της Νέας Δομής Δυνάμεων, την οποία παρουσίασε πρόσφατα στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Νίκος Δένδιας. Η δομή προβλέπει περίπου 200 σύγχρονα μαχητικά με δυνατότητα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων και συγκράτηση του κόστους υποστήριξης μέσω της ομογενοποίησης του στόλου. Η μετατροπή των Block 50 σε Viper θεωρείται κομβικής σημασίας για την επίτευξη αυτού του στόχου, αφού τα F-16 θα εξακολουθούν να αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της Πολεμικής Αεροπορίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η ηγεσία εκτιμά ότι στις αρχές της επόμενης δεκαετίας, η δύναμη της αεροπορίας θα ανέρχεται σε 120 F-16 Viper, τουλάχιστον 24 Rafale και 20 F-35, ενώ θα εκκρεμεί η ενεργοποίηση της οption για την πρόσκτηση μίας ακόμη Μοίρας F-35 και η αντικατάσταση των Mirage 2000-5 με επιπλέον Rafale.
Στην υλοποίηση του εξοπλιστικού σχεδιασμού αναμένεται να αναφερθούν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας σε μελλοντική συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής. Η παρουσίαση του 12ετούς Μακροπρόθεσμου Προγραμματισμού Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) αξίας 28 δισεκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να πραγματοποιηθεί μετά τα μέσα Μαρτίου.
