Την πρώτη θέση παγκοσμίως κατέχει η Κύπρος, μαζί με Γρενάδα και Άγιο Δομίνικο, σε θέματα που άπτονται της πολιτογράφησης πολιτών από την οπτική γωνία των επενδυτών, μετά και από τα νέα κίνητρα που έχουν ανακοινωθεί και, ιδίως, τη μείωση του ύψους της απαιτούμενης επένδυσης από τα 5 εκατ. ευρώ που ίσχυε προηγουμένως, για κάθε άτομο, στα 2,5 εκατ. Η κατάταξη αυτή αφορά σε δείκτη της εταιρείας Arton Capital, που ασχολείται αποκλειστικά με υπηρεσίες που συνδέονται με πολιτογραφήσεις στο πλαίσιο επενδύσεων.
Οι εν λόγω πολιτογραφήσεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο αλλά και εργαλείο της κυπριακής οικονομικής ανάκαμψης, καθώς εκτιμήσεις θέλουν το μέτρο των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων να απέφερε συνολικά 2,5 - 3 δισ. ευρώ στην κυπριακή οικονομία. Εδώ και μήνες, όμως, βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία αλλαγής των κριτηρίων για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση. Με τα νέα κριτήρια, πλέον η επένδυση σε κρατικά ομόλογα θα εξαιρείται των επενδύσεων που πληρούν τα κριτήρια εκτός κι αν είναι στο πλαίσιο μιας άλλης επένδυσης, οπότε να μπορούν να γίνουν αγορές μέχρι 500 χιλ. ευρώ. Σύμφωνα με το νέο σχέδιο, το όριο θα μειωθεί στα 2 εκατ. ευρώ χωρίς να χρειάζεται να είναι μέρος συλλογικής επένδυσης και θα αφορά κυρίως επενδύσεις σε ακίνητα.
Ο Δείκτης Arton αποτελείται από άλλους επί μέρους πυλώνες οι οποίοι ομαδοποιούνται σε κατηγορίες – κόστος, ταχύτητα, παγκόσμια κινητικότητα, ποιότητα ζωής και απλότητα διαδικασίας. Οι δείκτες αυτοί βασίζονται στην εμπειρία της ARTON μέσα στην αγορά, στην ανάλυση επί του εδάφους των διαφόρων χώρων, και στην αξιολόγηση των βασικών παραγόντων που εξετάζουν εύπορα άτομα, όταν επιλέγουν το πρόγραμμα που θα ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους. Ο δείκτης αναθεωρείται δύο φορές τον χρόνο, τον Ιούνιο και το Δεκέμβριο.
Βελτίωση σε «κόστος»
Ο επί μέρους δείκτης «κόστος» είναι αναμφισβήτητα ο πιο σημαντικός δείκτης για την πλειονότητα των επενδυτών και έχει βαρύτητα της τάξης του 30% στη συνολική βαθμολογία. Σε αυτή την κατηγορία η Κύπρος έχει το χειρότερό της σκορ, με μόλις 14 από τα 30. Παρόλα αυτά, είναι βελτίωση σε σχέση με το 6/30 που ίσχυε πέρυσι, όταν το κόστος της επένδυσης για πολιτογράφηση έπρεπε να φτάνει τα 5 εκατ. ευρώ (ασχέτως του ποιου πακέτου επέλεγε ο κάθε υποψήφιος). Η εν λόγω άνοδος οφείλεται στο ότι πλέον το κόστος αυτό είναι στο 50%, δηλαδή στα 2,5 εκατ. ευρώ. Τα τρία συστατικά που ορίζουν το «κόστος», είναι: η απαιτούμενη επένδυση, τα κυβερνητικά τέλη και το κόστος χρηματοδότησης.
Η «ταχύτητα» αντιπροσωπεύει το 20% του συνολικού Δείκτη και εξετάζει την διάρκεια της διαδικασίας εφαρμογής και το χρόνο που απαιτείται για να πληρούν τις προϋποθέσεις για την ιθαγένεια οι υποψήφιοι. Εδώ η Κύπρος παίρνει άριστα, με 20/20. Ο πυλώνας αυτός λαμβάνει υπόψη το μέσο όρο του χρόνου επεξεργασίας, όπως ορίζεται στις νομοθεσίες της εκάστοτε δικαιοδοσίας. Τα περισσότερα σημεία δόθηκαν στους «γρηγορότερους» μηχανισμούς.
Όσον αφορά σε «παγκόσμια κινητικότητα», η Κύπρος έλαβε 16/20. Ο πυλώνας αυτός βασίζεται στην εκτίμηση δύο διαφορετικών συστατικών. Το πρώτο είναι εάν ή όχι το διαβατήριο επιτρέπει τα ταξίδια χωρίς βίζα για τους πολίτες της σε προκαθορισμένα χρηματοοικονομικά κέντρα και κοινωνικο-πολιτιστικά κέντρα, ενώ το δεύτερο συστατικό είναι ο συνολικός αριθμός των χωρών που ο κάτοχος του διαβατήριου μπορεί να έχει πρόσβαση χωρίς να χρειάζεται θεώρηση.
Η «ποιότητα ζωής» στην Κύπρο αποτιμάται ως 7/10. Αναλυτικότερα, λαμβάνει υπόψη δεδομένα δύο αξιόπιστων εξωτερικών πηγών για να καταλήξει στην παγκόσμια κατάταξη των εξεταζόμενων χωρών. Οι δύο εξωτερικοί δείκτες που επελέγησαν είναι με βάση την κάλυψή τους, εφόσον εξετάζουν όλες τις χώρες που καλύπτονται από τον Δείκτη της Arton.
Τέλος, όσον αφορά στους επί μέρους δείκτες, στο θέμα «απλότητα» των διαδικασιών, η Κύπρος βαθμολογήθηκε με 17/20. Ο πυλώνας αυτός εξετάζει το επίπεδο πολυπλοκότητας για κάθε πρόγραμμα που αξιολογείται. Προγράμματα με πολύπλοκες διαδικασίες και απαιτήσεις παίρνουν λιγότερους πόντους, ενώ εκείνα με απλοποιημένες διαδικασίες και κίνητρα υψηλότερη βαθμολογία.
Ο χρόνος είναι χρήμα
Με αφορμή την αναθεώρηση των κριτηρίων, ένα από τα θέματα που μπήκαν επιτακτικά στο τραπέζι των συζητήσεων, αφορούσε και τον χρόνο έκδοσης των διαβατηρίων. Με βάση το προηγούμενο σχέδιο, ο χρόνος ολοκλήρωσης της διαδικασίας είχε καθοριστεί στους τρεις μήνες, εντούτοις, ασκούνταν έντονες πιέσεις τόσο από τη Μάλτα όσο και από ιδιωτικές εταιρείες που προωθούσαν τη συγκεκριμένη χώρα και το δικό της πρόγραμμα πολιτογράφησης. Αξίζει να σημειωθεί πως στη Μάλτα το χρονικό διάστημα που χρειάζεται είναι 12 μήνες, μετά από σχετική απόφαση που εξέδωσε το ευρωπαϊκό δικαστήριο για να διασφαλίζεται το κριτήριο της μόνιμης διαμονής.
Η αρχική σκέψη ήταν για να αυξηθεί το όριο στους έξι μήνες, ωστόσο, κρίθηκε υπερβολικό χρονικό διάστημα και αρνητικό για τους επενδυτές κι έτσι έγιναν σκέψεις να μειωθεί στους τέσσερις μήνες. Τελικά φαίνεται πως θα εφαρμοστεί μία μέση λύση η οποία θα προβλέπει έγκριση της αίτησης στους τρεις μήνες και παραχώρησή της στους έξι μήνες, ώστε να περιορισθούν οι όποιες αντιδράσεις.
