Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Την οικονομική ενίσχυση επιχειρήσεων ενόψει της λήξης των προγραμμάτων στήριξης τον προσεχή Οκτώβριο ετοιμάζει η Κυβέρνηση. Το πόσο θα διαρκέσει το πρόγραμμακαι με ποιους όρους θα ανακοινώσουν οι αρμόδιοι υπουργοί, σε κοινή συνέντευξη τύπου με την υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,κα ΖέταΑιμιλιανίδουκαι τον υπουργό Οικονομικών, Κωνσταντίνο Πετρίδη, την Πέμπτη. Παρά το ότι η οικονομία έχει ανοίξει –αν και σταδιακά και μουδιασμένα- από τα μέσα Μαΐου, υπάρχουν κλάδοι οι οποίοι έχουν πληγεί περισσότερο από άλλους και κλάδοι που παραμένουν κλειστοί με κυβερνητικά διατάγματα.
Οι κλάδοι που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από τους άλλους είναι αυτοί του τουρισμού και οι παρεμφερείς επιχειρήσεις, κλαμπ, διοργανωτές γάμων, βαπτίσεων κτλ. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχει επηρεαστεί όλη η οικονομία της Κύπρου και όλες οι επιχειρήσεις διότι η κανονικότητα δίχως την ύπαρξη ενός εμβολίου δεν μπορεί να υπάρξει. Οι Υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας έχουν αντιληφθεί πως μετά την λήξη των προγραμμάτων στήριξης της οικονομίας τον Οκτώβριο οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις πληρωμές τους και στο να συνεχίσουν να πληρώνουν όλο το δυναμικό που εργοδοτούν.
Γι΄ αυτό εξάλλου η Υπουργός Εργασίας είχε προαναγγείλει στα μέσα Ιουλίου εντός της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής την πρόθεση για αξιοποίηση πόρων του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου και της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, για την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων στήριξης της απασχόλησης από τον Νοέμβριο. Οι επαφές που υπήρξαν μεταξύ συντεχνιών την Δευτέρα και μεταξύ εργοδοτών την Τρίτη θα φέρουν στο τραπέζι του Υπουργικού προτάσεις οι οποίες και θα παρουσιαστούν την Πέμπτη. Όπως έχει διαρρεύσει, θα είναι σε στοχευμένους κλάδους, ενώ χρονικά η οικονομική βοήθεια που θα παρασχεθεί θα αγγίξει μέχρι και τον Μάρτη του 2021. Τουλάχιστον έτσι θέλουν οι μέχρι τώρα πληροφορίες. Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι σε τουριστικούς τομείς, άρα και εκεί θα πέσει και το μεγαλύτερο βάρος. Το κράτος θα πρέπει σίγουρα να δει τα δημοσιονομικά του περιθώρια και δεν αποκλείεται να χρειαστεί να προχωρήσει και σε άλλη έκτακτη έξοδο στις αγορές το επόμενο τρίμηνο για να ικανοποιήσει τις όποιες ανάγκες.
Εντούτοις, αφού έχουν ανοίξει οι πλείστες επιχειρήσεις, τα έσοδα του κράτους πλέον δεν είναι σχεδόν μηδενικά, άρα έχει μια ροή εσόδων σημαντική. Όπως είχαν αναφέρει οιΥπουργοί κατά την τελευταία ανακοίνωση των μέτρων στήριξης, το συνολικό ύψος του προγράμματος που έχει εφαρμοστεί από τον Μάρτιο του 2020, περιλαμβάνει δημοσιονομικές παρεμβάσειςπου εκτιμώνται στο 1,2 δισ.ευρώ, και παρεμβάσεις για ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων στα 1,7 δισ.ευρώ.Βάσει των συζητήσεων μεταξύ συντεχνιών και εργοδοτών δεν θα πρέπει να ενεργήσουν μονομερώς οι επιχειρήσεις μετά την τόση στήριξη και να προχωρήσουν σε απολύσεις και μειώσεις μισθών, πόσω μάλλον όταν θα υπάρξει ακόμα περαιτέρω στήριξη μετά τον Οκτώβριο. Αξίζει να σημειωθεί πως τα διατάγματα του Υπουργείου για οικονομική ενίσχυση θα ανακοινώνονται μήνα με τον μήνα, όπως άλλωστε ανακοινώνονται μέχρι και σήμερα μήνα με τον μήνα. Ο σχεδιασμός θα υπάρχει, αλλά οι αιτήσεις θα γίνονται κάθε μήνα.
Όχι σε ευέλικτες μορφές
Συζήτηση υπήρχε και για την εισαγωγή ευέλικτων μορφών εργασίας τις τελευταίες ημέρες. Ο Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου κατά την έξοδο από τη συνάντηση με την Υπουργό Εργασίας είπε ότι“δεν έχουν μπει ούτε είναι δουλειά τους να μπουν με την Υπουργό «σε οποιαδήποτε συζήτηση για τις ευέλικτες μορφές εργασίας ή για οποιοδήποτε εργαλείο, το οποίο αν και εφόσον καταστεί αναγκαίο να επιστρατευτεί», όπως είπε, «θα γίνει μέσα από θεσμοθετημένες διαδικασίες με όλα όσα προβλέπει ο κώδικας βιομηχανικών σχέσεων, με σεβασμό σε όλα όσα έχει πετύχει ο εργασιακός πολιτισμός αυτού του τόπου επί έξι δεκαετίες. Ουδείς εργαζόμενος πρέπει να ανησυχεί για οτιδήποτε μέσα στο επόμενο διάστημα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «επιστρατεύουμε όσους πόρους μπορούμε να διοχετεύσουμε για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της επόμενης περιόδου έτσι ώστε όταν επαναδραστηριοποιηθεί η οικονομία να μην έχουμε ούτε συρρίκνωση ωφελημάτων ούτε οποιασδήποτε μορφής μη διαχειρίσιμη ανεργία», πρόσθεσε.
Έλλειμμα στα δημοσιονομικά
Τα προκαταρκτικά δημοσιονομικά αποτελέσματα που ετοιμάστηκαν από τη Στατιστική Υπηρεσία για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2020 καταδεικνύουν έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης της τάξης των €930,9 εκ. (4,6% στο ΑΕΠ) σε σύγκριση με πλεόνασμα €385,7 εκ. (1,8% στο ΑΕΠ) για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2019. Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, οι συνολικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά €109,1 εκ. (+14,0%) και ανήλθαν στα €887,9 εκ. από €778,8 εκ. τον Ιούλιο του 2019.
Από τις κυριότερες κατηγορίες των δαπανών, αυξήθηκαν τον Ιούλιο 2020 σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2019, οι επιδοτήσεις κατά €117,5 εκ. (ανήλθαν στα €120,9 εκ. από €3,4 εκ.), η ενδιάμεση ανάλωση κατά 18,3% (ανήλθε στα €129,4 εκ. από €109,4 εκ.), οι τρέχουσες μεταβιβάσεις κατά 10,5% (ανήλθαν στα €42,1 εκ. από €38,1 εκ.), οι απολαβές προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων των τεκμαρτών κοινωνικών εισφορών και συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων) κατά 3,3% (ανήλθαν στα €217,3 εκ. από €210,4 εκ.). Αντιθέτως, οι κοινωνικές παροχές μειώθηκαν κατά 5,2% (περιορίστηκαν στα €217,3 εκ. από €229,3 εκ.).
Τα συνολικά έσοδα μειώθηκαν κατά €157,3 εκ. (-17,0%) και περιορίστηκαν στα €766,7 εκ. από €924,0 εκ. τον Ιούλιο του 2019. Από τις κυριότερες κατηγορίες των εσόδων, μειώθηκαν τον Ιούλιο 2020 σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2019, οι συνολικοί φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών κατά 17,9% (περιορίστηκαν στα €300,9 εκ. από €366,6 εκ.), τα καθαρά έσοδα του ΦΠΑ (μετά την αφαίρεση των επιστροφών) κατά 9,6% (περιορίστηκαν στα €209,3 εκ. από €231,6 εκ.), οι κοινωνικές εισφορές κατά 29,4% (περιορίστηκαν στα €157,0 εκ. από €222,4 εκ.), τα έσοδα από τη φορολογία στο εισόδημα και τον πλούτο κατά 12,8% (περιορίστηκαν στα €222,1 εκ. από €254,8 εκ.) και τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών κατά 1,7% (περιορίστηκαν στα €63,8 εκ. από €64,9 εκ.). Η αύξηση των δαπανών και η μείωση των εσόδων για τον Ιούλιο του 2020 οφείλονται σημαντικά στα μέτρα που λήφθηκαν για τη στήριξη των επιχειρήσεων και την αναστολή των εργασιών διάφορων κλάδων της οικονομίας, αντίστοιχα, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
