THE NEW YORK TIMES - ΝΤΑΝΑ ΣΜΙΘ
Τα μη αλκοολούχα ποτά αποτελούσαν κάποτε αντικείμενο χλευασμού. Σήμερα είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος τομέας της αγοράς αλκοόλ. Οι πωλήσεις μπίρας, κρασιού και άλλων ποτών χωρίς αλκοόλ αυξήθηκαν κατά 32% από το 2022 έως το 2023, ενώ οι συνολικές πωλήσεις αλκοολούχων αυξήθηκαν μόλις κατά 1%. Από τις αρχές του 2024 η μπίρα με τις περισσότερες πωλήσεις στα καταστήματα Whole Foods ήταν χωρίς αλκοόλ.
Αυτή η άνοδος πιθανόν να οφείλεται στην αυξανόμενη ευαισθητοποίηση για τις βλάβες του αλκοόλ στην υγεία και στο ενδιαφέρον για τη νηφαλιότητα και την κατανάλωση οινοπνευματωδών με μέτρο. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η ευαισθητοποίηση για την υγεία, η περιέργεια και η επιθυμία αποφυγής των αρνητικών συνεπειών του αλκοόλ, όπως το χανγκόβερ, ήταν οι κυριότεροι λόγοι που οι άνθρωποι επιλέγουν μη αλκοολούχα ποτά. Σήμερα, επίσης, υπάρχουν περισσότερες και καλύτερες μη αλκοολούχες επιλογές στην αγορά.
Πόσο πιο υγιεινά είναι λοιπόν τα μη αλκοολούχα ποτά; Είναι ασφαλή για όλους; Μήπως περιέχουν και άλλα συστατικά που πρέπει να προσέχουμε;
Η παρασκευή
Για να χαρακτηριστεί ένα ποτό «μη αλκοολούχο», πρέπει να περιέχει λιγότερο από 0,5% αλκοόλ κατ’ όγκο (αναφέρεται ως %ABV). Παραδοσιακά, οι εταιρείες παραγωγής οινοπνευματωδών χρησιμοποιούν μεθόδους όπως η διήθηση ή η απόσταξη για να αφαιρέσουν το αλκοόλ από τα προϊόντα τους. Οι νεότερες τεχνικές τροποποιούν τη διαδικασία ζύμωσης, ώστε η ζάχαρη στο ποτό να μη μετατρέπεται σε αλκοόλ. Αλλα ποτά που διατίθενται στην αγορά ως εναλλακτικές λύσεις στο αλκοόλ δεν προσπαθούν να μιμηθούν την μπίρα, το κρασί ή τα αποστάγματα και παρασκευάζονται με χυμούς ή βότανα.
Το κύριο επιβλαβές συστατικό των αλκοολούχων ποτών –αυτό που βλάπτει το συκώτι και συμβάλλει στην εμφάνιση καρκίνου– είναι το οινόπνευμα, οπότε μόλις αυτό αφαιρεθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου, οι κίνδυνοι για την υγεία που σχετίζονται με το αλκοόλ σχεδόν εξαφανίζονται.
«Από απόψεως υγείας, οι πολύ μικρές ποσότητες αλκοόλ στο ποτό πιθανόν να μην έχουν τεράστια διαφορά», λέει ο Τζον Χολμς, καθηγητής πολιτικής περί αλκοόλ στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ στην Αγγλία.
Σύγκριση
Είναι πιθανό να καταναλώσετε σημαντική ποσότητα αλκοόλ πίνοντας μη αλκοολούχα ποτά, «αλλά αυτό χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια», λέει ο δρ Τιμ Ναΐμι, διευθυντής του Καναδικού Ινστιτούτου Ερευνας για τη χρήση ουσιών του Πανεπιστημίου της Βικτόρια. «Θα έπρεπε να πιείτε 20 κουτάκια μπίρας με 0,5% ABV για να φτάσετε ακόμη και τα δύο ποτά την ημέρα». Ωστόσο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ένα ποτό με λιγότερο από 0,5% αλκοόλ θα μπορούσε και πάλι να προκαλέσει προβλήματα σε ορισμένες περιπτώσεις. Για τα άτομα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ, η αντικατάσταση με μη αλκοολούχα μπίρα, κρασί ή άλλο ποτό θα μπορούσε να βοηθήσει να μειώσουν ή να σταματήσουν εντελώς την κατανάλωση, αναφέρει η Μόλι Μπόουντρινγκ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια κλινικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Ωστόσο, αυτά τα ποτά θα μπορούσαν επίσης να λειτουργήσουν ως έναυσμα για υποτροπή.
«Μοιάζουν τόσο πολύ στη γεύση και το άρωμα», λέει. «Αυτό μπορεί να τα κάνει ένα χρήσιμο υποκατάστατο, αλλά περιλαμβάνει επίσης όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορεί να ενεργοποιήσουν τη λαχτάρα για αλκοόλ».
Για τις εγκύους, το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων δεν έχει τοποθετηθεί συγκεκριμένα για τα μη αλκοολούχα ποτά, αλλά στον ιστότοπό του αναφέρει: «Δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα ή τύπος αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης».
Για άτομα με άλλες παθήσεις που μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά από το αλκοόλ, όπως η ηπατική νόσος, οι ειδικοί συνιστούν να ρωτήσουν έναν γιατρό αν επιτρέπεται η κατανάλωση μη αλκοολούχων ποτών.
Στατιστικά
Τα στοιχεία δείχνουν ότι πάνω από το 80% των ανθρώπων που αγοράζουν μη αλκοολούχα ποτά, αγοράζουν και αλκοολούχα. Από το 2022 τα μη αλκοολούχα προϊόντα αποτελούσαν λιγότερο από το 1% των συνολικών πωλήσεων αλκοόλ. Αν οι άνθρωποι αντικαταστήσουν μέρος της μπίρας, του κρασιού ή όποιου άλλου αλκοολούχου ποτού τους με μη αλκοολούχες εκδοχές, αυτό μπορεί να έχει θετική επίδραση στην υγεία τους. «Οσο περισσότερο πίνετε, τόσο περισσότερο θα σας ωφελήσει οποιαδήποτε μείωση», λέει ο Χολμς. «Ετσι, αν πίνετε 10 αλκοολούχα ποτά την εβδομάδα, το να τα μειώσετε σε εννέα θα ωφελήσει την υγεία σας».
Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήγαγε η Μπόουντρινγκ, περίπου οι μισοί από όσους πίνουν μη αλκοολούχα ποτά ανέφεραν ότι καταναλώνουν λιγότερο αλκοόλ χάρη σε αυτά.
Ομως, δεν είναι όλοι πεπεισμένοι ότι οι άνθρωποι αντικαθιστούν τα αλκοολούχα ποτά με μη αλκοολούχα: ο Ναΐμι υποστηρίζει ότι κάποιοι μπορεί να καταναλώνουν αυτά τα ποτά παράλληλα με το αλκοόλ που ήδη πίνουν. «Το αποτέλεσμα της κατανάλωσης ποτών χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε αλκοόλ θα μπορούσε να είναι η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ», λέει. Ή «θα μπορούσε να είναι απλώς η αντικατάσταση της κατανάλωσης αναψυκτικών ή ανθρακούχου νερού».
Αυτό αντικατοπτρίζει όσα έχει παρατηρήσει η Athletic Brewing Co, η κορυφαία μάρκα μη αλκοολούχου μπίρας, σε πολλούς από τους πελάτες της. «Ενώ παλιότερα οι άνθρωποι έπιναν μόνο τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου, τώρα πίνουν μια μπίρα χωρίς αλκοόλ κάθε βράδυ με το δείπνο τους», λέει ο Μπιλ Σάφελτ, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό θα μπορούσε να είναι επιβλαβές – απλώς το ερώτημα είναι αν αυτά τα ποτά θα έχουν θετικό αντίκτυπο στη δημόσια υγεία.
«Η ανάπτυξη αυτής της κατηγορίας είναι ενδιαφέρουσα», λέει ο Ναΐμι. Ομως αυτό που έχει πραγματικά σημασία, ο απώτερος σκοπός, είναι να δούμε πώς επηρεάζει τη συνολική κατανάλωση αλκοόλ. Και νομίζω ότι αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα».
Τα εναλλακτικά αλκοολούχα ποτά που παρασκευάζονται με χυμούς ή βότανα δεν συνοδεύονται από τις ανησυχίες γύρω από την περιεκτικότητα σε αλκοόλ, αλλά μπορεί να έχουν άλλα προβληματικά συστατικά, οπότε είναι σημαντικό να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες. Για παράδειγμα, ορισμένα ποτά περιέχουν CBD (κανναβιδιόλη) ή THC (τετραϋδροκανναβινόλη) ή βότανα όπως η ασβαγκάντα (ashwagandha), που έχει συνδεθεί με βλάβες στο συκώτι και θα μπορούσε να είναι επιβλαβής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
